U iw u j i W fcU M (DJi), pold. in Rijnland, pro». Zuid-Holland
a rr . en kant. Leyden, gem. Voorschoten• 7
ORANJE-POLDER meestal genoemd het Oodb-Lahd, pold. in Staats-
Vlaanderen m het Commithmus, prov. Zeeland, a rr. Middelburq
kant. Oostburg, distr. Slu ts, gem. Biervliet; palende N. aan den’
Heleua-polder, 0 . aan den Groote-Zoute-polder, denv Geertrui-polder
en den Maria-polder. Z. aan den St. Anna-polder en den Kleine-
Zuid-diep-polder W. aan den Grooten-Jonkvrouw-polder-benoorden
« . W. aan den Amelia-polder. I
Deze pold. die in 1618 bedijkt is , beslaat, volgens h e t kadaster
eene oppervlakte van 411 bund. 42 v. r. 42 v. ell,, waaronder 396 bund’
68 v. r . 49 v. ell. schotbaar land ; lelt 31 h ., waaronder 10 boerde-
ryen en wordt door eene sluis, längs den grooten Jonkvrouw-polder
f r i t L f 7 u r S, i V er \ er?eai$Ae P°ldersiW ontlast. Hij wordt bestuurd door eenen GezworeHne . overtollige watei
ORANJE-POLDER pold. in Staats-Flaanderen, in het Frijevan
Slms, prov. Zeeland, arr. Middelburg, kant. Oostburg, distr
S im s , gem Uzendijke ; palende W. en N. W. aan Prins-Willemspolder
tweede-gedeelte , N. 0 . aan de Hoofdplaat, Z. 0 . en Z. aan den
Zacharias-polder-tweede-gedeelte , den Manteau-polder, den Zachariaspolder
eerste-gedeelte, den Dierentijd-polder en den Mauritspolder.
_ezepold. isbedykt in 1617 * uit gronden van de vroeger gevloeide
Gafterrmsei en Oude- en Nieuwe-IJve , en beslaat, volgens het kadaster,
eene oppervlakte van 828 bund. 74 v. r. 79 v. ell., daaronder begrepen
15 bund. 91 v. r. 60 v .e ll. van den D i e r e n t i j d - p o l d e r , die in den
O r a n j e - p o l d e r zijn mgelijfd , de schotbare grond is 734 bund. 73 v. r.
E f M V e .Polc*er te lt 77 h .? waaronder 16 hofsteden en het gehucht
!? ° V tJ j ’ f nolordoostel'jk deel des polders, draagt den naam
, . “ o o d e n b o e k , welke benaming het reeds voor de bediikinfr
had. De uUwatenng is met die van Prins-Wiilems-polder längs de
b a sp u t, door de sluis van Nommer-Een. Het polderbestuur beslaat
u it eenen Dijkgraaf, eenen Gezworene en eenen Ontvanger-Griffier.
Men heelt voorheen een ontwerp gemaakt, om een dorp en kerk
OR^NIF pm n i f n ' el?i’ ch dit is niet ten uitvoer gebragt.
ORANJE-POLDER, pold. in het eil. Walcheren, prov. Zeeland
a rr. en kant. Middelburg, gem. Kleverskerke; palende N., N. 0 en
O. aan de schorren van den Oranje-polder, Z. 0 . aan het Arnemuiheerl
T T I W,lle“ ina-P°Mer, W. aan Arnemuiden , aan de
heerl. Nieuwerkerk en aan de heerl. Kleverskerke.
Welk<V ir! het jaar 1618, door Maoe.ts, P rin sm n Oranie,
bedijkt is , en,- vo<5r dat hij beverscht was, de S c h o r - t e n - h a l ve-
1 fifty kUltlJ la enl e ’ i«at’ volSens het kadaster, eene oppervlakte van
160 bund. 80 v. r . 80 v. ell., waaronder 54 bund. 8 v. r. 60 v ell
schorren en water; bevat eene boerderij, en wordt door twee sluizen ,
bbeesstiumurf r vtearne ne ’e nVena" I,n tend“avnertt.olhge water ontlast. Hij staat onder het
W RAa^rEi r LDE^ (BUJ,TEN' ) ’ P°Id- in Delfland, prov. Zuid-Hol-
de„ 0 « » : G. r.atenh^ , kant. en gem. Naaldwijk; palende N. aan
den Oranje-polder, N. 0 . aan het Steendijks-poldertie, 0 . aan het
Noord-N.euweland , Z. aan het Amersgat. J
Xoord Braband Vserde h s lr ., a rr. Breidnad,e khaenertL. OndenboSch , pLrnovu.
