NIEUWB-SCHANS , geh. in het Land-t usschen- Maas-en- f f aal, pro».
Gelderland, arr., distr. en 6J u. W. ten Z. van Nijmegen, kant'
en 5 u. Z. W. van Druten, gem. en 2 u. W. van Appeltern, £ u.
N. 0 . van Alphen j inet 19 h. en ongeveer 90 inw.
NIEUWE-SCHANS, voorm. schans in Zalland, prov. Overijssel,
onder Zwollerkerspel, tusschen Zwolle en de Koter-schans. Zij werd
in 1629 opgeworpen, doch is.thans niet meer aanwezig.
NIEÜWE-SCHILD, geh. op het eil. Texel, prov. Noord-Holland,
arr. en 13 u. N. ten W. van Alkmaar, kaut, en 5 u. N. ten 0 .
van den Helder, gem. Texel, | u. Z. Z. 0 . van Oostereind, waartoe
het kerkelijk behoort. Er woonden vroeger nicest loodsen, die bekend
waren Voor zeer ijverigg en bekwame lieden , en wier woningen hier
zeer goed gelegen waren oin de schepen te dienen, die van Amsterdam
komen , en die op de Vlieter liggen.
Dit geh. i s , echter op 5 of 6 huizen na, welke eene bevolking van
40 zielen bevatten, gehecl verdwenen, ten gevolge van de, eerst gedeel-
telijke en vervolgens geheele verplaatsing van den loodsmansstand naar
het Nieuwe-Diep , waardoor dit, uit 40 ä SO knappe huizen bestaande
gebucht, dat zijne opkomst verschuldigd was aan de vroegere overbe-
volking van het Oude-Scbild , gebeel vervallen is.
In 1844 is echter, even beoosten dit geh., eene nieuwe haven of
legplaats aangelegd voor oestervisschers , welke meerendeeis is bekostigd
door ’srijks en gemeentelijke bij d ragen ; welligt dat deze haven aanlei-
ding geeft, dat het Niebwe-Schild weder een meer belangrijk aanwe-
zen verkrijgt. In die havenkom Staat ook een kaap ten dienste van
de schepen, die van de Zuiderzee afkomen.
NIEUWESCHOOT of Nueschoo*, d., prov. Friesland, kw. Zeven-
wouden, griet. Sehoterland, arr., kant. en | u. Z. van Heerenveen, niet
onbevallig tusschen hooge bouwlanden en geboomte verscholen liggende.
Men telt er 12S inw., die mcest in' den landbouw hun bestaan vinden.*
De Herv., die er wonen , behooren tot de gem. Oudeschoot-Nieuwe-
sclioot-Müdam-Rottum-en-Katlyk, die hier eene kerk heeft welke
bouwvallig geworden zijnde, in het jaar 1839 vernieuwd is. Het is
een Vierkant gebouw , met eenen toren , doch zonder orgel. De R. K.
die men er aantreft, worden tot de stat. van Heerenveen gerekend. ’
Door den watervloed van Februarij 1825 liep ditd freheel onder
NIEUWE-8CHÖUW (DE), overzetveer, prov. Friesland, kw. Ze-
venwouden, griet. Haskerland, onder Haskerdijken , aan den weg van
Leeuwarden naar de Lemmer. Men zet er met eene scbouw rijtuiVen
en paarden over Let Deel. Er Staat nabij dit veer eene boerenwonimi.
NIEUWE-SLOOT (DE), water in Dregterlund, prov. Noord-Holland,
welke bewesten Bovencarspel, uit den Tagt voortkomt, die gem.
in eene noordelijke strekking doorloopt, en zieh in de Ooster-Kleine-
Gouw ontlast.
NIEUWESLOOT (DE), water, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Idaarderadeel. Het loopt in eene oostelijke rigting, en verbindt
de vaart- of ringsloot van het droog gemaakte Hempenser-meer met het
Langdeel.
NIEUWE-SLOOT (DE), kanaal in het balj. van Kennemerland,
prov. Noord-Holland, deels gem. Wijk-aan-Zee-en-Wijk-aan-Duin,
deels gem. Beverwijk.
Dit^ kanaal loopt van de St. Aagten-dijk, met eene zuid-westelijke
strekking, in de Haven-van-Beverwijk, en dient, om het water van
het Wijker-broek, door die haven, in het Wijker-meer af te zetten.
