íi f i
Îio N o o R
lijk .afgefcheidcn , dacr ik toe helle ; her
d« Reis Xoninkryk Niuche begint eerft , omtrenc
WcV" > VquechiKg genacmt , en is
echter cen rughtbaer Landfchap , 't geen
ZOO veci duizcnd menfchen heefc uitgelevert,
ora Sina , met byftant van eenige
Wcf t -Tartaren, t'overmeefteren : wezende
aenmerkelijk, dat längs Korea >
uit het Noorden, een groote ftroom werd
befpeurt : en dat acn my Sineefche Kacrten
toegekomen zijn , die boven Korea,
Noord a en, Eilanden j en ecn vaert en
doortogt vercoonen. Do ch de ftroom
Jean van eiders komen . en dere vertoonde
Eilanden z i jn, miiTchien de Wc f tdi j -
i e voor-eilanden van fa^an. En dus blyft
dcze zake ons tot noch toc onbekent :
hebbende wy de Kaert van deze
ftreek, na de befte, en raeeft met waerheit
overcen fchynende berichten , ter neer
geftelr.
De Straet de Vries , aen het Land feßo,
z a l , nahe t f chynt , yooi ¿t Straet ^ian,
en hec Compagnies Land voor de hoek van
America (indien dit Compagnies Land,
geen voor-eüand i s , zoo als by die van
het Nederlands Schip Breikens, gezegt
•werd, alzoobt fvondentezi jnj dat t e
lijk met het Schip daei- de Fries, in
Jaer ii?45 op voer , tot ondekking van
•Tartarye , uitgevaren wa s , ) gehouden
moeten worden : waerom misverftandig
^ M « heden, door zommige, hy Kaliforftia
ia Weft-Indicn werd" gepiaetfl,
Bezuiden de Riviere ¿'Amnr , ftaen in
de Kaer te, Steden onder 't gebied van5»-
tia aengetekent, die Piaetzen z i jn, waer
van de Taifaas, of Vorften , zieh den tegenwoordigen
Sineefchen Keizer hebben
onderworpen.
Op de Rivier Angara , niet wy t van
het Meir Baikal, zijn zeer groote Watervallen
of droogten j ja zommige , eenige
mylen lang , en andere minder ; zoo
dat men de goederen, die op of nederwaerts
längs deze Rivier gaen , aldaer uit
de vaertuigen moet ontladen , en te Lande
overdragen. Me t welke vaertuigen men
over het Meir Baikal fteekt.
Aen het bovenfte van de Rivier Angm
ftaet het ompaelde Vlek A«agarskaia.
Jandi is een Do r p , bewoont by Mos .
covifche Land-luiden, aen de Rivier Angara.
Naby het Stedeken rergolenskoy, dat
aen den oorfpronk der Rivier Lena, die in
de Ys^ee uitftort, gelegen i s , zijn zware
fteene 'gebergten : geiijk de Rivier Lern
mede uit fteene gebergte fpruit.
Het is'er des Winters zeer koud. Men
O O s T
ryden , om de ongebaentheit der wegen,
en menigte van Water en MoeraJTcn : en
des Winters om de zware Sneeuw.
Van het Meir Baikal Ichiet een fteene
Gordel of Ri em, achter de oorfpronk van
de Riviere Lena heen , en ftrekt zieh tot
in de Ze e , op cen verre onbekende lengte,
(als boven is gezegt en aengewezen,) die
men op zijn bi-eetft , qualijk over reizen
kan.
Omtrent een droogte, genaemt Angarskoy
Porogh, boven in de Rivier An..
gara , zoude noch een Rivier , Baoen genaemt,
uit liet Meir Baoen vallen, die my
beide onbekent zijn.
Op de Rivier Angara, is cen Piaers
Jaadi genaemt , tuflchen Vrkoetsk' en
Ihm,
TuiTchen de Lena en fenìfea, in het
Bofch ftaet op mijn Kaert het woord
Pafchi gefchreven, 't geen zoo veci als
bezitting is g e z e g t , gelljk als men in die
geweften het geboomte vellende, bezitting
nemeil kan > zonder eenige verhindering.
