t'
' I
iV if-t
^î i
3 4 8 N O O R D
d a t de Sinezen da e r v a n zwy g e n 5 ge l i j k
zy alroos f p a c r z a em 2 i j n , de Hc i d e i
daden d e r v r e e r a d e n tc v e r b r c i d e n . O o k
is di en o o r l<^ , d o o r licm , op de naeni
van z i jn O o m en S c h o o n - v a d c r , den Ta r -
tarifchcn C h a n , in 't e e r f t allecn in de
N o o r d e r l i j k c g ewe f t e n g e v o e r t , na d a t
h e t gc f l a chce v a n d e n Sinc f chen Kc i z e r
TaifHiH£ de T a i t a r s al ecns h a d ve r dr c v e n
g e h a d .
Als lAmtrlaen d e n T u r t f c h c n Ke i z e r
overwonnen h a d , hecfc hy een
g r o o t gctai Me n f c h e n gevanke l i jk we g
gezonden , en in Sama r k a n d g e p l a n t ,
o m d i e S t i d te v c r g r o o t e n , cn te bevolken.
Ma km Wa n n e e r Tamerhun E g y p t e n en Syr i e n
bemGto« o v e rwo n n e n h a d , b e z o c h t hy h e t Heilisre
Ä t G n f te J e r u z a l em, p l e e g d e ' d a e r C o d i
s r v « i e ' ' ftx^hte , op z i jn we e r omk omf t
Laidnicc- te Samarkand , d e n He e r e J e z i i s eenen
^ i g i c i T e m p d t e r e e r e n . P e r f i g nwi e r d d o o r h c m
aich op- mc d e o v e rwo n n e n , 't geen t o e n in veele
p r i n s d o m m e n , z o o v a nCh r i f t e n e n a l sMa -
gjoMTa-hometancn, vc rde e ld wa s . Vr y h e i c van
Chan ' omS l d e r h a n d cGo d s d i e n f t wi e r d by l i ema l o m
t o e g e f t i e n , cn t o o n d e z i e h z e e r G o d s -
d« KgTO d i e n f t e l i j k t e z i j n .
I S "" Tamerlae», na d a t z i jn O o m , den g r o o -
floot, be-ten Ta r t a r i f c h e n of Mo e g a e l f c h e n C h a n
hwifehce. g e f t o r v e n , en h y b e z i t t e r v a n alle d i e R y -
kcn , en d a t g r o o t gede e l t e d e s wa e r e lds
g e w o r d e n wa s , flelde zijn Z o o n t o t Be -
velhebber a e n , van al d e Oo f t e r f c h e L a n d -
fchappcn , u i tma k e n d e h e t me e f t e g e b i e d
van G r o o t T a r t a r y e , 't ge en h em d o o r
v e r f t e r f r e c h t en b y h uwe l i j k ( w a n t hy de s
K e i z e r s D o c h t e r , als g e z e g t , d i e z i j n
O o m w a s , t en W y v e h a d d e ) t o e g c k o -
men w a s , en d i t o n d e r g e z a g v a n ^ x a l L ,
den Ch r i f t e n Ve l d h e e r . D e z e d a n be f t i e r -
den Q ^ n f a y , en al hec L a n d v o o r b y K a m '
balu , of HMt-palu, d a t i s , Hof van de»
Konink op T a r t e r s g e z e g t , t o t aen de Ze e
t o e , he t ge en j i l h a x ^ n z e g t , vi e r h o n d e r d
myien g r o o t t e z i j n , en we l in o v e r d e h o n -
d e r d S t e d e n , b e h a l v en de Dö r p e n ;
d e b e f t a e n . ^xalla ¿in . een Ch r i f t e n
P r i n s z i j n d e , wa s h e t geen w o n d e r , d a t
' e r e e r t y d s o u d e ove rbl i j f z e l en van ' t C h r i f -
t e l i j k e Ge l o o f in Sina en Mo e g a l i a t e v i n d e n
waren , ge l i jk als T a m t r U n me d e veele
C h n f t c n e n o n d e r z i jn e e z a e , en in d i e n f t
:der z i jn ^
h e b b e n d e , h u n a l omme niec alleen v r y .
heit g a f , ma e r z e lve b e v a l , d a t me n de
H e e r e J e z u s Ch r i f t u s z o u d e di enen en
ceren , als Zo o n e G o d s : ge l i jk zulks by
M a h o m e t a e n f c h S c h r y v e r , b r e -
d e r is t e z i en.
