i c i J. Gerfomt Sermo, De Pace & Unit ate Grxcorum. 15 i
fm M ------------------1:----- -i—l ||f Qui refpondit quod non. Tunc Pater adiit campum ,
8c interrogavit iilium , ubinam cubuiflet ? Deinde prze-
cepit ei ut quotidie tantum purgaret fpatii in campo,
quantum occuparet locus dormitionis ejus , fic fecit
i f . Notate contra alia peccata abomi-
nabilia ad Deum vindi&am clamitantia, 8cc. N o tate
quod Pr&'dicationes Sc converfiones morum per
quos Sc qualiter fient, fimul & Legationes 3 Sc appa-
ret aliquibus quod mendicantes multum debeant fe Sc in brevi totus campus purgatus fuit. Application
intromittere Sc fortiter ingerere: profeflio eorum ell .. facilis eft: difficile eft, Sc res iiimptuofa ac laboriola 5
mcndicare. ■ fed ubi poteft pecunia vel labor melius exponi, ubi
Undecima Confideratio.
Homines bonæ voluntatis debent diligenter per
prudentiam humanam Sc per magnam coniultationem
ac laborem procedere in ifto negotio pacis univerfa-
lis. Sumus (ut dicit Apoftolus) 1 Cor. in. p. coadjutor
es Dei, Sc ut dicit vulgatum adagium : fuva teip-
fum , & Deus te juvabit : alioquin hoc d iet tentare
Deum. Et foiTitan mala voluntas , quæ Temper ad
benefaciendum cor habet deficiens, hunc refugit laborem
, dicendo pacem illam nimis difficulter obti-
neri pofte. Refpondet bona voluntas 3 hoc verum die,
led tendit ad ardua virtus;, : difficile eft pacem obti-
nere ; Ted merceserit ingens Sc gloria perpétua, Her-
culem duri celebrant laboris : difficile eft 3 etiam Repoterit
judicare populus auxilia , Sc Tubfldia melius
dari Sc confumi ? Hoc paulb ante vidimus in petitio-
ne qux fiebat pro Grsecis, qua; non erat tam appa-
rentis ucilitatis ftcut prasfens. Demiim difficile
Ted auxiHa tantarum Tpiritualium gratiarum poffunt
efle valde magna, ut concedere plenam remiflionem,
ut de tranfttu ultra mare 3 nec habebit ilia profecutio
tantos adverTarios in fe, vel per ignorantiamvelma-
litiam , ftcut multas alia; proTecutiones habuerunt :
non eft Chriftianus quin judicare debeat hanc pro-
Tecutionem Tan dam d ie , Sc fine liifpicione cujufcun-
que mali. Ideo laste recipi debent omnes hi qui vo-
lunt Te in hoc negotio exercere Sc immiTcere 3 Sc non
modo recipi, led inveftigari Sc hortari. Sed etiam,
quis feit ft Deus velit ut finis mundi appi-opinquet,
Sc velit omnia verti adunamFidem Chriftianam, ad
unamque Religionem Sc Sc unionem, qualis fieri debet
priuTquam mundus finiatur ? quamvis nihil denunges
Sc Principes incipere Sc aggredi debent res diffi- ^ eiem nec prophetiTem de expedatione illius
Rr orrlnic . tV nnn if* narvis n rn ira rp n^rrni-îio ^ ta ) IB r______ ciles Sc arduas , Sc non Te in parvis occupare negotiis. i___ta : r _ . v . r •
Magnum magna decent. Notate de occupationibus
Curia; Romanic in Beneficiis conTerendis : difficile
eft 3 Ted Deus eft omnipotens, ä quo auxilium ex-
pcStamus Sc cujus cauTa agitur. Spera in Deo & ipfefaciet,
PT.xxxvi.f. nec eft maims Dominiabbreviata. Ifaise. lix. 1.
