Joarinis Gerjonii 684
68 3
Tertio, 15 orans folitariè ex debitor utpoteHoras
canonicè inftitutas, teneatur verba adeo articulate proferre
6t explicare, ut feipfum audiat -, cum frequen-
tius aut ratione debilitatis, aut gravedinis corporalis,
non fine gravi labore ad plénum id queat. Corde ta-
men dicet 6c formabit, aut alias elevatione mentis af-
feétus ceflâbit officium linguæ, licet non cordis. Det
vel ordb, vel gradiis perfe&ionis exercendæ, fed acquirendæ
: alioquin male nimis effet multis Religio-
nem profitentibus, qui imperfeétos fe eflè cognofeunt
aut valdè defipiunt. E x quo fundant confequentér
Doôfcores excellentiam Prælatorum liiper Religiofos
quia ftatus Pælatorum eltperfe&ionis exercendæ, a-
lius acquirendæ qui vocàtur aliunde flatus lugen-
Dominus rèfponfionem veram feribere, falubrem 6 t^ tium, leu pcenitentilim. De Cüratis vero qui feint
“ - ■ • --------- fecundi Ordinis feicccedentes Difçipulis, ficut Apoftolis
Epifcopi, volunt aliqui diçere quod non ha-
bent ftatum, cùm non fint juramerito, vel votoaftri-
£ti. Sed quicquid fit de hoc, 6t de nomine ftatûs,
confiât Curatos eflè in gradu 6t ordine perfe&ionis^
nedum acquirendæ, lèd exercendæ per a6tus hierar-
chicos, qui funt purgare lûbditos, illuminare 6c per-
ficere, magis quàm Rcligiofi, in quantum Religiofi :
quod additur, quoniam aliundè poflunt Monachis taies
hierarchici aétus competere , diim ipfis à Supe-
riore légitimé committuntur. Grandis eft hæc Prælà-
torum tàm majorum, quàm minorum præcellentia 5
magni quoque meriti, fi ftatum compensant operibus :
fin autem prægravat eos titulus ifte dignitatis, non fub-
devat, nec honorât.
efficacem. Èt velut ab alto repetentes dicamus pro
prima confideratione.
Conßderatio Prima.
T) Eligio Chriftiana fub uno fupremo Abbate Chri-
fto, fola eft: lälutaris 6c perfecta. Siquidem extra
illam non flat falus neque perfedtio. Docet autem
fufficientcr ad perfe&ionempervenire lalutaremliibea
6t in ea omnes reétè viventes. Undè lequitur proti-
nus, neminem judicandum extra ftatum iälutis, aut
perfedtionis eile, qui vivit fiib Chriftiana Religions.
Valet autem h x c confideratioadhumilitatis conlcrva-
tionem inter membra corporis Chrifti myftici, 6c ut
abjedta prtefumptione pharifaica 6c murmurativa
contentione , membra fe invicem honore prasveniant,
juxtä monitionem Apoftoli. Rom. xii. 10. N ec aliquis
inEcclefia fibiipfi de ftatu perfedtionis fuper alterum
inaniter blandiatur, ut qui Monachus eft, non Mona- ß
chum non Ipernat, neque fecularis folitarium dijudi-
cet.
Conßderatio Secmda.
Religio Chriftiana quamvis una f i t , nihilöminus.
diftindta eft multiplici 6c pulchra varietate graduum,
meritorum 6c ordinum 5 lècundüm operationem Spiritus
Sandti qui diflribuitumcuiquep rout vult ß. Cor. xii. 11.
Q ua enim a Deo fitnt ordinata funt, R om. xm . I . quid autem
magis proceflit ä Deo quam Religio? fed quae Religio
? Religio utique Chriftiana, quae eft Ecclefia Ghrifti
lponlä. Eftigiturineaordo, quideferibiturdfejbarium
difyariumque rerum fua unieuique tribuens dijpoßtio , feu
collatio. Neque enim lolitariorum Deus tantum eft,
6c in commUni viventium, led 6c fecularium utriulque
lexus 6c cujufeunque flatus. Sequitur proinde ratio-
ném fore inefficacem dicentium, illos femper cum rea-
Conjideratio Quinta.
