De kerk is een hoog gebouw, met eenem spitsen to ren , welke beide
in 1834 aanzienlijk hersteld werd , terwijl eerstgenoemde kerk tevens
vergroot werd. Men vindt in de kerk een fraai nieuw o rg e l, dat ia
1821 vervaardigd is.
De dorpschool wordt gemiddeld door eén getal van 80 leerlingen
bezocht.
Weleer had men hier twee Staten of stinzen, a ls : S j a a r d a -
s t i n s en die van zekeren P ie r Foppes , welke làatste, in 1491 , door
Epo en Dodwe H o ttin g a , vader en zoon, werd ingenomen en verbrand.
OPPENHUIZEN-EN-UITWELLINGERGA, kerk. gem., prov. Friesland,
klass. van Sneek, ring van Y 1st.
Men heeft er twee k erken, a ls: ééne te O p p e n h u i z e n en ééne
t e U i tw e l l i n g e r g a , en te lt er 680 zielen, onder welke 160 Lede-
maten. De eerste, die in deze gem. h e t leeraarambt heeft waarge-
oomen , is geweest Henricds Lbdolphi , die in het ja a r 1899 hier stond ,
en omstreeks 1613 in tachtigjarigen ouderdom overleed.
OPPERBIRT, hoeve, prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Idaar-
deradeel, arr. en 3 u. Z. van Leeuwarden, kant. en l j u. 0 . van
Rauwerd, | u. N. van Grouw, waartoe zij behoort.
OPPERBUREN , geh., prov. Friesland, kw. Oostergoo, griet. Smal-
lingerland, arr. en 6 u. N. ten 0 . van Heerenveen, kant. en 3 u.
N. W. van Beelsterzwaag, £ u . N. van Oudega, waartoe het behoort;
met 8 h. en ruim 30 inw.
OPPERBDREN o f Opperbuurte, g e h ., prov. Friesland, kw. Zeven-
wouden, griet. Opsterland, a r r. en 8 u. N. 0 . van Heerenveen, kant.
en 2 u. 0 . van Beelsterzwaag, 20 min. N. 0 . van Wynje te rp , waartoe
h e t behoort.
OPPERDOES , oudtijds Oppen , ook Optoep , gem. in de Vier-Noor-
der-koggen, prov. Noord-Holland, arr. Hoom , k an t. Medemblilt,
(3 k . d ., 18 m. k ., 8 s. d.); palende N. aan de Zuiderzee, 0 . aan
Medemblik , Z. aan Midwoud-en-Oostwoud , W. aan Twisk.
Deze gemeente bevat het d. Op p e r d o e s , beDevens de b. het Oost -
e in de -v a n -Twi s k -e n' -Zu i d e rwe g en eenige verstrooid liggende hui-
zen. Zij b e sla a t, volgens het kadaster, eene oppervlakte van 384 bund.
93 v. r. 80 v. ell., waaronder 381 bund. 5 v. r. 4 v. ell., belastbaar
land. De grond bestaat uit beste kleiaarde en is over het algemeen
zeer vruchtbaar. Men te lt er 103 h ., bewoond door 140 huisgez., uit-
makende eene bevolking van ongeveer 660 inw., welke hun bestaan
vinden in de veehouderij, den landbouw en de tuinderij.
De Herv., die er ongeveer 600 in getal zijn , onder welke 190 Le-
dematen, maken eene gemeente u i t , to t de klass. van Hoorn, ring
van Medemblik, behoorende. De eerste, die in deze gem. h e t leeraarambt
heeft waargenomen , is geweest zekere Alb e rto s , aldaar beroe-
pen omtrent 1876 en overleden denkelijk in 1884. Van toen af tot
1 6 0 4werd deze gem. bediend door den Predikant van Twisk , doch in het
laatstgenoemde jaar bekwam het weder eenen eigen Predikant in W illem
D ir k s , die reeds het volgende ja a r opgevolgd werd door G e rard P ie te r s ,
die in 1611 naar Limmen vertrok. — De Doopsgez., van welke er
nnk ^nnmgr ^ nUujtimU^ 00^!!^ vccl ^ moonc r cb^]- 1. pyu
Kwakers , velgens sommigon mefr-de- S t. Simomstcn. — De 80 R. K.
worden to t de stat. van Medemblik gerèkend. — Men heeft in deze
gem. eene school, welke gemiddeld door een getal van 90 leerlingen
bezocht wordt.