NJEUWB-ßLOOT (DE), water ln de Niedorper-kogge, prov.. Noord-
Holland welke uit de Luthe-Winkel voortkomende , in eene zuidooste-
lijke rigting , tusschen den Kostverleren-polder en de Oosterkampen ,
door de gem. Nieuwe-Niedorp doorloopt, en bij het Kesrerijtje den naam
van Q ude-Niedorper- hoientocrt aan neemt.
NIEÜWE-SLUIS (DE), sluis in Staats-Vlaandcren, prov. Zeeland,
gem. Breskens, loopende uit den polder Jong-Breskens in de Noordzee.
Het is eene zeer gewigtige uitwatering, v.oorzien met eene achter-
liggende.veiiigheids-sluis, en dient om de Wa t e r ing - v an-Gr o ed e
en ß a a r z a n d c , de polders Oud-Br eskens en Jong-Br e skens , '
den Hehr i cu s -po ld e r c.a., den Baens t -polde r, denAdornes-
pold e r en nog eenige andere van het overtollige water te ontlasten.
Zjj werd,gelegd in 1750. Bij deze sluis staan 49 , meest armoedige, huis-
je s , met ruim 290 inwoners, vormende twee gehuchten , in de wan-
deling bekend, het eene onder den naam van het Ni euwe -v e e r ,
het andere onder dien van Wat e r loo.
. NIEUWESLUIS of H asseeter- kerspel , geh. in Zalland, prov. Overijssel
, arr., kant. en 3 | u. N. ten 0 . van Zwolle, gem. Zwartsluis.
Het heeft zijnen naam ontleend van de Groote-Staphorster-sluis, welke
aldaar ligt. Zie S taphorster- sidis (D e Groote- ) .
NIEUWE-SLUIS-YAN-HEENVLIET (DE), geh. in het Land-van-
Voome, prov. Zuid-Holland, arr., kant. en 2 u. 0 . Z. 0 . van Brielle ,
gem. en i u. N. van Heenvliet.
Dit geh. heeft voornamenlijk zijn ontstaan en welvaart te danken
aan het Kanaal-van-Voorne , dat hier in de 'Nieuwe-Maas uitkomt,
waarvan het door de sluis afgesloten is , waarnaar dit geh. dien naam
draagt. Ook legt de stoomboot van Rotterdam op Brielle hier aan,
om passagiers voor Hellevoetsluis enz. af te zetten. Deze plaats neemt
steeds in aanzien toe.
Men vindt er een zeer oud gebouw, het 0-1 i fant s -h uis genaamd,
waar een olifant in den gevel Staat, en nu tot eene boerenwoning
gebruikt wordt; alsmede nog een ander zeer oud gebouw, het Zalm-
hui s genaamd, waar de visschers hunnen gevangen zalm aanbrengen
en eene bergplaats voor hunne netten en gereedschappen hebben. Van
hier vaart men ook over op het eiland Roozenburg. Het veerhuis is
eene schoone herberg.
NIEUWE-STAD-BIJ-ORTDUINEN (DE), st. in de Meijerij van
’s Hertogenbosch, prov. Noord-Braband. Zie H ertogerrosch (’s).
NIEUWE-STRAAT of P apesstraat , straat of buurt in de Schager-
kogge, prov. Noord-Holland, arr. en 4$ u. N. 0 . van Alkmaar, kant.
Schagen, gem. Schagen-en-Burghorn, een gedeelte van het vlek Schagen
uitmakende; men telt er 10 h. en ongeveer 90 inw.
N1EUWE-TONGE, ook wel N iedwe- kerk- is -G rijsoord genoemd, d.
op het eil. Goedereede-en-Overflakkee, prov. Zuid-Holland, arr. en
4 | u. 0 . Z. 0 . van Brielle, kant. en 1 u. Z. ten 0 . van Sommelsdijk,
gern. Nieuwe-Tonge-en-Klinkerland.
Het is een net gebouwd d., door beplanting in den omtrek zeer be-
vallig gelegen. Men treft er vele wel gebouwde huizen aan.
De Herv., die er wonen , maken, met de overige uit de bürg. gem.
Nieuwe-Ton ge - en-K linke rla nd, eene gem. uit, welke tot de
klass. van Brielle, ring van Sommelsdijk, behoort, en 1150 zielen
telt, onder welke 300 Ledematen. — Deze gem. was eerst gecom-
bineerd met Ou d e -T o n g e , welke combinatic tot eersten Leeraar
had Jou arnes H orstids of JonAHtiES ab Horst , die, volgens overlevering,