Men beeft er eene sehool, welke door een getal van 60 tot 100 leerlinsen
bezocht wordt. . v„
Deze gem. iseene heerl., welke aan de Heeren vab Schbbge haar bestaan
te danken beeft, die hier, op het laatst der dertiende eeuw , eene
schor bedijkten , welke aij, om dat dit sebor, ten opzigte van Heinkenszand,
aan de overzijde van de Zwake lag, Overzabd noemde. ¿tj
bouwden er ook eene kerk, in welker nabijheid zieh de meuwe bewoners
nedersloegen, en dus het dorp vorraden. In het jaar 1395 ver-
kregen zij de bevestiging van deze bezitting, het regt om alle verdere
aanwassen te bedijken , en maakten daarvan terstond gebruikom den
Nieuw-Overzande-polder te beverschen. Dit oefende natuurlijk eenen
grooten invloed uit op de hier vloeijende stroomen. De verlandmg ten
Zuiden was, na de eerste bedijking, reeds zoo sterk toegenomen, dat
die Dierik digt geworpen, en door de bedijking van het btuvezand
en Dieriks- (Dirks-) land, Baarland aan Borssele vastgehecht was geworden.
Zij werd nu nog gedurig sterker. De Noord-polder werd gewonnen
, vcrvolgens ook Driewegen in bouwlaöd herschapen en aan
Coudorpe vastgedamd, door de afslniting der Lange Mare werd voorts
de vereeniging met Overzabde voltooid. Het duurde evenwel nog tot
in het iaar 1854 eer de verbinding met Heinkenszand, door de bedij-
kine van den Loijve- (Louize-) polder, plaats had en das de vereeniging
met Zuid-Beveland , op dit punt, volkomen was (1). ThanS wordt deze
heerl., in vereeniging met ' sHe e r -A r e n d s - k e r k e en U e tn k e n s *.
s a n d , door onderscheidene personen in eigendom bezeten.
Het d. Overzabd , meestal, bjj verkörting Ovezabd en in regermg-
stukken veelal Ovezabde gespeld, iigt 2£ u. Z. W. van Goes, 1 u.
Z. van Heinkenszand , in een allerschoonst oörd. Het is een met
onbevallig kerkdorp i in welks kom men 40 h. en 270 mw. telt. _
De kerk is een in 184Ö zeer verbeterd gebonw, met eenen Vierkanten
toren, en een geschilderd orgel.
De kermis valt in den eersten Woensdag in October.
Het wapen dezer gem. bestaat uit een schild van gond, met een
fesant van keel (rood) en daarboven eene 0 van sabel (zwart).
OVERZANDE (NIEUW-) of Nibow-Ovezabde-polbbr , pold. in het eil.
Zuid-Beveland, prov. Zeeland, distr. en arr. Goes, kartt. Heinkenszand,
gedeeltelijk gem. Overzande, gedeeltelijk gern. Oudelande, en voor een
teer klein gedeelte gem. Driewegen-en-Coudorpe; palende N. aan Uud-
Overzande en Verloren-Rost, N. 0 . aan den Zak-polder, 0 . aan den
Molen-polder, Z. 0 . aan den Oudelandsche-polder , Z. aan den btortn-
nolder, Z. W. aan den Kamer-polder, W; aan den Zak-polder.
Deze pold., welke in het jaar 1396 bedijkt is, beslaat, onderOver-
zande, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 61 bund. 27 v. V.
90 v. eil., waaronder 57 bund. 61 v. r. 74 v. eil. schotbaar land. Haj
behoort onder het beheer van de Watering-van-Overzande, bestadnde
uit eenen Dijkgraaf, twee Gezworenefi en eenen Penningmeester. ,
OVERZANDE (ODD-) of Obd-Ovezasdb-polder , pold. in bet eil.
Zuid-Beveland, prov. Zeeland, distr. en arr. Goes, kant. Heiiikeris-
zand, gem. Overzande; palende N. W. aan den Calange-polder, a . U.
aan ’t Nieuwe-Landeke, 0 . aan den Vrouwe-polder, Z. aan Verlorenkost
en den Nieuw-Overzande-polder, Z. W. aan den Sak-polder.