Religio fafitiia tanto debet did peffe&ior, quanto
ad dilectionem Dei , 6c charitatis augmentum pro-
ximiiis*appropinquat. Confiftit enim in diledtione
Dei 6c charitate Religio Chriftiana * 6c fecunduni
menluram ejus eft quantitas ejus in merito, 6tconfe-
quenter in prasmio. Ac proinde Religiones qua:
diredte 6c mediis idoneis dilponunt ad contemplati-
vam vitam, lunt dicendte perfedtiores, aut forte melius
appellari poflunt fehola: qutedam 6c inftrumen-
ta perfedtionis, prout loquitur Calfianus non enim
videtur confequens, fi flatus aliquis fit perfedtionis ac-
quirendae, quod propterea fit flatus perfedtionis fim-
pliciter appellandus 5 neque dicentes hoc detrahunt
Reli^ofis, fed in humilitatis veritate 6c fecuritate fe
tenent, diim non arrogant fibi quod non funt} adden-
tes periculum periculo, dum rursus non negant pofi
fe aliquos extra ftatum perfedtionis inveniri valde per-
fedtos. Sicut e contra proh dolor! perfedtionispro-
feffio vel flatus multos patitur imperfedtos. Notum
tu grandi removeri à Domino fiio Chrifto Jelii 5 qui- ^ liquidem eft quod Auguftinus le in hac re teftatur
bus datur aliquando confilium, ne votis aliquibus le invenifle.
lubjiciant ultra Legem communem Chrifti. Poteft,
iatemur, hoc male, poteft 6c nonnunquäm bene, piè
6c diferete luaderi. Neque enim omnes capiunt verbum,
iftud. Matth, xix. 1 1 . Sed de hoc alibi. Nuncpergamus
ultra, quo coepimus.
Conßderatio Tertia.
Religio. Chriftiana quamvis extendat le ad omnem
Chriftianum , attamen appropriate quodam ulu lo-
quentium , reftringitur ad Religiones quas Anfelmus
appellat fadtitïas 'j quae licet etiam mult-iplicibus modis
varias fint, uniuntur tarnen triplici voto, fcilicet Obe*
dientiae , Caftitatis 6c Paupertatis. In quibus flat effen
tialis ratio talis fadtitiae Religionis, prout alibi per
Doctores late , 6c feiehtificè dedudtum eft. Undè
Conßderatio Sexta.
Religio conftituta ad vitam contemplativam de})et
confequenter aptare omnes Conftitutiones Rias 6c ob-
fervationes, ad eumdem finem commodius aflequen-
dum. Finis autem dat 6c imponit necelfitatem mediis
quse funt ad finem, 6cfecundümexigentiam finis
deberent cetera moderäri. Inde eft quod rerum exi-
tus 6c fines' prudentia metitur. Propterea finis eft
caula caularum. Eft infuper finis principium in mo-
ralibus , ficut in fpeculabilibus principia demonftra-
tionum. Eft rursüs primus in intentione, quamvis in
executione 6c aflecutione fit ultimus. Eft demum
forma moralium adtuum ■, quoniam ficut forma mate-
rialis dat eile materias dilpofitas.j ita 6c finis Legis qui
ficut Ecclefia fignificat principaliteruniverfolemCon-pjeß diledtio, dat formalem exiftentiam adtibus débité
orporni-innfm Rifiplinm . & inrfe gregationem Fidelium, 6c inde ddiicriittuurr CCaattThnonlliircaa ., iidd _
eft univeffalis nomen tarnen iftud vulgaris ulus reftrinxit
ad Clerum: fic in propofito de Religione e-
tiam eft, propter majorem circa Chrifti Confiliareli-
gatiönem. ; : - . '•
Conjideratio Quarta.
Religio fadlitia, five dicatur flatus, five ordo, five
gradus in Ecclefia; lila tarnen non eft de fe flatus
circumftantionatis. Circumftantiæ nimirum funt tan-
quàm dilpofitiones qualitativæ, quibus deficientibus,
aut inordinatis, nequit intentio finis informais aótum
ut bonus moraliter dici poflit j propterea feétitudó
intentionis ad finem, debet fibi conjungere reéfitudi-
nem mediorum ad ipfum finem. A c proindè fiet to-
tum corpus operationum lucidum 6c reétum, aliter
non.
Con-
68 ƒ T)e Religionis Terfe&ione & moderamine. 686
Conßderatio Septi\ma.
