huis van Oranje-Nassau) le Waalwijk , tot omtrent het jaar 1750,
wanneer zij naar Antwerpen weken, en aldaar een nieuw kldoster
oprigtten, onder den naam van Spinsters, weik handwerk zij in ar-
inoede en eenvoudigheid ocfenden, om haar onderhoud te vinden.
Aldaar is eindelijk deze stichting, onder Keizer J ozef I I , in 1785,
vernietigd.
NAZARETH, vsorm. kast. in het Land-van-Falkenburg, prov.
Limburg, distr., arr. en I u-. N. ten 0 . van Maastricht, kant., gem.
en £ u. Z. ten W. van Meerssen, 10 min. ten 0 . van Lirnmel,
waartoe het behoorde.
Ter plaatse, waar het gestaan hceft, ziet men thans eene boercn-
woning; terwijl men vermeent dat dit good, weleer aan de orde der
Tempeliers toebehoorde , die in de nabijheid , de nog bestaande göe-
deren Jerusalem en Betlehem bezat. De daartoe behoord hebbende gründen
worden thans in eigendom bezeten door Jonkheer P. A. S. Kerens
woonachtig tc Maastricht.
NEALE, verl. houtgr. in Nederlands- Guiana, kol. Suriname, aan
de Suriname, ter linkerzijde in het afvaren ; palende bovenwaarts
aan den verl. houtgr. Wilkens, benedenwaarts aan den mond van de
Kompagnie-kreek.
- NBAS', eil. in Qost-Indie , in de Indische-Zee, Zie N ias.
NECK, ook wel N ek gespeld, voorheen een d., thans slechts eene
b. in Waterland, prov. Iroord-Holland, arr. en 5-t u. Z. W. van
Hoorn, kant., vgem. en n. W. van Purmetrende.
Het was een zeer oud d'., waarscbijnlijk ouder dan Purmerende,
en het oostelijkste d. van Kennemerland, Het scbijnt vroeger met
Jisp gemeenschap gehad le hebben ; immersmen leest dat J i sp en N eck
in schiltale, riemtale , scbot' en lo t, tol en sebattingen gezamcnlijke
lasten droegen j■ dit wordt ook nog nader bevestigd in eenen giftbrief
van Hertog W illem van B eijeren (Graaf W illem V ) , waarin Ji sp en
N eck te zamen genomen worden. Ji sp en N eck waren in vroeger tijd
ook nader bij elkander gelegen ; Jisp toch strekte zieh oostwaarts
uit längs het watertje de Jisp, terwijl ook N eck te dien tijde groo-
ter was en westwaarts bijna tot dat rivicrtje liep. Door de veelvuldige
zuidwestelijke stormen , van de dertiende en veertiende eeuw, werden
deze dorpen echter verder van een gescheiden, doordien het oostelijk
deel van Jisp, zoo wel als het westelijk deel van N eck, verloren ging.
^ In de vroegste tijden moet N eck ook een welvarend dorp, geweest
zijn, waar gegoede landiicden, kaaskoopers en vissebers woonden>:
zelfs willen sommigert*, dat de Necker vissebers vroeger de paling uit
de Purmer naar Engeland vervoerden, hetwelk echter anderen aan die
van Purmerende toeschrijven. Hoezeer bij de verheffing van Purmerende
tot eene heerlijkheid, ook N eck met P u r m e r e n d e ver-
eenigd werd, waarscbijnlijk omdat het zoo nabij die stad gelegen was,
zoo moet het aanvankelijk niet in alle voorregten gedeeld hebben,
die Purmerende waren toegevoegd. Het besluit van Graaf J an van
E gmond , Heer van Purmerende enz., doet ons vooronderstellen , dat
eerst toen de ingezeteneu van N eck in al die vrijheden deelden ; zoo
toch luidt dit gedeelte van genoemd besluit : » Item want wij over-
» siende bij gocder discretic, dat onse ondersaten van Purmerende, in
» allen contribution, subvention , in de bancken van rechten en in an-
» dere saacken, annex en onverscheiden zijn, soo willen wij alsoo
» veel als in ons is, geven den voorsz. ondersaten van N eck, al sulke
» vrijheden, rechten en Privilegien , op alien tollen onses genadigen
-» Heer Graaf Van Hollandt, als de ondersaten van Purmerende go-
» bruvekt hebben en noch dagelijks hebben en gebruyeken , want sij
» te samen uit een oorsprong gekomen, gesproten, en van cender
» natuere sijn , daarom sij in ghelijker formen de privilegien van de
» tollen behooren te gebruyeken. Indien er ook die van Neck eemg
» n-ebreck in viel wilden wij hen liever daar inne voorstaan en ver-
» antwoorden soo veel als in ons is.” Voorts werd nog bij gemeld
besluit bepaald, dat ook uit de gegoedste ingezetenen van Neck,
Schepenen zouden worden gekozen., die zitting zouden hebben o'nder
de Schepenen van Purmerende, als ééne ban uitraakende. Nog langen
tijd daarna had steeds een inwoner van. N eck, als Schcpen , zitting
in den Raad te Purmerende.
