NOORD-BEEMSTER, een der vijf deelcn , waarin de bedijking van
de Beemster, in Walerland, prov. Noord-Holland, arr. Hoorn, kant.
Purmerende verdeeld is. Men begrijpt daaronder dat gedeelte van
deze bedijking, waar de bijscbool op den hoek van den Middelweg
en den Oosthuizcr-weg staat, en hetgeen verder noordwaarls van deze
plaats gelegen is.
NOORD-BONNEN , streek lands in Delfland, prov. 'Zuid-Holland,
arr. ’s Gravenhage , kaut. Naaldwijk , gem. ’s Gravezande-en-Zand-
ambacht; zijnde in der tijd op de rivier de Maas aangewonnen land ,
behoorende aan de ingelanden van , en staande onder het zelfde bestuur
als den polder het Nieuwland.
De N o o r d - B okn en palen N. aan het gezegde Nieuwland, 0. aan den
Ilaak en de Gorzen, W. aan de Zeeduinen, en beslaan , volgens
het kadaster, eene oppervlakte van 119 bund. 81 v. r. 74 v. eil.,
alles hooi- en weiland, met eene boerderij, genaamd de Hi lwoning.
Zij liggen tnsschen dijken, en wordt door eene sluis, op het Vloeigat,
en daardoor'op de rivier de Maas, van het overtollige water ontlast.
N00RDB0SCH, adell. h. in het Nederkwartier der prov. Utrecht,
arr. en 2 u. W. van Utrecht, kant. en 1J u. Z. W. van Maarssen,
gem. Ilarmelen.
NOORD-BOVEN-POLDER, onbehuisde pold. in het eil. van Dor-
drecht, prov. Zuid-Holland. Zie D u bb e ld am (N o o r d - B o v e n -p o l d e r -v an - ) .
NOORDBRAAK (DE) of d e N o o b d e r - b r a a k , voorm. meertje in de
Fier-Noorder-koggen, prov. Noord-Holland,[Z . van Obdam , N. 0.
van Hensbroek, dat bedijkt zijnde , thans een poldertje .is, behoorende
tot het arr. Hoorn, kant. Medemblik, en een gedeelte van den Bra-
ken-polder uitmakende. Zu, ¿ f f f / .
NOORDBROEK , gem. in het Oldambt, prov. Groningen, arr. Win-
schoten, kant. Zuidbroek (2 k. d., 10 m. k., 8 s. d.) ; palende N. aan
de gem. Slochteren , 0. aan de gem. Schegmda , Z. aan Zuidbroek.,
W. aan Slocbteren.
Deze gem. bevat het d. Noordbroek, benevens de geh. Noord-
b r o e k s t e r - h a m r i k , Koo r n g a s t e , Stoot sborn en Zuider-
veen. Zij beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 2807 bund.
78 v. r. 7-1 v. eil., waaronder 2483 bund. 28 v. r. 30 v. eil. belast-
baar land ; telt 317 h., bewoond door 410 huisgez., nitmakende eenebe-
volkiBg van ongeveer 2000 zielen, die meest in den landbouw hun be-
staan vinden. Handel wordt er Lijkans niet gedreven , doch men heeft
er de volgende fabrijken en trafijken , als: 1 bierbrouwerij, 1 touwsla-
gerij , 1 kalkbranderij , 2 blaauwverwerijen, 1 hoedenmakerij, 1 cicho-
rijfabrijk, 6 linnenWeverijen en 1 koren- en pel- en 3 boekweitmolens.
Verrukkelijk is het gezigt op de schoone boerderijen , welke men in
deze uitgestrekte , volkrijke en aanzienlijke gemeente aantreft, vooral
längs den vrolijken rijweg naar Zuidbroek, die in het jaar 1844begrind is.
De Herv., die er ongeveer 1880 in getal zijn , onder welke 360 Le-
dematcn , maken eene gem. uit, welke tot de klass. en ring van Winschoten
behoort. De eerste , die in deze gem. het leeraarambt heeft
waargenomen, is geweest J o ha nn e s S p r e n g e r , die in 1897 van Huizinge
herwaarts beroepen werd, en in 1899 naar Appingedam vertrok. Het
beroep geschiedt door stemgeregtigden en den kerkeraad.
De Doopsgez., welke hier omtrent 90 in getal zijn , behooren tot de
gem. Noordbroek-en-Nieuw-Scheemda, welke te Noordbroek eene
kerk heeft. — De 8 Evang. Luth., die er wonen , behooren, even
als de 24 R, K., die men er aantreft, onder Sappemeer.
jg Isr., die men er vindt, worden tot de ringsynagogc van.
