H e n d r i k , gezeten op den zegenwagen , waarvan de paarden door P a l l a s
en M e r c d r i d s gemend worden , terwijl de overwinning zijn hoofd inet
onsterfelijke lauwercn k ro o n t, cn de faam de pijlen afweert, waarinede
de dood den held kedreigt j terwijl men den vrede van boven aan-
schouwt met zijne attributen. Ook andere schilderstukken , de geboorte,
opvoeding, bet huwelijk , eindelijk de overwinning van den
dood zelven door den Christenhcld , zoude eene nadere beschrijving
verdienen.
De zaal hceft haar uilzigt op eenen tuin , die rondom met eenen
mnur omgeven is. De andere vertrekken van bet boofdgebouw, ne-
vcns het eerste v e rtrek , in ieder der twee vleugels zijn insgelijks
zeer ui tnemend, door hare sieraden en kunstwerk. Deze vleugels,
die zeer groot z ijn , heeft Willem IV, Prins van Oranje, in de eerste
helft der vorige eeuw, te r wederzijden van dit huis -doen bouwen;
terwijl hij de voorgevel beeft doen vemieuwen. Door deze verandering
worden e r , zoo in d e vleugels als in bet middelgebouw, ongeveer
bonderd vertrekken geteld. Bij gclegenheid van dezen aanbouw is het
voorhuis mede zeer veel naar voren uitgezet en vergroot. De voorgevel
is van heerlijke hardsleen opgebouwd, met de wapens van Oranje
en Groot-Brittanje daarboven. Toen werd er ook boven op den koe-
pel een vergulden vaas en kroon geplaatst. De e e tz a a l, het eerste
vertrek in den linkervleugel, is van boven gewelfswijze met uitmun-
tend pleislerwerk versierd en met drie stuks schilderijen, van den kun-
tigen Schilder de Wi t, waarin het beeidwerk zieh niet anders ver-
to o n t, dan of het uitgehouwen wäre.
Dit paleis w e rd , in het ja a r 1 7 3 2 , bij de verdeeling der nalatcn-
schap van Willem I I I , Koning van (iroot-lirittanje, <loor Frederik I ,
Koning van Pruissen, overgelaten aan Willem IV, Prins tan Oranje.
Tbans behoort het aan het Domein.
Op dit palies is Z. M. Koning Willem I , den 24 Augustus 1772 geboren.
Hij overleed te Berlijn den 12 December 1843.
ORANKIN , oud d. in Oost-Indie , op het -Sundasche eil. Java,
resid. Tagal, reg. Brebes.
Hel was in bet begin der vorige eeuw slechts door xestien huisge-
zinnen bewoond.
ORGHILLA, O h c h i l l e of H o r c h i l l a , groep eilu in West-Indie, 3'- a.
O. van Los-Roques, 0 . van Curaçao en Bonaire, 11° 32' N. B..
70° 39' W. L. ‘ ,
■ Deze eilandjes , welke onbewoond zijn , worden, wel is w a a r, door
d e . Nederlanders als to t Curaçao behoorende bescbouwd , maar tevens
als van te weinig belang, om daarover met Spanje, dat zieh >even-
zeer het regt van eigendom daarvan to ek en t, in onmin te geräken.
Intusscben zijn de Nederlanders bijkans de eenigen , die deze eilanden
bezoeken , om daarvan droog gras , bout en in bet voorjaar een ontel-
baar gelal wel smakende raeeuweneijeren te halen; doch de republiek Venezuela,
die deze eilanden mede , als aan haar toebehoorende bescboiiwt
doet niet zelden de Curacaosche vissebers, welke zieh met het gezegde
doel derwaarts begeven , door bare kustvaarders vandaar verdrijven.
ORCLO, een foreest of boscb, vermeld in 8S5 , als liggende in het
graafs. Hamelande.
ORDAL of den O b d e l, voorm. bavez. in Zalland, prov. Overijssel,
a r r ., kant. en I u. O. ten N. van Zwolle, gem. Zwollerkerspel.
ORDEL, klein eil. in Oost-Indie, in den Moluksche-Archipel, Z. 0 .
van Gilolo; 0° 6 0' Z. B., 146° 11' 0 . L.
