hommes respirent, comme les aigles se soutiennent en Vair Gevormd door
JEAN bernouilli, werd hij reeds vroeg naar Petersburg geroepen om
daar in de Akademie der Wetenschappen de plaats van daniel bernouilli
te vervangen. In 1741 werd hij naar Berlijn beroepen, doch
keerde echter in 1756 naar Petersburg terug , waar hij in 1782 overleed.
Het is gedurende zijn verblijf te Berlijn , dat euler deze brieven opstelde.
Zij behandelen vooral het licht, het geluid , de destijds bekende
verschijnsels van magnetismus zoowel als van elektriciteit en eindelijk
eenige onderwerpen van physische geographie. Zij zijn bijzonder kort (de
drie deelen bevatten niet minder dan tweehonderd vierendertig brieven),
en zij bieden daardoor den lezer vele rustpunten aan. Vele onderwerpen
zijn naar den tegenwoordigen toestand der wetenschap geheel onvolledig
behandeld. Maar het is minder om er natuurkunde uit te leeren, dan wel
om er de methode van eene ware populaire behandeling van physische onderwerpen
uit te ontkenen , dat wij gelooven deze brieven ook thans nog
als modellen te moeten aanprijzen. Zij kunnen tevens tot weerlegging strekken
van de meening, dat grondige kennis voor eene populaire voorstelling
schadelijk is en dat een wis- of natuuurkundige minder goed en aangenaam
schrijven m oet, dan een oppervlakkig dilettant, die zich gevormd
heeft door de lezing van de vlugtige voortbrengsels der hedendaagsche
letterkunde. Euler had, zoo als zijne levensberigten luiden, in zijne
jeugd de Ouden bestudeerd, en men verhaalt zelfs , dat hij de Aeneis van
viRGiLius van buiten kende. ■ Deze liefde voor het latijnsche heldendicht
deelde euler met den beroemden ontdekker van den bloedsomloop, WiL-
LiAM HARVET, die de Aeneis op reis altijd met zich droeg.
Wij hopen, dat deze regels eenig nut mogen doen. Oude boeken
ongelezen te laten, is thans niet ongewoon; zij bevatten echter somtijds
eenen rijken schat van zaken ; die niet te kennen en niet te gebruiken,
strekt ons waarlijk niet tot eer.
Ik voeg hier nog alleen deze opmerking bij, dat condorcet de
Brieven aan eene Duitsche Prinses met eenige bijvoegsels op nieuw in
’tlicht heeft gegeven, ten y retranchant (zegt een Fransch schrijver) les
passages favorables a la religion chrétienne. ’ Ik heb deze uitgave van
condorcet niet gezien en wil niet hopen, dat de aangehaalde woorden
daaraan tot aanbeveling zullen verstrekken.
NEDERLANDSCH-FRANSCHE EXPEDITIE
DOOR DE BINNENLANDEN YAN
GUYANA,
IN SEPTEMBER TOT NOVEMBER 1861 j
DOOR
A. K A PPLER1).
I.
VAN ST. LOUIS AAN DE BENEDEN MARONI TOT AAN DE ZAMENVLOEIJING
DER HAAR VORMENDE RIVIEREN LAVA EN TAPANAHONI.
Sedert meer dan 200 jaren had men in Hollandsch en Fransch-
Guyana plantaadjes aangelegd en weder verlaten, de slavernij ingevoerd
en weder afgeschaft, of ten minste de vrijverklaring der slaven in
beraad genomen, voordat het aan de beide regeringen in de gedachte
kwam de grensscheiding, waarvoor men in het jaar 1667 de Maroni
aangenomen had, nader te bepalen en te onderzoeken, onder welke
heerschappij de weinige het binnenland bewonende Indianen- en Negerstammen
wel moesten gerekend worden te behooren.
Men zou zich over de onverschilligheid van beide regeringen omtrent
het bezit van eenige honderde vierkante mijlen gronds moeten
verwonderen, indien deze onmetelijke, moeijelijk te genaken bosschen,
die zich tot den evenaar uitstrekken, slechts eenige de minste waarde
hadden. Deze verleent hun echter alleen de mensch, doch de bevolking
is zoo gering, dat twee zielen op de vierkante mijl wel het
maximum zal zijn der bevolking van het binnenland van Fransch-
Hollandsch-Guyana.
‘) De heer k a p p l e r ia sedert 20 jaren een bewoner van Suriname.
1863.