De landen van dit d., ten N. aan hct gemelde ineer palende , strek-
ken zieh zuidwaarts wel 1£ uur uit, en zijn bekend onder den naam
van Oo s t z img e r - land. Zie dat woord.
De Herv., die hier 900 in getal zijn, behooren tot de gem. van
Oosterzee-en-Echten, die hier eene kerk heeft. Deze kerk , die eenen
fraaijen spitsen toren plagt te hebben , welke reeds van overlang ver-
vallen is , Staat landwaarls in , aan den westkant van den ry weg, van
Beerenveen naar de Lemmer, waar längs ook bijna alle de huizen aan
den noordkant zijn gebouwd. De kerk zelve , een langwerpig vierkant
gebouw , 22 eil. 6 palin. lang, en 9 eil. 4 .palm, breed, is in 1706
gebouwd, nadat de vorige , welke van eenen geheel anderen bouwtrant
was, door eenen harden wind was ingestort. De predikstoel Staat in
het midden , hoewel hij beter aan het oosteinde zoude geplaatst zijn.
De nette koepelvormige toren is in 1798, ter vervanging van eenen
klokkenstoel, welke er destijds bestond , op de kerk geplaatst.
De Doopsgez., die er 4 in getal zijn, behooren tot de gem. van Joure. —
De 16 R. K., die er wonen , behooren tot de stat. van de Lemmer. —
De school wordt gemiddeld door een getal van 90 leerlingen bezocht.
Te O o s t e r z e e plagt ook een regthuis te wezen , gelijk mede twee
aanzienlijke staten, beide den naam voerende van Oos ter ze e, naar
twee Grietmannen uit dat geslacht, welke hier hebben gewoond, en
insgelijks eene Ro o rd a - s ta t e , doch die allen reeds voor vele jareo
zÖQ- - Op sommige kaarten van Frieslandi ziet men/1*
J UdiJcthZx- dit d. eenen hcerlijken aanleg van -eene groote uitgestrektheid, het
Hui s - te -Ye lde genaamd, doch deze bestaat slechts uit eemge be-
plante lauen, en dient voorts tot eene vogelkooi.
O o s t e r z e e is de geboorteplaats van den Godgeleerde M e n so P o p p i e s ,
•j- na 1667. Hij was de Schrijver van het register der Rooms.che Priesters
, die wegens hunne Hervorinde gevoelens in 1567 uit Friesland
gevlngt zijn, en in Oost-Friesland eene schuilplaats gezöcht en gevon-
den hebben.
In den jare 1196 kwam Jonkheer W i l l e m , zoon van F l o r is Ul,
Graaf van Holland, hier in het land, hetwelk toen in oorlog was met
H e n d r ik K raan , Graaf van de Kuinder, hebbende de eerste, om de-
zen twist, die van zeer langen duur was, uit te houden, hier een sterk
slot gebouwd. ,
In 1198 had W il l e m het geluk zijnc vijanden te verslaan; ook kreeg
hij, eenigen tijd later, den Bisschop van Utrecht, die de Friezen met
onregtvaardige afpersingen kwelde, gevangen , hoewel hij echter, na-
derhand, door.beleid van eenige Monniken werd losgelaten. Ten jare
1521 werd O o s t e r z e e , door den Bisschop van Utrecht, geheel verbrand.
OOSTERZEE, voorm. state ' prov. F riesland, kw’. Zevenwouden,
griet. Lemsterland, arr. en 5 u.Z. van Sneek, kaut, en 1 u. N. 0.
van de Lemmer , N. O. van Oosterzee, waartoe zij behoort. ;— Ter
plaatse , waar zy gestaan beeft, ziet men thans weiland.
OOSTERZEE , ter onderscheiding van het voorgaande ook wel het
B l a a c w - h ü is genaamd, voorm. state, prov. Friesland, kw. Zevenwouden,
griet. Lemsterland, arr. en 5 u. Z. van Sneelt, kant. en 1 u. M.O.
van de Lemmer, N. O. van Oosterzee , waartoe zij behoorde. — Ter
plaatse, waar zij gestaan heeft, ziet men thans weiland.
OOSTERZEE-EN-ECHTEN, kerk. gem., prov. Friesland, klass. van
Heerenveen, ring van de Lemmer,
Men heeft er twee kerken, als: eene te Oos terzee en eene te
E c h t e n , en telt er 1840 zielen, onder welke 400 Ledematen. Hß
«erste die in deze pernéente het leeraarsambt heeft waargenomen, is
«ewecs’t A n t o n io s N i c o l a i , die hier spoedig na de Hervorming was, en
wellifft niet in vaste dienst, maar ter leen.
