NIE.
NIENHUIS, adcll. h. in Twenthe, prov. Overejsse J, arr. en 8 ü.
0 . ten Z. van Deventer, kant. en 1 u. Z. van Goor, gem. en 18 min.*
0 . van Dicpenheim.
Dit adell. h., beslaande, met de daartoe behoorende gronden eene
oppervlakte van 150 bund. 44 v. r. 13 v. eil., en wordt thans in eigen-
dom bezeten en bewoond door den Graaf S chimmelpenninch.
; NIEN-KLOOSTER , N v E -K io o sT E R o f N ie ow e -K lo o s t e r , v o o rm . k l o o s t .
i n Hurisingo, p r o v . Groningen, g e m . e n 18 m i n . 0 . Z. 0 . v a n Kloos-
terburen.
Het werd bewoond door Monniken van de Norbertiner-of Premonstrei-
ter-orde. Zie voorts Marse. (A bdij- in-de-) .
NIENOORD of Nveoort, eigenlijk Nieuwen- oord , oude bürg in het
Westerkwartier, prov. Groningen , arr. en 3 | u. W. Z. W. van Groningen,
kant. en 1^ u. Z. W. van Zuidhorn, gem. en 8 min. N. van
de Leck, 8 min. Z. van Midwolde, waaronder dit adell. hnis behoort
aan eene beek , de Leek genaamd, die het Westerkwartier van Drenthe
afscheidt, ten 0 . den rijweg tusschen Midwolde en de Leek.
Dezebnrg, oudtijds van den Oert geheeten, is gesticht door het
geslacht van E euwsum of eigenlijk van des Oert, zooals de vroegere
iiaam was. Uit dit geslacht was W igbold van E euwsum , die in de
Groningsche gedenkschriflen eenen onsterfelijken roem Verworven heeft
door zijne getrouwe diensten, aan het Vaderland bewezen, gedurende
het stadbouderlijk bewind van den trouweloozen R ennenberg, en die
in 1883, op de schans bij Oterdum begraven is. Hij was de vader
van dien Kaspar van E euwsüm, Heer van Nienoort, die, na de ver-
overing van Koevorden , door Prins Maurits, in 1891, eerste Gouverneur
dier vesting geworden is.
De tijd der stichting is niet te bepalen. Sommige meenen , doch zonder
genoegzamen grond , dat de bürg in het jaar 1332 reeds bestond , om
dat er een gele zerk, in den rnuur van de binnenpoort gemetseld is
waarop een Latijnsch opschrift S ta a t, hetwel'k aldus luidt: » Gij ziet hier
» het gelaat van B adco , die, hofnar van Eusum zijnde, nooit gewoon
» was ledige handen te hebben. Hij overleed in 'tjaar des Heeren 1382
» den 1 October.” De Nar is op den gezegden steen uitgebouwen met
eene kap op het hoofd, voorzien van ezelsooren. Maar door wien en
wanneer die steen aldaar in den muur gemetseld is, weet niemand
terwijl het jaartal aan eenige bedenkingen ohderworpen is.
Het gebouw is gcheel uit het water opgetrokken , vroeger aan alle vier
zijden met hooge muren en torens voorzien, van binnen inet een ruim
•open plein , in het geheel groot84 v. r. 40 v. eil. De bürg heeft slechts
lüegang door eene.poort over eene valbrug, die, opgehaald zijnde , de
poort tevens sluit, zoodat het vroeger sterk was door water en onbe-
klimbare muren; doch degebouwen, aaii de zuidzijde, ‘ zijn in het
jaar 1802 afgebroken , die aan de noordzijde in 1843,- en die aan de
westzijde worden thans (1846)grootendeels, namelijk de poort en eenige
vertrekken, afgebroken. Het was vroeger met twee torens voorzien
doch thans slechts met een , waarin um- en slagwerk. Vödr de valbrug,
aan de buitenzijde, Staat eene poort uit Bentheimersteen , met
veel loof- en beeidwerk, benevens verschillende opschriften voorzien
in 1708, door A nna van E euwsum, de laatste teig van dit geslacht5
en hären gemaal, Georg W ilhelm Baron von- I nn- und Kniphausen, ge-
bouwd. In eene groote, sombere zaalhangt eene menigte familiepor-
tretlen van de vroegere cigenaren. Het is ömgeven door fraaije, lom>
merrijke lanen.