Religio, cujus finis principalior eft contemplatio,
feu vitæ contemplativæexercitiumvel acquifitio, habet
pro præambulis leótionem, orationem, 6cmedi-
tationem. ^
Conßderatio Nona.
Religio quælibet faélitia, quamvis una fit in Confti-
tutionibus & votis, debet nihilöminus elîè in ea diver-
fitas in executione, dum accidit natabilis varietas in con-
Cujufmodi videntur efie Religiones fiib ditione perfonaram. Alioquin fieret contra di£him
Regula fäncti Benedict conftitutse , Celebris quoque , Legis ad allegoriam traclum: Non arabisin hove & aßno.
Carthufim Religio, cujus profeflionem refpicit pra:- Deut.xxii.io.FieretquecontraLegemcharitatisfraterfens
verbum. Oportet hie prmlupponere multa quse n x , m qua iota lex findet & Prophet^ M attxxu.40. dum
de vita contemplativa & acliva determinata fimt per non fieret alteri, quod rationabiliter qu^reret fibi fieri
Do£tores; quse fcilicet & quales fimt, in quibus con- cafu tali. Poteft verb varietas provenire circa difpofitio*
fillunt, in quibus differunt & conveniuht, aut qua- nemcorporalem.indeterius, nunc citius, nunc tardiüs
liter le fiipponunt, aut excedunt. Conftat enim abfque culpa perfonali. Ceterum profeilus fpiritualis in
multas in diciis Religionibus exercitationes fieri cor- bonumarduum, neque ita frequenter evenit, autpro-
porales, in quibus non confiftit contemplatio} fedaut venienslatet, five propter illius virtutem quidicit ex
fiuntad mortificationemvitiorum, prsefertimacedise, fententia: Secretnm mourn mibi, ßcretnmmeum mihi-
■ quoniam peffima omnium malorum doftrixeft otiofi- Ifai'.xxrv. 1 6. five propter aliorum änimalitatem qui
tas iners. Aut Hunt ad confervationem virtutum mo- non ftatim penetrant quis & qualis fit homo (piritua-
ralium jam habitarum aut acquifitionem habendarum. lis,. & quam longeabhominibus animalibus; & quia
Aut fiunt tanquäm frudtus aliqui redundantes ex radi- rarum donum eft hsechumilitas, ut animalis'hdmo fe
ce contemplationis, dum completur illud : Memo- talem veraciterefle & fentiat corde&profiteaturore.
riam abrndantUfuarvitatis 1 « eruäabmt, &juftüiü tm Nullus itaque mirabitur, fi fpiritualis homo nonfem-
exultabmt: P f.c xL iv .7 . cumfimilibusinnumeris, in per dimittitur inter eos liberis alis evolare , neque ad
quibus eft gratiarum aSdo & vox laudis. Autdenique pedes Jefufedendo audire cum filentio verba illius : fit
labor poenitentialis affli&ionis intenditur pro fatisfaöio- potius, ut follicitudo Marthse de otio Marise conaue-
ne voluntaria tam propriorum, quam alienorumpec-g ratur. Felicem jure dixerimus-Religionem, qusefal-
catorum. Et hoc valde crebrum eft in ipfis Religio- tem paucos contemplationis gratia prseditos fiiftinet &c
nibus, quffi tarnen fub vita contemplativa reponuntur, fovet , & tanquäm pretiofam margaritafti, utdelica-
quamvis utique labor hujufmodi non fit contempla- turn aliquod lilium, ut amantilfimum Domini Benja-
tio, fedadlio verior quandoque&poenalior, quäma- minadolefcentulum in mentisexceflhcolit8t honorat
ratio in campis, vel navigatio per maria, vel curatio obediens Chrifto fponlb dicenti: Adjurovos, f l u
aegrotorum. Sed quoniam habetur tenjpus reliquum ferufalem, mfnfcitetis,neque evifflarefaciatisdilettam
fatis ad recolleftionem meditationis ut ipfe tranfeat donee iff* veHt. Cant. vm. 4. Nonoccupeturiripra-
ih contemplationem, denominatio fit ä digniori, & dlicis exterioramnegotiis, nonconventumaffiduefe-
principaliori, ut talis vitaclauftraliscontemplativadi- qui compellatur: TalesolimextitereBernardus Hu-
catur , potius quam activa. Pro quo intelligendo cla- Richardus, & fimiles.
