i «fil 411
ttirll
N O O R D
Oii>ifx,Cha» ("die van Ogu^ of O«^., boven
genocmc, te onderfcheiden i s ) hadde
zcs Zoonen , als Coun, ^t. Jeldotu., Tak,
TcHgis , en noch een , die nicc gcnoemt
\vord. Ui t deze fproocen v y f en twintig
ftammen , waer uit de Turkemahnen gcfprooten
zijn ; welk woord zoo veel gczegt
is , als den Ti irken gel i jk; deze waren
grover als de andere Tür k en of Mo e -
galen en veraerd. Ogowi, Chan , die Iran .
dat is > Pcrfien incde ingenomen heeft ,
had tot navolger in 'c R.yk Korin , die zcventig
Jaer heerfchtc , dezen volgde
chiiH, zijn Broeder 3 daer na volgde een
jonger andere Broeder feldoiK., en dezes
Zoon Mankeli . waer na op den Stoel des
gebieds raekten Tanger , die honderd en
tien Jaren heerfchte. Hier na beklam den
Zetel fylcham , in wiens t y d Tour, Zoon
van Feridottn, Konink in Perfien wa s , van
wien Mawaranahr afhangig wierd. Hy
verdelgden f j k h am ; 't geenc gefchag duizcnd
J a c r , na de dood van OgoMx., zederd
welk in lange t yd van het gevolg der
Tu r k f c h e en Moegaelfche Koningen geen
g ewag Word gemaekt , en zoo was dat
Volk bykans vernietigt j doch na veele
Jaren , zy vermeerdert en aengegroeit
zijnde , de Tarters ui t hare zit-plaetzen
hebben verdreven.
Ket^fdiynt Va n ' t Oof ten had te dier t y d hetMoevoig
d;Kigaeirche gebicd Chaiaja leggen ; van hct
fthi^iün- Werten Igur, van het Noorden Catkir, en
gen, dat Selingai, van het Zuiden Tebet. De Ko -
Moegalen is roemruchtbaer ge-
«tehe von worden na verovering van het R y k van
^ JeldoHz, Chrn, uit wiens Dochter Alan
r°vf'Tut" gebooren wierden , en een Zoon
I t S ^ « ' Bowk»» gehecen , van welke de Stam •
du®'"«"' F a m i l i e g e n a e m c , a f g e d a e l t
k^tu"^- De Konink der Moegalen, wierd
genaemt Kaan o! Chart der Tur k f che Hör-
K« bthcer- des, en Geflachten. De Moegalen haten
aUe Tirulen o fEe rnamen, behalvcn
die van Chan of Kaan, zoo als z y hunnen
Konink noemen 5 deze opgemelte , anders
BuiMigiar gebeten wierd , in welke Cwgis
chan op de negende teeling zijn geboorte
rekent.
'ÜiAlan volgdeB£>«i^«in'tR-yk. enhem
volgde P f « , die oorlog met de Chataijers
Voerde , wiens Konink was u^ltan-chan 5
welke Chataijers buiten de Muur van Sina
gelegen zijn geweef l j en AUum oi Jlziet
Hoin, ^^^ y^tin, ZOO veclgezegt als Go u d .
Hier na volgde Kaidon.
Dezen volgde Tumana : en dien Kj/khan
o f Phtlchan , gebynacmt Alem.p , dat i s,
befchermcr.
Hier op quam Knilachan , die k r y g
Voerde tegcn de Chataijers.
en O O S T
Waer na quam Portan Behadir , die ge»
volgt wierd van Pifonga Behadir, de tiende
Konink , wiens Zoon Temonzjn namacls
genaemt wierd Cingü chan. Hy had ccn
Broeder Kafan , dat i s , Leeuw . in hec
Moegaels , genaemt , op het Türks of
Turqueftans Arfelan ; en was op 't Jaer
•yf honderd Tnrc¡uefian , of der Türken
Land en gebied , zeer magt ig , aen de
Rivieren Oxm en Jaxartes. Onder Turqueßan
of Groot Turky en is gerekent geworden
Coikar , Carcham , Fem, Cotan >
Ciartiam , en de Landñreke tot aen de
Stad Lop toe. Aéulpharajiu zegt van de
Türken, dac zy in' t Jaer tien honderd en
zeventien , met een groote hoop vo!k opgetrokken
zijn , zoo dat meer als dric
honderd duizend Tentcn hadden , maer
hoorende, hoe fterk Togamii Chadm wa s ,
zijn z y te rüg gekeert, achterlatende twee
honderd duizend Menfchen; behalvenvecl
Goude en Zilvere Vaten , Sineefch werk,
nooit gezien.
