• - • - J : i
i ^ J I
, - 4
I i
w
W
nm
8 N O O R T
hct J a e r a c h t h o n d e r t , op d e n guldcn altaer
tot E gmo n t acn den t o p ecn Stccn
ftont, di e des n a c h t s l i cht g a i , me t u i t -
fchietendc ftralcn , welken i n ' t La t i j n Lapis
CyhluKHs we r t g e b e t e n , cn op D u i t f c h
KArlonkfi Steen , d c z e w i a c geftolcn j en
' t is a enme rkens wa c r d i g , d a t tot op den
huidigen d a g , rot E gmo n t van de z cn gc -
ftolcn S t e e n , o n d e r de i nwoonde r s g e h c u -
genis i s , en veci da e r van we r t ge fproke n
dat naar ve rdi cht z e l e n zwe emt : wa e r o m
w y zulks hier v c r zwy g e n .
I n her Bock Regalm abba
finm , v i n tme n , als of Htllegardis de
cerfte Gr a v i n n e v a n Ho l l a n d , ecn tafel
fchonk , aen het Kloof t e r van E g m o n t ,
geheel van g o u t , da e r veel koftelijke geftccnren
in rtonden, v a n onwa e rde e i l i jkc n
p r y s , o n d e r ande r en eencn gena emt Q/?«-
Unus , di e b y n a c h t de geheic k ame r ve r -
lichce.
Volgens Bericht d e r S i t i e z c n , vallcn in
Niuche r o b i j n e n , en zeer f c h o o n e p a c r l e n ,
welke laefte d ' i nwo o n d e r s , zoo in binncnlantfche
me i r e n , als de n a b u r c n in de z e e ,
tuiTchen J a ^ a n en h u n Lind, vangen;
D i e r i j k z i j n , o n d e r d c z e v o l k e n , h e b -
ben we l ove r de h o n d e r t , ja twe e h o n d e r t
karren me t twe e p a e r d e n . H u n n e v r o u -
wen , we lke zy k o o p e n , z o o veel z y wi l -
len , wo o n e n i ede r in een b y z o n d e r e h u t
o f t ent e . Al s zy de h u t t e n o p z e t t e n , b e -
ginnen z y v a n 't We r t e n , z e t t ende dezelve
eenen fteenworp v a n elkanderen.
N i e t ve r r e v a n d e nmo n d d e r r i v i e r e d ' > 4 -
mur wö r t een v i f c h gevangen , Kretfcheti
o(ChufttHncing g e b e t e n , d a t g o u t gc z egt
i s .
I n Nische, als o o k in he t l a n d f c h a p v a n
Leaotung , groeit de zeer koftelijke wo r -
tel yV^ of Ginßng. Da e r vaDen o o k fabels,
m a r t e r s , b c v e r s , cn ande r epe l t e ryen . O o k
walTen dae r hazcnoten , t a rwe , g e i r f t , in
grooten ovcrvloet : beneffens koolcn , di e
anderfins in Sina, alom niet vallcn. Mc n
h e e f t ' e r ook d r u i v c n , appe l cn, cn ande r e
v r u c h t e n . Ma e r da e r groeit geen rijs.
Daer wo r t o o k buskrui c g ema a k t , hoe -
. we l her i l c cht is.
I n Niuche z e l f vallcn niet z e er vele
p a c r d t n , en o o k klein; d o c h de b e f t ewo r -
dcn de rwa e r t s u i t hc t We r t e r Mo c g a c l f c h e
land gevoe r t . De hoeven wo r d e n niet
bcflagen , f c h o o n zy ove r ihceu en ys loopc
n.
D e Ta r t a r i f c h e pa e rden van Niuche zijn
edelmoedig cn ftout : dae r cn tcgen de Sineefchc
k f , l u i , cn o n b e q u a em ten k r i j g ;
ja k u n n e n he t gebries van een T a r t a r s
paert naul ix v e r d r a g c n .
I n d e wo e f t c vcidcn de r Mo e g a l e n , niet
cn O O S T
« j d t van hc t landfchapTViwcte, h o u d z i c h
cen C h a n of Ta r t a r i Ì c h e prins o p , Dfingart
g e n a emt , d i e g e z e i t wo r t we l e e r v o o r
' v e e r t i g j a r en zoo veci ma g t s g e h a d te
h e b b e n , als de Ch a n of Ko n i n g v a n NIHche,
cer da t hy o v c rwo n .
