879 ‘P e tr i de
dum, fiierunt reprehend Prælati, dc rcccptione mu-
ncrum, dc pompis, 6c dc promotione indignorum,
ac aliis vitiis j 6c tamen adhuc ufque nunc profpcrè fte-
titEcclefia. Hii non vident quod fi domusaliquadiii
fuit ruinola, propter hoc non eft: a cafu remotior , aut
minus periculofa. Etiam multotiès accidit in Princi-
patibus, quod pofteritemporaliterpoeftasportant, pro
peccatis prædeceflbrum. Contra hos in Ifa'ia dicitur :
Subito & cito,dùm nonfperatur veniet contritio. C.xxx. 1 3.
Tertius error eft valdè perverfusquorumdamdicen-
tium : veniat quod poterie, conformemus nos h'uic fæ-
culotempeftiviùs, ficut illi qui dicebant : Fruamur bo- t
nis qua funt, 6cc. Sap.n. <5 . Tales funt valdè periculofi
Ecclefiæ Dei, contra quos dicit Dominus : Omne con-
filium meum, & increpationes mens neglexiftis , 6c ego
in interim veftro ridebo , cum venerit fuper vos repenti -
fia calamitas, Prov. 1. 2 f .
Quartus eft error diffidentium, quibus non videtur
in hoc pofle dari remedium. Sed quod ficut aliqua
R é g n a habueruntfuamperiodum, ita necefle eft quod
hujus Ecclefiæ dominatio capiat finem , exigentibus
demeritis, ôcobftinntionibusgubernantiumi juxtail-
ludjeremiæ. Si pot eft vÆthtops mat are pellem fit am, &
par dus varieties funs, &vos poteritis bene facere, cùm
vos malum didiciftis, Jcrem. xm. 2.3. Et iterum de Judd
fignante Ecclefiam dicitur : Peccatum Judo, feriptum
eftftilo ferreo, Cap.xvii. 1. Quafi dicatur, quod eft in-
delebile. Et fimiliter de poena in Ezechiële dicitur :
feribitur: Ego Dominus eduxi gladium meum dc vagina
fua irrevocabilem, Ezeçh. xxi. f . Sed hæc non fignifi- j
cant impofiibilitatem, fed bene difficultatem j quia,
Perverji difficile corrigüntur. Eccle.l. i f . Undeopi-'
nio de immutabilitate futurorum, non folùm adverfatur
Theologjæ, ôcPhilofophiæ j led etiam Aftronomiæ.
Propter quod dicitur per [eremiam. Noli fubftrahere
verbum, f i forte audiant O* convertantur unufquifique a
via fua mala, Jerem.xxvi. 2. Et multa funt Scripturæ
exempla, qualiter dicunt : Placatus eft ne faceret mala,
Exod. xxxii. 14.
Quantum ad quartum, rèftat dare falubre confilium}
8c iftud concluditur ex prædiétis, videlicet quod licet,
fecundùm præmiflà , fuper Ecclefiam fit tribulatio
præparataj tamen fi mores noftros in melius reforme-
mus j fi fa,ftus nimios cum prudentia 6c modeftia tem-
peremus ; fi-corde 6c opere ad Deum revertamur -, ipfe
modo inæftimabili nos juvabit, 6c à flagellatione ccf- ^
fabit j ficut ipfe per Jeremiam ait: Si pcenitentiam ege-
rit tiens ilia, a malo fuo, ita & ego à malo quod cogita-
vi facere, Jerem. xvm. 8. Unde ad Dei mifericor-
diam poftulandam nos debet non folùm impellere timor
tribulationis de propè imminentis j fed etiam fpes, 6c
amor falutis attrahere.
