O v e r f la k k e e behoorde vroeger • 1 ° . voor een gedeelte tot h e t Land--
van-Voome, onder den naam van Zcidvoorne o f Land-van-Voorne-over-
de-Flakkee; 2°. yoor een gedeelte tot het Land-van-Pulten , onder de
benaming van Pu tten-over-de-Flakkee , en 5°. voor een gedeelte tot de
grafelijkheid en later tot de provincie Zeeland. Tot het 1° behoorde
de heerl. van Di rks land, Mel issant , Herkingen, Roxeni s se,
Onwaard inet de poldcrs Ou d-en - Nieu w - K a a a i j e r , Kraai-
j e n i sse-en-Kraai j es te in , de halsheerl. van Kl i nke r land en
de hooge heerl. van Grijsoord. Tot het 26 de hooge heerl. van
Mi dd el ha rn i s , vroeger St. Mic h i e l - i n - P u l t e n , de heerl. van
S t a d - a a n - ’t Har i n g v l ie t en de heerl. van S t. Ado l f s l and,
gezegd Ool tg e n sp 1 aa t -e n - den - Bom m el. Tot het 3° behoorde
alleen de heerl. van So m meisd ij k , allen thans uitmakende bet
kant. Sommelsdijk, met de twaalf volgende gemeenten : den Bomme
l , Di rk sl and, Oud- en N ieu w - He rki n ge n , Mel i ssant -
N oor d er sc h o rr e - en - Wei l es tr ij pe , M i d d e l h a r n i s , 0 n-
waa r d - cu m-a n n ex i s , Ool t ge n splaa t , Roxeni s se, Som-
mel sdi j k, S t ad-aa n - ’ t -Uarin g v li e t , Nieuwe-T onge - en-
Kl i nke r land en Oude-Tongc, beslaande , volgens het kadaster,
eene oppervlakte van 22,239 bund. 6 v. r. 39 v. eil., waaronder
22,072 bund. 3 v. r. 36 v. eil. belastbaar land. Men telt er 2040 h.,
bewoond door 3732 huisgez., uitmakende eene bevolking van bijna
17,000 i'nw., die meest bun bestaan vinden in den landbouw. De
landerijen zijn hier ongemeen vruchtbaar en leveren schoonc tarwe,
gerst, koolzaad en aardappelen op. Men vindt er ook vele en zeer goede
meekrap, tot bewerking waarvan er veertien meestoven zijn. Voorts
heeft men er nog eene leerlooijerij , eene taanderij , twee scheepstim-
merwerven, eenen olie- en acht korenmolens.
De Herv., die er ongeveer 14,800 in getal zijn , onder welke nage-
noeg 4000 Lcdematen , maken de volgende negen gem. uit: den Bomme
l , D i rks land, Herkinge, Middelharni s, Ni euwe- Tonge ,
Ool t g e n s p l a a t , Oude -Tonge , Sommel sdi jk en Stad-aan-
’t H arin g v li e t , welke even zoo vele kecken bezitten , en door tien
Predikanten bediend worden.
De R. K., van welke er omstreeks 2030 wonen , maken de stat.
Middelharnis-en-Sommelsdijk, Oude-Tonge en Ooltgensplaal-en-den-
Bommel uit, welke drie kerken bezitten, als: eene te Middelharn
i s , eene te Oude-Tonge en eene, te Ool tgensplaat , die door
drie Pastoors bediend worden,.
De 11 Evang. Luth., die er wonen , behooren tot de gem. Brielle.
De Doopsgez., van welke er 9 gevonden worden, behooren tot de gem.
van Ouddorp. — Delsr., van welke men er 90 heeft, behooren tot de
ringsynagoge van Middelharnis. — Men heeft er twaalf seholen.
OVERGUNNE (P1JPER-EN-), pold. in Zalland, prov. Overijssel,
a r r . Zwolle. Zie Pijper-en-Overgunne.
OVERHAGE , volgens sommigen eigenlijk O v e ra cu t, voorm. kast.
in h e t Land-van-Cuyk, prov. N oord-Braband, Eerste d is tr.. a rr. en
9 u. O. van 's Hertogenbosch, k a n t. en 2 u. N. ten W. van Boxmeer,
gem. Cuyk-en-St.-Agatha , bij Cnyk.
Dit kast. was vermoedelijk gestiebt door Jonkbcer Maxubimaan van
Galen en Vrouwe, Theodora van Bronkhorst , de eerste overleden in
1608 en de laatste in 1620 en te Cuyk begraven. Het is in 1831
gesloopt, zijnde er slecbts een klein gedeelte van overgebleven', het-
welk tot koepel is ingcrigt. De daarloe behoord hebbende gronden ,
eene oppervlakte beslaande van 8 bund. 44 v. r. 39 worden
thans in eigendom bezeten en bewoond door den Heer Majoor Keer.
