mifericordia mea (mquit Propheta.) Pf. x,vm. 18. Et perverforum3 tandem in înferisper inclufionem om-
ouid mifericordia niii gratia. Sed dieet fortafle ri- nium;fed folam Gratiam miferantem 6c abfolventem nemidior
aliquis : ego apertos habens oculos cordis in
iumine Fidei, 6c lucernâ Evangelicæ veritatis hodier-
næ intueor in hoc puero feveritatem divinæ jufti-
tiæ , feveram valdè , quæ etiam proprio Filio Dei
non pepercitj quin eumnuditati, 6c trigori, 6c duro
vulneri, dum tenellus circumciditur, exponeret :
6c tu mihi apud ipfum puerum invenire Thronum
gratiæ repromittis : f i in viridi hoc fecit Deus , fi in-
nocentiffimo Filio non pepercit, inficcoquid fiet ? Luc.
XXIII. 51. peccatoribusfervisqualiterignofcet? Quin
etiam Mater ejus, Mater benedidta, quibus oculis
peccatores infpiciet, qui tota hodierni doloris fui
caufâ funt, qui totam fuæ grandis anxietatis materiam
præbuerunt, dùm propter eos unigenitum dile&ifïi-
mum ex acri vulnere cruentum , ex nuditate 6c fri-
gore vagientem cognofcit 6c dolentem? A t veroquif-
quishoedixeritj feiatnil taie timendum 3 fatisfaétum
eft juftitiæ, fàtiata e ft, non puniet bis in id ipfum ,
éum qui gratiam hujus pueri fiagellati meruit, qui
faétus eft à Deo nobis juftitia, atque redemptio, in
quo , etfi juftitia appareat in ejus attritione propter
peccata nollra, fupereminenter tarnen apparet gratia
Dei 3 qui ut fervum redimeret, tradidit filium quafi
peccatorem puniendum. Sed 6c tu Virgo digniffi-
ma, non abhorre peccatores > fine quibus, nunquam
fores tali digna Filio, qui licet ex te genitus eft, at-j
tarnen nobis natus, nobis datus. Adimus ergocum.
fiducia te , 6c Filium tuum, in quibus talis apparuit
gratia D e i, ut tu Mater Dei fieres, inveniendo gratiam
apud Deum, 6c ipfe homo Filius Dei diceretur :
ita ut non dubitaverit Auguftinus aflerere nullam in
rebus per tempus orris, majorent iftâ elfe gratiam, dum
Verbum caro fia&um eft. De quo Verbo locuturis, det
ipfe nobis gratuita benignitate verbum efficax, 6c ffuc-
«ftuofum meritis, 6c precibus tuis Virgo gloriofa, quæ
ab Angelo vocata es gratia plena antonomaticè, 6c di-
vina falutatione, quam repetimus diceDtes Ave &c.
éApparuit gratia Dei & Salvatoris noftri, 6c reliqua.
Exliilarefce tu qui perieras miferande homo , érigé
aures, audi 6c gratias age 5 quoniam apparuit gratia
Dei, datum certe optimum, 6c donum perfeótum, quoniam
gratia Dei vita æterna,6c fi Dominus dat gratiam,
dabit 6c gloriam. Non igitur in vanum hanc D ei gratiam
accipias, non per ingratitudinem in hujus anni
principio encæniumtam infigneparvipendasi 6c atten- {
dasvigilantcr quianon dixit Apoftolus: Apparuit fapien-
tia D e i , apparuit juftitia D e i , apparuit potentia 5
illas quippe magis extimefcebat homo reus, proditor,
6c dam natus, quam defidcrabatj quoniam fapientia
aceufabat, 6c non habebat locum negatio, nee vale-
bat excufatio> Adam ubi es 6cc. Gen. in. p. Sivolue-
rit mecum contendere ( dicebat Job afftiéhis ) non potero
refpondere mum pro mille. Job ix. 3. Juftitia accufa-
tum condemnabat, 6c non inveniebatur appellatio,
quia audijtivoeem uxoris tu a 6cc. Gen.m. 17. Prop-
terea idem Job verebatür omnia opera fua , fciens
quod non parceret delinquents fob. ix. 28. Hinc
quoque eft Prophetica fupplicatio : Non intres in judicium
cumfervo tuo Dominé, quianonjufiificabitur in con-
fpettu. &c. Pf. cxli 1. 2. Potentia denique accufatum
6c;condemnatumpuniebat, 6c non erat evafio. A facie
mams tua id eftpotentiæ ego defeci, plombât Pfalm-
ifta Pf. XXXVI i l . 12. Et ruriiis : Quis novit potefta-
tem ira tua, & pra timoré tuo iram tuam dimmer are ? Pfal.
