í ' i
3 J O N O O R D
te voore het groocfte gedeelce van Chorttz.
an, en het Koninkryk van Barnja» bezelen
had.
SanKirk^nd legt , als Abnlfeda uit Ebn
Haukd verhaelt, aen de Ziiid zyde van de
Vliet Sogd, die uic de Sogdifche Bergen
volgens PtoUmeiu , ftort. Abttlfeda noemt
ook Samarkand eene der voornaemfte Steden
van Mawa r n n a h r : ja overtreFf, zeid
h y , iicht alle de Steden van dat Land,
fchap. Wa e r om ook runxflaen in de zelvc
den Ryks f toe l geplant heeft.
Men hecft naeuwlijks te twyfelen , of
de Stad Samarkafid is de zelfde. welke by
de oude Grieken en Latynen Marakanda
gebeten, hy Arrianm, het Koninks Ho f ,
dat Sogdia»a genaemt word. En t'onrecht>
na allen fchyn , is Murakanda onder de
Steden van B^ktriatta by Ptolemem geplieft;
dcwyl de Vliet O.vkj , nu Gihm genaemt;
BAktriitna van Sogdiana fchcid.
Het ftryd n i e t , 't geen f.iki<t f chryf t ^
dat SaTftarkand voor een werk van Alexander
de Groote gehouden wo r d > daer noch,
tans Aiarakanda door den zelven verovert
is : en> volgens fchryven van Strah, onder
andere Steden van Sogdüina, verwoeft
zy. Me n zeid Alexander a cht Steden
B^triana en Sagdima g e d i e h t , ook eenige
verwoeft hebbe : onder de welke was Katiata
van Bakiriaaa , Marak.anda van Sogdiana:
desgelijks Cjray de laetfte der Sted
e n , die Konink Cyrm geflieht h a d : waer.
cm die te r e c h t , by ArrianM, Cjro^olis.
d a c i s , i^r«; genaemt is. Wa n t hoe
dikwils gebeurt h e t , dat eetie Stad
het ganfche R y k te b e k ome n , verwoeft
z y : en , na het beveftigen des R y k s ,
herfielt. en van nieuws he rbouwt word;
o f indien deze Stad een van de geene i s :
Klt^c Alexander in Sogdiana, volgens Straho,
zou gebouwt hebben : zoo is miffchien
aen de zelve d'oude naem van de
vcrwoeile Koninklijke Ho o f t - f t a d , door
d e I nwo o n d e r s , gegeven. Hoewel
uit het fchryven van Sirabo niet duidelijk
»Sorna- befpeuren kan , of Alexander MM
verwoeft o f gefticht hebbe.
^^ U i t verhael van zekeren Arabifchen
AbXm". f c h r y v e r , i f i / f f f tw gena emt , lOMKaika-
•ives, Zoon van Kabad, de Stad Samarkflnd
gebouwt j en Alexander de Groote met
ecne groote muiir omringt en vcrgroot
hebben , en niet gebouwt , als werd gezegt.
Als zeker Kerfiafeb in de verwoefte Stad
Samarkand q u am , he rbouwde hy de zelve
> en wierd zy namaels, door den zelven
, Kerfiafeb liernoemt.
' 7uba , Konink van gelukkig Arabie ,
gebynaemt Siemer, v e rwo e f t e , op zijnen
O O S T
tocht na ^iWiif-Äwiir, de zelve St ad, waerom
die Scemerkend genaemt wierd : het
welk ZOO veel als verwoefting van Scemer
zou gezeit zijn. Dies veele Samarkflnd
voor een Arabifch woord houden.
Ali TheUbi-^'ù, Samarkandctn^zoot
Dorp zou betekenen.
Omcrent het J a e r , na Chriftus geboor- Eimi;
te , zes honderd een en tachtig , ten tyde
van den Arabifchen Chalif of Keizer, Jelid,
Zoon van Mnavioi, trokken de Ma -
hometanen na Samarkand op : wiens Ko -
nink de Vr e d e , voor veel ge lds , van heo
kocht.