D e S t a d KAMBDTT wo r d h c d c n g e h o u -
den te z i j n , en O m n ß j e lde r s i n -
e n O o S T
Moegalia , bui c en de M u u r of in W « -
cht, gelegen te h e b b e n . Mullmu w i l ,
d a t Kamb a ln bui ten de Mi n i r , in T a r t a -
r y e , gelegen wa s . Of mifTchien is zy
binnen de Sinc f che M u u r , eiders aen de
N o o r d e r z y d e , ge l egen g n v e c f t : we l k
g e w c f t , g e d i t u r e n d e z c k e r c t y d , o n d e r
T a r t a r y c of Mo e g a l i a h e e f t gef taen. Zy
Word by Alhax.en b e f c h r e v en me t Wa c h t -
toorens , en Gr ä f t e n , da e r b r u g g e n o v e r
'eggen , p f t e r k t g ewe e f t te z i j n , en is
/ y d e n d e r v o e g e n a f g ema e l t , gelijk de
Steden in Sina t e g e nwo o r d i g b e v o n d e n
worden tc z i j n .
H e t L a n d f c h a p S>marka>?d , ( wa n t
d e S t a d is o o k d a t g cwe f t g e n a emt g e -
weeft ) wi e r d Z a ^ a t a j , na de Br o e d e r
van KnhUy , d i e g r o o t e Ch a n wa s , al
voor de t y d e n v a n Tame r l a e » , g e b e t e n
Zahataj of C/ ^ a t ay. D e z e wa s Be v c l -
hebber van r^rkcfinn i en wa s o n d e r d i r
L a n d toen een gcdcclce VinVsbck, zelve b e -
grepcn.
D e Vl i e t Zar vlocit een my l e van de
Stad Sama r k a n d . De / f ç / ï ^ ioopt längs
d e we g van Boich , en f c h i e t a cht n i y h n
D e L a n d f t r e e k e i s v r u c h t b a e r , en e e e f e
vroeger l y p e v r u c h t e n als eiders in
r/tncér. De g e l e g e n t h e i t d e r St ad is op
eene h e g t e , en d a e r om de P e f t o n d e r h e -
VJg.
H e t g e b e d wa s oul inks v e r d e e l d in v e r -
fcheidene L a n d f c h a p p e n en St e d e n .
D e S t a d Samtrkand w o r d , by d e n Ai
abifchen S c h r y v e r ^ f W , Zo o n v a n
Arabßa, b e f c h r e v e n te l eggen by de R i -
vière Sichoa . 't ge en d o o r Fattier , d e n
F r a n f c h e n v e r t a c i d e r , ui tge i c it w o r d , t u f -
fchcn de Vliec Oxw en Jaxmes g ewe e f t
te z i j n .
Birgicndm me l d , dac Samarkand een
vermaerde S t a d o n d e r de St e d e n d e s
Landfchaps van Ma^aranahr is , scb
o u w t d o o r ÄTw-^aw, Z o ô n v a n K o Ù -
kei, en namaeis d o o r u4iexa«der de Groote
b e m u u r t .
I n 't J a e r a c h t h o n d e r d en v e e r t i g , na
Mahomeis vlucht, h e e f t in Samarkand ceh
e e r f c h t z e k e r Gaz^moldin, Zo o n vinSabdolmclic
, 2 0 0 Achmet, Z o o n van Arabßa^
d ' A r a b i f c h e S c h r y v e r , in z i jn d e r d e Bo c k ,
voorgeeft.