LXXXIX. i l . E t , nemo efi qui de manu tuapojjiterue-
re. Job X. 7. Non ergo quærebamus fapientiam
accufantem, non juftitiam condemnantem, non potential
« executioni fententiam demandantem atque
fævientem. Ubi fævientem ? Sæ vientem nunc in ccelo
contra apoftatas Angelos, nunc in Paradifo contra parentes
primos, nunc in turri Babel per confufionem
linguartim, nunc in terra per diluvium aqüarum multa-
rum, nuncinPentapolipeccatrice, perfubverfionem
tebamus,qua falvi cflemus,non ex operibus juftitias qua?
fecimus nos. Et haze hodie nobis apparuit, dum celavit
Deus potentiam in infirmitate, fapientiam in inlantia ,
juftitiam in pietate 6c Circumcifionis fatiffadbione: taa-
quam impoiuerit Deus filentium eis, 6c dederit audien-
y tiam totam mifericordia? 3 ita fuperatis omnibus, datur
1 triumphus gratia?. Et haze apparuit hodie nobis valde
neceflaria: nam quid ageret, quo fe vertcret homo con-
demnatus in Curia juftitise 3 fi nemini datus eflet locus
appellationis ad Curiam g ra tis , fi non fuperaret mifericordia
judicium ? dicamus itcrum quod priusfem-
piterna Dei virtus atque divinitas (tefte Apoftolo) ex
eis qua fzEla funt intelleEla confpiciebantur, Rom. 1.2.0.
ficut antea dixerat Sapiens, quod exmagnitudinefpe-
ciei & creatura potefi vifibiliter earum Creator agnofei.
Sap. xn i. f . Sed 6c fapientiam ejus ex operibus
agnovit, qui exclamans dixit. Quammagnificatafmt
opera tua Domine, omnia in fapientia feciJH ? Pi! cm. 24.
Poterat quoque Dei benevolentia utcumque agnofei,
in rerum dignantiflima confervatione 6c diredtione in
ftios fines, ficut potentia ex creatione, 6c fapientia
ex gubernatione videbatur. Quapropter forte gt a-
tiam appellat Sapiens nutricem omnium. Sap. xv 1.27.
Sed ex reparatione lapfi , ex recreatione deperditi,
ex juftificatione impii maxime apparuit gratia Dei.
; Nam quze gratia major, qua: liberalior vel dici vel exifi-
timari potuerat, quam ut tantiim daret Deus homi-
ni ut pauper fieret: quis hoc crederet, fi non con-
feius lecretorum Dei Paulus affereret: quia pro nobis
egenus fadlus eft, ut illius inopia divites eflemus. 11.