Deze pold., welke in de dertiende eeuw bedijkt is , beslaat, volgens
het kadaster, eene oppervlakte van 61 bund. 27 v. r. 33 v. eil., alles
( 1 ) Z ie J . AB UTBBCnT D k e s s e e h o i s , WanMingcn door Zuid- en Noord-Develani, b l 2 0 3 -2 0 >,
schotbaar land. Hlj behoort onder het beheer van de JFatenng-van-
Overzande. , . . % . .■ „ . , „
ÖVERZANDE (WATERING-VAN-), dijkaadja in het eil. Zuid-Be-
veland, prov. Zeeland, arr. Goes, kant. Heinkenszand, gem. Overzande;
palende N. aän den fiieüwe-Craaijert-polder en aan de Wätering-van-
Heinkenszand , 0. aän de Büitenpolders-van-Nisse , Z. aan de Wate-
ring-van-EUewoutsdijk , W. aan Borssele.
Deze dijkaadje bevat den Zak -pol d e r , Ni e uw-O v e r z a n d e ,
den Naalde-polder , Ve r l o r e n - k o s t , den Vrouwe-polder ,
Oud - 0 v e r z an de , den Calange-polder, Blazekop , betNieuw-
l ande ke , den St. Anthoni e -polde r , den Hol l estel l e- pol der
en den Hol le-polder. Zij beslaat, volgens het kadaster,
eene oppervlakte van 658 bund. 45 v. r. 65 v. eil., waaronder 658 bund.
15 v. r. 2 v. eil. schotbaar land. Het polderbestuiir bestaat uit eenen
Dijkgraaf, twee Gezworenen en eenen Ontvanger-Griffier.
OVERZANDE-EN-DRIEWEGEN, kerk. gem., prov. Zeeland, klass.
van Goes , ring van Borssele.
Men beeft er twee kerken , als: ¿ene te Overzande en 6eue te
Dri ewegen, welke bediend worden door 6enen Predikant, en telt er
870 zielen, onder welke 260 Ledematen. De eerste, die in deze
gem. het leeraarambt beeft waargenomen , is geweest Lieve Coene, die
in het jaar 1582 herwaarts kwam, en in het jaar 1593 overleed. Hij
werd opgevolgd door Gdillase de Smit. Nicolaas vab de Velde , zoon
van Abraham vab de V e ld e , Predikant te Middelburg, werd, als Predikant
te Overzabde-en-üriewegeb, in zijn eigen liuis vermobrd door zijnen
nabuur de K liev e r , Predikant te ’s Heerenhoek, die, dien ten gevolge
gevangen zijnde, ook nog zelfmoordcnaar werd (1).
OXDORP, naam , onder welken het d. Osdorp, in Kennemerland,
prov. iVoord-Holland, vroeger weleens voorkomt. Zie Osdorp.
OXE, buurs. in de ambtmannij Colmschate, prov. Overijssel, arr.,
kant. en 1£ u. 0. ten Z. van Dezenter, gem. en 2£ u. Z. Z. 0 . van
Diepenveen; met 21 h. en 150 inw.
De markte van Oxe ligt tusschen de Gooijer markte of het Gooi,
het graafs. Zutphen en de gem. Bathmen ingesloten. Een gedeelte daarvan
droeg eertijds den naam van Zworme n, en daarvan had zeker
versterkt huis of toren , door die van Deventer ter beveiliging van de
landweeren gesticht, -den naam van den Zwormer- toren, welke,
in het jaar 1521, door de Gelderschen bezet werd en nog, ofschoon
in eene boerenherberg herschapen , dien naam heeft behouden. Niet
minder is de naam bewaard van den Ho f - t e -O x e , waaronder ver-
scheidene goederen in het graafschap Zutphen hoorig waren, en van
welks voormalige hofregten nog eenig gebrekkig berigt is overgebleven.
Men hield eertijds de vergaderingen der erfgenamen onder zekeren boom ,
staande op bet erve Meilink, gelegen onder de markten van Dorth en
Zuidloo, gem. Bathmen, van welken de markte Oxe vroeger eene
buurschap sebijnt geweest te zijn , doch waarvan zij zieh, omstreeks het
jaar 1650, moet afgescheiden hebben.
OXENVILLARE , oude naam van het d. Osweiler , in het balj. van
Echternach, grooth. Luxemburg. Zie O sw e ile r.
OXFORD, verl. katoenplant. in Nederlands-Guiana, kol. Suriname,
in Opper-Nickerie; palende 0 . aan de katoenplant. Hoope , W. aan de
I I ) Zio V r o l i k h b u t , V l i s s i n g s c h e Kerihemel, b l . S 0 2 , on d» Leventbeeehrijving van geUeri,
mannen , St. IV > E l. S t , d o o r h em aangehnald.