D e SizA Samarkand îs al d o o r Katiha
Ebn AÎHFLCM , o n d e r 't g e b i e d v a n d e n
ArabifchcnoKali f Abvaz.id . b e l e g e r t , en
overwonnen g ewe e f t ; d i e o o k de T ü r k e n ,
Sogd en Shash, en d ' I nwo o n d e r s van Phorgana
, we l k e liem vi e r Ma e n d e n , in z i j n
eigen L e g e r , omz e c h a d d c n g c h o u d c n ,
; t ' o n d e r b r a g t .
ï y
T A R T
B y 't ui t c r f t e de r mu u r e n van Sarnnrkand,
de z o ü v e rma e r d e St ad i n ' t U s b e k -
f c h e L a n d , z e g t zeker Ar a b i f c h e S c h r y -
ver gczicn te hebben een klein St edeken ,
Damas g c h e t e n , 't geeft van Tafnetlaen g e -
bouwt was : cn mc n voiid , in zijn t y d ,
onder de o u d e mu u i e n van S ama r k a n d ,
M u n t e n van veeldfirhände Me t a e l , z o o
Dragmaes ah ande r e , da e r leesbaer o u d
f c h r i f t op ftond > 't geen u i t Ar ä b i f c h ,
d o o r faitier, oVe'r g e z e t is.
R o n d s o m Smarkand h a d T'.imerUen
Kafteelcn doen b o u w e n , die l iy ria de ve r -
maerfte St eden de r R y k c n , d i e h y o v e r -
weldigt h a d , b e n a emd e .
H e t g ewe f t , Welk de Sinezen Samahaiiia
n o eme n , gelegen bewe r t en h e t T a r -
l a r f c h Ko n i n k r y k Tanyn of Tan» , wil
Mixrtjn voö r een en h e t z e l f d e me t h e t
Lanfchap van S ama r k a n d , wa e r van he t
Dal Sold een gede e l t e i s , g e h o u d e n h e b -
ben j b ewo g e n d o o r de n a em en ge l egen,
h e i t . Vö l g e n s d e n zelven leit Samahania
aen de Z u i d - o o f t z y d e d e r fterke Sinefche
S t a d Socheuy , t en We f t e d e r ß e r -
gen' Imaus. Da e r z i jn in d a t g ewe f t ,
200 de Sinezen beveftigen , he e r l i jke St e -
den , Hü i z e n , eii p r a c h t i g g e b o uwd e
Paleizen. De Ko n i n k is i n h e t w i t g e -
Idced , b e z i g t G o u d e en Zi lve r e V a -
t en v o o r zijn H u i s r a e d , en r a e k t de
f p y z e me t de vinge r cn , cn ni e t me t eetftokjes
aen. Me t r e d e , ve rvolgt de zelve
Martjn, ma g me n g e l o o v e n ' , d a t d i t g e -
weft niet v e r r e v a n de Ka f p i f c h e Ze e , en
van he t Ba k t r i a e n f c h e Al ex' andrye ( g e -
fticht d o o r Alexander dt Groote in Ba\tria)
afgelegen is.
U i t d i t g ewe f t z i jn de T a r t e r s g e k o -
men j de s ge i l a cht s v a n Xinchi, van de
welke Aiarki*f Paulm de Ve n e t i a e n h a n -
delt } we lke T a r t a r e n h e t R y k v a n Sina
beftorm t h e b b e n .
Zekei Nohammed Ebn Lokjnan ,' h e e f t
d e Po o r t e n van de St ad Samarkand we e r
opgcbouwt g e h a d , na d a t zy vervallen
waren.
D e ftracten d e r S t a d z i j n me t fteenen
bcleit.
In h e t mi d d e n , be f t ek o f r u imt e , t u f -
fchcn de Vo o r f t a d en bui t enf t e wallen de r
Stad Samarkand > wa r e n o u l i n k s , of z i j n
n u n o c h , veele trefFelijke Hu i z e n en Pa -
leizen, Wc s h a l v e n z eke r Ar a b i f c h e S c h r y -
ver , Hnffem g e n a emt , willende de S t a d ,
d o o r een heerlijke v e r g e l i j k e n i s , r o cme n ,
i e i d : Samarkand ü als de Hemel. Des i.elfs
Paleiz.cn z^ijn de Sicrren. Zijn P^Utt ü de
Aielk-weg , om z,ijnen klommen loop. Zijn
Muur is de Zon , om aijnc geregelde ronde
vorm ofgefialte.