Beze burg is thans zeer in verval, en beslaat, met de daartoe behoorende
gronden, welke in land, bosschen en veen verbazend uitge-
strekt zijn , thans eene oppervlakte van 280 bund. 10 v. r. 20 v. eil.,
en wordt in cigendom bezeten en bewoond door den Heer Mr. F erdinand
F olef Baron von Inn- und Kniphausen.
NJERGO , d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java , resid. Ka-
doe, reg. Minoreh, distr. Lempoeyang.
NIEROP (NIEÜWE-) en 0UDE-N1ER0P, oude namen van de dor-
peD N ieuwe-N iedorp en O öde-N iedorp, in de Niedorperkoggen, prov.
Noord-Holland. Zie N ieoorp (N ieuwe- ) en N ibdoup (O ude- ) .
NIERS (DE), riv. in de Pruissische prov. Rijnland en.in het hert.
Limburg. Zij entspringt bij bet d. Keienburg , in de Pruissische prov.
Rijnland, regerings distr. Aken, kreits. Erkelens, vloeit achtereenvol-
gens in eenen noordelijken en dan in eenen noordwestelijken loop door
de kreitsen Gladbach , Süchteln , Kempen , Gelder en Goch , en be-
reikt bij hare vereeniging met den K e n d e l de Nederlandsche grenzen.
Op Pruissisch grondgebied bespoelt zij, behalve veledorpen en vlekken,
de steden Süchteln, Wachtendonk, Gelder, Wees en Goch; op Ne-
derlandsch gebied de gehuchten IJshovel en Loy, het dorp Ottersum
en het stadje Gennep. Eindelijk valt zij bij Genneperhuis in de Maas.
D e N iers is ongeveer 20 uren lang, waarvan 18£ uur op Pruissisch
en 1| uur op Nederlands gebied komen.
NIERSEN, geh. op de Middel-Veluwe, prov. Gelderland, distr.
Veluwe, arr. en 7 u. N. van Arnhem, kant. en l j u. N. ten 0 . van
Apeldoorn, .gern. Epe.
NIERVAART, heerl., prov, Noord-Braband, arr. Breda, kant. Zevenbergen;
palende N. aan het Hollands-diep, 0. aan Hooge-en Lage-
Zwaluwe en Zevenbergen, Z. aan Zevenbergen en Standaar-buiten ,
W. aan de Willemstad en Fijnaart.
Deze heerl. wordt ook wel, ofschoon ten onregte , de heerl. de K iu n -
d e r t geheeten, naar het stadje van dien naam , dat er in gelegen is.
Zij bestaat uit den Gr o o t en-Po lde r , den pold. Zandberg-en-
Nieuwendi jk, het Landeke -van-Hoogs t rat en , het Kwi s t -
g e ld , den L o s e c a a t s - p o l d e r , de Ke ens che -g o r z en , den
P o ld e r - v a n -B l o emc n d a a l , den M anc i a -Win t e r -p o ld e r ,
het We s t landeke , den Lokke r s -p old e r., den Nassau-pol -
der en den Ar embe r g e r -polders. Zij beslaat, volgens het kadas-
ter, eene oppervlakte van 3326 bund. 3 v. r. 28 v. eil., alles belastbaar
land Men telt er 563 h., bewoond door 492 huisgez., uitmakende eene
bevolking van 2670 inw., die meest hun bestaan vinden in den landbouw.
Eenigen , die de Roode-vaart de rivier de Nier noemen , wiilen de
oorsprong des naams hierin zoeken. Gemakkelijker schijnt echter de
afleiding , indien men, met anderen, deze vaarl houde voor eene nieuw
gedolvene gracht, die zij Nieuwe-vaart noemen.
N iervaart was van ouds eene schoone heerlijkheid en dorp, met
dubbele slraten bebouwd. Ook had het een slot en eene fraaije kerk.
In oude tijden waren d e groote schepen verpligt hunnen weg längs
dit dorp te nemen, welke doortogt hier eenen bloeijenden koophan-
del. te weeg bragt, hetgeen deze plaats zoo welvarende maakte, dat
men er wel zeven herbergen had, waar men wijn tapte. De Heeren
van Strijen hadden hier het regt oin zeker roeigeld of toi te vorderen
, hetwellt hun , onder de regering van W illem van H enegouwen ,
Graaf van Holland, door die van Dordrecht betwist, maar, volgens
de uitspraak van dien Vorst, toegewezen werd. De Graven van
VIII. D eer. 8