De eerste, die in deze gem. het leeraarambt iieeflt waargenomen |8
geweest de Proponent Gebardus H orreos de Haas, die er in 1846
kwam euernogis. De kerk , welke aan de Omni elan derwijk Staat
is den 9 November 1845 ingewijd en heeft eenen toren , doch geeii
orgel. 6
OMMELSCHEBOSCH, b. in de Meijerij van 's Hertogenbosch, kw
Peelland, prov. Noord-ßraband, Herde dis tr., arr. en 4 u. O. ten
Z. van Eindhoven , kant., gem. en £ u. N. van Asten, ¿ u. N. van
Ommel, waartoe het behoort — Deze buurt bestaat uit een tiental
woningen met een vijfligtal inwoners.
OM MEN, kant., prov. Overijssel, arr. Heventer; palende N. aan
bet Dren Ische kant. Hoogeveen , 0 . aan het graafschap Bentheim,
in het koningrijk Hannover, Z. aan het kant. Raalte, W. aan het
kant. Zwolle.
Het bevat de volgende zes gem.: S t a d -Ommen , Ambt-Om-
men, Gramsbergen, den Ham, 'Stad-Hardenbergh en Ambt-
Hardenbergb. Het beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte
van 50,915 bund. en telt 1847 h., bewoond door 2144 huisgez., uit-
makende eene bevolking van 12,700 in\y., die zieh rneest op den land-
bouw en het fabrijkwezen toeleggen.
OMMEN, kerk. ring, prov. Overijssel, klass. van Zwolle, bestaande
'uit de volgende acht gemeenten : Ded emsv a a r t , Gramsb ergen,
den Ham, Ha rdenbe rgh, He ems e , He l lendo o rn, Ommeñ
en Ommers chans .
Men heeft er aeht kerken , die door e ven zoo veel Predikan ten bediend
worden, en telt er 14,000 zielen, onder welke 6000 Ledema ten.
OMMEN , gem. in Zalland, prov. Overijssel, arr. Heventer , kant.
Ommen (3 s, d., 4 m. k., 3 s. d.) ; palende N. aan Avereest, O. L.
en W. aan Ambt-Ommen.
Deze gem. bevat het plattelandstadje Ommen, de kolonie Om-
me r s chans en het geh. Oude-Haar . Zij beslaat, volgens het
kadaster, eene oppervlakte van 2099 bund. Men telt er ruim 200 k.,
bewoond door 312 huisgez., uitmakende eene bevolking van ongeveer
2600 inw., van welke het meerendeel zieh geneert met den landboüw,
de fabrijken en eenige handwerken, waaronder het knoopmaken, hoe-
wel dit laatste vroeger meer bloeido dan thans. De fabrijken zijn :
1 aardewerkfabrijk, 2 blaauwverwerijen, 1 hoützaag-en pel-, 1 pelen
olie- en 1 korenmolen ; ook is er nog een korenmolen in aanbouw.
De in 1841 opgerigte steen-, aardewerk-,’ pannen- en tegelfabrijk, is
echter niet meer in werking.
De He rv o rmden, die er 1760 in getal zijri, maken gedeeltelijk
de gem. Omme r s chans , en gedeeltelijk, met die van debnrg. gem.
Amb t -Omme n , de kerkelijke gem. Ommen uit, welke 2600 zielen
en daaronder 1150 Ledematen telt. De eerste, die in deze gem. het leeraarambt
heeft waargenomen, is geweest Hernius P e t r i, die in 1603 her-
waarts kwam, en in 1606 werd afgezet. De eerste, die in deze gem.,
als wettig beroepen Predikant, het leeraarambt heeft waargenomen, is
geweest J ohannes W estenberg, die in het jaar 1607 herwaarts kwam,
en in het jaar 1644 alhier is overleden. In geval van vakature beeft
de Baron van P alland tot E erde drie, de Burgemeester en de kerke-
raad ieder écne stem in het beroep.