Ten t y d e van den Arabifchen Chalif
Welid, Zoon van Abdolmtlik , des Jaers
zeven honde rd dertien , trok Kaiibas >
Zoon vaa Mufliman , o p , en, na het innemen
der Stad Buchara , en het verflaen
der Tü r k e n , en Inwoonders van Sogd,
Shal, en Fergkn , fioeg hy zijn Legers
voor de Stad Samarkand n e e r , en veroverde
de 7.elve , na verfclieide ftprraen
daer op gedaen le hebben : hoewel Abulferay
wil > dat Katiboi^à^ Stad by verdrag
in kreeg.
Volgens zekeren anderen f c h r y v e r ,
Hebibelßger , zou Katibas de S t a d , na een Waa«,
beleg van v y f Maenden , ingenomen , aldaer
eene Kerke gebouwt , en de Af g o -
den , die h y daer in v o n d , verbrand hebben.
Ma e r zoo men den Arabifchen f chryver
Elmacin gelooven ma g , zou Katibas in
ChmvartzMie, na hy Vr ede met den Konink
van Chowarex,mie gemaekt had , een
Hooft-kerkc doen bouwen , en,de Beeiden
verbrand hebben : want te d i e r t y d e ,
en voor de opkomfte van den beruchten
Mahometh, waren de Inwoonders van die
geweften noch Heidenen.
Baberi f c h r y f t , d a t , al ten tyde van
Otman, Zoon van den tweeden Ar abi -
fchen Ch a l i f , na Mahome th , o p ' t T a e r
zes honderd en veertig, het Volk o f d ' I n -
woondersvaniawör^W, Mahomecaenfch
ofMahometanen geworden zijn. He t welk
evenwel met het fchryven van Elmacin
niet over een komt > dewyl eerft de Konink
van Samarkand, ten t y d e van den
Arabifchen Chalif fTeW, met den Ma h o -
metanen Vr e d e maektc.
Des Jaers twaclf honderd en twi n t i g ,
na Chriftus geboorte , floeg Cingis chon
. zijn Legers voor de Stad Samark.and neer,
• de welke Zultan Mahomed, Zoon van
nlùddud, He e r of Konink van Aiawaranahr
, tien diiizend Rui t e r s had ge le i t ,
tot bewaring dier Stad.
Omtrent de Riviere Dargamanes, op
de lengte van honderd en twaelf grndcn ,
en op de breecte van negen en dertig gradcQ
T A R T A
den en vyftien minuten , aen de voct van
den Berg Paroponißhi, was e e r t y d s , volgens
Curiins, de Hoof t - f t ad Marahida
b y de welke Alexander de Groote, in zckcr
gevecht, met een Pyl gcfchooten wierd ,
w«!ke , in het midden van het been , met
de punt bleefzitten. Namaels is de zelve
Stad Samarkand, of Samarchand genaemt.
De Zagatayfche Rivier Chefel, vliec
omtrent Sachand, trekt zijn oorfpronk uit
hei Turkeftanfche gebergte,' en valt in de
Kafpifche Zce. _
Daer zijn groote Woc f tynen in dit Sa.
liiarkandfche Landfchap . anders Zagatagenaemt.
T e r plaetze daer de Tarcarfche
Kozakken in de Kaert zijn aengewezen ,
ontliouden zieh veele Tartarifche R o o -
vers.
Men w i l , dat eertyds de Broeder var
eenen Zagatayfchen Konink, het Chriftelijk
Ge loof zoude hebben omhelft , et
dat noch heden overblijfzelen vanChr i f t e -
nen aldaer te vinden zouden zijn. Voorts
is de Gemecnte en Konink heden Ma h o -
metaenfch. Da i r woonc eenen grooten
Maiiometaenfchen Priefter of Patriarch
tot Samarkand.
Volgens bericht van den Arabifchen
fchryver Alhaz.en , zoude Tamerlaen zeer
vroom zijn geweeft, en een liefhebber van
alle Godsdienften , byzondcr der Chrifte-
Ifjke. Hy verachte den geen , die ganfch
gecn Godsdienft had , en me i n d e , dat
men by alle Godsdienften , als G o d Almagtig
ilechts door dezelvewierdegeeert
zalig konde worden.
Zijn R y k , volgens opgemelte fchryver
ftrekte Over ' t gebergte Imans, tot aen de
In de Stad Qmnfaj. hielt zijn Hui s -
vrouwe zieh lange wyl op.