D e v r o uwc n des l andf chaps vanNiHchgj
(hct g e e n i e t b y z o n d c r s i s ) g e v c n h a e r v o o r
tovcrciTcn cn bc zwe e r f t e r s ui t , cn k ome n
b y de ziekcn , om hcn te genezcn : als
wanticer zy danlTcn en f p r i n g e n , o n d e r
het flacn op dr i e bekkens .
D e Ta r t a r i f c h e j a e rbockcn ( v o l g e n s
bcricht acn m y van zekcren reiziger , di e
fchier g a n f c h T a r t a r y e h a d b e z i g t i g t , )
melden : da t d i e v a n Ninche, beneffens
andere Mo e g a l e n of T a r t a r e n , oul inx in
groote mc n i g t e in Japan z i e h h a d d e n t e r
n e e r g e z e t . '
D'inwoonders v a n Niuche , en di e o n -
trent d e n u i t g a nk v a n de rivier ¿ ' J m ^ r
woonen , z eggen , d a t niet wi j t van d a e r
in zee vc r f chc ide cilandjes Icggen ; we l -
ker i nwo o n d e r s in g c d a e n t e d e n J a p a n d e r s
niet ongelijk z i jn. Me n v i n d b y h u n k e t e l s ,
klcderen, en ande r e kent ekenen v a n Sineefch
en J a p o n e c f c h ma e k z c l , tot ge e n
klein hewi j s v a n h u n n e n h a n d c l , me t de
Sinezen en J a p a n d e r s .
Kamh^ , de t e g e nwo o r d i g e T a r t a r i f e h e
Keizer v a n Sina , cn u i t d e n l ande v a n
Ntffche o o r f p r o n k e l y k , is b y z o n d e r gene -
gen tot de Wi s k o n f t c n , en v o o r n ame l y k
t o t de fterrekykery j zoo d a t h y z i e h d o o r
zekeren J e f u i t , Ferdtnant Ferhiefl , Ne é r -
lander, ( d i e aldaer me t g r o o t e e e r amp t e n e n
t i t u l en b e g u n f t i g t i s , ) in gemc lde we t e n -
fchappen he e f t laten o n d e rwy z c n . H y k a n
den a e louden b e r o emd e n wi s k u n f t e n a e r
Enclides b e q u amc l i j k verftaen , en is in
het d i e p f t e v a n de wi s k o n f t d o o r g e d r o n -
gen; d o c n d e me t eige b a n d e n vele liemeliche
en ande r e mc t i n g c n . De Ke i z e r z e l f
dedc Enclides in 't T a r t a r i f c h o v e r z e t t e n ,
(hocwel het Sinc e f cb h em o o k zeer we l
bckent is^ om d e z e we t e n f c h a p in 't ha r t
van T a r t a r y e ove r t e br engen. De g c n o emd
e Firbiefi h a d aldaer hct o p p t r g c z a g o v e r
alle wi skonf tena e r s cn fterrckykers, en is
geadelt voorwa e r t s voor h cm en zi;ne
ouders ; d o c h hy is onlangs in Peking o v e r -
leden. •
H y rpr ak in por foon me t den Ke i z e r ,
die z i e h a n d e r s z c e r v c r b o r g c n h o u d , mo n -
dcling, en fpi j sdc ten hove i i i t g o u d e f c h o -
telcn , di e v a n 's Keizcrs tafcl k ome n .
D e Ke i z e r zelf wc c t d' c c i ipf en na tc rckenen
, en verftact de r e c h t e en kroml i jni -
gcafmctingcn. Mc n v i n d g c n c v c r b o r g e n t -
heden in d e f p i t s v o n d i g c wi s k o n f t , o f d c z e
Keizer hc e f t da e r van de fma e k ; g c c n f t e r ,
o f
.^ieeitJeC vcui CAMHI, emäerj S O G D I C H M r j y e m v a ä i y ieerfcien.
ie Carters JOyfcr in Sina-, fi aù /ILÉC tvta>elipg o^anaM&.ai aan
ìaiSdayva- fan 'ìit weri, oj, t j a a r j i p y vtm ¿aar over '¿e weg(
fan ì>avna ¿et J^egaCen -C^nt-, toe^e/hnäen is.