"Het d. Opperdoes , lig t 3 u. N. van Hoorn, i u. Z. W. van Me-
•demblik , £ u. 0 . van Twisk. Men telt er in de kom van h e td . 85 h.
eil 850 inw. , . . . . . .
De-kerk, waarin een orgel, is een net gebouw, daarbij staat een mid-
delmatig hooge to ren , welke in het ja a r 1838 van een nieuwe spits is
voorzien geworden ter-vervangihg van d ie ., welke er door den storm van
November 1856 was afgewaaid. Zoo ook werd de pastorij in 1826 en
het schoolgebouw in 1829 geheel nieuw opgebouwd. De Pastorie van
O p p e r d o e s , is van ouds vereenigd geweest met die van Me d emb l i k ,
en de Pastoor van Medemblik was ook gewoon den Pastoor -van O p p e r d
o e s aan le stellen.
De kermis valt in den laatsten Zondag in Julij.
In 1517 werd Opperdoes door de hier doortrekkende 'Geldersche Frieien
verbrand.
Hetwapen is van goud, met drie korenaren, staande op een terras,
alles van azuur (blaauw). , , ^ •
OPPER-KOOTEN, geh., pro v. Friesland, kw. Oostergoo , griet.
dchtkarspelen. Zie K o o t e s (Öpper-).
ÖPPERSTE-POLDER , pold, in bet Oude-Land-van-Altena, prov.
Noord-Braband. Zie Op-Andelsche-polder.
OPPICHT , d ., voormaals in het prins-bisdom L u ik , thans prov.
Limburg. Zie Obbicht. .. .,
OPPIDÜM-BATAVORUM , eene s ta d , welke men wil, dat bij Ia c itb s
vermeld wordt , als d o o r Civilis in brand gestokente zijn , doch omtrent
welker standplaats men onderscheidene gissingen geopperd heeft. Zie
Batavorbm (Oppidbm-). r i
OPSLAG (DEN-), voorm. schans in het Westerkwarher, prov. Groningen,
aan de zuidzijde van het Reit^diep, digt bij de zamenvloeijing
van de Lauwerzee en de Hunse, 4 min. ten 0 . van Mnnnekezijl, op
de Westerwaard, gem. Grijpskerk, aan den provincialen zeedijk, alwaar
nien thans eene dagloonerswoning ziet.[' Bij deze- schans-stond in den
Spaanschen oorlog ook eene zoutkeet., behoorende ■ aan vamEwsüm, Heer
ran Nienoort. • •■-■■■ ■■<
: Deze schans is in den Spaanschen oorlog, dikwijls dan gewonnen ,
dan verloren, dan gesiecht, dan hersteld geworden.' Zoo werd zij,
onder'anderen , den 14 Augustus 1 5 8 0 , door den Graiif van R esnenberg
ingenomen-die h a a r sle ch tte , waarna zij , in 1 1889 , doör Verdbgo
wedhr werd opgemaakt, doch., den 2 5 'dtiny 1591 , döor Prins Madrits
belegerd zijnde , gaf zij zieh den -7 Julij aan hem o v e r, eil is sedert
in handen der Staten gebleven en verdwenen.
OPSLAG (DE OOSTELIJKE-), pold. in den Biesbosch, prov. Noord-
Braband. Zie Oostblhke-Opslag (De).
OPSLAGTER-ZIJL (DE) , sluis in het Westerkwartier, prov. Gro-
nitigen1. • Zie Komuer-zijl. 1 1
OPSTERLAND , oudtijds ü p s te rla rd , griet., ;prov. Fries land, kw.
Zevenwouden j hoewel zij , 1 tijdens het Saksisch -bestuur, onder Oostergoo
moet behoord hebben, arr. Heerenveen, kant. Beetsterzwaag
(3 k. d ., 9 m. k ., 5 s. d .); palende N. aan Smallingerland, N. O.
aan de prov. Groningen, Ö. aan Drenthe,' Z. 0.- aan- Slellingwerf-
Öosteinde , Z. aan Schoterland, W. aan Aengwirden en Utingeradeel.
Deze griet., die van het Oosten naar bet Westen ruim 6 u . lang,
en van het Nöorden naar het Zuiden 2y u. breed is , strekt zieh als
in twee streken , in de lengte, gescheiden door de rivier de Boom of
het Koningsdiep. Dit water scheidt de dorpen dezer grietenij vaneen,
P E Deel. 38