En dit zy zoo duifterlijk van de T u r -
keftanfche en Moegaelfche Koningen gezegt
, wezende de Jaer-tyden niet vol -
niaekt aengetekent ; doch by gis te befluicen
i s , dat de zommige dezer opgehaelde
Koningen voor Chriftus geboorte
al hebben geleeft. Du s verre gemelte
Horn.
B y welk voorval dat van de Mogol fcheis «« w
of Moegaelfche Koningen , uit de
Schryvers hier hebbe g ewa e g t , zoo kan Mocgaci^^
niet achter laten te berichten , hoe dat uit ^^«"ko^
het tegenwoordige Mogol f che H o f , en "ingM
de oude Indoflanfche Boekery , my toe-ñ"a,£¡!>
gekomen i s , de Naem-lijft aller Koningen
, die immer bekent zijn gewe e f t , te d« kw«
hebben gelieerfcht in Indien . tot Ziahianabaad
of Dhdly , daer nu Aurengijeb , hooßco is
een Vo r f t oud over de honderd Jaren /"'ä«''-
onder de naem van Grooten Mo g o l , zijn
Zetel h e e f t , en Schepter zwa e i t , wiens
geflacht uit Moegalia afkomf t ig i s , afäalende
van TamcrUen , die een Zagacaijer
Tartar was, gefprooten zoo van zommige
gezegt wo r d , uit de Moegaelfchen Ko -
nink Cingis. We l k e Moegaelfchc o f Mogol -
fche Stam dan, geduurende een reeks van
drie honderd cn drie en twintig Taren, tcr
opgemelter plaets heeft gcheerfcht , cn als
noch het Opper-gebied voert.
Behalven welke benamingen my van daer
toegezonden, zijn de met vcrw getekende
afbeeldzels aller dezer Koningen voornoemt,
fterk in gecal honderd en negen en
zeventig, die te zamen den Indoftanfchen
Throon bekleed hebben, vier duizend negen
honderd en acht Jaren lang , zoo geioof
aen de Verhad-boeken ter opgemelter
1705.
T A R T
Hove, van voor veele Eeuwen (zoo men
zegt) beruflende te geveni s: dieanderzins
van voor Mahomets t y d , met verdichtzelen
zijn opgepropt ; wezende het opgemelte
getal der Indifchc Köningen voortgekomcn,
uit omtrent drie of vier en twint i g
onderfcheidene geflachten, welke malkander
, 't zy door overwinninge of anderzins
hebben gevolgc.
En vermids de Sinezen rekcnen van hären
Koning Hoamii , die de eerfte is.
Wien zy hunne waerfchynlijke tyd-rekening
beginnen , tot dezen tyd , vier duizend
en vier honderd Jaren , zoo bevind
men, dat die tyd-rekening met de bovenilaende
Indiaenfche tyd- rekening bykans
over een komt ; zulks dac deze eerf te, zoo
Indifche als Sinefche Koningen , kort op
de Zont-vloed , zoo men de tyd-rekening
der zeventig Overzet tersvolge, zoudc hebben
geleeft. Ik late achter, hier in telaflen
de namen opgemeher Vorf ten , beneffens
het verhael , hoe en door wat middel zy
tot den Throon geftegen z i jn, dejaren
Maenden an Dagen , dat elk hebben ge
heerfcht , of hun gedaente en kleeding
ZOO als piy alles omftandelijk, beneffens de
afmalingen der geflachten van Ctngis Chan
mTmurlaen in banden is, enzulkskortheits
halve, en om dat hier buiten't beftekzoude
zijn , en dit alleen aengeroert hebbe ,
alzoo van de Mogol f che Koningen, die
oorfpronkelijk uit Tartarye zijn , gefproken
word.
Hoe woeft dat het Landfchap Twquefim
hedcn möge zi jn. zoo word echter by
Schryvers nagelaten dat aldaer op' t J
' • negent ig, Chri f te-
. de welke zelve tot
iryver; _
tien honderd twee en negeni
nen hebben g ewoont , de w
aen , o f , na allen fchyn , in Sina te dier
tyd door gedrongen zijn geweeft.
