N O E
NOESA-GEDE, eil. in Oost-Indie, in den Sundasche-Archipel ?;»
K.EMBANG AN (NOESA-). "
Kel,° ESAIDJAL’ e'1, ' n 0ost'Indié> in den Molnksche-Archipel. Zie
totNHeEST 70 f#N°ABSSA*; j 1' Vn Oost-Indie, in den Moluhche-Archipel,
tot de 1 alautsche-eilanden behoorende, waarvan het het noordeliiksté
ìs. Het ìs onbewoond.
J L T f - (ÌIET ZÜIDELIJKE-), eil. in Oost-Indie, in den Moluk-
woond ’ l0t Talautsche-eilanden behoorende. Het is onbe-
¡lfI7C7ES;.A‘L/A,irT ? Noessa-Lawoet , klein eil. in Oost-Indie, in den
Moluhche-Archipel, resid. Amboina, tot de Ambonsche-eilanden be-
noorende, Z. 0 . van Hommoa, waarvan het slechts door eene naauwe
zeeengte, die nog geene mijl breed is, gescheiden wordt, hoewel men
door den Sterken stroom, welke er gaat, somtijds twee uren noodig
neeit, ohi dien aistand over te roeyen.
Op dit eil. zijn de volgende zeven dorpen : Ti taway, Aboeboe
bi toe Le ymt o e , Nal a h i a , Ami t en Akaon. Aan de noord-
zijde vloeit eene rmer van het gebergte en neemt in hären loop een
riviertje op , welks water zoo beet is , dat er een ei in kan gekookt
worden. De grond is er zwavelachtig en bevat op sommige plaatsen
zoo als te Titaway en Sila, eene vette grijsachtige aarde, die, in
• i smeltende > eene soort van zeep schijnt te zijn : sominige
mlandsche vrouwen eten die aarde met smaak. De kakatoea’s zlfn
amandelen ” en eten geene maar inlandsche
Van de vroegste tijden af waren de Noesalauwers zeeroovers en
vonden in hunne bosschen uitmuntend timmerhout, waarvan zij hunne
rootschepen bouwden ; zij gingen nog lang na de komst der Portuge-
zen schier moedernaakt, dragende alleen een tjikado of Alfoersche
gordel om de lendenen. Daar zij geene levensmiddelen bezaten, waren
z i j , bij gebrek aan het noodige, schier gedwongen te rooven : al
S gevarigen maakten, werden door hen geslagt en gegeten. ’ In
1687 verklaarde de Konmg van Titaway, dat hij zieh dikwerf op
gebraden menschenvleesch vergast en de banden en wangen het sma-
kehjkst gevonden had. Op last van de Oostindische-Compagnie en
van het Gouvernement zijn hier de notenboomen uitgeroeid : daaren-
tegen is de nagelleelt hier in volle kracht, dewijl de grond daarvoor
ijzonder geschikt is en er de grootste zorg aan besteed wordt. Het
is voornamelijk op d,t eiland, dat, meer dan elders, de heilrijke in-
7 i T Chrlls!end(>ms bespeurd wordt. Nog geene twee eeuwen ge-
leden at men hier het vleesch zijner natunrgenooten en thans belijden
bewon<*s va» Noessa-Laot het Christendom , zoo dat hier niemand
van eene andere godsdienst wordt aangetroffen. In het algemeen is
S‘Mt„lvan het godsdienstig en schoolonderwijs ook zoo voldoende
<lat de Christen er zieh over verheugen mag, en dit eiland, te dien
opzigte onder de ovenge edanden een zeer günstig onderscheid maakt,
Op dit eiland deed zieh den 21 Jamiarij 1837, eene hevige aard-
beving gevoelen, die de volgende dagen door verscheidene min belang-
ryke schokken gevolgd werd. a
NOESANIVEL oud d. in Oost-Indie, op het Moluhche eil.
aan de Noordwestkust.
N0E8A1VEL (HOEK-ViN-), ook wel H o e k - v a n - N o e s s a - N i v a ge-
■noemd , kaap in Oost-Indiè, op het Moluhche eil. Amboino, op het
NO L. 2 3 5
«biereil. Zeytimor. - Het is de zuidhoek van de groote baai, tns-
SCNOESATEHÖELeyeiTNOESELEHO, twee dorpen in Oost-Indie, op
het Ambonsche eil. Ceram , onder den Radja van Schomi-it staande.