Cor. vm. p. Gratia inluper qualis mirabilior, quam
ut taliter compateretnr homini mifero Deus, quod
mifer fieret, opprobrium 6cabjedtioplebis. lftanon-
ne funt vifeera mifericordia Dei nofiri} in quibus vtfita-
vit nos orient ex alto j Luc. 1.78. in quibus apparuit gratia
Dei 6c Salvatoris noftri hodie circumcifi: amplius
verb Divina natura (ut humano more loquamurjquam-
vis in fuo creaturarum fpeculo pulcherrimo, in Li-
bro capacillimo, in carmine fonoro 6c harmonico mon-
ftratret potentiam Dei efficientem, 6c fiipientem c-
xemplantem, 6c bonitatem cundba finientem 3 primum
ex unitate, fecundum ex veritate, tertiuni ex boni-
tate creaturarum: rurlus primum ex earum modo,
^ fecundum ex fpecie, tertium ex ordine. Similiter
' ex creaturarum menfurapotentiam, ex earumnume-
ro fapientiam, ex pondere trahente in fuos fines bonitatem
, ut quodam circulo intelligibili ex ipfo cre-
ante, 6c per ipfum exemplantem, 6c in ipfo finien-
te fint omnia: nihilominiis mundus hanc lapientiam
D e i, potentiam 6c bonitatem cognofcere habens 3 non
glorificavit Deum, neque gratias egit, fedviluerant
fibi omnia, 6c obfcuratum fadtum eft infipiens cor
eoinm 6c defecerunt lerutantes ferutinio. Quamobrem
ordinavit Deus facere opus novx gratia; fupra natu-
ram, ut eflet gratia Domina Reginaque naturx. Nam
gratia ejus, quae 6c mifericordia fuper omnia opera
ejus. Quae gratia licet fuperborum oculos fua lumi-
nofitate caecaverit, illuftravit mentes humilium, ficut
exultans Jefus infpiritu: confiteor,inquit, tibiPater
coeli & terra, quoniam abfcondifii hac afaptentibus &
prudentibus , & revclajH ea parvulis. Ita Pater quo-
niam lie placitum eft apud te. Luc. x. 21. Placitum non
meritum, ut non glorietur ante eum ftulta pnefum-
ptio omnis carnis, quae in Dei fapientia Deum non cognovit
: ideo placuit per ftultiriam praedicationis novx
gratia?, falvos facere credentes. Hoc autem opus gratiac
apparuit manifefte in eo qupd Verbum caroiadlum
eft, ubi totum operatur gratia, totum fibi d'at. Nil,
aut paucum habet natura , neque ex radice fuperio-
rum aftrorum 6c conftellationum , ficut impietas
quorumdam fin x it: neque ex adtione inferiori ele-
mentorum, faltem quoad modum qui fubditus fuit.
Ubi praeterea patitur mifericors 8c miferatolr Dop
i-
5 7 Sermo habitus Tarafcone m die Circumcifionis c 8
minus, ut falvetur 6c regnet prævaricator homo reus, noftræ liumanitatis. Sic adverfus avaritiarn unmi
Apparuit ergo benignitas & humanitas Sa ■ vat or is nofiri
D e i, ut alibi gaudet Apoftolus. Apparuit, inquam,
myfticè hæc humanitas, ut lignum magnum in ccelo
ccelorum Deo. Nam fibi hypoftatica unione con-
jundta eft , 6c hæc quafi mulier amitta foie juftitiæ,
quia plena gratiæ luminolæ, 6c luna totius mutabili-
tatis naturæ, fub pedtbus ejus , ratione autoritatis im-
periofie, & corona ftellarum duodedm, quæ flint duo-
decim prærogativæ fingulares in capite ejus, ex dominations
liiblimitate. Apoc. xii. i . Nam 6c benigna humanitas
Dei Salvatoris noftri, univérliim mundum fpi-
ritualium æternarumque creaturarum purgat, illuminât
6c perfic it, fuperior eis m ordine hierarchico,
ftabilita ut loi quidam æternitaris. Imperium quoque
polfidet fuper univerfum materiale atque corpo-
reum, ut exmiraculorumoperationemonftratumeft.
Duodecim poftremo prærogativis, quafi totidem ly-
deribus coronata refulget, quatuor in 'comparatione
ad diVinitatem, totidem in comparatione animæ ad
carnem, 6c rurlus totidem in comparatione ad totam
j'erum univerfitatem.
