' ¡ ' j f f :
i p N O O R D
bedicnden van de Nederlandfche Mac t -
fchappy , om yervoert te werden , alzoo
men hun niet v c r f tond, en J \
geen Ui tbndf che Menfchcn g edo o g t j deze
op Baiavia körnende , toonden dat zy
netten kondc braeyen, leerden geen T a e l ,
maer herhaelden mede dikmael hct woor d
Patan, zoo als de boven gcmeke mede
deeden : doch wat zulks betekent , en of
liet hun Lands plaets i s , of ni e t j blyft
onwis ; deze ftierven alle, zoo hct fcheen
van droefhci t op Batavia , en men konde
geen kennis uir liaer bekomen.
Atumerkiigen van Di r k Rembrant f z van
Nierop , over de Rtiz^, die de NederlAnders,
toc ontdekk.i''g i'-"' Ta r c a r y e ,
hebben gedaen > als ivameer z^y ^ti^o ¿fx,
edi en (lengeduen behben.
D
E uhk omde van deze Re i z e na e
^ Tartarje cn Jejf» ( zegt hy ) heb ik
wat breet willen ftellcn , uit oorzaeke
, dat dit een van onze verfte afgclegene
plaetzen is. Boven d a t , komcn deze
Jeflbfche Luiden zeer nae aen onze Penecers,
daer de oude Land-befcliryvers af
melden , en zijn de geenen > die mec ons
op cen zeh-e breette woonen : doch in de
langte honderd en tachtig graden verfchillen
; daerom hebbenze Zomc r cn Wint e r
met ons gemeen : maer als 't by ons mid-
d a n i s ' t hy hen middernacht , en
als 't by ons middernacht is dan >
by hen middag.
O m dan tot ons voornemcn te kernen,
ZOO gelieit teweten , aengacnde d'ontdekkinge
van het Land ftjfo, dat men meende
ten Noord-wcrten van te leggen :
dat het zclve nu ten Noorden en Noordooften
van fapan bevonden werd te leggen.
Waer door ik my vailelijk inbeeide , dat
deze Ooft-kuften van fejfo de Oof t -kuf t
van Tar tar ye we l mogte zijn ; in welke
mening my ook zecr beveftigt de befchryvinge
van 't magt ig Keizerryk van
opgcftclc door Fran^oiá Carón, d i e , door
dikwilj ondervragen aen den Japandercn,
hem had Inten onderrichten > dat het water
aen de ,Noord-oof t hoek van ,
tot a en' t Land /i/o (omt rent el f mylen
wyt z i jnde ) hem inwaerts is ftrekkende
tegens geweidige Be rgen, omtrent het
«nEibnd i-^ndfchap Oikio fluitende : * alzoo dat
of diom ^afan vaft Land is aen 't Land Je^fo, wicns
den ^'vof- g roót e , niet tegenftaende yeel moeyelijke
der Japand'ers, rot noch \gTaden , dat
Tip^fchc" toeonbekcnt blijft. Men z e g t ook , ¿M\Not rdtn>
v«n zeeker perzoon , van fafan 1 u.^A^A ..
ondJ'my vjci twcc honderd my*
e n O O S T
waert op gereift zoude zijn , en niet als
vaft Land gevonden hebben. Maer nu i
met deze Re i z e der Nederlanders, in hct
Jaer zeftien honderd drie cn veert ig, heeft
men dit groote Land van fcjfuX.ali gezegt )
ten Noorde en Noord-oof ten van fapaa
bevonden te leggen. Wa e r door my ( z egt
Dirk Rembr.tntjk.') docht vaft gcnoeg te
wezcn, dat men d'afteikening der No o r d .
kuft van ppan, als ook der Oof t -kuf t van
Tartarje , zoo als die voor dezen afgeteikent
is , niet behoorde te achten : maer
de Kuften van fef[o, tot nader ontdekking,
daer voor houden moet * , zoo als die nu
bekent gemaekt zijn , van 4 1 tot omtrent
49 graden.
Die van my als vaft gefielt zijnde , zoo
hccft men , omtrent het Jaer zefticn honderd
acht en zeitig , een nader ontdekking
bekomen , door voorval van het Jacht de
Spenvsrt 't welk verging op Onelpan-ts Ei -
land , C gelegen twaelf of dertien mylen
bezuiden de Zuid -hock van Koren, zijnde
veercien o f vyf t ien mylen in' t rond groot ,
en op de Noorder breette van 3} graden
j z m i n n t e n , ) g e l e p n , op den dertienden
van Oogf t -maendjdes Jaers zeftien honderd
drie en v y f t i g : alwaer het Vo l k terftond
van d'Inwooriders wierd gevangen genomen.
Den negen en twintigftcn van Wy n -
maend , des zelvcn J aws , vier mylen van
daer hooger op gereift z i jnde , wierd by
hen gebragt zecker fan fanfz.. wel te Free,
geboortig, d i e , i n ' t j a e r z e s -
tien honderd zeven en twint ig, op de Kuf t
van Kore.t vervalien , en met hun drien ,
om water te haelen , aen L-and gezonden
zijnde, aldacr gehouden, doch de andere
twee van den Tar tar verilagen waren.
Deze Man , toen ter t yd omtrent acht en
Uing JelTo
fnidle
de vsKe '
Kuft jfge-
(chvideu
vyftig Jaer oud zijnde, had zijn Moedei-s
Taele bynae vergeten , alzoo dat zijne
Lands-luiden van 't Jacht de Sp~ r hem
'c cerft niet wel verftaen konden.
In Bloei -maend, des Jaers zeftien honderd
vier en v y f t i g , zijn deze Luiden van
dit Ei iand, tot op het vafte Land van Ä'ogehaelt
, en verfcheide Steden door
igen , meeft Noorden , of wel zoo
:ftclijk , tot aen hct Ho f van den K o -
ning toe , omtrent zeventig of v y f en zeventig
my l en, körnende alzoo tot de hoogte
van negen cn dertig graden.
Van des Lands gclegentheit gctuigen
deze Luiden , dat Korea tsgelegen tujfchen
tn denig en un half, en vier en veertig
de lengte van Zhiden cn
hofiderd en vemig , of
Icrd en vyftig mylen, en de breette van
>yna | dit Land, ten Ooßen en Wejien , omtrent
^«Uflea- tot v y f t i g graden, Noorder breette, No o rd- ' ¡^eventtg ofvyfen ::n'e»!ig mylen: doch heeft