a r r . en 3 £ 11. 0 . N . 0 . v an ’s Hertogenbosch, k a n t ., g em . en in het
v le k Oss.
Dit hu!s was voorheen bewooud door de Heeren vah Oss , doch is na
het uitsterven van d a t geslacht vervallen aan de toenmalige leen-
en tolkamer te ’s Hertogenbosch en daardoor verkocht, waarna het
to t een modern heerenhuis herbouwd is , in welken toestand het thans
bekend is onder den naam van H o o g i i ü i s . Zie voorts dat woord.
OSS (DE POLDER- V AN-), pold. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw.
Maasland, prov. Noord-Braband, Berste d istr., arr. ’s Hertogenbosch,
k an t. en gem. Oss; palende N. aan de Hertogs-wetering, de Hooigraaf
en Meerkade, tegen de Macharensche-weteringen het Osser-meer , 0 . aan
de Macharensche-straat, de Mikkeldonksche-steeg en de Ussenscbe-
stra a t, Z. aan de Rustheuvelsche-steeg, de Mikkeldonksche sle eg , de
Brandsche-steeg of bus, en den Kruisenbeemdsche-dijk, W. aan den Hou-
teren- of Eepkensdonk-dijk en de Vaartsche-Graaf, tegen de gem. Geffen.
Deze po ld e r, b eslaat, volgens bet kadaster, eene oppervlakte van
963 bnnd. 73 v. r. 34 v. eil. Hij heeft geene uitwaterende sluizen. Het
overtollige water ontlast zieh, zonder afslniting, onmiddellijk op de Hertogs
wetering, en vervolgens, döor de Elaauwe-sluis , op de rivier de
Maas. Om de noodzakelijkheid van het bestaan der kaden längs het
Osser-meer, en om de uitwatering van Megen en längs de Hooigraaf,
naar eisch tegen het van boven afkomend water te beteiligen, zijn
deze landen onder Oss polderlanden geworden. De kosten to t onder-
boud van polderwerken worden, naar mate van de kadastrale huur-
waarde der landen , jaarlijks omgeslagen. Het zomerpeil is 3,30 eil.
boven A. P. De Meerkade is 3,43 eil. boven A. P. Hij Staat onder
het. genaeento bestuur van Oss.
Ten Zuiden van dezen polder ligt het v le k , weleer de stad Oss.
Door dezen polder loopt de zoo genaamde Litther-weg. Daaronder
l ig t, tegen Eepkensdonk-dijk, 20 b u n d ..22 v. r. 70 v. eil., welke
behooren onder de gemeente van Lithoijen ,. en staan bekend onder
den naam van Bo s m n d ; zij dragen niet in de lasten van den Polder-vak-
Oss. Deze pold. j een gedeelte uitmakende van het Hoog-Hemaal, draagt
mede in de kosten daarvan.'
OSSA, st. in Oost-Indie, op het Moluksche eil. Gi lolo,aan de
Z uidkust, . .0° 43' N. B., 146° 3' 0 . L ., aan eene veilige baai.
. Het is thans de voornaamste stad van het eiland. Men vindt er
zoowel goeden akkergrond , als de noodige levensmiddelen: tc r verver-
sching , en timmerhout tot kalefatering van de sebepen.
OSSA-BAAI, zeeboezem in Oost-Indie, aan de Zuidkust van het
Moluksche eil. Gilolo.
OSSER-MEEREADE of Ossche-keerkade , kade in de Meijerij
van 's Hertogenbosch, kw. Maasland, prov. Noord-Braband, gem. Oss,
strekkende van den dam in de Hooigraaf, längs de Oijensche-briig tot
h e t hnis , genaamd de Noord.
Voor deze k a d e , welke eene lengte heeft van 2390 eil. , is b ij he-
slnit van Gedeputeerde Staten van Noord-Braband, d .d . 1. December
1 8 2 9 , litt. H H , eene vaste boogle bepaald van 3,04 eil. onder den
bovenkant van het honten dekstuk op bet binnenfront van de Teeffelscbe
slnis, overeenkomende met 3,43 eil. duim. boven A. P.
OSSE (DEN), geh. op het eil. Schouwen, prov. Zeeland, distr.,‘.arr.
en 2 | u. N. ten W . van Zieriksee ,< kant. en u. W, ten N. van
Brouwershaven, gem. Duivendijke-Klaas- Kinderenkerke-Brijdorpe-en-
Looperskapelle, j u. N. 0 . van Klaas-Kinderkerke, \ioarioe het behoort;
mei 4 h. en 30 inw. Niet ver van daar stond het oude käst. He r -
kestein. Zie d a t woord.