De Christelijk Afg escheidenen, van welke men er 200 telt,
maken, met die van het A mb t - 0 m m e n , eene gem. uit, welke
door eenen eigen Predikant bediend wordt, en 550 zielen telt.
,, Rnnms ch- 'Kathol i ikcn, van welke men er 50 aantreft, be-
t, nren eedeelteliik tot de stat. van Ommerschans, gedeeltelijk tot de
„Mal ziin, behooren tot de nngsynagoge van Zwolle.
Men telt in deze gem. twee scholen, als: eéne te Ommen e
ééne te Omme r s c h a n s , welke gezamenlijk door een gemiddeld g -
tal van 550 leerlingen bezocht worden. << .
Het plattelandstadje Omen ligt g£ u. 0 . van Zwolle, 6^ u- N. 0.
v a n Deventer aan den regier oever der Vecht , boven de plaats
waar zieh de Regge met de Ve cht v e r e e n , | t °ver welke laats i t e
rivier hier eene zeer aanzienlijke brug hgt. Men telt er Mt) n. e
12Dit 'stadie, hetwelk reeds in 1133 vermeld wordt, heeft in 1248,
op St. Bartholomeusdag, van O t t o van H o lia n » , den zes en dertig ^
Bisschop van Utrecht stadsregten bekomen. Deze regten waren gel j
ain die welke Zwolle, Deventer en Kämpen hadden. J a n van A r k b l ,
de zeven en veertigste Bisschop van Utrecht, heeft deze pm.legien m
het i a a r 1353 bevestigd , zoo als zulks ook gedaan is, in het jaar 1383
door F io r i s van Wevelinghoven , den vijftigsten , en op Dmgsdag na
Hemelvaartsdag, in het jaar 1599 , door David v an Boprgond.k , den
Bbisitt. inge-'jS-
toor werd door den Heer van Overijssel aangesteld en was gehouden
alle Dingsdagen, Donderdagen en Zaturdagen de dmnst ^ .d o em
De kerk had drie vikarijen, als : die van het H. E- J
0 L Vrouw, en die van den H. Anton.ds , Wiens Bed.enaar gehouden
was Donderdags en op alle feestdagen, °P ™=lkeenge^ J ^
moest worden, eene mis te lezen. De yikanj werd ^ ¿ e n Pastoor
en de Schepenen vergeven. Deze kerk is een
het onderste gedeelte, ter hoogte van tw.nt.g V?et™ ’/ P f X k ziin
van oer- of iizersteenen, die allen langwerpig Vierkant en vlak zijn.
De kerk heeft geenen toren , doch is van een orgel voorzien , hetwe
er in het jaar 1821 in geplaatst en grootendeels door eenige vnjwillige
S'v L g t°m o Sedt hier een H. Ge e s t - g a s t h u i s gestaan hebben, want
wii lezen dat in de kapel van het H. Geest gasthuis was gesucht,
eene vikarij van de Allerheiligste Brievuldigheid, Wiensibedienaar ver-
pligt was, alle Woensdagen en Vrijdagen eene mis tt|4 aM . '
De tweede Dingsdag in Julij wordt m
gehouden, die hier den naam van Ommerbis^zing draagt en
van alle plaatsen in den omtrek door eenen grooten toeloop wordt
Deze ' plaats die in 1227 de verzamelplaats was der Bisscboppelijke
hurpbendPen , die weihaast eenen ellendigL dood te Ane vonden^ was
in 1228 insgelijks het hoofdkwartier van W i i l e b r a n d v a n O l o e n b o r g
den vijf en dertigsten Bisschop van Utrecht. Zij werd in 1248.door
Otto v a n H o l l a n d , den zes en dertigsten Bisschop, tot eene stad ve
heven. Waarschijnlijk werd het ten zelfden tijde met vesten °™rlGgd ’
want toen de eigenaars der kasteelen Rechteren en Voorst, m bet^jaar
1350 O m m e n in brand staken , trokken zij met af voor zij de vesten
Inei379SleedPde stad cn omtrek veel door E vert van E ssen , bezitter
s „ h „ M W u M . , accb U S m t s n ^ S . 4^