De Rivier Lena, werd gezegt aen zijn
mond , twee myl breec te zijn.
Geiijk van d e R i v i e r d ' ^ « r a f , Noord
op , in d'Ooft-Indifche Zee veci Klippen
Zijn, zoo zoude mede een fteene R j f of
Klip , in de Noord-zee, voor , of na de
kant van de Vliet Lena toe, zich uitftrekken.
Wae r van my evenwel de zekerheit
niet bewuf t , en daerom in de Kaerte mede
niet aengeroert is. En zoude (volgens
veel berichten, ) boven die fteene RifFen
en ver uitftckende Kapen of Klippen, vooren
gcmeld , welker einden ons onbekent
zijn, geen of weinig vaert mede in de
Ys-zee zijn : om dat de monden van de
Rivieren veeltyds door het Ys vaft leggen
, en in Zee voor hare monden meeft .
iltyd veel Y s dryf t .
Men noemt de Zee by deTartars, van
le Rivier A'Amw a f , Noodwaerts, tot
en het bovengenoemde fteene gebergte,
ofZec-hooft, à^WarmeZesT
cn de Zee van dat gebergte a f , na de Ri -
vierLiK^toe, àzKoudeZee, en by d'onzen
de Ts en Noord-x^e.
De Zee, welke voor de Rivier
i s , werd nu by de Inwoonders aldacr de
Akiaenfche, cn mede Amurfibe Zie genaemt.
De Vliet Ilim, die in de Rivier Anaga-
, en deze met den Jlim in de THnguska
ftort , ontfpringt uit fteene gebergte.
Uim , is voor dezen een grooter Plaets
geweeft, en nu tegenwoordig beftaende in
omtrent vyf t ig Huizen, doch de Vefting
heeft n i « veci om - J J i-.wi liuti!. 1111.1. vttl 1^111 'tÍ lliljjif,! DJ-/aUeCrI z£iijmn JiÍn1
Jian daer des Zomers met geen Paerden] de PaliiTade Omhcining of Houte-wal ,
fchiet-
T A R T
fcliiet-gaten , waer ecn Kerk in ftaet,
dienende voor het nabywoonende volk,
om zich in te verbergen en te befchermen
, als de ftroopende vyanden nadercn:
cn dicrgclijke Plaetsjes zijn noch drie
of vier tuiTchen die Plaets en het Baikalfche
Meie 5 dcze Plaetsjes -zijn Dörpen , bewoont
by Mofcovi ten, die zieh daer om
de luchtigheii van het Land hebben neder
^^Het Plaetsken llimskoi of lUm, benoorden
het Meir BaikM, legt rondsom in
fteene Klippen , en tulTchen twee hooge
Bergen, zeer diep in de laegre,
de Zon laet gezien , en vroeg onder ^
ter oorzaek dier hooge toppen, zoo dat
het des Winter s , omtrent een uure, volilaee
d a g , en Zonne fchyn is.
ßuiten deVe f t ins , dat men een Stedeken
noemt , zijn noch veele Huizen daer
welvarende Koopluiden in wooncn : de
Soldaten die omtrent m 't gemeen h o^e r d
fterk zijn , behelpen zieh zober. H-et is
hier des Winters zeer k o u t , en daer Werden
dan geen wegen gebaent, uit vrees
voor de i&oopende Mugalen.
A R Y E. I I I
handeüng waren af gezonden. In het
zelve Jaer hebben eenige oproerige Tungoezen
Zeftig Ruf lche Soldaten , bezetting m
Htm houdende, ftoegen voor negen Jaren
haer Gezag-hebber d o o d , en muitede,
wes zy vloden : en om dit ftuk by hun-
• ne Czaerfche Majefteiten te boeten , voeren
zy op de Amnr na beneden , plunderde
een Vlek of Stedeken , dat meinden
te behoudeii voor hunne Czaerfche Majefteiten
, maer de onderhoorige Sineezen
quamen hun op de hielen, floegenie op
twintig na dood , d'overige m een klem
vaertuig , dat half overdekt wa s , voeren
de Amur af , tot aen de Ze e , en wiOende
te rüg komen , wierden gef tui t , zoo dat
Zeewaerts in moften fteken j voeren dan
Noord aen , en quamen in v y f weken tot
Jaktitshi aen de Lenay by het Opper .
hoofd aldaer wierden zy ontfangen: twee
behielt h y , d'overige zond hy na Mofco:
de opperfte van deze was Gabrielo Frehf
genaemt : hebben in die Zee geen Schepen
gezien. Tuf lchen fenifea en Letta,
weet men niet hoe Noordelijk het Land
loopt: de Ruifen gaen daer v y f of zes
Maenden Tagen, maervinden nooit Zee.