» '^ o o rd -en -P n n se ia n d ; palende N. 0 . en O. aan de gorzen%an
den Dinlel, Z. W. aan den Willems-polder, N. W. aan den Toren-polder.
Van d it poldertje, hetwelk in 1790 bekaad i s , en eene oppervlakte
beslaat van 8 bund. 52 v. r. 80 v. eil., is de kade tegen den Willems
polder thans gesiecht. „ , ,
ORANJE-SLUIS, sluis in Delfland, prov. Z u id -llo llan d , gem. JYaald-
wijk, aan den Oranje-polder.
Deze sluis werd in het ja a r 1673, op gemeene kosten van Delfland,
aan het Amersgat, in den Maasdijk g emaak t, om , längs eene vaart
naar Hondsholredijk , die toen mede gegraven werd, versch water te
bezorgen in de vijvers der koninklijke lustplaats van Willem I I I ,
Prins van Oranje. Naderhand heeft zij ook to t uitwatering van Delfland
beginnen te dienen, nadat men het Amersgat verdiept en de
vaarten, die derwaarts henen loopen , gereinigd had. Dijkgraaf en
Hoogheemraden, benevens Hoofdingelanden van Delfland, hebben in
het jaar 1 6 7 5 , bij verzoekschrift aan gemelden Prins, als Stadhou-
d er, gelracht zieh voor een gedeelte der kosten van het maken en
vervolgens van het onderhouden der Obanje-slhis , te ontslaan. Zij
gaven te dien einde den Prins te kennen, dat het hoogheemraadschap
van Scbieland, in de uitwatering, door deze sluis mede zou bevoor-
deeld worden, en verzochten d erh alv e, dat hij geliefde te v erkla.
ren, dat de onkosten , zoo wel bij het hoogheemraadschap van Seliie-
land, als bij dat van Delfland, zou gedragen worden. Doch: deze
zaak is nooit beslist, en de kosten zijn allen ten laste van Delfland
gebleven.
ORANJESTAD , s ta d o f liever d. in Wesl-Indie, op het Curacdosche
eil. Aruba, op de zuidwestkust, omstreeks de zuidpunt , aan de Paar-
den-baai, waar de vaartuigen, welke Arnba bezoeken eenen goeden
ankergrond v inden, 12°. 5V N. B., 70° TV W» L.
Dik plaatsje , thans de hoofdplaats van Aruba , heeft nog naauwe-
lijks eene halve eeuw bestaan , want in bet laatst der vorige eeuw
stond er nog geen enkel huis aan de Paardeu-baai, doch onderschei-
dene omstandigheden, welke thans, voor een gedeelte,.veranderd zijn,.
hebben to t de stichting van deze plaats bijgedragen. Yroeger , nadat
de hoofdzetel des lands van de Kommandeurs-baai reeds naar de Paar-
den-baai was overgebragt, mögt hier geen eigenlijk gezegde koophandel
gedreven worden , om dien van Curaçao geen afbreuk te doen. Behalve
een landsmagazijn en de woningen van twee batterijwachters, die hier
eene kleine slerkte , voorzien van twee stukken g e sch u t, bewaken
moesten , stonden hier geene andere gebouwen, zelfs de Kommandeur
woonde.een half uur van de baai , waar het. land allengs hooger wordt
en epn ruim uitzigt ten Zuiden , Westen en Noorden o p lev ert, roaar
hetwelk ten Oosten door het gebergte gestuit wordt ; vele der andere
inwoners hadden hunne woningen op eenen dergelijken afstand van de
baai gebouwd, terwljl de Indianen de noordzijde des eilands bleven
bewonen. Eerst in het jaar 1796 veranderde het voorkomen der baai.
D e . Gouverneur Laleeeii gaf toen toestemming, om aan de Paardebaai
te wonen, en in eenen meer uitgebreideren zin handel te d rijv en ,
mits de goederen, waarmede handel gedreven werd, van Cura^ao ge- 'v
haald werden. Men zag toen weder, al was het dan ook in het
kle in ,, hoe spoedig de koophandel eene plaats verhelfen kan; want
weldra werden aan de baai vele woningen en pakhuizen gebouwd.,
behoorden een tien - of twaalftal vaartuigen hier tehui s , en vestigden
er zieh eenige Israeliten. Yolgens eene telling van .h e t ja a r 1829
stonden er toen reeds 191 huizen, bewoond door ongeveer 1100 menschen
, onder welke ruim 30 Israeliten. ,