8 8 ' N O O R D
zogt, en zijn zulks die Kufteti mecft
onbekcnr. Do ch de üiluiki of Giliukißhe
volkcn , welke dir Laad bewoonen, eii
gcene fchittiiig aen icmand betalen, zcggen
, datze cei- Zee kngs her Land vaeren
, om dat hunne vaertuigen niec groot
zijn , cn niet mecr dan twintig perfoonen
können voeren. Deze volkeii viflchen
Jangs hcc Land ; doch verre buitcn hunnc
Hävens konncnze nict kernen : cn dir
IS de oorzack , dat zy zoo weinig wetcn,
ot 'er eenige and«-e Koninkryken omtrenc
hen leggeh. Di t aiieen weten z y te
zeggcn , dat 'er groote Eilanden in Zee,
en zeer verre van het Koninkryk Nikaasof
Nikftnskeua, anders miilchicn A^/«-
che, leggen : maer zy zelfs gaen daer niet
heenen, om dat die te verre van hen afgelegen
zijn. Ln dit Nikamkuia Koninkryk
of JViMhc, zoude dus hec eigentlijk
oude R.yk des jegenwoordigcn Sinceichcn
Keizers zijn.
In dit Koninkryk NiMche komen vaertuigen
uit der Z e c , de Rivieren opvaeren.
Na der Inwoonders zeggen, is de--
ze Zee niet , als met groot gevaer , te
bevaren , om datze aldaer vol klippeii en
rotzcn Word bevooden. En wegens de
gemeide Eilanden , zeggenze , dat 'er onder
die een zeer groot Eiland is , vier
etmaclen zeiJens of vaereas. ter Zee van
Niüchi gelegen , het welk word gelooft te
zijn Ja^an.
AskMjama ( dit is de naem van een
Tarcarilchcn Heer tot Peking) heeft gezegt
dat men van den mond der R.iviere
¿.'Amur , tot in het Sineefche Kei zer ryk,
wel ter Zee kan vaeren : maer dat het
zeer verre i s , om dat men die
uitfteekende hoek van Korea , als
_ gemel t , de welke zieh in zee wy t uitftrekc,
moet omvaeren , het welk veel
zoudc ophouden, en verlenginge in de
reize veroorzaken. Dus verre meeft uit
het gemelte bericht en befchryvinge van
de Rivier Amur.
Werchalenia oiVergaUmkpi, is een pJaets
of Vl e k , aen de Vliet Li«^ gelegen, daer
noch eenig Koorn yal t , zijnde de Noorder
geweften, daer zeer weinig, o f g e -
heeJ niet van voorzien: dan Wi l d , Vi f c h
en Gevogelte valt daer veel; daer Z4jn veel
BoiTchen van Eike , No o t e , en Lindeboomen.
Hier is een fchrikkelijke hoogen
Berg , daer altoos Sneeuw op l egt ;
men kan daer niet reizen als des Winters,
mct lifchen, dat zijn lange houte fchaetzen
, of neep.fchoenen , of mct honden
voor de fleetjes, Nmen genaemt , gefpannen.
De Volkeren Z wW» heb-
O O S T
ben het haair boven op het hooft te zaem
gevlochten. en dragcn het in een bos.
Het is aenmerkens waerdig, dat de
Volkeren hoog Noorden woonende, aen
de Vlieten Loux en Jenifta , gewoon zi jn,
ilapende op den buik te Icggen , om die
warm te houden , daer zy de gefontheic
achten in te bcftaen , zonder zorg te dragcn
, of de rüg bedekt is o f niet.
Men wi l , dat de Stad Nmm, niet ver
van de Vliet Amur gelegen , anders mede
Dam werd geheten , hoc wel ik zulks ongewis,
oordeelc.
Vdinskoi, een plaets aen de Vliet Vd^,
die in de Stlenga ftort, op een hoogen Berg
gelegen, is voor zes Jaer eerft woonbaer
imaekt; de Vefting is van hout , en werd
- i z c Plaets de fleutel van D^ätm genaemt.