Alle de Volken , die omtrent de Lena
woonen , zijn Schatbaer aen hst RufTche
Hof. He t gebergte is daer zeer hoog van
ftecn. He t vrieft benoorden by de Lena
zeer liart. Veld-bouw is daer weinig of
^^Twee weken rdzens Viti fenifeiske, op
de Rivier Teengoes , over-wmterde honne
Czaerfche Majefteiten Gezanten , in dw
Jare 1Ö87. die tot de Sineefche Vrcde-
, onder Jeravinske en yelet^irske ,
eenige menfchen vermoórd , en daer op
de vlucht genomen in 't gebied der Moe-
^ Te Kamara , een Plaetsken aen de Ri -
vier Amftr, heeft het Sineefche H o f , in
den Tare i<S8í, gedachten gekr^en om
een Stad te bouWen, doch of zulks werkftellig
is gemackt, blyft iny tot noch toe,
onbekend; 200 als niet wy t van daer gc -
fticht i s , het Stedeken Styske of Suskoi»
ter rechter z yde , van de Vliet Amur, ais
menafvaert. HierwierdenduizendKrygrknechtcn
tot bezetting gelegt , wanneer
het beleg van Albafm , ia dea Jare l ö S i ,
was opgebroken. De Oevers van de Ri -
vier Kamara zijn vruchcbaer, zoo ^t
zes en twintig vaertuigen met leef tocm»
daer ter t yd van de Albazinfche bdege-
,ring. vocHT-raet bequamen. Onder de
Krygsmagt der Sineezen voor Alhaßn ,
heeft roen bevondcn , twintig Eurcyiaenfthe
Uitlanders geweeft te zijn., die zieh
in dat R y k ophouden, én in 't gewaet des
Lands zijn gekleed, welke aen de Niuchifche
volken , het handelen en maken , van
groot en Hein geweer leeren , zcro dai het
aldaer tc Lande, reeds zeer goed werd
gemaekt. Men acht voor Alhaßn, door
de bezettelingcn te zijn g edood, twee
duizend man.
Noca is een Vleksken , dat door Mos -
covifche Kozakken wierd bezetcn , om^
trent de Stad Albafin, het geene eene
Grens-plaets zoude zijü geweeft , edoch
der zelver rechte Plaets by my tot noch
toe, onbekent is. , . ,
Als in' t Jaer 1Ä89, deVr ede wierd
getroffen, tuflchen hunne Czacrfche Ma -
jefteiten en het R y k Sina , nopende de
Landfeheidinge, wierd by de Smezenverhaelt,
dat van de mond des Rivier syiws n
met een.goede wind , zeve dagen varens,
was, na het Eiland ^/yá».
KvUre is cen V ü e t , niet wy t van de
groote Stroom faal Egen , gdiji< in oc
itlve ecn andere Rivier dort , M m U gebeten.
Acn het Riviertjc M t , dicr de
in Vredens tyd z.jn z . t -pae t s
hiel, had zicli in den pngften oorlog .
tuffclicn de Moegalen en Kalmuklten, den
Kalmukzen Prins ßoefmkti'^haK geplaetih
r < » W < is een Vl i e t , niet verrc van
J i r m " gelegen. De Rivier O«»« o f Om,
in Sezegewe'ften gelegen, en kan met wcl
als met Lootzen werden bevaren, ter oorzaek
harer Steen-.klippen en droogten.
Hier en dacr, waer omtrent wooncn Mo c -
gaclfche en Eratsfclie Vo l k e r e n .
l- Ii