H æ c , Beatiflime Pater, ex diétis alienis colligere
6c allegare volui, magis quàm ex propriis aftirmare ,
hac maximede eau (à, quia ante præfens fchifma, 6cin
tanta audientia prædicata fuerunt folemniter publicata,
quæ tanto .ampliùs ponderanda videntur ; quia cito
poft, defunéto Domino Gregorio Papa XI. lucceflo-
re diéti Domini Urbani, fecuta eft tam horrenda tribulatio
Ecclefiæ -, de qua tamen circa ejus nuntium multa
fcripfi , & præcipuè in quadam Epiftola inveétiva,
quam aduersùs pfeudo-Paftores, fub nomine Ezechië-
lis direxi j 6c in Scrmone de Beato Francifco, qui inci-
pit : Qmcumque banc regulam fecuti fuerint, Paxfuper
M m Galat.vi. 16. Ubi declaravi hujus fehifmatis
caufam antecedentem, ipfiufque effeétum fubfequen-
tem, 6c antecedentem caulâm j 6c ex diétis Propheti-
cis fusé demonftravi Ecclefiafticorum injuftorum, 6c
maximè Prælatorum multiplicem malitiam. Unde
quia non funt fecuti Regulam Evangelicam, non man-
fit pax Ecclefiaftica fuper illos j lcd cecidit conten-
tio fuper Principes, & faéta eft inter illos contentiofà
divifio, cujus fubfequentem effeétum fore prædixi
multiformem innumerabilium malorum miferiam.
A üiaco 880
Nam, quia grex civium Chrifti, proh dolor! multi-
pliciter eft divifùs \ ideo ovis contra ovem certat, 6c
alia contra aliam de Paftore litigat, 6c quem una quafi
Paftorem verumfëquitur, alia tanquam violentum lu-
pum pcrfêquitur. H inc mirabiles 6c miferabiles conten-
tiones 6c rixæ $ hinc inexplicabiles 6c implacabiles fedi-
tioncs ôc guerræ j hinc commotiones populorum j hinc
divifiones Regnorum. HincPapalis dignitas opprimi-
tur, Clericalis libertas deftruitur, 6c totius Ecclcfia-
ftici Ordinis honeftas confunditur. Hinc fequiturjufti-
tiæ 6c æquitatis perverfio, exclufio Charitatis 6c Ami-
citiæ, Paftoralis reverentiæ diminutio, 6c fubftraétio
obedientiæ filialis. Quidplura! Hinc indignorum exal-
tatio, dignorum repulfio, infidelium exaltatio, 6c de-
folatio fidelium, 6c ut brevi verbo concludam j hinc
nafeitur innumerabilium turba malorum, quæ quoti-
die magis crefcere , magis docet experientia , quàm
poflèt feriptura deferibere.
Magna funt, Beatiflime Pater, magna funt hæc
mala, quæ ut optimè noftis, ex hoc ncfàndo fehifma-
te fum fecuta: 6c licèt nec Propheta, nec filius fum
Prophctæ y tamen fine temeraria aflërtione audeo dice-
re, quod nifi in Generali Concilio proximè celebrando
contra hæc damnabilia fcandala prævifa fuerint remedia
, hanc divifionem fchifmaticam penitùs extirpando,
6c Ecclefiam tam multipliciter deformatam in melius
reformando j verifimiliter credere debemus quod adhuc
majora mala, 6c ampliora fint futura : quia, Non
eft adverfits furor Domini, fed adhuc manus ejus ext enta,
Jerem. v. 2 f. Et nifi converti fuerimus, gladium
fitum vibrabit, arcum tetendit, dr pdravit ilium,
Pf.vn. 13. Præceflcrunt ergo magna} fed nifi fàlubri-
ter convertamur , fequentur majora. Præcefîèrunt
corrufcationes j fequentur tonitrua. Nam ex hujus
fehifmatis diuturnitate , diuturnaque obftinatione, in
qua nullum præcedere fchifma 6c fimile fuiffe legitur,
jam adeo multi Principes 6c populi Chriftiani fcandali-
zati funt, 6c tædio affliéti, uf vix de Ecclefiæ unione
6c refbrmationc audire curent : de quorum forte incuria
6c Contemptu , multi non folùm feculares, fed
Ecclefiaftici gaudent, quærentes terere tempus , 6c
in bonis hujus fæculi tranfire dies fuos : fed fruftra,
fatuèque gaudent, quia hie error eorum non folùm
in profundo tartari æternaliter damnari mcretur j fed
etiam in eorum mifèrabili vita temporaliter punietur.