I n het gebergte Alibj of Ahhay
miflchien yi/ff«, Tamerlaen , met
groote p r a c h t , zijn Schoon-vade r , den
Grooten Chan Knblay of Mangi genaemt.
Het fchynt waer te zijn , dat de Stad
Omnfay niet ver van de Zee af gelegen
heeft; om d a t b y gemeke Ar ibi f che f chryv
e r , in' t leven van T/iWir/fli», ftaet, dat
hj een Stad-houder over Quinfai, en de La»-
L van de Zee a f , tot by Kambaluflelde;
welk Land wel drie honderd Steden , behalven
een ontclbare menigte van Dörpe n
(zegt h y ) in hem begreep : welke Steden
, of zy in 't Noorden van Sina , of
\Vel in Ta r t a ry e , buiten de Sinefchc
Muiir gelegen hebben , my onzekcr is
doch fchijnt uit dczcn f c h r y v e r , dat zy
in 't herte van Oo f t -Ta r t a r y e zijn geplaetft
geweeft.
Op een ander plaetze ftict, dat Tamer-
Y E.
laen alle de Zee-fleden omtrent ^infay be-
Mcht; 't geen mede een teken i s , dat deze
Stad niet wy t van de Zee gelegen he e f t :
dies Kambalu , uit alle omf h n d i g h e d c n ,
een Stad Landwaerts in gelegen, fchijnt
geweeft te zijn. Zoo het Landfchap , daer
kambalu in gelegen wa s , het Noorde r gedeeltc
van Sina niet is geweeft, zoo is het
miflchien Niuche geweeft , of groot Mo e -
galen L a n d , daer men noch puinhoopen
van groote Steden, en eenige Steden vind,
fchoon die Tartaren zieh nu meeft te Ve l -
de , onder Tent en en in Hu t t e n ophouden.
Di t Ta r t a rye moet dan vci-volgens,
indien zoo menig Stad daer in gelegen
h e e f t, in weinig Eeuwen zeer verändert
zijn, alzoo het zelve nu zeer wilt en woeft
i s , zoo dat n i e t , ofbe zwa e r l i jk de overblijfzelen
van ZOO menig honderd Steden
te vinden zoude zijn , of men 'er fchoon
eenige weinige overblijfzelen ziet. O o k
heeft m e n , om de geftadige verandering
der namen dier plaetzen, nu weinig kennis
en zekerheit van de zelve.
De Volken , omtrent het gebergte van
KaukafHs, niet wy t van den Berg Imam
gelegen , zeggen d'oude f c h r y v e r s , een
gewoonte te hebben , dat zy over eenen
dooden vreugdcn bedryven , vermids hy
veel zwarigheit verloft word : d o c h
, ^en over een nieiiw geboorne r o uw ,
om dat hem veele ongemakken over hec
hooft hangen. Zommige onder de Scythen
, zeit Strabo, niemand ter ftraf dooden,
maer alle misdadigers in ballingfchap
verzenden. Andere daer en tegen , als de
Derbires, om de minfte misgreep, iemand
wurgden. Zy eerden de Aerde. Da t van
de Vrouwelijke kunne wa s , eerden- of of -
ferden zy niet. Mannen die over de z e .
ventig Jaer o u d wa r e n . deden zy met een
! ftrop iferven, en de naefte verwanten nut-
' tigden het vleefch. Ou d e Wy v e n wu r g -
den zy we l , d o c h begroeven dier Lijken.
De Vrouwen waren voerheden op de
igens > welke zy gcbruiken.
De Tapyten droegen zwarre klederen en
lang h a a i r ; doch de Vrouwen kort haair
en wi t t c klederen. Di e de fterkfte onder
hen geacht wi e r d , troinvde wie h y wilde.
De Kafpen deden den geenen , welke
ouder was als zeventig J a r e n , van honger
ftervcn ; dien zy dan op eenige plaets ftclden,
en den uitgang van verre aenfchouwden.
De Lijken , die van het gevogelte
gegeten wicrden , achtcn zy g e l u k k i g ;
doch van "t gedierte , voor ongelukkig.
Dus ver uit Strabo.
I n het Jaer zefti^n honde rd a cht en
veertig wierd den Zultan van Vsbckjii Zagatay
, van zijn eigen Zoon , uit het R y k
g5.