Toen, in 1875, de gemeente tot de Hervormden overging, werd,
om het geringe aantal zielen der gemeente en om de nabijheid, N eck
ook kerkelijk met P u r m e r e n d e vereenigd; terwijl bet kerkgebouw,
oud en bouwvallig zijnde , nog eenen geruimen tijd als een bouwval
leeg bleef staan , en cerst bij de bedijking van de Wormer, in 1622,'
alzoo het toen de graving van de ringsloot in den weg stond, gebeel
is afgebrokeny wordende er heden bij laag water nog overblijfselen van
de grondslagen dier keck in de ringsloot gezien. De bedijking van de
Wormer , in 1622 ,s beeft dan ook de laatsle hand gelegd aan de slooping
van bet weleer zoo welvarende N eck , alzoo bet toen voor een
groot deel bij het meer werd ingedijkt ; terwijl van bet overgeblevene
gedeelte de gegoedste ingezetenen zieh in dit nieuw bedijkte meer ves-
tigden. Al wat dus ten Westen van de-brug ligt, en heden nog veelal
N eck genoemd wordt, maakte vroeger een deel van'N eck u it, doch
ligt in. de bedijking van de Wormer en behóort alzoo tot dit meer.
Het eigenlijke N eck telt thans niet meer dan 12 huizcii , bchalve
5' kleine w’oningen aan de overzijde van de.sloot, die in deze eeuw
gebouwd zijn. Men telt er 80 inw., die meest hijn bestaan vinden in
melkerij , visseberij en landarbeid.
' De voorzaten van J acob..van N eck, die. in 1898, als Admiraal van
Holland , . met zes .schepen zulk eenen hoogstbélangrijken togt .naar
Oosl-Indie deed , waren uit dit dorp afkomstig (1).
NEGKER-HOP (DE) , thans een bruggetje in Waterland, prov. Noord-
Holland, in dèh kanaaldijk, 10 min. N.W. van Purmerende , door welke
men uit het Groot-Noordhollands-Kanaal in de Wormer-Ringsloot komt.
Vroeger verstond men door de N ecker-H of eene kleine waterplas,
ten Ó. en W. van deze brug, die bij de graving van bet Groote-
Noordhollandsche-Kanaal is gedempt en tot land gemaakt..
NEGKER-POLDER (DE), pold. in Waterland, prov. Noord-Holland,
arr. Hoorn, kant. en gem. Purmerende ; palende N. aan de Beem-
ster, 0 .. aan de stad Purmerende , Z. aan de Wormer , W. aan den
Jisper-polder.
Deze pold. beslaat, volgens het kadastcr, eene oppervlakte van
290 bund. 02 v. r. 24 v. eil., waaronder 251 bund. 81 v. r. 34 v.eil.
sehotbaar land; telt 10 h., waaronder 7 boerderijen, en wordt door
eenen molen , op het Groot-Noordhollandsch-Iianaal, van het overtol-
lige water onllast. De N e c k e r - p o l d e r is voor de uitwatering gecom-
bineerd met den J i s p e r - p o l d e r en den W orme r -polder . Op
(1 ) w ij meendeu niet beter te kunnen d o en , dan voor dlt art. tot gids te nemen onzen volij veri-
gen mede-arbeider G. v a n Sa n dw ijk , ais hebbende deze in zijne Kronijkmatige Besckrijving van
Purmerende, bl. 296-300 , alies bijeengebragt wat men omtrent Neck aangeteekend vindt.