NOETZELE , meestal Noeteren genoemd , buurs. in Xalland, p
Overijssel, arr. en 5 u. N. 0 . van Deventer , kant. en 2 | u. N. 0 . van
Raalte, gem. en 1 u. Z. van Hellendoorn; met 74 h. en 480 inw.
Men heeft er eene school , die gemiddeld doör een getal van 60 leer-
'"nOEUTTEREN , buurs. in Twenthe, prov. Overijssel. Zie Notier.
NOFORT of Röeort, geh. in het balj. van Luxemburg, grooth.
Luxemburg, kw., arr., kant. en 1 u. W. van Luxemburg, gem. Berfr
NOHALLIE (TANDJONG-), kaap in Oost-Indie, in den Moluksche-
Jrchipel, aan de Westkust van het eil. Ceram.
NÖKOHALI of Nochohali, d. in Oost-Indie, landv. Ambon, op het
eil. Amboina, kust van Hitoe, gesp. Oeli-Hatoe-Noekoe. , ^
Dit dorp lag weleer bij Kaytetto , in het gebergte, doch meer naar
het Oostcn , en wel eene halve mijl van het strand , op eenen heuvel die
moeijelijk te beklimmen was. Het Staat onder eenen Orang-Kaja, die
over 80 zielen , 27 weerbare mannen en 17 dati s gebiedt.
NOL (DE) geh. in het Land-van-Arkel-beneden-de-Zouwe, prov.
Zuid-Ilolland, arr., kant. en i u. N. W. van Gorinchem , gem. en
J- u. 0 . van Schelluinen. j v „
2 NOL (DE), geh. in het Oud-Land-van-Altena, prov. Noord-Bra-
band, Tweede distr., arr. en 3 u. N. W. var. 's Hertogenbosch ^kant.
«en 2 i u. N. W. van Heusden, gem. Woudnchem-en-Oudendijk, o min.
0 . van Wondrichera. j**i u i,
Alhier had , tusschen den 30 en 31 Januar.j 1809, eene d.jkbreuk
plaats, waardoor het geheele Oud-Land-van-Altena, Nieuw-Altena ,
Dussen enz. onderliep. „ „
NOLDE, geh. in Dieverder-dmgspil, prov. Drenthe, arr. en 8 u. L.
van Assen, jud. en adm. kant. en 2 u. Z. W. van Hoogeveen, gem.
en 1 u. Z. van Zuidwolde of van Kerkenbosch , het hoofdpunt dier gemeente
■ met 7 h. en 40 inw.
NOLDIJK , geh. in den Riederwaard, prov. Zuid-Holland, arr. en
2x u. N. W. van Dordrecht, kant. en 1J u. Z. W. van Ridderkerk,
gem. Oost-en-JFest-Barendrecht, in de heerl. Oost-Barendrecht.
HOLLE (DE), eigenlijk den Holle , fort op liet eil. Walchereu, prov.
Zeeland, 20 min. W. ten N. van Vlissingen , tegen de Hont of Wester-
Schelde gelesen. . i«,«
Dit fort dient tot kustverdediging en bestaat uit eene onregelma-
tige vijfhoekige redoute van aarde, met eene natte gracht, tot reduit
eenen ronden steenen toren hebbende. „ ,
NOLLEN (DE), een gedeelte van het Eijerland, eil. le x e l, prov.
Noord-Holland, ongeveer 125 bunders groot, liggende ten Noorden
Zandijkshuis, ten Zuiden en Zuidwesten van de begraafplaats van
Cockdorp, ten Westen de Roggesloot. Het zijn kleine met heim be-
g r o e i d e binnenduinen , waar tusschen ligte moesgronden, met doorn-
struiken en spichtig gras begroeid. — In het zuidoostelijk gedeelte
vindt men de zandvlakte van Zandijkshuis, in welke een arm van
de Rogge-sloot ontspringt. -n- r i
NOLLEN (DE) of de Groote-poi.der , pold. in den Biesbosch, prov.
Noord-Braband, arr. Breda, kant. Oosterhout, gem. Made-en-Dnm