H u- N. ten 0 . van Eindhoven, kant. en 3 u. W. len N. Van Helmond,
gem. Nunen-Gerweh* eii-Nederwetlen, J u. N. ten W. van Nu-
nen, aan den oever van den Doinmel.
Het is een klein dorpje, waar Bien 76 h. en 110 inw. telt, die
meest hun beslaan vinden in den landbouw. Men heeft er goede bouw-
en weilanden. Het houtgewas is hier roemenswaardig. De grond is
over bet algemeen goed. Hij brengt rogge, haver, garst, larwe ,
boekweit en raapzaad voort. Ook heeft men er eenen koren-, pcl- en
volmolen.
De inw. van N ede bwe iie (i , van Gerwen en van Br e u g e l s -
Oerle schijnen het gebrnik der heide van het klooslcr van Hooidonk
verkregen te hebben ; zij plagten daarvoor ten minste eene cijns aan
dat klooster te betalen , die later aan ’s Lands kantoor der geestelijke
goederen van Peelland vergolden werd , door die van N ederwetten en
Ge rwen, en door die van 0 e r l e - i n -K em p e n l a n d , welke laatste
daartoe zijn vcrpligt geworden hij vergissing door het te verwarren met
het hier bedoelde B r e u g e l s - O e r l e , dat in Peelland ligt.
De inw., die allen R. K. zijn, onder welke 320 Communikanlcn,
niaken eene pari uit, welke tot het apost. vic. gen. van ’s Ilertogen-
bosvh,' dek. van Eindhoven,, behoort.
Dp lijdclijke heerl. van N ederwetten behoorde oudtijds aan de-
Abdisse of Overste van het klooster van Hooidonk, door welke de
oude parochiekerk eerst omtrent het jaar 1243 gebouwd is, en inge-
wijd ter eere van den H. Martelaar L ambertds, als Patroon van de
parochie. üeze kerk is , na de laatste omwentelingen , in het jaar
1796, tot het gebrnik der R . K. wedergekeerd. De pastorij stond
eertijds ter benoeming van den Abt van ’s Hertogenrade, in de pro-
vincie Limburg, en werd ook door Geestelijkcn van ’s Hertogenrade
bediend, uit welke de abdij Hooidonk is gesproten. Na de godsdienst-
varandering in ons land, zijn de R . K. van N ederwetten, legelijk met
Nun e n en Gerwen, tot omtrent het jaar 1717, bestuurd door
eenen Pastoor. Sedert heeft N ederwetten eene afzonderlijke par. uit-
gemaakt. De eerste, die wij sedert als Pastoor te N ederwetten vermeld
vinden, is geweest A braham van der V ünnb, die in het jaar 1717
herwaarts kwam, en in het jaar 1749 Matthecs van*de R eek tot op-
volger kreeg;
De dorpschool wordt gemiddeld door een getal Van 50 leerlingen
bezochl. — De kermis valt in op Zondag na den 17 September.
NEDERWIJK, voorm. ad eil. h. in de aTeder-Betuwe , prov. Gelderland
, distr. en 6j u. N. W. van Nijmegen, arr., kant. en 2 u.
N. N. 0. vau Tiel, gem. Maitrik.
Ter plaatse , waär bet- gestaan heeft , ziet men nog de vijver, die
het omgeven heeft.
NEDERZALE , ouden naam van het d. N etersel , in de Meijerij
van ’s Hertogenbosch.
NED1N , eil. in Oost-Indie, lands. Ambon, in den Moluksclie-Archipel,
0 . van Ceram-Laut.
NEEDE, gem. in de heerl. Borculo, prov. Gelderland, distr. en arr.
Zutphen, kant. Groenlo (4 k. d., 10 m. k., 4 s. d.) J palende N. aan
de Overijsselsche gem. Dicpenheim, 0 . aan de Overijsselschc gem.
Haaksbergen , Z. O. aan de gem. Eibergen, Z. en W. aan de gem.
Borculo.
itadi r Dczc gctn. bevat het d. Neede, benevens de buurs. Ruwe nhof ,
‘i p . IHoente-, Noordi jk, Lo gh u i z e n , Broqlte en Acht e rhoek,
w «.ot, Ri etmo le n, dat tot de hunrs. Broeke behoort, en
besläat volgens het kadaster , eene oppervlakte van 4517 bund. 41 v. r.