OVERHAGE, voorm. adell. havez. op den Veluwezoom, prov. tref-
derland, distr., arr., kant. en 1 i u. O. ten N. van Arnhem, gem.
en i u. van Rheden, 10 min. Z. W. van Velp; waarloe het behoort.
Deze voorm. adell. havez., welke reeds in de veertiende eeuw bekend
was, werd in he*t jaar 1711, met het landgoed B i l l io e n vereemgd,
en maakt thans daarvan nog een gedeelte uit. ,
OVER-HET-WATER, geh. in de Meijerij van s Hertogenbosch, kw.
Oisterwijk, Herde distr.*, arr. en 4J u. W. ten N. van Eindhoven, kant.
en 2 u. W. van Oirschot, gem. en 10 min. O. van Moergestel.
Dit geh. bestaat uit drie bunrten, als: de H e i k a n f , met 32 h.
en 130 inw., Stokske , met 12 h. en 70 inw. en Hi l t , met 60 h.
en 320 inw. , ,
OVERHOEVEN, pold. in de Vijf-Heerenlanden, prov. Zuul- Holland,
arr. Gorinchem , kant. Vianen , gem. Hagestein;.palende N. aan Groote-
llagen, O. aan de Nes , Z. aan Hagestein , Z. W. aan Nederhoeven.
Deze pold., welke v6or het jaar 1084 bedijkt is, beslaat, volgens
het kadaster, eene oppervlakte van 63 bund. 97 v. r. 49 v. eil., waaronder
34 bund. 10 v. r. 30 v. eil. wei- en booiland; telt 4 h., waaronder
2 boerderijen , en verliest zijn water op de Hage-wetering, welke
het overtollige water door een sluisje, op het Zederik-kanaal, ontlast.
Het polderbestuur , zijnde tevens dat van de overige polders onder Hagestein
, bestaat uit eenen Schont en twee Heeuiraden.
OVER-HOLLAND, laodg. in het Nederkwartier der prov. Utrecht,
arr. en 2J u. N. W. van Utrecht, kant. en g u. Z. ten W. van
Loenen, gem. Breukelen-St.-Pieler, J u. N. van Brenkelen.
OVERHORN , buit., voorheen tot het Nederkwartier der prov. Utrecht
behoord hebbende, tbans prov. Noord-Holland, arr. en 3£ u. Z. O.
van Amsterdam, kant. en 40 min. Z. O. ten Z. van Weesp, gem.
Weesperearspel-en-Hoog-Bylmermeer.
Dit landg. wordt thans in eigendom bezeten door den Heer l . Koyper
v a n Harpen, woonachtig te Amsterdam.
OVERHOVEN , geh., voorheen tot het hert. Gulick behoord hebbende ,
thans prov. Limburg, arr. en 4 u. N. N. O. van Maastricht, kant.,
gem. en l u. N. van Sittard, aan den straatweg van Maastricht op
Nijmegen ; met 114 h. en 390 inw.
OVERIJSSEL, prov., bestaande uit de heerl. Overi j s sel , zoo als
die tijdens het bestaan der Republiek , eene prov. uilmaakte. Zij grensde
N. aan de Linde, die haar gedeellelijk van de heerl. Friesland scheidde,
en aan het lands. Drenthe , O. aan het graafs. Bentheim en gedeeltelijk
ook aan het bisd. Munster, Z. aan het graafs. Zutpben , W. aan de
Veluwe , waarvan zij voor het meerendeei door den lJssel gescheiden
was, en aan de Zuiderzee, die er eenen inham vormde , het Zwol-
sche-diep geheeten.
Deze prov. is in vroegere tijden aan de Bisschoppen van Utrecht on-
derworpen geweest. Toen was zij bekend onder den naam van Boven-
S tic h t of O v e r-S tich t , gelijk het andere deel, waarin de stad Utrecht
ligt, door de Veluwe hiervan afgescheiden, het N e d e r -S t i c h t ge-
noemd werd. Gemelde Bisschoppen hadden reeds voorlang over de in-
woners van deze en andere naburige landstreken het zoogenaamd gees-
telijk gebied uitgeoefend. In vervolg van tijd hebben zij ook het
wereldlijk gebied daarover gekregen, hoewel niet in eens over de
geheele prov., want deze beslond weleer uit ondcrscheidene afzonderlijke