^MenTeeft in deze gem. twee scholen , beide in de konn der gemeente ,
welke gemiddeld door een getal van 280 leerlingen bezocht wordem
Het d. N o o r d b r o e k ligt 3$ u. 0 . van Groningen, o u. N.W. van
Winschoten, 1 u. N. van Zuidbroek, aan den straatweg ^ » Groningen
op Winschoten., Men telt er in de kom van het d. 238 h.
CI1 D^J Ilervo'rmde kerk , een deftig hoog kruisgebouvv , is van binnen
vrii prächtig en bezit een voortreffelijk orgel. Deze kerk heeft vele
fondsen. De afgezonderd staande zware, Vierkante torcn heeft een klein
soitsie en is veel lager dan de kerk. .
De Doopsgez. kerk, welke in het jaar 1811 gesticht werd, is een
eenvoudig gebouw , zonder toren of orgel.
Hier is ook een distributiekantoor voor de brievenpostenj.
De Dollart is vodrmaals tot digt aan de Hervormde kerk doorge-
drongen. Het geh. Noordbroekster-Hamrik is daaruit aangeshjkt, doch
of de Korengast, zoo als sommigen willen, wel polderland is , wordt
door eenigen betwijfeld , die van oordeel zijn , dat de eerste Dollartdijk
op deze gast of hoogte zou hebb.en gelegen.
‘ onder N o o r d b r o e k ligt de bu.tenplaats Yeenhu. ze n. - Ook heül
dit dorp eene afzonderlijke trekvaart op Groningen. Zie N o o r d b r o e k -
ST D^AA1S Augustus 1833 is aldäar brand onlstaan in eenen korenmo-
len waardoor, behalve dit gebouw , zeven huizen m de asch zijn gelegd.
NOORDBROEK-EN-NIEUW-SCHEEMDA, Doopsgez. kerk. gem., prov.
Groningen, met twee kerken, als : eene te Noordbroek en eene te
Nieuw-Scheemda. Men telt er 200 zielen, onder welke 90 Lede-
maten. De eerste vast bezoldigde Leeraar m deze gemeente is geweest
P ie t e r H a r b s d e V r i e s , die in het jaar 1798 naar Dragten
WNOORDBROEKSTER-HAMRIK, geb. in het Oldambt, pro?. Groningen,
arr. en 5 u. N. W. van Winschoten , kant e n 1* u N. van
Zuidbroek, gem. en * u. N. 0 . van Noordbroek; met 21 h. en | 10in™;
NOORDBROEKSTER-KANAAL (HET), vroeger eene vaart in het
Oldambt, prov. Groningen, welke te Noordbroek eenen
en , in eene noordoostelijke rigting, naar Niewolde lrep , waar z i j in het
Ziil-diev viel. — Dit kanaal dient t e g e n w o o r d i g alleen tot afwatenng.
NOORDBROEKSTER-VAART (DE), vaart in het Oldambt, prov.
Groninaen, welke, van Noordbroek afkomende, in eene zuidwestelijke
strekking, naar de Jouwerswljkster-brug loopt, en daar m het Sappe-
1 .5S be. voorneroen gehad de*. Irak-
vaart, tot aan het Waar, en vervolgens naar de Termunter-z.jl te
verlensen waartoe , ter plaatse daar nu de dam is , een, verlaat tot
schutting van het water was gemaakt , doch dit ontwerp is blyven steken.
NOORDBROEK-VAN-HEEMSKERK (HET) , het noordelijkste gedeelte
van den pold. Noord-en-Zuidbroekfan-Heemskerk, ,n Kennemer-
land, prov. Noord-Holland, eene oppervlakte beslaande van 862 bund.
28 v. r. 68 v. eil. Zie H e e h s k e r k (N o o r d - e n - Z b id b r o e k - v a n - ) .
NÖORD-BUITEN-POLDER, onbehuisde pold. in het hiland-van-Uor-
drecht, prov. Zuid-Holland. Zie D b b b e l d a b (NooRD-BovEN-roEDER-vAN-).
NOORD-BUURT, geh. in Rijnland, prov. Zuid-Holland^ arr. en^
kant. Leyden, gem. Soetermude; met43-4tr-eii ongeveer
3 / « ^ J L ¿ l y * ' . - f • » W