Confidera humanitatem hujus pueri hodie circumcifi
in ordine ad divinitatem 3 6c invenies, quod in
ea tanquam in opéré præclarilfimo Hiper aliud omne
creatum relucent quatuor attributa , quæ funt Dei
potentia, Dei fapientia, Dei juftitia, 6c liiperemi-
nenter Dei gratia3 quæ circulo quodam Ipiritualiin--
fimum lummo jungit, pacem operans in terns 6c in
coelo. Confidera animam in ordine ad carnem, 6c
invenies carnem ab ea quadruplici dote decorari, a-
gilitate, fubtilitate , impalfibilitate , 6c claritate : 6c
quod in via non ita fiebat, hoc erat fpeciale difpen-
lationis divinæ miraculum. Deinde fi confideraveris
»humanitatem hujus pueri in ordine ad creaturam uni-
verfam, videbis earn tanquam inftrumentum divini-
tatis, habere omnem poteftatem in coelo 6c in terra
, in mari 6c in omnibus abylïis: Beatos illuminât
6c perficit in cceloj viatores juftificat in terra, a-
lios non plene juftificatos dimittit hie, vel alibi in
mare purgationis3 alios obftinatosdamnat, 6cdetur-
bat in abyflum damnationis.
A t verb quia multus eft hic lermo 6c ad interpre-
tandum difficilis , 8c oratio noftra ad alia properans
expediri defiderat, coarctemus earn infra limites præ-
fentis celebritatis, 6c duobus quafi gradibus itinere
breviato decurrat. E t dicamus quod apparuit gratia
Domini Dei, primo in humili fubjedrione lua, ad
Legem Circumcifionis. Pofiquam impleti funt dies otto ut
circumcideretur puer, inquit Evangelifta. Apparuit fe-
cundo in populi redemptione, lécundùm nomen fal-
Vationis, vocatum efi nomen ejus fefus, quod vocatum
efi ab Angelo priufquam in utero conciperctnr. Luc. 11.
21. Caulam reddit Angelus apud Matthæum, quoniam
falvum faciet populum fuum à peccatis eorum.
Matth. I. 21. Hoc modo Evangelium cum Epiftola
fociantes, -utrumque per alterutrum deducamus, fub
duobus tantum gratiæ Dei fignis, quæ funt humani-
tas feu humilitas primum lignum, 6c fecundum benignitas
feu charitas 3 unum in Circumcifione, in nomi-
natione altemm : ut verum fit quod apparuit humanitas
in primo myfterio , benignitas in fecundo, 6c
gratia in utroque Dei Salvatoris noftri. Itaque quis
-fidelium non perfpicuum habeat 6c compertum gi*a-
tiam Dei hodie apparuiflê, dum attendit quod ipfe
Legis conditof duro fe Legis vinculo quafi lêrvus aft
tringit, 6c fit fub Lege velutinfans, velutimpotens
6c peccatis obnoxius.
Ad quid ifta : Nimirùm ut ingratitudo nequam 1
prælumptionis humanæ confunderetur 6c erudiretur,1
quæ in tantam prorupitaudaciam, magis verb amendant,
ut divinitatis majeftatem appeteret, volens ef-
fe ficut Deus, fciens bonum 6c malum: proptereà
Deus medicamentum contrarium humilitatis oppoftiit
defeendens à fummo fuæ majeftatis «id ima vililfima
hominis, ipfe fummam liberalitatcm. Sic adverfus
gulamejus, jpfe fummam frugalitatem. Sicadver-
lus ingratitudidem nimiam, iple gratiam oftenditin-
. finitam, crudtens nos facto certilhmo , m abnegantes
impietatsm malam hofpitem 6c .fodalem perfidam, &
ftcularia defideria qute mergunt in interitum , fobri'e,
jufie & pie vhamus in hoc jlsculo. T it. it. 12. Sobrie
quoad .nos. Jufte quoad proximos. Pie quoad Deum
6c Sanflos. Humiliemus igitur animas noftras Legi Dei
imitantesluinc puerum, 6c circumcidamus perdifei-
plina? cultrum vitiorum fuperfluitatem ä nobis 6c fen-