Van zeker is gezegt geweef t ,
dat hy eeo BiiTchop wa s , gebooren in TnrqHeßan,
die tot aen en in Sina yverde voor
' t G e l o o f .
Het ftaet te gelooven , dat in de zware
vervolginge, zes honderd Jacr na Chriftus
geboorte, ondsr Heradim j v/znnecr Mahomet
opf tond, de nieuwe Chriftenen verre
afgeweken zijn na het Oof ten , om alle
vervolginge te myden 5 welke doch daer
na doordcNeftoriaenfche dwalinge befmet
zijÄ geworden.
De Hiftoric van Haytho», en M. Fau-
Uu van Veneiien , welke eerfte , Broeder
van den Armenifchen Konink wa s , breet en
klaergenoegte kennen geven, hoe' t in Ta r -
tarye met de Chriftelijke Re l igi e , omtrent
het Jaer twaelf honderd enwatlater, ftond.
B y Kircherus word eenen Antonimi gemeld
, die fchryf t , hoe zelve toc ¿ w w
A R Y E,
Tartarifche Chriftenen op de Kerkelijke
•ergaderinggekomenzouden z i jnj envoorlaem
hoe in't Jaer dertien honderd veele
Geeftelijkeperzoonen na den Grooten
tot Cambeln gezonden wierden.
limurken heeft eenige van zijne eerfte
Overwinningen gedaen in en op Turqueßan,
daer van daen de hedendaegfche Türken
00k herkomftig zijn , en wel byzonderlijk
tegen de Vor f t Tuüamps Chan , Sultan van
Dafta , welke eenen anderen Sultan > van
minder ma g t , overvallen h a d , die hy te
hulpe quam: z y ftoegen een Veld-flag b y de
Vliet OxM, niet wy t van de Stad Chogende-,
zoo dat Tmurlaen in körten al de Ov e r -
rivierfche, dat is , Ov e r -Oxuf che Landfchappen,
vermeefterden. Te dier t yd zijn
daer veele en zeer magtige Steden geweeft.
Ethicm, oud Landbefchryver , zegt van
de Türken en Turkeftanders als volgt. He t
is een veracht en onbekent v o l k , woef t -
achtig , afgodi f ch, onkui s , overfpeelig
en wreed ; waer van zy 00k hun naem
voeren. Zy zijn van den geflachte Gog en
Magog. Nut t igen alderhande onreine vui -
ligheden en misdragten. Zijn v^neenwanfchapen
gedaente. We t en van W y n , noch
Koorn, noch Zout . Buiten deMa end
Auguftus hebben z.y geen Feeften. Hu n
haair is vui l , van roet en morzighei t ; den
Kraijen gelijk in verw. By hun zijn Leeuwen
, Luipaerds en groote Honden.
Nicephorns zegt van den Godsdienft der
Menfchen , dat z y eertyds het vuur ,
lucht, en wa t e r , eerden, de aerde aenbaden
: G o d d i e Hemel en Aerde gefchapen
heef t , erkenden endienden, met flachten
van Paerden , Oifen , en Schapen.
Hunne Priefters dede voorzeggingen. En
zegt deze Niccphorui mede , dat van Cofroe:,
aen Keizer Mauritiw , te Konftantinopolen
, volk gezonden wierd , die aen
haer voorhoofden een zwart teken van het
kruis droegen j en als men hun v r o e g ,
waerom zy die teken droegen ? antwoorden
, dat in THrkeflan en Ferßen eertyds
een zware Peft wa s , tegen de welke zy ,
op raed der Chriftenen, het kruis gebruikt
e , en ZOO verloft wierden. Hy plaetft de
Steden Tamaß en Chubdom niet wy t v an de
oorfpronk der Vl iet indu4, by Turkeßan.
SigebertHi , in zijn Kronyk , z e g t , dat
om de zelve reden , als de Turkeftanders
en Perzen, de Tartaren kruiswys het haair
gefchooren hadden : gelijk Bonfinitu zulks
medc z e g t , gebruikelijk geweeft tezi jn by
Tarters, en Koemicken , of Cumani.
Benpmyn Tndelenßs z e g t , van haer, dat
z y de Wind dienden: gelijk Lucianw mede
z e g t , dat de Scythen by de Wi n d en
hunnen Zabel zwocren.
M m m