A R Y E. 34.9
Zeker a n d e r Ar a b i f c h e Di c h t e r haelt in
R y f n , he t l ó f d e r S t a d , by na me t een
zelve v e r g e l i j k i n g , a ldus o p .
Het hooge Sama r k a n d , de (Jeraed van
Chorafan , verdient het Parados der Landfchappen
genaemt te tvorden. Zijn niet des
aelfs Thoorens in de hoogte zoodanigopgehaelr,
dal die voor het genichi niet verfcf^nenì Over
de t,ehe z.ijn waterlooM grachten.
Samarkand, te we t e n de St ad binne n
d e Ve f t i n g , is me t f c h a d uwr y k e B o o -
men b e z e t , als eeiie mu u r .
D e z e St a d wo r d niet alleenlijk o n d e r d e
Steden van Matvaranahr, ma e r o o k o n d e r
d'overige St eden van Af i e g e r o e m t , en
b e z w y k t , in l u f t i g h e i t en ^ierlijken u i t -
z i c h t , v o o r g e e n e St ad van di en o o r t . En
word o o k d ö o r h e t Da l SogdoÌ Samarkandy
verftaen een gedeelte v a n h e t L a n d f c h a p
arkand, oi Segdiana , de La n d f t r e e k '
omtrenc Samarkand , wa e r v a n de S t a d
Samarkand de Ho o f t - p l a e t s is > we r d o n -
der de vi e r T emp e n of Lu f t p r i e e l e n van Tempewa
A f i c g e r e k e n t .
Maer d o o r den invai van d e n T a r t a r i - •«•'i''«
fchen Ke i z e r Cingis chan , h e e f t de St ad Tlicflìiìa,
S a m a r k ^ veel v a n hä r en o u d e n heerlijken
glans en lui f t e r ve r loor en. H e t ge en kgeo.
• o o k Arabßa , in 't b e f c h r y ven van h e t leven
van Tamerlaen , g e t u i g t z e l f ge z i en te
hebben.
- T e n t y d e e v e nwe l van Tamerlaen, h e e f t v.'anuvs.
Samarkand z o o d a n i g g e b l o d t , d a t h e t in
ganfch Txran of Maivaranahr, en /ran ,
dat is P e r f i e , zijns gelijke niet h a d . Ma e r
het h a d z i jn me e f t e we lva e r t o n d e r Vlugh
Belgh , Ko n i n k van Samarkand en Maivaranahr,
Na z a e d van Tamerlaen.
G a n f c l i Sogdiana , of de L a n d f t r e e -
ke r o n d s om Samarkand, is v e r d e e l d in
t w a e lf Ak k e r s of o n d e r h o o r i g e D ö r p e n
o f Vl e k k e n , d i e Raßttk op Ar ä b i f c h g e -
naemt wo r d e n : wa e r van zes aen de
N o o r d z y d e van d e n Vl i e t Sogd, en z e s
aen de Z u i d z y d e b e h o o r e n , en leggen
eenen d a g , of naive d a g r e i z ens vah ma l e
k an d e r e n .
R o n d s om de St ad zijn v e r -
makelijke H o v e n : we l k e r een Kaugul g e -
naemt wo r d . H e t deel b e o o f t e ¿e St a d
word geme ene l i jk Abrahmet g c h e t c n . D a e r
l o o p t te mi d d e n d o o r een V l i e t , Karaftt
op T a r t a r f c h g e n a e m t , da t z.ivare water
bediet : wa n t Kara b e t e k e n t op T a r t a r f c h
xMurt, cn SH , w.tter.
O m t r e n t h e t J a e r twa e l f h o n d e r d en
t w i n t i g , wa s Sultan Aiahomed, of Kotboddin
Mohammed Aladdin, Z o o n v a n Tokufch
, He e r v a n Buchara en Samarkand.
H y v e r o v e r d e , op h e t J a e r twa e l f h o n -
derd en v y f t i e n , de St ad d a e r h y
X x 5 te
rt I
Iii ij
I H K
B a t e a d m