De vyandlijke Moegalen vallen du Plaetsken
dikmaelaen.
By deze Plaets vangt aen een groote Woe -
ftyne. Als men in deze Landftreek na Nmßmkfii
reizen wil uit het Wei ten, daer onder
wegen elders water gebrek is, en kan men
daer niet als met groot gezelfchap reizen,
vermits de vyandlijke Moegalen, en zommige
Tunguzen, de Reizigers aen taften,
ak zy die zien magtig te zijn ; men reift
hier met Kamelen en Paerden , en is men
jewoon, des nachts een Wagenburg te
-laen : het vyandlijk volk boven genoemt,
fteekt zomtyds het oude cnverdordeGras
aen , om de Reizigers te verftrikkcn , en
de Paerden te vcrfchrikken , zoo dat zy
viieden , en hun ten buit komen : 't geen
voor de Menfchen mede zeer gevaerlijk
i s ; men diene om dit te hinderen, altoos
Selzens in bereitfchap te hebben, om
ruim baen met afinaeyen rondsom te können
maeken, om het viiur en den rook te
ontgaen. Op deze weg ontmoec men
een ßaende Meir Geranienii genaemt, dat
twintig Riiflifche mylen of wurften lang,
en vyftien breet i s , daer na ontmoet men
een zwaer Bo f ch , cn zoo komt men aen
het Mcir Schak}, daer goed voeder en
drinken voor het Vee i s ; en eer men aen
Nertßnskpi k omt , ontmoet men een oord,
Ploibui genaemt, daer zes hiüzen leggen,
op een Vliet Sietta , of zoo andere willen,
Gonon, onlangs eerft bewoont.
In zceker Brief aen mygefchreven, bericht
men van dit PJaetskcn , als volgt j
Plotbitßc of Plotbns , is een PJactsken,
daer eenige weinige huizen ftaen , aen deze
zyde van Nertßmkoi, van waer men
met vlottcn nacr Nertßnskoi afvaert , om
dat de reis te Lande mct vracht , zeer
bezwaerlijk is ; men maekt'er vlotten,
daer twacif man te gelijk op overgevoert
werden, zoo als het g e f ehl t , en het oorlosso
T A R T
logstuig , dat men nacr Nertßnsk.o' voert,
alzoo over werd gebragt.
Aen de Rivier Ocika oCV^ü, die beweftcn
in de Rivier SeUßga ftort, legt een
Dorp Vdinskpi geheten, "t gecn na de Vefting
of het Stedeken Vdinskpi > dat meer
Wertelijk legt als boven gemck, is genaemt,
zoo dat'er twee plaetzen van die
benaminge zijn t deze Rivier werd by de
Sineezen Ä/wrif geheten, hy is groot , en
heeft een fterken loop ; haer oorfpronk
ftrekt Ziiidelijk a f , na de Amnr toe. To t
hier naby toe ftrekt het Sinecfche gczag,
en benoorden niet hoogc r , hoewel de
Sineezen by de laetfte Landfcheiding,
getracht hebben , zieh verder uit te biei-
In deze geweften bcrichtmen my , veel
Yzer te vallen , en vry zuiver opgedolven
te werden.
De Vefting of het Stedeken Vdinskoi
niet wy t van het Meir Baikd, benoorde
celcen , is ten tyde van de twift , tuffchen
hunne Czaerfche Majefteicen Krygs.
luiden , de Moegalen , en Sineezen, gcfterkt
met een houte muur , daer fchanskorven
van aerde opgczct zijn. Het houte
Kafteel aen deze plaets, is wy t drieen
twintig vadem, noog drie vadem en
drie arfchin, de Houte Wa l breet drie
A R y E; s?