Nam à multis retroaétis temporibus, non fuerunt tot
6c tanti'malevoli, contumaciter rebelles, 6c fuperbè
àdverfântes Ecclefiæ , ficut hiis noviffimis diebus.
N ec défunt qui in odium ejus , errores contra Chrifti
Fidcm feminant, 6c hærefes, 6c machinantur Se-
élarum novitates, ficut in hac mea Legatione, non fine
cordis amaritudine, cognovi. Unde ex hiis omnibus
præambulis Antichrifti, verifimiliter credere, 6c
vehementer timere cogimur, quod nifi ad Deum, per
veram pcenitentiam convertamur, 6c ipfe ad nos per
piam mifericordiam Convertatur, net contra Prælatos
6c Clerum popularis feditio, 6c tribulatio talis 6c tanta
, ut earn formidet animus cogitare, linguaque re-
ferre. Nec præfumataliquis contra hanc perfecutio-
nem fe tueri, aut multitudine armatorum, aut forti-
tudine bellatorum, non confidat in tutela Civitatum,
vel ambitu murorum, non in Citadellis, aut Caftel-
lisj quia gladius divini furoris , 6c arcus ejus omnia
penetrabit, 6c tonitrus iræ fuæ omnia conteret. In
hiis vero, non in * peccatorum fidem dari requiro j fed
^ illis qui Spiritu fânéto infpirati locuti funt, inter quos
non fpernendi videntur file venerabilis Abbas Joachim,
de Calabria j 6c Sanéta mulier Hy ldegàrdis, de Alema-
nia, qui de præfenti fçhifmate 6c horrenda Ecclefiæ m -
bulatione multa valdè notanda, infuisLibris6cEpifto-
lis prædixerunt. Sed etiam hiis concordant non folùm
teftimonia Prophetica, verùm 6c Aftronomica judicia,
quæ non funt à Catholicis penitùs rcfpuenda, ficut me
noliquid
detfl.
8 81 EpiftoU IL ad Summum Pontïficem J-oannem xxn 1.8 81
^ 1 ^raétatu quem nuper compilait, De 6c execurionisdiibftdio notafîe recolo nam propter hoc à Deo
concordia ^Aftronomica veritatis \ & narrationis.hifto-
rica , quem fuperaddidi ad priorem Traétatum,. De
concordantia Theologta dr <iAftronQmU j in quibus, ÔC
etiam in primo quem fuper correblionem litt oralem Ka-
lendarii, dudùm Veftræ Beatitudini præièntavi. In
alio quoque quem, De Legibus & Sechs intitulavi j
aliqua Ecclefiæ utilia feribere credidi. Eatamen omnia,
unà cum aliis quæ pro hujus. fehifmatis extir-
patiorte, 6c Ecclefiæ reformatione , variis fcripfi
temporibus, fanétæSedis Apoftolicæ ôc facri Colle-^
gii Generalis correétioni fubmitto , ut adhibito diligente
examine , rejeétis fuperfluis, quod in eis u-
' tile vifum fuerit acceptetur, nec illud modicum
quod cum paupercula muliere in gazophilacium Domini
ponendum ofïèro, repellktur.
Sed jam præfentem Epiltolam fuo fine clauda-
mus. Audiat igitur, Pater Sanéte, Sublimitas Veftræ,
6c favorabiliter audiat, quæ fideliter loçuta eft par-
Vitas1 mea. lmmo verb non ram me audiat loqueri-
tem * contra iplâm Ecclefiam lamentantem. E g o , in-
quit ipla, ego Chriiti fponfa , tibi tuæque guber-
natioili commifla, nnne inter tot 6c tanta malorum
pericula conltituta, ad te lachrimofâ clamare corn-,
pellor. Ego dudùm à Chrifto fupra firmam Fidei
petram fundata, ejus fanguineconfecrata, Apofto-
îor-um prædicatiônc folidata j tot Martyrum , torque
gladium , ut fais Ëccl'cfiæ pugiles., ad
'▼ indiétam malefaclorum-, laudem verb bonorum.
