I fí'
t i '
I r l f ' ' ^ [ m
I - I
¥i Î ' I s l i t ' |,p
Ii
• f e
3 6 Ó N o o R D
I n d i a c n r c h e b e r e i d e Ol í e h u i d e n , v o o r by
d e n Ko n i n k d r a g e n , en achtci- d e z e v e r -
fcheeneo I f t n d e r a en v e e r c i g ma n > i edc r
mer c en U s b c k s l i o o f t , d e r g e c n e r we l k e
v y a i i d e n z i j n e r P e r f i f c h e Ma j e f t e i t , en v a n
d e z e n V o r ñ zijn : de G e z a n t v e r z o c h t
h u l p v a n v o l k , om r egen de U s b e k van
Snmarkand, Balk en Bnchara, d i e Chorafin
v e rwo e f t e n , los te g a e n , e n z .
Wegens de T a r t a r e n v a n Vsbeky e n e e n i -
g e h u n n e r N a g e b u u r e n , is m y u i t Jfpahant
d o o r cen R o o m f c h Pr i e f í e r > in d e n J a r e
1 6 9 7 , h e t v o l g e n d e v e r f l a g , t o é g e z o n d e n .
D e T a r t a r e n van Vsbek.> di e o o r l o g d e n
P e r z e n aen d o c n , zijn d i e van SAma r k t n d ,
welke z i e h m e d e Z í ^ a t h a y b e n o emc n , a f -
k o m f t i g v a n T a n ^ r U t n , d i e z i j n Ze t e l t o t
SumxrkanA l i a d d e , een S t a d , we l k e e e r -
S' d s z e e r v e rma e r t w a s , d o c h t e g e nwo o r -
g v e r d o r v e n , v a n wa e r de Ú s b c k f c h e
K ö n i n g e n h a r é n St o e l o v e r g e b r a g c h e b b e n ,
t u t Bocara, ge l egen aen de Ri v i e r de Oxtu,
hcbbende o m t r e n t negen en d e r t i g g r a d e n
in b r e e t t e , en d r i e en n e g e n t i g in l e n g t e .
W e i n i g l age r is Balgh » n i e d e o n d e r h o o r i g
d e n Us b e k k e n , een S t a d , m c d c n a emw
a e r d i g > h e b b e n d e z e v e n en d e r t i g g r a -
d e n in b r e e t t e , en a c h t en n e g e n t i g in
l e n g t e , a lwa e r de R i v i e r e de Oxm of Ongits,
v e rme e r d e r t d o o r twe e t a k k e n , g r o o -
t e r w o r d , g a e n d e v a n d a e r N o o r d op ,
z i e h o n t l a f t e n , in de Ka f p i f c h e Z e e , na
b y een a n d e r e S t a d , g e n a emt Zahafpa.
D o o r d e z e Vl i e t dc e l t z i e h Perßen t en N o o r -
d e n v a n h e t Vsbeks T a r t a r y e a f , we l k e
g r e n f t t en Oo f t e n aen Turkefian , en t e n
Z u i d - o o f t e n aen I n d i e n , h e b b e n d e t e n
W e f t e n de Ka f p i f c h e Z e e , en w a t h o o g e r
t e n N o o r d e n de Ka lma k k e n . D e z e Ka l -
m a k k e n d r y v e n g r o o t e n h a n d c l op I n d i e n
z y v o e r e n ve e l d u i z e n d e n p a e r d e n d e r -
w a e r t s , z o o d a t van d i e z y d e in V r e d e
leven , g e l i j k ais z y m e d e d o e n , me t de
U s b e k k e n v a n Ca^kar. De Ka lma k k e n een
a e r d v a n volk ais de U s b e k k e n , we l k e r s
L a n d a rm is , z i j n g ewo o n op de N a b u u -
r e n te r o o v e n , "t g e e n e d e U s b e k k e n z e e r
gaern op de P e r z e n d o c n , me t wi e n zy e e n
i n g e b o o r e n haec h e b b e n : beJialven h e t
v o o r w e n t z e l v a n v y a n d f c h a p , z o o is n o c h
d e ha e t o v e r de G o d s d i c n f t , we z e n d e de
P e r z e n Ma h ome t a e n f c h , v o l g e n s de Le e -
r e v a n Halt, we l k e z i e h n o eme n Sciahires,
en de U s b e k k e n SomnU , v o l g e n d e de
L e e r e van d ' I f m a r , we lk en de Pe r f i ane n
vervloeken , als een b e f t o r m e r v a n ' e R y k ,
en van d e E r f v o l g i n g e v a n Mahumet, o n -
derñcliende d i e aen Halt te b e h o o r e n , v a n
wien de h e d e n d a e g f c h e P e r i l f c h e K o n i n -
gen . a f k omf l i g z e g g e n te z i j n .
