onderhavigen po ld e r, door den Znid-polder gedragen wordt;
doch deze watermolen is , met het begin van het ja a r 1846 buiten
werking gesteld, zijnde de buitenkillen zooveel v e rb e te rd , dat de
hulp van den molen thans onnoodig schijnt te zijn. Het polderbe-
stuur bestaat uit twee Gezworenen, eenen Secretaris en eenen Pen-
ningmeester.
' Men -vindt daarin eenen spuiboezem, dienende om cenig vloeiwater
te bergen ., hetwelk , bij laag water afgelaten wordende , de Buiten kil
verdiept. De stormvloed van 4 February 1823 bereikte aan dezea
polder, de boogte van 4,90 palm, boven A. P. en die van 3 Maart
1823 de hoogte van 4,60 ell. boven A. P.
OSSENDRECHT (ZUID-POLDER-VAN-), pold. in het markgr. van
Bergen-op-Zoom , prov. Noord-Braband, a rr. Breda, kant. Bergen-
op-Zoom, gem. Ossendrecht; palende N. aan den Noord-polder, 0 . aan
b e t Hoogeland of het Hoog, Z. aan den Kabeljaauws-polder, W. aan
den Nieuwen-Zuid-polder en aan de haven van Ossendrecht.
Deze pold., welke in het ja a r 1741 bedykt is., beslaat, volgcns het
k ad a ste r, eene oppervlakte van 324 bund. 48 v. r. 69 v. ell., waar-
onder 272 bund. 38 v. r. 81 v. ell. schotbaar land ; en heeft eene hou-
ten buitensluis op de haven van Ossendrecht, wijd 2,20 ell., hoog
2,04 e ll., voorzien van een paar vloeddeuren en eene schuif, als
ook eene steenen binnensluis in den Noord-dijk , w-ijd 1,23 ell., hoog
1,88 ell., voorzien van eene schuif. Door genoemde houten sluis wa-
te r t hij uit op de haven van Ossendrecht, doch bij onvoldoende ebbe,
wordt het water door de steenen sluis naar den watermolen van den
Noord-polder-van-Ossendrecht geleid. Het zomerpeil is 0,10 ell. boven
A. P . De hoogte der dijken is 4,80 to t 3 ell. boven A, P. Het
polderbestuur bestaat uit eenen Dijkgraaf, twee Gezworenen, eenen
Secretaris en eenen Penningmeester. Binnen de houten of buitensluis
ligt een spuiboezem.
OSSENDRECHT - WOENSDREC HT- PUTTEN- EN -HOOGERHEIDE,
kerk. gem., prov. Noord-Braband, klass. van Breda, ring van Bergen
op-Zoom.
Men heeft er twee k e rk e n , alo ¿¿nc te O s s e n d r e c h t ea eene-to
Wna n c rl»n f Vi-t en te lt ongeveer 100 zielen , onder welke 30 Le-
maten. Deze gem. was vroeger in twee afzonderlijke gemeenten ge-
scheiden , als die van Os s e n d r e c h t - W o e n s d r e c h t - e n - H oo ger-
h e i d e en die van P u t t e n . Na het overlijden van den Predikant
J . Janssens te Put ten, is deze gemeente in het ja a r 1807 met O s sen-
d r e cl i t - W o ens dr e cht - e n- II o o g e rh e i de vereenigd, hebbende
deze gecombineerde gemeente, als toen to t eerste Leeraar gehad,
G. v a n Nounms , die vroeger reeds te Ossendrecht c. a. stond.
OSSENISSE , gem. in Staats-Vlaanderen, in Hulster-Ambacht, prov.
Zeeland, a rr. Goes, kant. en distr. Hulst, (3 k . d ., 12 m. k ., 8 s. d.)j
palende N. aan de Wester-Schelde , 0 . aan de gem. Hontenisse, Z., aan
de gem. Hengstdijk , W . aan het Hellegat.
Deze gem. bestaat uit het dorp Os se n i sse, u itd eb u u rten hetVeer -
v a n -O s s e n i s s e o fK n u i t e r s n e s t , het Ze cd o r p , den Wa l en ho ek
en een gedeelte van de buurt het V e e r - v a n - C am p e n , voorls uit den
K e r k - p o l d e r of H o o g l a n d - p o l d e r , den Nys -*polder , den
’s Hee r - A r e n d s - p ol d e r , gedeelten van den M o l e n - p o l d e r , van
den B u r g - p o l d e r , van G r o o t - L am m e r s v e l d en van Klein-
L amme r s v e l d . Zij beslaat eene kadastrale oppervlakte van 1430 bund.,
waaronder 1442 bund. 90 v. r. 83 v. ell. belastbaar land ; en telt 134 h.,
bewoond door 143 huisgez., uitmakende eene bevolking van bijna 800 zielen
, welke hun bestaan vinden in den landhouw.
