Den 24 December 1809 vergaderde de Hervormde gem. voor de
eerste maal te r godsdienstoefening in de zaal van het adellijk huis
O n tma r s s um door den Baron v a n d e r D e s s e n daartoe afgestaan.
f t Ä in 1 8 1 0 » d „ I H M o m
inaewiid , is een scboon gebouw, waann het kostbare orgel, dat in het
iaar 1781 door de liefdadigheid Tan Goedsheeren en Eigengeerfden,
in de Groóte kerk geplaatst was, even als de predikstoel mt die kerk,
zijn overgebragt, terwijl daarop in het jaar 1844 een toren geplaatst is^
Door eene achtingswaardige van hier vertrekkende familie, die haren
naarn in deze niet wilde vermeld hebben , werd in het jaar 1840 aan
deze kerk vereerd eenen zilveren wijnkan , ten gebrmke b.j de vienng
van het H. Avondmaal. , , . ,
Onder de parochie van O o t m a r s s d m hebben twee kloosters gestaan.
Het eerste, dat ten Zuiden, even buiten de stad stond, door
Duitsche Ridders bewoond en later het H u i s - O o t m a r s sum genoemd
werd, is thans vervangen door turnen en bouwland. Het tweede kloos-
ter, dat 1er halver wege tusschen deze stad en Almelo, te Albergen,
stond, is eerst door Broeders van het Gemeene leven en later door
Reguliere Kanunniken bewoond geweest. Ter plaatse, waar het gestaan
heeft, ziet men thans eene herberg, bij welker herbouw.ng, men de
grondslagen van het klooster gevonden heeft.
De I s raë l i t i s che bi jke rk is een klein, maar net gebouw, dat
in het jaar 1843 geheel nieuw gebouwd en den 22 December van dat
^ T e O o t m a r s s d m stond vroeger een Ga s t h u i s , dat den H. Geest toe-
gewijd was. De stichtingsbrief was van het jaar 1 3 9 8 , Gherd vas
Qdendorpb, en zijne echtgenoot T r o b e gave daartoe op Dmgsdag na H.
Kruisdag hunhuis, er f, spijker en gaarden. In de kapcl vanditgast-
huis was eene vikarij , op den naam van den H. Antonics , Sest,ch‘ >
wiens bedienaar alle Vrijdagen en Zaturdagen in de zelfde kapel, en
alle Dingsdagen in de parocbiekerk, de dienst des altaars verrig
moest. De daartoe gediend hebbende gebouwen zijn thans ingengt
tot eene boerderij , welke de stad in eigendom toebehoort.
Men heeft er een d i s t r i b u l i e - k a n t o o r voor d e b r i e v e n - en
«en s t a t i o n v o o r de p a a r d e n p o s t e r ÿ . ^
In d e n o m t r e k v a n O o tm a rs sd h v i n d t m e n e e n i g e w a t e r s p r o n g e n
b r o n n e n , d i e w a t e r b e e k j e s v o r m e n , w e l k e v e l e m o l e n s , z e l i s soms
zeer nabii hunnen oorsprong drijven.
De L a t i j n s c h e sc ho ol , in vroegere jaren door omstreeks 30'leer
lingen bezocht, begint weder in bloei aanmerkelijk toe te nemen. V o o r
sedert de Rector, bijgestaan door eenen Hulponderwijzer- voor wiskun
en levende talen, een instituut heeft opgengt, is het aantal kweekeli
gen toegenomen en zal weldra tot een twintigtal zijn aangegroeid.
S De o p e n b a r e N e d e r d u i t s c h e s c h o o l w o rd t g em .d d e ld door
een getal van 330 leerlingen bezocht. f
In het jaar 1314 op Woensdag na St. Nicolaas gaf Bisschop P ?
V A N H e n è g o d w e n aan de stad O o t m a r s s d h , als van o u d s wigbeldereg
hebbende , eene weekmarkt, en eene jaarmarkt, zoo als de over g
sieden van het Sticht hadden. Thans valt de kermis in den eersten
Vrijdag in November. , „r.»«**.
O o t m a r s s d m is de geboortepl. van den G o d g e l e e r d e A r n o l d G l a
+ in 1 6 2 4 , als Evangelisch-Luthersch Predikant te Amsterdam,
-Hof'prediker van E d z a b d I I , Graaf van Oost-Friesland, en lalet
A l f .ï a n d e r , Hertog van Holstein, te zjjn geweest. — De Ue i e e i
IT inuntA, yuM.y*« l/tj S IJüöVV j Wdij mer eertljds
Burgemeester.