<ÖRDEN! of Okdb , bunrs. op de Middel-Veluwe, prov. Gelderland,
distr. Veluwe, a rr. en 7 u. N. van Arnhem, k an t., gem. en 10 min. 0 .
van Apeldoorn; met 80 b . en 300 inw.
ORDÜINEN (DE STAD-VAN-), DE STAD-VAN-ORTDUINEN en
BE NIEUWE-STAD-VAN-ORDUINEN , oude namen van d e s ta d ’s I I e r -
io g e n b o s c b , prov. Noord-Braband. Zie ’s Hertogenbosch.
OREMBAAI, klip in Aüstralie, aan de Zuidkust van Nieuw-Guinea,
voor de Tritons-baai.
OR1E (DE) of Way-Orib, riv. in Oost-Indie, landv. Ambon, op
het eil. Amboina.
ORISANT, eigenlijk h e t Worigezanb , een uitgors of schor in de
Ooster-Schelde , dat den 13 April 1 3 6 1 ,, door Hertog Albbecht aan Wod-
tek van Heemskerk en zijne gade Mahgaretba van Moermont ter bedij-
king werd gegeven-, j
Het was gelegen tusschen Schouwen en Neord-Beveland, doch het
digst bij bet laatstgenoemde, waarvan bet slechts gescheidep was door
de Waal of Fa a l , van welke de Sprank nog overig is in den , in l6 2 7
bedijkten , Vliete-polder. Er is weinig van te melden.; Filips van Bors-
selen van CqrtgeEn kocht den 23 Augustus 1423 van Jan van Kronenborg
van Loenen de cijns van vijftig gouden Fransche Schilden (105 guld.), ’s jaars
hem uit het geheele uitgors van Worigezand waren ten deel gevallen.
Het eilandje dat lang en smal w as, bezweek te gelijk met Noord-Be-
veland in 1530. Bij de herdijking van den Oud-Noord-Beveland-pol-
der, in 1598, strekte bet Orisantscbe-schor zieh nog halvcmaansgewijze
uit, van voor Vliele, om de Laaije-,plaat, naderhand ’s Gravenhoek ,
tot voor -de haven van Colijnsplaat. Het oostelijk gedeelte ook V ij se-
plaat geheeten is verloren gegaan. Het westelijke is onder den naam
van Ouwe l ek of Wes t o r i s an d , in 1 6 6 5 , aan Noord-Beveland vast-
gedijkt en bedijkt geworden. Het behoorde tot de gemeente Wisse-
kerke doch is in de laatste helft der achltiende eeuw weder overstroomd
en niet .meer beverscht geworden.
Dit -eiland lag voordezen beoosten de Schelde , waarom vroeger nog
van -de landen , die van Orisant ingedijkt z ijn , de tweehonderdste
penning aan het kantoor te Zierikzee betaald werd , gelijk ook de ge-
meene middelen daarover te Zierikzee verpacht werden, ofschoon daar
niets van kwam of gevorderd werd ; ook had er de Rentmeester-Ge-
neraal Beoosten-Schelde nog een strandmeester, en werd zelfs door
’s Gravenmannen van Beoosten-Schelde daar wel eene schouwing ge-
daan.
ORRHOVEN, geh. in de Meijerij van ’s Hertogenbosch, kw. Peelland,
prov. Noord-Braband. Zie Urkhoven.
ORM (DE), beekje in .h e t Land-van-Valkenburg, prov. Limburg,
dat, met.eene westelijke rigting längs Steyn loopende, in de Maas valt.
0RNAM1BO, suikerplant. in TVederlands-Guiana, kol. Suriname,
aan de Para-kreek, te r regterhand in het afvaren ; palende hovenwaarts
aan het verl. Land-van-la-Ressource , benedenwaarts aan de Suriname ;
669 akk. groot; met 47 slaven. De suikermolen wordt met stoom in
beweging gebragt.
ORNAMIBO (LAND-VAN-),; verl. kostgr. in f f ederlands-Guiana,
toi. Suriname, aan de Suriname, te r linkerzijde in het afvaren ; palende
bovenwaarts aan het Chirurgijns-etablissement la Ressource,
benedenwaarts, aan den mond der Para-kreek.
ORNMEER, pold. in het balj. van Kennemerland, prov. Noord-
Holland. Zie Hornmeer.
VIII. Deel, 39