te Sinecfche Muur , recht uit te reizen ,
* '^''«^en een half arfchin • , heeft v y f baftions,
dSr^ of bolwerken, breet , drie en cen half
gjiän"" vadem , cn drie vadem hoog , en daer
fcbe El. binnen aen de muur een zcskantige boskaet
, dac is een houten g ebouw, daer
uit de balken in't ftormen afgelaten werden
, van zes vadem breet , en vier vadem
hoog : in de Stad is een kruid kelder,
en daer boven een houte pakhuis , of
ambaer, rondsom de plaets zijn drie dubbeide
Oagboomen en palilTaden , drie hondcrd
cn tien vadem groot; aen deze plaets
is een goedc Häven voor vaertuigen bereit
, om dat daer veel doortogt i s , zoo
van Krygsluidcn als andere, zoo zijn ook
daer omtrent veel kleine vaftighedcn , die
zieh voor het aenkomcn der vyanden verfterkken
, en alzoo behalven deze plaets,
weinig fchuilplaets in deze geweften was ,
als Nertßnskoi, zoo hebben hunne Czaerfche
Majefteiten volkercn, rondsom Ihm,
cen palifläden heining van twee honderd
en dertig vadem gcmaekt , alwier vyf t
ftukken opgeplant zijn. Het Land hier
omtrent is moeraflîg , en brengt
Graen voort : zoo als de Stad Selenginsko',
mede mct een graft omringc i s , en van
flagboomcn voorzien.
Men acht de weg van Vdinskoi , over
Nertßnskoi tot Arg,ma toe , ZOO lange tc
zijn , als van Vdtmkj>' > tot aen de groo-
is de kortfte weg door het Mugalen
Land, die men echter altoos nict gebruiken
kan , om de ftroperye die men aldaer
mtyds onderworpen is.
Tot Vdtnskoi liouden zieh Koopluiden
op , die levcrantien van Koorn en
Brood können doen. Niet verre van
deze fterkte, is een plaets Rongelskoi genaemt.
In't Jaer 1087 , d e n i r j u n y , is belaß
geworden de Stad Vdinskoi fterker
te bouwcn , en daer in cen plaets te graom
water nae de Rivier te doen
afloopen ; men maekte toen aldaer dricdubbelde
groote flag-boomen en paelwerk
, van drie honderd en zestien vadem
lengte.
In't Jaer i58s) > zijn tot Vdinskoi acht
honderd en vyf^-en-dertig Krygsluidcn in
bezetting geweeft.
De Moegaelfche Vor f t AtßAroichan, en
zijn Broeder Battoer KoniAtJe , zijn gekc^'
men met veele Volkercn, tot onder Selenginskoi
en Oedinskoi, in den Jaere zes-»
tien honderd negen en tacht ig, en zoo
de Katoegu het niet beîet hadde , zy
zoude den Ruflchcn afgezondene, die
by hen wa s , hebben gedood, doch alzoo
zy wierden afgewezen en ceflagen ,
hebben vecle dier Taißn of Vorften, zieh
onder de gehoorzaemheit hunner Czaerfche
Majefteiten begeven , zoo als 'er
toen noch veel genegen zijn geweeft, om
zieh insgelijks onder de belcherming himnerCzaerfcheMajefteiten
le begeven , die
zieh onthouden , of toen ontliielden aen
de Rivier T/ji^ö/fli, veertien dagen reizens,
en meer van Selenginskoi > in 't Land der
Moegalen gelegen.
Dattr is op het Moegaels, grens gezegr,
van wacr de naem van Dauria herkom-
^uifchcn de Rivieren , die in de Amar
uit het Zuidcn ftorten, vind men
Meiren die Zout uitlevcrcn. Daer valt
Koorn ; en zijn aldaer zoo veel BolTchafien
niet , bezondcr dicht aen de Zuider
oever van de Vliet Aimn-, als elders daer
omtrent. By deze Vlieten vind men bcncvcns,
witte Voflen , Haezen c nWo U
vcn, ook Luxen en kleine Beeren , maer
in geen groot en overvloed. Nader aen de
Muur op het groot gebergte zijn T y -
gers.
Van Piaetzen in de Nabuurfchap der
Riviere Amur, fpreekt zeeker Brief aen
my , voor eenige Jaercn uit die geweften
gcfchreven aldus.
Tot noch toe is tot onze kenniíTe nict
gekomen , dar de Sineezen , nae de ge-
M maekte
U