OSSEGANG (DE), zekere streek gronds to t voetpad dienende, in
Hunsingo, prov. Groningen, gem. Uithuüermeeden.
Dit voetpad is ongeveer 7 voet breed. De oorsprong van dien naam
iS niet duidelijk ; volgens overlevering zoude b e t woord moeten zijn
O0ST6AH6 ,) en er door verstaan worden zoodanig pad , längs hetwelk
de Roomscbgezinden , in vroegere eeuwen , in den oogsttijd, hunne
processie hielden , längs de korenlanden naar het Strand. Misschien
bestaan er elders hier en daar nog zoogenaamde Ossegangen , die echter
niet met zoo veel zekerbeid -zijn aan te wijzen.
OSSEHAAR, geh. in Dieverderdingspel, prov. Drenthe. Zie OsHAAa.
OSSEEOP, pold. in den Biesbosch, prov. Noord-Braband, a rr.
Breda, gedeeltelijk kant. Oosterhout, gem. Made-en-Drimmelen, ge-
deeltelijk kant. Zevenbergen, gem. Hooge-en-Lage-Zwuluwe; palende
N. aan de Vloedspui, 0 . aan de Rib, Z. aan den Emilia-polder, W . aan
Oude-Moer.
Deze pold., die eigenlijk een gedeelte uitmaakt van den pold. Sper-
aie-polder-Ossekop-en-Varken , is in het ja a r 1817 en 1818 b ed ijk t,
en beslaat, volgens het kadaster , eene oppervlakte vah 27 bund. 86 v. r .
60 v. eil., alles-scholbaar land ; als onder Made-en-Drimmelen, 6 bund.
48 v. r . 30 v. eil., onder Hopge-en-Lage-Zwaluwe, 21 bund. 38 v. r.
30 v. eil. H« wordt door ^/aluizon van het overtollige water ontlast.
Het polderbesluur beslaat uit een Agent van het domein. Het land
ligt 53 duim onder A. P.
OSSELO , geh. in Overijssel. Zie " U s s e l o .
0 8SEM B 0 , houtgr. in Nederlands-Guiana, kol. Suriname. Zie
OSEDBO.
OSSENBROEK, adell. h . in het Nederambt van het Land-van-Cuyk,
prov. Noord-Braband, Eerste d is tr., a rr. e n '8 u. O. van ’s Hertogenbosch,
kant. en 1£ u. Z. Z. 0 . van Grave, gem. en 20 min. Z. van
Beers.
Dit adell. h ., beslaande , met de daartoe behoorende gronden, eene
oppervlakte van 83 bund. 89 v. r. 48 v. eil., wordt thans in eigen-
dom bezeten döor den Heer d e S b e t h , woonachtig te Rotterdam.
OSSENDRECHT , gem. in het markgr. van Bergen-op-Zoom , prov.
Noord-Braband, Vierde distr., a rr. B reda, k an t. Bergen-op-Zoom
(14 k. d ., 19 m. k ., 7 d . ) ; palende N. aan de gem. Woensdrecht-Hoo-
gerheide-en-Hinkelenoord eh Huibergen, 0 . met een punt aan de Belgische
gem. Calmpthout en voorts <aan Putten , Z. aan Putten en de
Belgische gem. Zandvliet, - W. aan Woensdrecht-Hoogerheide-en-Hin-
kelenoord.
Deze gem. bestaat uit de voorm. heerl. Os s e n d r e c h t en Ka l f -
ven. Zij b e sla a t, volgens het k ad a ste r, eene oppervlakte van 3016 bund.,
waaronder 2863 bund. 8 v. r. 53 v. e il., belastbaar land. Men te lt e r
248 h., bewoond door 249 huisgez., uitmakende eene bevolking van
ongeveer 1300 inw., die meest in den landbouw hun bestaan vinden en
2 steenbakkerijen , 2 cichorei-fabrijken en 1 houten windkorenmolen
bebben. Men heeft er afwisselende klei- en zandgronden, heuvels en
(lalen, bosschen en wandeldreven, en daardoor hijzonder schilderaeh-
tige streken.
De R. R ., die er ongeveer 1230 in getal Zijn, onder welke 830 Com-
munikanten , maken eene par. u i t , welke to t het apost. vic. van Breda,
dek. van Bergen-op-Zoom,, behoort, en door eenen Pastoor bediend wordt'.
VIII, D e e l , 40
' / d ■ /