Notate de mirabilibus divifionibus: difficile eft facere 3
Ted nihil eft adeo difficile, quod non bona voluntas exequatur
per magnum laborem Sc diligentiam : labor
intprobus omnia vincit , Sc etiam bona voluntas unus
Tpiritus eft cum Deo : difficile eft 3 Ted qui non po-
terit reducere omnia ad unipnem , magnum erit ve-
ducere partem , nec labor erit perditus illorum qui
ad hoc conabuntur: mercedem recipiet Sc unuTquiT-
que Tecundum laborem fuum 3 mille Sc mille fe fal-
vare poiTunt in hoc laböre , qui fortaffis damnarentur
in otiofitate Sc delitiis. Item quotidie melius inve-
nietur veritas 3 Sc negotii pundum Sc difficultatem
qua; ibi Tunt difficile eft 3 fed melius eft attentare
id quod fieri poterit, quam Temper finere ut incru-
deTcat horribile hoc f’chima de pejori in pejus per in-
curiam. NeTcio quando incipere oporteat eum qui
nunquam laborare volet, Sc melius valet citiiis quam
Deus non voluerit Tecretum hoc Difcipulis fiuis Sc A-
poftolis revelare, dicens; TSjon eft veftrum nofte, See*
A£t. 1. 7. Sumamus hie tertiam Tupplicationem Filial
Regis , quod Rex velit ordinare folemnes viros
ex magno Tuo Concilio , cum quibus efle poterunt-de-
putati (Jniverfitatis, ut magis videatur demodopro-
cedendi in hac materia, tam in Regno quam in Co-
mitatibus 3 five per Litteras publicas Sc exhortatio-
nes illud faciendum fuerit , five per Legatos, five
per ordinationem novarum confcederationum , five
per manutentionem Sc 4confirmationem illarum quje
jam inita; Tunt , ne etiam videantur alii vilipendi,
Sc omnia fieri fine eis : quod omnes tangit, See.
Notate de Lotharingis Sc Alemanis , See. E t
hie fieri poflet mentio major deneceflitate , qua; eft,
quod Chriftiana Regna adinvincem pacem habeant,
Sc Principes inter fe 3 Ted fuperius didti Tcient cito
difeernere ,' Sc poterunt forte ordinare ut alias fiat
verbum vel fecrete vel.in publico. Notate quod
Deus vult univerfum mundum uniri fub unolmpera-
tore in temporalitate ad publicandam Fidem ubique.
E t videmus quod difeordise in temporalitate admo-
dum nocent ad habendam generalem pacem in Tpirita
rie , & tardé quam nunquam , ficut in fchifmate C tualitate , & è eonra. E t ergo, Ô Rex eenignb!
oprræætteerriittoo:: ddiiffffiicciillee eefftt 3; TTeedd nnuulllluumm eefftt nneepg-ootriiuumm rre^-- in bona volant ate tua Sion, id eft t?Ecclefiae ___militanti
i - y
ligiofius nec devotius, quam reducere ad unitatem
adificeentur mari frufalem cceleftis. Pf. l . 2,0.
Sc bonam viam fratres noftros,per quos Fides ad nos
devoluta eft. Nonne Sanctus Dionyfius Galliæ A-
poftolus natione Græcus fuit per quem fulcepimus
veram pacem Sc Fidem Chriftianam, nec hoc fuit fine
Duodecimo, Confideratio.
magna fortitudine Sc labore : ideo fimili modo labo-
randum e ft, quod Græci ad nos revertantur , præ-
Tertim Univerlitas,. dé qua fuit Sanétus Dionyfius pro
tempore quo erat Athenis. Difficile eft 3 Ted diffi-
cilius aflumpferunt prædeceflores tui Domine R ex
C hristianissime, ut Sanétus Ludovicus qui bis mare
tranfiit adversùs infidèles, Sc Te mortis periculo ex-
polliit : hie non eft talc periculum mortis, Sc tarnen
quis vellet dicere quod opus eft dignius Sc accepta-
bilius quoad aliquam confiderationem , quam d iet
accipere crucem ad inferendum bellum corpoi'aîe infac
Homines bonæ voluntatis diligenter laborare debent
, quod Concilium quod futurum efle, ell conclu-
Tum , infra triennum teneatur. E t quia Græci pof-
Tint Sc velint convenire non eft (ut apparet) difpofi-
tio altera convenientior ad pacem de qua loquimur
quàm efle debeat diétum Co'ncilium3 nec alio melio-
ri modo negotium hoc poterit expleri, ficut poftre-
mum Concilium fuit necefîârium propter pacem La-
tinoi-um, Sc fuit prima via Sc conclufio quam propo-
Tuit Univerfitas Parifienfis , ad pacem habendam.
fidelibus ? Difficilp eft 3 Ted exemplum docere nos j-v Hæc eft Tufficiens occafio ad mittendum undequaque
debet , ficut fanctus quidam Pater fecit de filioboni See. Sumamus igitur hie quartam Sc finalem fupplicujufdam
viri ; qui quidem filius mifllis fuerat ut purgaret
campum qucmdam plénum Tpinis Sc tnbulis.