P e U i b e k k e n d a n i l appe r .de t e m e c r m a -
O O S T
len o v e r d e Vl i c t OXHS , d o e n v a e k invallen o p
Korafan en a n d e r e oml e g g e n d e L a n d f c h a p -
pen , t e g e n wi e n d a n de naef t ge l egene
C h a n s o p t r c k k e n , d o c h me e f t t y d s als zy
v e r t r o k k en z i j n , om d a t z o o g e zwi n t h u a
voornemen g ewo o n z i j n t e v e r r i c h t e n .
Men be l i even d a n te w e t e n , d a t 'e r d r i e
v o o r n a m e V o r f t e n z i j n o n d e r de U s b e k -
ken , d i e He e r f c h e n , de mc c f t Zu i d c l i j k
na de k a n t v an Perßen , is d i e
^ en Becara , wi e m e d e H e e r is
over Samarkand, z i e h p a l e n d e t en N o o r d -
ooften me t Turkeßan, wa e r van de H o o f t -
plaets Ct i k a r i s , wi e n s Ko n i n k me d e e e n
U s b e k k e i ^ i s , en Ma h ome t a e n , na de
Seunmfche w y z e .
Van de z y d e des Ka f p i f c h e Z e e , en
w e i n i g me e r No o r d -we f l e l i j k . g r e n f t een
ander Ko n i n k * d i e me d e U s b e k s is , en ^oergeai.
van de be l i jdeni s v a n Sounnl, hy ftoot r h e -
d e aen P e r z e n , d i c h t by de plaets d a e r de
OXHS in de Ka f p i f c h e Z e e ftort > d e z e b e -
lagen h e t P e r i i f c h e R y k z o o we l als de
U s b e k k e n v a n Bdgh en ßocara.
D e z e N o o r d - w e f t e r U s b e k k e n w o r d e n
genaemt Behairde T a r t a r e n ; zy ftrekken
längs d e N o o r d c r O e v e r van de Ka f p i f c h e
Zee. D u s v e r r e h e t g eme l t e aen m y iiic
Ifpahan t o e g e z o n d e n b e r i c h t .
D e b e f t e S p y z e d e r U s b e k k e n i s p a e r d e
v i e e i c h : wa e r v a n de v o o r n a emi l e alleeniijk
h e t h o o f t - v l e e f c h v o o r h e t l e k k e r f t e
h o u d e n > en e e t en : even als a n d e r e volke n
het h o o f t v a n een w ü d Z w y n .
G r o o t e He e r e n lacen v l e e f c h van wi l d e
Ezels , 'c zy g e z o d e n of g e b r a d e n , en
i l e c h t s h a l f g a e r , o p d i i f c h e n ; d a t me c
u y e n en p e p e r w o r d t o e b e r e i d , en m t t g e -
f m o l t e Bo t e r b e g o t e n .
D e U s b e k k e n en B u c h a r e n , r e i z en ve e l
t e r Ko o p h a n d e l na
D e d r a n k d e r U s b e k k e n in 't g eme e n ,
is wa t e r . O n d e r h e t r e i z en d o e n z y b y -
wylen , me t een v l i jm , aen de l e n d e n e n
o f de be enen d e r p a c r d e n een a d e r l a t i n g ,
en z u i g e n h e t b l o e d me t de mo n d d a e r i i i t ,
f m e r e n d e op h e t g a t B o t e r en Z o u t , en
r y d e n d a n a e n f t o n d s we d e r v o o r t .
