u :h\.
T A R T
dat van ouds geen menfchen, als Heidcnfche
Geeftclijkc perfoonen zoude gewoonc
hcbbcn , wacr van dczc benaminge mede
zijn ooifprong zoude liebben : men zict
hier en dacr aen deze plaets noch overblyfzelen
van een acrde wa l , doch zeer vervailen
; in 't middcn van de zclvc ftaet
een hooge ftcene achtkante To o r e n , gebouwt
na de Sineefche wys , behangen
niet veel honderd yzere klokjes, de welke
als de wind wa cyt, eea zoet geluit geven
j deze Tooren lieeft cen ingang , en
men kan 'er i n , en na boven klimmen,
daer leggen veele duizenden kleine Sineerche
Afgoden beeldjes, zoo van papier
als leem gemackt, veclerhande gedacnte,
en werd'er twee van papier onder
my bewaert; (die my toegebragt zijn
van zeeker Ooilcrfch Koopman , Simom
genaemt , die deze zelve ult den Tooren
hceft geUcht, en aen my gefchonken, )
vcrbeeldende deze twee eeoerlei gedaente ^
hebbende eene Afgodinne glorie om het
hoofc, zittende met de beenen onder het
lichaem geilagen, gelijk als de Perzianen
zitten 5 tuffchen beide deze beeiden zijn
Niuchifche Ictteren , met roode Inkt gefchreven
, die miflchien den Heiligdom
verklären: het i s , na my toefchynt Sineefch
werk , en niet onkonfHg gemaekt.
Het cene hceft in de linker hand een zeker
werktuig cen Byl niet ongelijk , en in de
rechter k n d , een gekrinkelde keting van
Koralen , hebbende de beide banden van
malkanderen geilagen , daer het andere
beeld de handcn uitgebreid heeft.
Buitenwaerts aen deze Tooren zijn veele
fteenen uitgevallen , dies zijn 'er hellen,
en in deze holicn vind men veel befchreven
papieren leggen , daer gebragt van
voorby reizende Lamas of Afgodendienaers
A R Y E. s>9
aen haer lyf dragen , 't zy een Mut s ,
eenig Lywaet , Geldbeurs , Laerzen ,
ßroeken, oude R.okken,ja Hemd e n , e n z .
deze vodden hangenze aen de takken van
de Boomen, tot in den top toe : niemant
berooft deze dingen, en die zulksdede,
zoude hem het tot oneer , en zeer groote
fchande werden gerekent, zoo dat het zelve
alle daer hangt te rotten.
Een ander bericht my toegezonden ,
fpreekt van deze verwoefte Steden en omtrek,
; de letters zijn Oof t -Ta r t e r s , of
de Tale der Manchiouers, anders het Volk
Niüche genaemt : men ziet 'er mede veelderhande
gedaencens van klei gemaekt
rondsom leggen. Een halve myl van deze
Plaets is een Sineefch Do r p , daer veele
Afgodifche Priefters LamM zieh ophouden
: deze leven van den reizenden man,
dien zy wegens de oudc Afgoderyc dezer
plaeczen onderrichten.
Niet ver van hier, weinig meer Oo f t -
waerts, daer Zant-duinen zijn, is een läge
Berg, die de naeft by gelegene Tartaren,
en reizende Tartaren voor een Heiligt
plaets houden , zondcr dat zy daer var
reden weten ; hier hangt de voorby reizende
man uit Godsdienftiglieit, om behoiiwde
reis of gezontheit , eenig Of -
fcr aen zekcre oudc Berkeboomen die daer
waiTen , en wel vecltyds van iecs dat zy
alsvolgc:
Niet verre van de Rivier Namdn, zijn
drie kleine Meirtjes die zout water hebben,
en daerom onbruikbaer zijn , van verwe
by na zoo wit als melk , van daer We f t -
waerts is hooggebergten, docht enOof t e n
en Zuidenlage zant-duinen, werdende het
drinkwater daer rondsom '
)utten gehack. 't geen cchter flecht is :
iier en zijn geen Vlieten; vier dagenOof t -
waerts van deze plaets reizende, daer men
onderwegen geen wooningen ontmoet, bejegent
men een oude verwoefte Stad, met
een vierkante aerde wal omgeven, een
Duitfche myl rykelijk inzijnbegrip groot:
zes dagen reizens Weftelijk op , ziet men
een andere oude ver^voefte Stad, genaemt
Trimingz-ing, zy heeft cen vierkante aerde
wal, met behoorlijkeix>lwerken verfterkt;
in deze Stad ftaen twee Toor ens , de eene
zeer hoog , doch de andere wat kleinder,
de grootfte is acht kantig , en voor met
muur-fteen opgebouwt. Omtrent tien vadem
van de aerde ziet men ten wederzyde
op acht pketzen , uit fteen gehouwene
verbeeldbgen eenigergefchiedenifTen: men
ziet 'er levcns groote beeiden , die Vorften
of Koningen fchynen te verbeeiden , zittende
met de b e b e n onder het lyf geilagen
, dacr perzoonen als dienaers rondsomme
ftaen, die gevouwe handen vertoonen
: zeeker Vrouwen beeld , fchynt een
Koninginne te zijn, want heeft een kroon
op het hooft , daer glans ftralen rondsom
verbeeld werden.
Men zict 'er oob in fteen verbcelde gedaentens,
als Sineefche Krygsluidcn, waer
onder een , welke in 't midde ftaet, die
een Koning fchynt te zijn , wanp een
Schepter in de hand heeft: veele der omftanders
zien 'er uit als vervaerlijke
Diiivcls, deze beeiden zijn zeer net gemaekt
, en befchamen de Europiaenfche
Konft.
DezegrootfteTooren hadde geenopgang
buitewaerts, doch alles was rondsom
dicht bemetzelt t men ziet in dczc Stad
veel groote puinhoopen van muurftcen,,
, en ook zeer veel becldwerk van fteen uit-
Igehouwen, levcns groote, zoo Menfchen
' N 1 als
im