Men vindt in deze gemeente ettelijke zoogenaamde derrievelden,
w a a r u i t jaarlijks eenige tu rf , voor de behoeften. der ingezetenen , wordt
gegraven, hebbende deze hoeveelheid in 1843 bedragen 640 tonnen.
Voorts heeft men er ook een wind-korenmolen en eene meestoof.
De inw., die er op 2 0 na allen R. K. zijn , maken eene parochie ui t ,
welke tot het apost. vic. van Breda, dek. van H u lst, bchoort , en door.
eenen Pastoor bediend wordt.
De 20H e rv .,d ie er wonen worden to t de gern, van Hontenisse- ge—
rckend. Aanvankelijk maakte Ossenisse eene afzonderlijke kerkelijke'
gemeente ui t , welke tot eerste Leeraar had IsaSe Jansonius R i j b e k e n ,
die den 11 November 1647 hier beroepen werd , en in het ja a r 1640
naar Zoutelande vertrok. Na het vertrek van hären Leeraar Martinps
Gokt naar Ellewoutsdijk, helwelk in 1682 plaats had, werd deze gemeente
mel Hon t e n i s s e vereenigd.
Het d. Ossenisse ligt 3 u. Z. 0 . van Goes, 3 u. N. yan Hulst., in
den noordeüjken hoek van h e t distrikt. Men telt in de kom van het
dorp 23 h., bewoond door 120 zielen.
De dorpskerk, aan den H . Wielebbordbs toegewijd , is een lang-
werpig v ie rk an t, oudgebouw, zonder orgel. Ossenisse is zeer oud en
komt reeds in de elfde eeuw voor. In 1183 gaf Graaf Fieips v a n
V i a a n d e r e n , aan de kerk der H. Maagd te Coesvoorden een schon,
tusseben Ossenisse en Hontenisse, het L a n d gcheeten, Eenevens de
aanwassen , welke het verkrijgen zou. Sedert de Reformatie bij de
Hervormdcn in gebruik geweest zijnde , is zij in het ja a r 1796 aan
de R. K. terug gegeven. Tot verbetering van dit kerkgebouw is door
den Koning, in 1821, eene subsidie van 1200 guld. verleend. Tegen
de kerk Staat eene hooge toren , voorzien van een spils , en waarop ,
in de plaats van eenen haan , een os Staat. Deze toren dient den schip-
pers, welke de Wester-Schelde bevaren , tot een baken , cn kan van
zeer ver gezien worden.
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal van 70 leerlingen
bezocht, welk getal echter in den zorner tot op de helft vermindert.
Noordwaarts van het dorp , aan den fand der Wester-Schelde , zijn
binnendijks, nog eenige overblijfselen te zien van een oud adellijk kas-
te e l, het H o f - t e r -N i s s e genoemd.
De kermis te Ossenisse valt in op Zondag na Pinksteren.
Er is op hetgehucht het V e e r - v a n -O s s c n i s s e , onder deze gemeente,
gelegenheid om overgezet te worden , op het a an de andere zijde- der
Honte, gelegen eiland Zuid-Beveland.
Het wapen van Ossenisse is van g o u d , m et een os van keel (reod)
en drie b oomen, staande op een lerra s , alles van synople (groen),
OSSENISSE (PLAAT-VAN-), plaat in de Wester-Schelde, tusseben
Zuid-Beveland en Hülster-Ambacht, N. 0 . van Ossenisse, waarvan zij
baren naam ontleent.
OSSENISSE (DE POLDER-VAN-), eigenlijke naam van den Nijs-poi-
d e r , pold. in Hülster-Ambacht, prov. Zeeland. Zie Nijs-polder.
OSSENISSE (HET VEER-VAN-) of H o e i c - v a n -O s s e n i s s e , ook wel I(»ui-
t e r s n e s t genoemd , b. in Staat-Vlaamderen, in Hulster-ambacht, prov.
Zeeland, a rr. en 2£ u,Z.O.van Goes, kant. d istr., enS^u. N. van Hulst,
gem. Ossenisse, ongeveer een half uurN. van het dorp van dien naam.
In deze buur t , alwaar gelegenheid is om op h e t eil. Zuid-Beveland
t® worden overgezet, staan 11 h u iz en , bewoond door rnim 80 inw.