T A R T
aerdig gefchikt j de Vog e l heeft de groo^
te van een Papegaey.
Het Zee-volfc van 't Schip Emelom,
in den Jaere 1^58 acn het Zuid- landj op
dertig , en tv/ee derde graden , re lande
zijnde gewceft , heeft verkiaer t , aldaer
v y f Inwoonders gezien te hebben, waer
van den eenen wel 10 of 12 voeten lang
fcheen , doch zy vercrouwden zicli niec
daer by te komen.
Het is geweefl: Pedro FerdinandM de
Quirof s die in den Jaere 160^ , ontdck-
Icinge van de Zuid-Ianden heeft gedaen,
en op de hoogte van 15 en 24 graden,
acht honderd Spaenfche mylcn van Lima,
Land onfmo e t , zoo dat gelooft we rd,
bezuiden de EiLinden ¿it^row/, en anderen
daer omtrent, tuiTchcn Statm Land en
Ntem Guinea > een vafte Kuf t , Zi i idwaerts
te zijn > wes aengaeode in den Jare
i<S i i , eenig vei toog aen den Konmg
van Spangien, gedaen is.
Wezende acnmerketijk, dat la Mair ,
die uitgezonden was om het Zuid-land aldaer
te ontdekken, de Straet nae hem genaemt,
door zijnde , niet Zuidelijker in
zijn overfteeken naer Oof t - Indiën is gevaeren
, al sop zo graden > mifTcliien misleit
z i jnd e , om dat gezegt was dat de
Zuid-kuft aldaer op vyf t ien o f zeventien
graden lag , en hy op de hoogte van twint
igzei lende> geloof t heef t , zijn Meefters
te voldoen , waer toe de drift van de
Bootsîuiden > miflchien in 200 gevaerlijk
een ondernemen heeft geholpen > die
liever gewi l t hebben door een gecemperde
L u c h t , als tegen een kout Klimaet met
gevaer en onzeekerheit te ftevenen. We l -
ke misfiag by anderen in die geweften
mede is begaen g ewe e f t , want naer allen
f chyn, zoo hy tôt op den v y f entwintigfte
graed Zuidwaerts in de Zuidzee
hadde afgeftooken , hy de vafte
Kuft achter of bezuidea de by hem ontdekte
Eilanden zoude hebben ontmo e t ,
zoo ook indien Tafwaa, in den Jaere
van MattrhiM afftekende j hooger
Zuidcl i jk geîoopen hadde als 4 9 graden ,
waerfchynlijk Land zoude hebben ontmoet
, en wel de vafte Kuf t mi f lchien,
die tot aen Zeelandia Nova en Staitn Land
b y Straet la Mair ftr^kt : en alzoo dat
groote deel des Waerelds o n t d e k t , waer
van by de z ommi g e , zoo groote inbeeldinge
is.
Het Zeelandia Nova wierd in 't ccrft by
de ontdekker Tajman, genacmt Staten
Land, ( d o c h naderlund vernoemc, ) oni
dat hy meende, dat het aen't Staten Land
b y Straet ¿t/i/««»-vaft wa s , of daer dicht
acn gelegen , en noch wyde r Wef twaer t s
A R Y E 1 7 3
ftrekte , welke tweede ftelling onzeekcr»
Iioewcl zeer waerfchynlijk is.
O p de Prent van het Eiland Amß e r '
dam hier neveiis vcrtoont» zict men een
zeil-vaertuig, ran twee Praeuwci i , nevens
den ander , met een zolder overdckt j
ZOO als ook daer nevens een kleine Praeiiw
werd vcrtoont , daer zy mede uit vi f -
fchen vaeren : over het vis-fchiiitje leggen
dwars-balken of Iiouten , daer vierten
aen vaft zijn : nocli zict men verbeeld
een groot tal Praeuwen , in rang
I cggen, eng emant , doende hunne oefFcning
te water : by de fchuitjes die op het
Land ftaen , is de Baey daer de Koning
woont, en zijn vaertuig legt. Zijn K o f i s
omheint, en beftaet uit vcrfcheidene by -
zondere wooningen of vertrekken , waer
van eenige op ftaeken ftaen. Hy onthaelde
de Holländers vrindelijk i hen doende
b y zieh neder zitten op fijne matjes.
D e Inwoonders aen Zeelandia Nova
hebben groove helle ftemmen, blaezcn op
werktuigen die geluit geven als der Mo o -
ren Trompetten , en op Hoorens. Haer
roeyen is fcheppen. Zy zijn van gemeene
lengte , grof van gebaer te, hun verw is
tuffchen bniin engeel , hebben zwart haair
recht boven op de kruin des hoofts vaft
gebonden, waer op een groote dikke wi t -
te veder zomtyds ftaet.
Het vaertuig dat hier van haer we r d
vertoonr , zijn twee lange fmalle Praeuwen
> aen den ander , waer over eenige
planken o f ander zi t - tuig gelegt was , zulks
dat men bovcn water onder "t vaer tuigdoor ,
zien kan ; hunne Pangaeyen zijn omtrenc
een groote vadem l ang , en fma l , voor
fcherp, zy können fnedig met de zelve
vaertuigen over we g geraeken, haer lieder
kleedinge is der zommige van Mat ten ,
andere vanKat toen, de zommi g e , enmeeft
alle hebben het boven i i j f na e k t , gebrui -
ken lange ftompe Pieken voor geweer , en
ook körte zwaere dikke houten.
Deze la A4air dan , beneffens Schipper
Schonten i want la Mair was Koopman, en
Schonten Schippe r , die het beleit van de
vaert hadde, neeft in den Jaere t 6 i j , bejegent
in de Zuid- z e e , aen het Eiland
zondcr grond by hen genaemt , en d'andere
Eilanden daer omt rent , menfchen ,
die zeer diefachtig waren , zoo onno z e l ,
dat de bouts uit het Schip , met de hand
meendcn te ruk k en, zy gongen moeder
naekt, het l ichaem befchilderd met Br a -
ken , Slangen , en andere gedaenten. De
Huit van deze Menfchen was r o o t , zy
dienden zieh van hoeken om mede te vi f -
fchen , daer van het bovenfte van fteen,
en Iiet onderße van zwart been of Schi ld-
Y 5 päd