HO v eil Men telt er 408 b., bewoond door, 475 hmsgez., mtma-
kende eene bevolking van ruim 2660 inw., die meest hun bestaan
vinden in landbouw en linnen-, pellen-, en servetgoedfabrijken , welke
laatste inzonderheid te dezer plaatse in deugd, fraaije en smaakvolle
bewerking uitmunten , hebbende men er eene weefsfchool voor calicots;
ook z i i n er vijf fabrijkcn, waarin calicots worden vervaardigd, in
werking, benevens eene damastfabrijk Vroeger had evenwel het fa-
hrikaat van linnen en pellen eene grootere uitgebreidheid dan thans.
Er is mede eenige doorlogt naar Overijssel.
De Herv., die hier ongeveer 2200 in getal zijn, onder welke 11ÜU Ja0-
demateu, maken eene gem. uit, welke tot de klass. van Zutphen,
\ ring van If'ini.enwijk, behoort. De eerste, die in deze gem. het
ieeraarambt heeft waargenomen, is geweest A ndheas S uave , die in het
I jaar 1616 hier recds was, en in het jaar 1622 overleed. Het beroep
1 is eene koninklijke collatie.
De R. K., die er ruim 400 in getal zijn, behooren tot de stat.
van Neede-en-Rietmolen, welke te R i etmol en eene kerk en te
Neede eene kapel heeft* •
De Isr., van welke men er 14 aantreft, worden tot de bijkerk van
Borculo gerekend.
V Men heeft in deze gem. twee scholen, als: 4ene te Neede en eene
te Noordi jk, welke gezamenlijk door een gemiddeld getal van
300 leerlingen bezocht worden. •
Het d. N eede, ook wel N ede gespeld en bij verkortmg N eä genoemd,
ligt 6 u. O. van Zutphen, 2£ u. N. van Groenlo, aan den voet van
eenen uitgestrekten heuvel, waarop veel koren wordt verbouwd, en die
van ouds vermaard is wegens veel fruit en wild, en eene konijneri-
vronge alwaar Koning W illem III, met de Graven van S tvrbii , toen
Heeren der heerlijkheid Borculo, zieh vaak met de jagt vermaakten.
Het is een groot, doch geen fraai dorp, daar het zeer ontsierd wordt
door de menigv.uldige mestvaalten en siechte straten. Men telt e r , in
de kom van het d., 117 h. en 840 inw.
De Herv. kerk is een vrij groot, maar oud en bouwvallig gebonw,
met eenen toren. In het jaar 1806 is in deze kerk een vrij groot
orgel geplaatst, hetwelk door de gem. bekostigd is. In het jaar 1839
werd haar, door een harer gemeenteleden, eenen kostbaren zilveren
avondmaaischotel ten geschenke gegeven., en in 1843 ontvmg deze
kerk een fraai bewerkt zwaar zilveren doopbekken ten geschenke van
de Heeren J. R. T er H oopen en B. T er Hoopen.
De H. R. kapel, die in 1843 is ingewijd , is een göed gebonw, zou-
der toren, maar van een orgel voorzien.
Nabij dit d. lagen vroeger de huizen Raaphors t j Te ngna ge l
en BotSl luis, Thans heeft men er nog het huis de Kamp.
Dit d. is de geboortepl. van den Nederduitschen Dichter W illem
S eciter, die er den 22 Maart 1627 het eerste licht zag, en in Decern-
ber 1673 overleed, als beroepen Predikant te Rouveen , na van 1652
tot 1672 Predikant te Eibergen te zijn geweest.
Den 19 en 20 December 1837 werd dit dorp door het water van de
Berkel, die , ten gevolge van den aanhoudenden regen, uit hare oevers
getreden was , gedeeltelijk overstroomd.
NEEDE-EN-RIETMOLEN, R. K. Stat., pröv. Geldertand, aartspr.
a n . 1 ■ .V • _ D I „ A. i . 1 K » I » r l n t i l l l l O S U m l i L"