OOSTERZEESCH-VELD, uitgestrektheid laag land, dat thans voor
een groot gedeclte verveend wordt, Z. van het d. Echten, prov,
Friesland, kw. Zevenwouden, griet. Lemsterland, Zie O o s t z im g e r -l a n d .
OOSTERZEE-SLOOT, water in Friesland, kw. Zevenwouden , griet.
Lemsterland, dat, ¿ u. N. O. van Echten, uithet Tjeukemeer voortkomt>,
m e t eenen zuidoostelijken loop längs het geh. Echterbrug loopt, en zieh
in de Kuinder ontlast. „ .
OOSTERZIJ , b. in Kennemerland, prov. Noord-Holland, arr. en
3 u. N. van Haarlem, kant. en £ u. N. van Beverwijk, gem. en
5 min. 0 . van Heemskerk,• met 30 h. en 180 inw.
OOSTERZIJ-POUDER, pold. in Kennemerland, prov. Noord-Hol-
land, arr. en kant. Alkmaar, gem. Heilo-en-Oesdom.
Deze pold., welke vroeger een meer uitmaakte , het He i lower -
meer genoemd , is in het jaar 1581 bedijkt , doch thans niet aan
alle kanten met dijken omringd, waardoor de juiste grootte niet is te
bepalen, te minder , dewijl een onder Alkmaar gelegen poldertje, het
Lood genaamd, en eene aanzienlijke hoeveelheid hoog gelegen g;eest-
land , onder de bemaling van dezen polder zijn begrepen. Het eigen-
lijk laag gelegen weiland, waarvoor om deze reden het geheele molen-
geld wordt voldaan, afgescheiden van het Lo od, beslaat, volgens
het kadaster , eene oppervlakte van 628 bund. 31 v. r. 90 v. eil.
Deze pold. paalt N. aan de gem. Alkmaar, 0 . aan het ßroekeler-
meer, Z. aan de gem. Limmen; de westelijke grenskan, om boven-
staande reden , niet wel met juistheid opgegeven worden , hoewel men
daarvoor gemeenlijk den straatweg van Alkmaar op Haarlem aanneemt,
Evenmin is het getal huizen en boerderijen , welke tot dezen polder behooren
, juist te bepalen. Yroeger heeft er eene sluis bestaan , waardoor bij
langdurige droogte water werd ingelaten en door welke men gemeenschap
te water met den polder had; doch deze is in 1841 afgebroken en gctlempt.
Het land ligt ongeveer 1 eR. 8 duim. beneden A. P. Het polderbestuur
bestaat uit vijf Poldermeesters en eenen Secretaris en Penningmecsler.
OOSTFORT, voorm. fort op den zuidoostelyken hoek van den St.
Ama-polder, ’ in Staats- Viaanderen, prov. Zeeland, gem. Biervliel.
Het was eene kleine verschansing, aangelegd bij het graven der
linie in 1735, tot hare dekking, doch reeds in de laatste helft dier
eeuw weder verlaten en thans geheel gesiecht.
OOST-FRANKENLAND , pold. in Schieland, prov. Zuid-Holland,
arr. Rotterdam, kant. Schiedam, gem. O u d - e n -Nieuw-Mathenesse;^ pa-
lende N. en 0 . aan den pold. Nieuw-Mathenesse, Z. aan den buiten-
pold. Galgoord, W. aan de buit.enha'ven van Scbiedam.
Deze pold., vermoedelijk in de zestiende eeuw hedijkt is,
beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 7 bund. 40 v. r,
38 v. eil., alles schotbaar land , en wordt door eenen duiker of sluisje,
op de buitenhaven van Schiedam ^ van het overtollige water ontlast.
daarin worden geene boerderijen gevonden , doch wel een boutzaagmo-
len j met de daarby behoorende lootsen en arbeiderswoningen , rnits-
gaders de opstal van eene ijzergieterij.
Bij den watervloed van November 1775 werd deze polder over—
stroomd, Zie deswege bet art. W e s t - F r a n k e n l a n d .
OOST-GAT (HET), vaarwater ten Zuidwesten van bet eil. Walche-
ren, prov. Zeeland• .
VIII. Deel.