fibus noftris. Circumcidatur cor ä pnefumptionis pne-
putio, n'e plus fapiat quam oportet, nec prudentix
propria? innitatur. Circumcidatur ipfum ab omni
carnalitatis exceflu, ut fine fordibus 6c colluvie vo-
luptatis fit purum 6c mundum. Circumcidantur o-
culi, ne videantvanitatem3 os6clingua, neloouau-
tur mcndacium 3 aures, ne audiant detraclioncin 3
taclus 6c guftus ab omni lubricitate 3 totum corpus a
rebellione contra animam contumaci: ut.lobrie viva-
mus in nobifmetipfis 3 vivamus 6c jufte apud proximos
, reddentes unicuique quod fuum eft, cui zteEti-
gal, veSligaly cui honorem, honorem, Rom.xiii. 7. vivamus
tandem pie 3 Deo adhxrentes per Fidem 6c
Spem 6c perCharitatem3. circumcidentes omnem er-
rorem 6c fuperftitionem per Fidem, omnem delpe-
1 rationem 6c prxfumptionem per Spem, omne odium,
. 6c cupiditatem per Charitatem. Sit in nobis Fides
vfera 6c viva, fecundum vim ratio’nabiiem ex rcco-
gnitione immenlle fiepientia; 3 fit Spes certa, fecundum
vim irafeibilem ex profeffionefumma? ejus poten-
t ix 3 fit Charitas rervida ex conlideratione lumma? be-
nevolentix 6c gratiae, qua; apparuit hodie in circumcifionis
humiliatione. Hoc modo fobrie inti’a nos,
jufte juxta nos, 6c pie fupra nos vivamis in hoc feculo.
Sed vie tibi peffima, v x tibi nequam ingratitudo cordis
humani,cordis incircumcifi 6c certe inhumani 3 dum
. ad tantam gratiam notilfimam Dei tui non corrigeris,
non emolliris, non flexeris. Humilis eft ipfe qui eft Deus
benedibhis infecula , 6c.tucervicemerigis, tufuper-
bis terra 6c cinis. Tufordidapellis infiaris 6c tenderis.-.
T u , inquam, inflaris 6c tenderis fordida pellis, faccus
fterCorum 6c cibus vennium. Humilis eft ipfe Legifia-
tor tuus obfervans Legem tuam: 6c tu quotidie Le^is
fux jugum luav,e 6c ieve contumaciter ex cutis 6c
confringis. Humilis poftremo invenitur, priüs er-
. ga te, mifericors 6c benignus3 6c tu plenusimpieta-
’ te errores fingis, 6c fequeris fuperftitiones , de co
quoque vel luperbe prxlumis vel delperas fiiperbius:
ad ipfum denique nullo pietatis, nullp dilectionis af-
fe£lu moveris. Pudebat fortafiis infequi humiiem
hominem, ufque quo pudebit humiiem Chriftum i-
.mitari ? Vide ftupendum 6c horrefee, fkgellabicur in
Circumcifione leo de tribujuda , ut himnietur cams
mortuus, filius hominis putredo 6c verbis. Circum-
ciditur in carne puer Jefus, ut abfque prxputio nos
in corde 6c fenfibus manearaus , ut pretereäcum A-
braham nos filium unigemium cum tota familia 6c
vernaculis, hoc eft fpiritum noftrum cum afteclioni-
bus 6c cogniiionibus univerfis circumcidere difeiplinx
culti'o nequaquam omittamus 3 fed tollamus opprobrium
iEgypti , fi neque perire de populo , neque
feedus Dei irritum efficere voluerimus. Omncs qui-
de.m hoc agere convcnit, Cierum prxeipue , ficut
ipfe pra? ceteris in Domini fbrtem electus eft. E-
xultet igitur cum tremore humili 6c gratias agat, 6c
appareat in eo gratia Dei 6c Salvatoris noftri. Sed
(heu Cierus hodie, quem pro majori gratia gratias
viciflitudinem rependere dignum fyierat, plus aiiis
repletur ingratitudine, 6c prasputium fibi fecit im-
pietatibus 6c fecularibus defideriis, neque fobrie neque
jufte neque pie vivens in hoc feculo.
Ita pergebam in meditationemea, fatyram in Cierum
declamare 3 neque cnim in tarn ube;:i indigna