/_ NIEUWSTAD, Ui voren een gedeelle van eene der voorsteden van
Zwolle, buiten de Diezerpoort, thans, na het vervallen der poorten
met die stad vereemgd. 5
NIEUWSTAD (DE) geh. in het balj. van IIuisduinen-en-den-Hel-
der, prov. Noord-Holland, arr. eo 8 u. N. van Alkmaar, kant. en
20 min. Z. 0 . van den Helder, gem. den Helder-en-Huisduinen. op
den westelyken oever van het Heldersche-kanaal, Z. van Willemsoord
het SUo o i j e -do rp genaamd, als hestaande
grootendeels uit kleine arbeiderswomngen. Napoleon had het ontwerp
gevormd, om dit geh. met vestingwerken te omgeven , waaraan het\M
zunen tegenwoordigen naam le danken heeft. ) 7%
NIEUWSTADT , gem. in Opper-Gelder, in hetambt van Montfoort,
prov. Limburg, arr. Maastricht, kant. Sittard (7 k. d., 8 m k 2 s d )•
palende N. aar. de gem. Susteren , 0 . aan de Pruissische prov. ¿¡Inland
, L. aan Limbricht en Sittard, W. aan Born. •
Deze gem. bcstaat uit het d. Ni euws t adt en het weh. Beuken-
« n « Jq 5 e “ e ' , e n s , e e n i , Te v^trooid liggende h., beslaat eene oppervlakte
van 869 bund. 4 v. r. 95 v. eil., waaronder 832 bund. 42 v. r ’
belastbaar land. Men telt er 162 h., bewoond door even zoo vele liuisgez '
uitmakende eene hevolking van 830 inw., die meest hun bestaan vin-
den in den landbouw of in de veeleelt.
Deze gem. wordt door de Geleen en eenige kleine beekjes bespoeld
l r u ' ! ™ ! l in beweffinS brengen. Zij heeft van de
heerhjkheid en het ambt van Montfoort deel gemaakt /welke bij acte, ’
d.d. 8 Juny 1769, waarvan het ongineel op het raadhuis te Echt
berust, door den Koning van Pruissen, bij verkoop , aan den Erfstad-
houder Prms van Oranje werd overgedragen.
De mw., die er allen R. K. zijn, maken eene par. uit, welke tot
het vic. apost. van Limburg, dek. van Sittard, behoort, en door
eenen Pastoor en eenen Kapellaan bediend wordt.
,„lMen lonS'" r eze Seh°o1 tal van 120 leerlingen bezocht wordt. * welke gemiddeld door een ge-
/V Nieuwstadt, Nieuwstade of Ndstad , h>t 3 u. N. N O v a n
Maastricht, 1-'- u. N. van Sittard, aan de Geleen.
Het was in vroegere eeuwen de zuidelijkste plaats van het hertogddeen°
n VGeelldd erschheenn L7 aern^dd ag, maar hbeatd ,.sh .ezte>l fsn iebtij aeleleneen uaitfsgperzaoankd evnaenn doenp
Graaf van Holland, in een g e s ch il tu ss ch en R einald I , Graaf van GeliT
q « 6" r ° rV 6'5r a" dere Geldersche s‘eden genöemd. in
1 3 9 8 werd het door Herlog W illem verwoest, uit vrees dat de Brabanders
den DnnrM’ ^ a“ togt waren, er zieh in nestelen zoui
n 1S7? Vis OostEftBUK werd het in 1499 veroverd en
l j Van vestingwerken ontbloot. De overbliifddaan„
ieenna rHdoarnp Z1J “m 6 weilek,rs nk,°oSm Z 'Smlbeana r1- 3T7 hha.n se nis N77ie0d winstwa dt enlite. ts mDeezeer
plaats heeft veel gewonnen door het aanleggen van den nieuwen weg
en door den kler.gron d^ , by nat- weTdefrf,e rz wooa roennb trineirkdbea awr,e ^edna tz °d°its ideocrhpt
byna geene gemeenschap met de nabunge plaatsen kon hebben.
lte kerk aan den H. J ohannes den Dooper toegewijd , is een zeer
oud Golbisch gebouw, met eenen kleinen toren en van een orgel voör-
zien Toen J acoeus ab O veeen, Vicaris-Generaal van het fcisdom Roer-
mond, den 27 October 1667, alhier de kerkvisitatie hield, stond
vergevmg der pastory aan. den Trins van Oeanje. J oannes F abiüs
was in dien tijd Pastoor; het getal der Communikanlen bedroeg toen
slechts 240.