Juvenis ille cum videret tantam fpinarum multitudi-
n em c o rd e deficiens dormivit, præ tedio nihil fa-
ciens primo die, fic fecit fecundo die, fic Sc tertio,
denec Pater interrogarct, fi tottyn purgaflet campum.
cationem filiae Regis, Sc eft, quod tam erga Sanctum
Patrem noftrum Sc omne Collegium Girdina-
lium, quam erga Grtecos Sc omnes alios Chriftianos
qui laborarunt, quam negotia principalia Sc accefio-
ria qua; requirentur ad celebrandum hoc Concilium
taliter prasdifponantur, quod cum ventum fuerit ad
fa&um
Deftatu Eccleftoe in vetert & novo Teftamento.
fa&um, nulla fit divifio, rixa vel confufio 3 provi-
deatui bonus ordo celebrandi hoc Concilium, de loco
, de tempore j de rebus traétandis 3 five derefor-
matione Ecclefiæ in bonis moribns fuerint 3 five de
reftitutione libertatum Ecclefiarum particularium , five
de faéfo shoc principali Græcorum, five fit de
modo fe habendi contra omnes infidèles ad Chri-
ftianitatis augmentationem, ad honorem Dei Sc ani- *
marum falvationem. Et pax Dei , cjua ex up erat ^
omnem fenfum , cuftodiat corda veftra & intelligent
tias veftras-. Philipp, iv. 7. illuminet, Sc dirigat bonam
voluntatem omnium in viam pads univer-
falis 8c particularis 3 temporalis Sc fpiritualis, Sc quod
in tantùm vocemus Noel Noël, hoc eft , Pax Pax,
donee veniat, ut fimus participes illius diviniSc An-
gelici Cantici : Gloria in excelfts Deo, 8cc. Hie fun-
datur una de principalibus fùpplicationibus filiæ Regis
, quæ eft, quod reformatiô bonæ juftitiæ Sc con-
venientis fiat in univerfo Regno ; charitas enim in-
cipit à Teipla, nec eft charitas fimilis huic, quàmea
quæ eft fanare TeipTum Sc corpus fuum. Verum eft
alias fiham Regis curafle, ut proponeretur hæc materia
adeo prolixe, 8c poftremb earn renovavit ad pe-
titionem Dominorum noftrorum. E t quamvis in par-
ticulari contineat ferèinnumerabilia pun£fa3 in gene-
rali tamen omnia ad quatuor principalia punda refe*
runtur. Unum eft refpedu regalis perfonæ tuæ, qui
caput es , Sc illorum qui Tunt proxima membra tua.
Secundum in faéto juftitiæ. Tertium in faéto modi.
Quartum in faefo belli. Hominés bonævolun-®
tatis habere debent ordinem Sc obedientiam ad unum
folum caput in fpiritualitate 3 in bonitate unius Tpei
Scunius charitatis, hoc eft, in una CatholicaFide,
quemadmodiim in una anima. Afpicio quôd tria Tunt
neceflana ad pacem faciendam, Tcilicet pofle, feire
Scvellej aut potentia, Tcientia, benevolentia3 vel
æquitas, veritas, charitas feu pietas, quæ finit très
pacis forores. Ea propter mala voluntas ad pacem
pervenire non poteft 3 quia pro pofle, habet languo-
rem 3 pro Tcire, errorem 3 pro bono velle, furorem 3
nec in Te habet æquitatem , ut fubdat Te Deo Sc ad
gloriam Tuam, nec veritatem, w credat Legi Tuæ, nec
charitatcm, ut compaffionem habeatde proximo Tuo,
nec etiam de Teipfa 3 ipfa eft ad bene operandum tan-
quam deficiens, fine vigore 3 ficut dormiens, fine hu-
more 3 ficut indurata, fine amore Sc fervore. Quid
mirum ergo, fi pax non fit in hominibus, in quibus
habitat mala voluntas ? Sed bona voluntas, quæ con-
ditiones habet omnino contrarias, amat, vult Sc de-
liderat pacem Sc inducit per multas rationes ad hanc ^
pacem univerfalem Latinorum 8c Græcorum tenden-
aumefle.