Omstreeks h e t ja a r 1144, h a d e rn ie t, verre van O o tm a r s s d m , een hevig
gevecht p la a ts, tusschen de Bisschoppelijken en de benden des Graven
v a n B e n t b e im , waarbij de overwinning aan de zijde der eersten ver-
bleef en waarin de Graaf zelf krijgsgevangen geraakte.
De stad viel in 1196 in handen van de Gelderschen, die haar geheel
in de asch leiden. A u i n g m c ld t, dat zij het volgende ja a r eenige
schreden verder herbouwd is , en de p la a ts , waar de vroegen stad
gestaan h e e ft, nog Oud-Ootmarssum heet. In November 1417 werd
het Stadje door E v e r w i j n v a n G d t e r s w i i k geplunderd.
O o tm a r s s d m teekende in 1 4 8 9 , nevens Deventer, Kämpen, Zwolle
Oldenzaal, Goor, Delden en Enschede, eene overeenkomst met Heer
H e n d r i k v a n W i s c h , Regter en Drost van Zutphen, te r voorkoming
van alle geweldadigheden.
In den Spaanschen oorlog heeft zij nog al dikwijls aanstoot geleden.
Zoo rukte M a o k i t s , Prins van Oranje, in 1892, met een deel van ziin
leger derwaarts, verdreef de Spanjaarden en bemagtigde het stadje. —
In het volgende ja a r maakte Graaf F r e d e r i k v a n d e n B e r g e , door
den Graaf v a n M a n s f e l d , met eene aanzienlijke magt derwaarts gezon-
den , er zieh meester van. — Den 21 October 1 8 9 7 , werd het door Prins
M a d r i t s hernomen , nadat er het geschut op den 20 voorgebragt was.
In September 1668 kwamen de Munsterschen voor O o tm a r s s d m , en
trokken , wijl de burgerij geen wederstand kon bieden , de stad binnen
alwaar zij gedurende hunne lange inkwartiering veel schade aanrigtten!
Eerst den lo Mei 1666 trokken -zij , ten gevolge van den vrede te
Cleve, af.
Gedurende den Oorlog van 1672 en 1 6 7 4 , had O o tm a r s s d m veel te
lyden. Den 21 Mei van het eerstgenoemde ja a r maakte de Generaal-
Wachtmeester N a g e l zieh van de stad meester. Met het begin van
April 1673 vertoonde R a b e n h a d p t zieh met de militie der Staten weder
te O o tm a r s ü m , maar door deze eerlang weder verlaten , kwam zii an-
uermaal in de magt der Muuterschen, die eerst eene maand na het
slurten van den vrede te Keulen de stad voor goed verlieten.
(W , waPen dezer gem. bestaat u it een veld van azuur (hlaauw), met
) een kruis van goud, beladen met een kort en smal kruis van azuur ge-
] *ant°nneerd met eenen leeuw van goud; het Schild gedekt met ’eene
Vgouden kroon.
OOTMARSSÜM (HUIS-VAN-), voorm. adell. h. in Twenthe, prov.
venjssel, arr. en 3 f u. 0 . N. 0 . van Almelo, k an t., gem.’ en in h e t
s t a d j e Uotmarssum, vroeger washet een geestelijk g e stich t, het D o i t s c h e -
s d i s genaamd.
,s ,n bet ja a r 1811 verkocht en gesloopt. Ter plaatse, waar het
ü . “ ’ Zlet men thans tuinen , vijvers en bouwland.
OTMARSSUM (OLDEN) of O l d - O o tm e r s d m , buurs. in Twenthe, prov.
vertjssel, a rr. en 2 J u. 0 . N. 0 . van A lm e lo , kant. en 1- u. N.
Uotmarssum, gem. en 2 u. N. W. van Denekamp; met 42 h.
5Uinw., die kerkelijk to t Ootmarssum behooren.
a r r beerl. in het Rijk-van-Nijmegen, prov. Gelderland, distr.,
p , ' Cn Nijmegen, gem. übbergen; palende N. aan de heerl.
n l i , a,an het d * L e u lh ’ Z- aan O rs in g e n , W . aan de Waal.
hui/er.6 bevat het d. O o y , berfevens eenige verstrooid liggende
bevolV » a a 10 ’ bewoond door 38 huisgez., uitmakende eene
S van 30Ü u w ., die meest hun bestaan vinden in den landbouw.