De kermis valt in den eersten Zondag na 24 Junlj.
Den 13 Aug'ustus 1834 werd dit dorp door eenen brand geteisterd,
zoodat acht woningen in de asch werden gelegd en een aantal vee en
meubelen eene prooi der vlammen werden.
Het wapen van N ieuwstadt bestaat in eene bijkorf.
NIEUWSTAR , suikerplant. in Nedcrlands-Guiana, kol. Suriname,
aan de Suriname, ter regterzijde in het opvaren j palende bovenwaarts
aan de verl. plant. Welbedacht, benedenwaarts aan de verl. plant.
Oranjestein; 940 akk. groot; met 133 slaven en een waterwerk.
Eertijds werd zij S t b e l a - N o v a genoemd.
NIEUWSTRAAT, geh. in het graafs. Hoorne, prov. Limburg, arr.
en 4 ü. W. ten N. van Roermonde, kant. en l j u. N. ten 0 . van
Weert, gem. Nederweert; met 140 inw.
NIEUWSTRAAT, geh. in de Langstraat, prov. Noord-Brdband,
Tweede distr., arr. en 4 u. W. Z. W. van 's Hertogenbosch, kant. en
1 u. W. van Waalwijk , gem. Vrijlioeve-Capelle, in da kom der ge-
meente ; met 49 h. en ruim 380 inw.
NIEUWSTRAAT of Heistraat, geh. in de Langstraat, prov. Noord-
Braband, Tweede distr., arr. en 4 u. W. Z. W, van 's Hertogenbosch ,
kant. en 1 u. W. van Waalwijk,^ gem. en J u. Z. 0 . van Capelle;
met 64 h. en ruim 420 inw.
NIEUWVAART, geh. in de Langstraat , prov. Noord-Brdband,
Tweede distr., arr. en 4 u. W. Z. W. van 's Herlogenbosch , kant.
en 1 u. W. van Waalwijk, gem. en | u. Z. van Capelle; met 30 h.
en ruim 330 inw.
NIEUWYEEN , heerl. in Rijnland, prov. Zuid-Holland, arr. Leyden,.
kant. TFoubrugge, gem. Nieuwveen-met-de-Uilerbuurt; palende
N. aan de heerl. Kalslagen en de Uiterbuurt, 0 . aan de Dobbens en de
Zevenbovensche-plas, Z. 0. aan Zevenboven , waarvan het door den
Zevenhoveasche-dijk en de Schooter-vaart gescheiden xis , Z. aan de
Schooter-vaart, die het van de heerl. Schoot scheidt, Z. W. aan Langeraa
r , W. aan Kalslagen.
Deze heerl. bevat het d. Nieuwve en, benevens een gedeelte van
den Oos t e r -polde r , en daarin eenige verstrooid liggende huizen.
De inw. vinden meest hun bestaan in de veenderijen en voorts in den
landbouw.
De Herv., die er wonen, maken, met de overige uit de bürg. gem.
Nieuwveen-e n-Ui t erb u u r t , eene gem. uit, welke tot de klass.
van Leyden, ring van Woerden, behoort, en 430 zielen , waaronder
180 Ledematen , telt. De eerste, die ln deze gem. het leeraarambt
heeft waargenomen , is geweest J an F ranszn, die in het jaar 1383 her-
waarts kwam , en in het jaar 1388 opgevolgd werd door R obbertus de
Ridder. S amuel J ohannes van de W ijnpersse, die hier Predikant was
van 1782 tot 1784, was later Hoogleeraar te Groningen en te Leyden,
ter welker laatste plaatse hij den 22 November 1842 overleed.
De R. K., die men er aantreft, behooren tot de stat. van Zevenhoven.
— Men heeft in deze heerl. eene school, welke gemiddeld
door een getal van 90 leerlingen bezocht wordt.
Deze heerl-. behoorde voormaals mede onder de heerlijke goederen
van de grafelijkheid, en werd, in het jaar 1724, voor vijftien duizend
vijf honderd gülden gekocht door de stad Haarlem, welke haar thans
nog bezit.
*