Sufficiet inpræfentiarùm breviter recitare duode-
cim rationes, quarum quatuor fundantur in æquitate,
refpeétu Dei, quatuor in veritate, refpeétu noftrij'qua-
tuor in pietate Sc charitate, refpeétu proximorum noftrorum
: 8c eas recitando, ponetur,ad quamlibet ratio-
nem una confideratio per modum confilii, ut detur
ôrdo proccdendi vel praéticandi hanc materiam. Nec
eft quidquam quod bona voluntas ruputet impoflibi-
le 3 quia figit lpem fuam non in Te,.Ted in Deo omni-
p o ten ti, ut dicebat fanétus Paulus ; Omnia pojfam in
eoejaimeconfortât Chriftus. Phil.iv. 13.
1 5 4 -
T R A C T A T U S
qui aferibitur
J O A N N I d e G E R S O N
'DoÏÏori & Cancellario eParifienfiJ
Qualiter fuit flatus Ecclefiæ in Vet er i & Novo-
Teftamento , ér qualiter Ecclefia fuit er edi a
temponbus pradidtis , ér quot fthijmata, ér
quot intrujiones fuerint in Ecclefia Romana, ér
qualiter in fchifmatibus praient is fuit- adtumy
ér aliis notabilibus ; fecundum veras Chronic
as.
Recognitüs ad MSS. Códd. Saiv-Vict. 843.
Sc Navamcum.
M o n i t u m ..
ScriptiUncula iftac non eft Çerfonii , nec nomen ejus prüfen
in MSS. '
Cuftntinum Archiepifcoptim fuum vocat Autlor, cjuo vindicate
Italum ejfe. Scribebat ante fublatum fchifma cPe-
tri de Luna & Angeli de Corario, hoc eft, circa Annum
1407. Quapropter vifum eft precedentibus Gerfonii ope-
ribus hanc fubjungcre , ejuamquam baud magni fie
pretiik
PO s t Qu A M Tuperioi* flatus Sc effeétus præfen-
tis Tchifmatis, ac aéta Sc agenda in Univerlali
Ecclefia, 8c fpecialiter in Romana, Tecundum
veros Prophetas Sc Prophetias approbatas, digefta Sc
notata funt. Pro pleniori notitia prædiétorum , a-
cuitur ftilus, ut Tecundum veras Chronicas Sc approbatas,
8c fpecialiter Antiftitis noftri Reverendi Ar-
chiepifcopi Cufentini vcrillimi antiquitatum relatoris
Sc fratris Ptclomæi de Luca venerabilis Chroniftæ,
flatus Sc aéta præterita in dióta Ecclefia lucidiusco-
gnoTcantur Sc feiantur à leétoribus. Invenimus enim,
ego Frater Theofbrus Sc focius meus chariflimus Frater
Eulèbius in prædiétis Sc aliis Chronicis, ut infra
dicitur3 fideliter referendo quæ CuTentinus 8c Ptoio-
mæus gefta Sc aétaRomanæ Ecclefiæ denocarunt, à
Nativitate Chrilti, ufque ad Annum Domini 1316. à
quo tempore citra, nullum fchifma fuit in Ecclefia
Dei, ufque ad iftud noviffimum tempus Petri de Luna
Sc Angeli de Corario. Ex quarum Cnronicarum lec-
tione reperimus, quod Ecclefia tam in Veteri Teftamento
quàm in novo, exigentibus peccatis 8c malitia
fatanæ multas tribulationes pafla eft. Tamen ab
omni tribulatione ipfam Temper ac miniftros ejus
Deus liberavit, cum ipfi humiliter Sc contrito corde
ad Deum converfi Tunt veniam petentes Sc mAjorem
quietem. Aliqua in Novo Teftamento habuit Ecclefia
Dei à dcftruóHpne Frederick Imperatoris Tccundi,
ufque ad tempoiAonæ memoriæ Domini Gregorii
Papæ II. quæ quies Sc abundantia divitiarum reduxe-
runt Ecclefiam in peccata Sc vitia, propter quæ Ecclefia
patitur præfens fchifma , Sc multa diferimina
Sc majora patietur. . . '
In veteri autem Teftamento Ecclefia multas tribu-
D lationes pafla eft. Primo: decern plagas,dum Tuit in terra
Ægypti. Item, in tempore habitæ pofieffionis terræ
promiflionis,ufque ad Templi ædificationem, undecim
perfccutiones paffa eft Ecclefia. Item, poft Templi
ædificationem fuftinuit duriffimam jadturam Sc Tchifi
ma quôd fuit inter Roboam Sc Jeroboam. Item
fuftinuit tranfmigrationem totius Sacerdotii Sc de-.
fh'uétionem Templi inBabyloniam per primumNa-
buchodonofor. Item, pafla eft tempore Machabæo-
K 3 rumj