Væ væ igitur , ÔC iterum væ omnibus Ecclefiæ fir
liis, fi non nunc diligenter attendatis , Ôc vigilancer
intendatisjad conlolationem fuæ Mât ris ; fed hoc
avertat Deus , ôc omnia Convcrtat in melius , qui
vivit ôc régnât benediétus in fæcula fæculorum.
Amen.
I I .
P E T R I D E A L L I A C O
Cardinalis Cameracenfis,
A D J O A N N E M x x m .
P I S T O L A
De prcecipuis Reformationis Eccldlx
capitibus.
' A n c t i s s im o Domino Noftro Joanni xxin,
,■ Summo Pontifici, Petrus Cardinalis Cameracenfis,
Sanétorum meritis 6c virtutibus auéta , tam JÊt ...............................|
Ecclefije miniftei indignus, feipfumtotum
magnitudine fidelium Principum , 6c Chriftiani po-B ad deb/tæ lèrvitutis obfeqi
puli devotione dotata , tamdiùque dilata 6c divitiis cula beator
ac honoribus profperata: nunc proh dolor ! inhu-
meris periculis ôc advei fitatibus circumdata fum, 6c
ex malis præfentibus; timeo præcipitium ad pejora.
Vides me multipliciter divilam,mirabiliter laceratam,
miferabiliter deformatam. Si hoc piis occulis vides',
oftende quod Summus Pater, Summus Paftor, Sum-
mus Pontifex eflë mereris-: oftendes utique, finie divi-
fam unire, laceratam reparare, ôc difformatam refor-
mare ft'udeas. O me lèlieem Matrem, teque verè Bea-
tumj ôc Sanétum Patrem, fi tam beatum Ôc lanétura o-
pus:,tamque utile ôc neceflarium,coopérante tibi facro
Generali Concilio, divina gratia implere concédât.
Concèdet utique, ôc hæc fpesmeaelt* fi tamen tu,
cæterique ad quos pertinet, quod- in vobis eft fecèrccepiftis
ufque ad pedum of-
Apoftolicam decet magnificentiam veftram, Pater*
Beatiffime, magna 6c ardua negotia Ecclefix , in
Generali Concilio proxime celebrnndo maximepro-
movere, minora vei b relinquereminoribusj dema-»
joribus verb , immb permaxime efle cenfeo ea quse
ad reformationem Capitis, hoc e ft , Scdis Apoftolicx,-
■ ac Romaine Ecclefix .pertinere nofountur , quas e-
•tiam vix auderet quifque, vel leviter, tangere , nifi
Veftrie Sanbtitati crederec placiturum, ne os incce-
lum ponere videatur. Unde mihi veniam dari po-
ftulo, fi de hiis feribere filtalis prasfumat devotio.
Imprimis igitur aperiendi cflent; modi rationabi-
Ies, quibus falubriter priefens fchifma pofiet conve-
nientiüs terminari, 6c pax Ecclefiaftica reformari.
ÖCdivinamgratiam cöadjuvare velitis. Dd e n im D Item, Sanétorum Patrtim fequendo veftigia, qui con
adftitörd film us, ut ait-Apoftolus , 1. Cor. m. p. Et
ipfe, fi per vos non fteierit, Apoftolo tefte, Opus bet-
numperficiet, Philipp; I. <5. Sohdabit, ccnfummabitquè.