rius fit fequens confidmtio. A t verb quifquis es aptus ad gratiam hujufmodi
. noli |fi forte compelleris effe unus ex aliorum grege)
C o n ß d e r a t io O E la t ia . conqueri, noli per impatientiammurmurare, noli tanquamfin^
ularisferus depiafcensvineammalignari. Ex-
Religio Carthufienfisnon attendit principaliter qua- potius Dominum, viriliter age, confortetur cor tuum
litatem unius perfonse fingularis, fed ad fe introeun- & PV'™ Dominum. Pläl.xxvr. 14. Seit Providentia
tium diipofitiones, complexiones, cognitiones & af- fua quid expedit tibi} fine ejus voluntate, necpalleru-
fectiones , quemadmodüm ut in pluribus eveniunt. nus uadit in terram, Matt. x. itj. m cujus manu funt
Cujus ratio eft, quoniamreperiunturaliquipenitüsin-p^°™num corda, convertere potens eaquocunquevo-
difpofiti, nedum ad finem contemplationis cönfequen- ^luerit, ut impleat defiderium pauperum. Si vexat te
dum in hac vita, fed etiam ad ipfius Ördinis Statuta vocalis oratio cum vigiliis, fi non fapit ut cuperes
capienda per mtelledtum, & exec[üendaper effeflüm. divina dulcedo, illa tibi fervatur in ccefis. Non velis
Sunt & a lii , quibus jam non eft opus prmambulis ex- pnumii fruftum percipere, dum adhuc metis. Ca-
ercitiis contends in hac Religione, ut ad contempla- reas interim quotidianis (ut itäloquamur) diftributio-
tionem provehantur} quoniam aliunde partim proprio mtrns, quia integrani fervat Dominus dbiPrmbendam
ftudio & exercitio, & partim, immo & maxime di- ™ Non femper nutritur filius, dum parvulus
vinoauxilio proveäi funt ad arcem contemplatioms 4 ’ de menfa Patris} quando tarnen nonnulli de fer-
faciliter afeendendum. Rara hsec avis in terra, fite- vis hereditatem minime habituripaternam, vefeuntur
mui-} non tarnen deiperandum, quod nulla. Sunt ipf? pane filiorum.
etiam alii qui difciplinaü per obfervationes Ordinis
mortificänt vitia, & naturam cuftodiunt, qui abfque Conßderatio Decima.
eisjvivendofeculariter, dümfovereputarentnaturam, J
vitia nutrient; immö deinceps, ut evenit, naturam Religio curam habet prmcipuam de infirmis. San-
per excefliim corrumperent. Et quomam feveniun- xerunt hoc fanöi Patres; & addiderunt quöd d.Venti
tur ut commumus hommeshujus Religionis perfeöio- fe infirmum credatur.. Unde fequitur ultri quöd
nem arnprentes, qui fe tales reputant; propterri Re- follicitd curandum eft, ne quis infefirmitatem, prm-
guise dat« funt all», quamqujefolam contemplatio-rjfertim incurabilem dilabatur. Inter omnes autem
nem ljfpiciunt. Quomam multo plures funt apti re- infirmitatesfugibilior täm pro perföiia, quämoroOr-
guhs hujufmodi, quam contemplationis altitudini; dine, eft capitis infania ex evacuatione 6t vitio cerebri ‘
pr«lertim ab irutio 6c m fervore concupifcentiarum , ex qua perdit homo judicium rationis, 6c per confe-
quibus non edomitis , contemplari qu«reret homö quens quodammodö definit eile homo, 6cfit mifera-
1.n.utll11!:er 5 nedum arroganter, fed in magnam bilior jumemis inßpiemibus, opprobrium homimm & ab-
Patn 1U1 i a lomm fortaire Permciem j Prout ex vita jettio plebis P f xxi, 7 .6c onerofifiimum totiusftatus fui
m Claret. ludibrium. Avertathanc civilem mortem ä fervis-fuis
Medicus Summus Dominus nöfter Jefiis Chriftus,
foggerendo .media confeirvationi cöngrüä l 6c prohi-'
bendo noxia qu« nön femper eveniunt fubitö vel repen