I. Pet. v. 10. Vros igicur ô fidèles Chriiti , onmes
inyoéo, omnes exhorter, ad tam boiïum Opus-,con*-
filiüm 6c- auxilium date, ad hoc totis viribus interï-
derë; Attend i te ergo*, filii, Matris-veftræ dolorem:,
& interidite ad ejus confoktionem j • fed ad: hoc-vos
fpeêialitër invocq y ôc fingulariter *exhorcor. O fan*-
étæ Romanæ Ecclefiæ Cardinales'^ • ô vos totrüte
Orbi«1 cardines, qtw propter hoc làteri Summ* Poni.
tificis àfîiltitis, u t, abfendbuS aliismembris, totius
Eétlëfiaftici corpoiis vices geratis; Vos- infupër ô
P-afterëSiôC Prælati ,- cæterique ad'hoc Generale Con-
cilium evqcati, omnes generalites- admoneo, vobis--
tra præcedentia Ecclefiæ fehifmata inConciliis Ge-
nerâribus futura-remédia providerunt, ne fimif a ul-
teriùs orirentur. Efl'ent primitùs confiderandæ principales
radices,' ôc oeçafiones prælentis fehifmatis
ex quibus ortum, ôc tamdiu, proh dolor, firma-
tum eft, ut nuiltim aliud fimile fùiftê Jegatur. 1-
tem, ut tanti mali radices extirpentur, efient contra
eas, ôc eorum occafiones'converiientia remedia fta-
tuenda. Ponamus ergo, exempli gracia, quod taies
fuerunt radicales rhujus fehifmatis caufæ. , _
. Prima.. ..Rpmani populi fedifio , feu tumultüs.
Se.cunda. Dominorum tune ’ Cardinalium longa
diffiçnulatio v tardaque aIîegatoi fui métus. 1 e r -
tia. Ambitio Papa tus,, quia videlicet una Orbis
. PU . .... ....N....a..t.i..o.. ..d.,i ù. P.àlp a. t- um- tènuerat-j alia Ver-b ,, e contra#
qüö-mhlä- niea lamentabiliter exphcôi, dicefts : O cupiebat Papaçn habere Romanum , vel faltem Ita-
om n e s q u i tra n fit is p er v ia w \ attencbte\&< v id e t e f i e ft âoj- ^lipura.,. Cô^træhçC igitur,'hiis modîs, aut aliis con?
venientiori^u&r-.piJovidendum effç videtur. Contra
.pnmum j quod de.cætero' nullibi CuriaRomanare-
fideiet, nifi ubi effet aliquis locus tutus prohabita-
frione Papæ 6c Cardinalium, ac pro eleétione futu-
ri, Sum mi Pontificis , a tumultu populari fecurus.-
Contra fecundum j quod ftatuatur certum tempus >
ultra quod non licet Càrdinalibus in êlëctiohe de
Summo Pontifice faéta, metûs exceptionem aliqua-
tenùs allegare. Contra tertium } quod ampliùs de
uno Regno, vel Natione, aut Provincia non fiant
tot Cardinales, qubd poffint in eleétione Papæ per
pluralitatem vocum Papatum ad libitum obtinere ,
6c Sanétuarium Dci , quafi hereditariè poffidere s
K k k fed
lor ftdt'P dolor meus. Thren. 1. 12. VoS inquam, qui
t ran finir i eftis per Viam, venturi ad ft ög um- CoiieilH
GeheValis yàtcendite-ée' u& cordis^ôcviéète'bGU'lis.co^
péris j attènditë dolörem , ôc vidctc defoiationem , Ôc
idcoâd mearn confolatio'nem intendkè ,.,citoaccedite-,
quamociùs properate. Sed ad vos me converto, ô Ghri1-
lliani Reges, ôc Principes, ôc ad te præcipuè Iliiiftrifli-
me Romanorum R e x , qui tanquam fidelis Advoca-
tu$ Ecclefiæ, ad hujus Concilii congregationem te
devotum eflè monftrafti, teque ineaperionaliterin-
terefle fpopondifti. Ad te , inquam , cæteros que
Principes terræ confugio, pro confolationis auxilio,
Appendix ad Tom. IL
“V hîTdeêJfe videtur quàm, l'aco contra^