Z e k e r e U s b e k f c h e Ge z a n t e n , di e z i e h
des J a e r s z e f t i en h o n d e r d , t en H o v e v a n
den G r o o t e n M o g o l t o t Vely b e v o n d c n ,
aten n i e t s d a n p a e r d e v l e e f c h . G e d u u r e n -
d e de ma c l t y d , wa s ' e r een wo n d e r l i j k e
f l i k c , en me n b e k omme r d e z i e h n e r g e n s
mede , d a n de S p y z e me t volle b a n d e n in
t e f c h o k k e n . Ma e r wa n n e e r d i t p a e r d e
vleefch een we i n i g in de ma e g g ewe r k t
had , q u am h u n n e f p r a k c we d e r om: '
D e U s b e k k e n h e b b e n , volgens Tirxe/-
rA , een ve rvnc r l i jk g e l a e t , leelijke b a e r d ,
g r o o v e cn fterke l e d ema t e n , f p r e k e n d e
d o o r
T A R T A
door de n e u s , op e ene zelve w y z e , als de
Sinezen.
Z y z i j n veel h e e r f c h z u c h t i g e r , als a n -
d e r e T a r t a r e n : o o k h o u d e n d e m e e f t e z i c h
in de St e d e n op : en z e l i i e g g c n z y z i e h
o p de o e f&n i n g d e r v a y e k o n f t e a eo w e -
t e n f c h a p p c n .
Fermhi wi l d e z e Vol f e e n v o o r T ü r k e n ,
en nieo v o o r T a r t a r e n , o f P ä r c h e n , gelijk
d e me e l t e van g e v o e l e n zijn » ^ h o u d e n
hebben., Ma e i . TextirA n o emt u i t d r u k k e -
lijk de U s b e k k e n T a r t a r e n : de sge l i jks alle
d e a n d e r e S c h r y v e r s me t ^»itw»«.- d i e o o k
b e v e f t i g t , d a t de A d e l z i e h g ewo o n e i i j k
van de P s r f i f c h e T a l e di ene .
D i e v a n Za g a t a y d r y v e n Ko o p h a n d e l
in T a r r a r y e , t o t aen Kampioe» of Kampi-
:h- ßon, * en in Perßtot aen Taurü. Zy v o e -
ren o o k ve e l e Z y d e {lolien na N o o r d T a r -
" I c a r y e , me e f t v a n d a e r h e t a e n P e r f i e g r e n f t . .
Daer valc o o k ' M a n n a , d i e wi e i s , en van
tc Cna ek als Zu i k e r . De P e r z e n n o eme n d i t
Manoa X^ r k f ß , d a t is t e z e ^ e n Me l k _
B o o m en ; h o ewe l h e t nie t d an d a u w is ,
welke o p de B o ome n v a l t , en l ängs d e takken
n e e r d r u i p t . Me n . v e r v o e r t de z e lve
o o k na I n d i e n en a n d e r e g cwe ß e n
Texeira z e g t .
R Y E.
d e v an b l i j d f c h a p z o o d r a zy hä f i r -ven.
nam d i e ziy aen h e t g ewe i d i g ftuiven d e a
ftoft, en g e w e k , d a t h e t p a c r d m a e k t e ,
kende. V a n v e r r e riep d e z e . f t r y d b a n c T a r i -
t a r in , d i e g e z e c e n iwa s op een mo e d i g
paerd , me c liaren b o o g e en p y l k o k e r op
z y d e . , h e n t o é , d a c z y g ewiUi gwa s , h c n
het leven t e f c h e n k e n , z o o z y alles, w e d e r
het D o r p wi l d e n breiigen--, d a t zy w e g
genomen h a d d e n , en ftil v e r t r e k k e n . De . ,
r a c d van de D o c h t e r b ewe e g d e n h e o a l r o o
.weinig,, als di e van de c a idc V r o u w . N i e t
t c mi n wa r e n z y z e e r v e rwo n d e r d , als z y
h a e r , in e en . o o g en b l ik , d r i e o f v i e c z w a -
r e p y l e n z a g e n los f c h i e t e n , d i e o o k z o o .
weele v a n h u n v o l k d e d e n fneuve l en. D i t
verplicltt e h e n . , om de b a n d aen d e b o o ç ;
t e flaen. Ma e r de He l d i n liield h a e r z o o
v e r r e b u i t en f c b c u t s , d a t n i ema n d h a e r
fcon r a k e n : z u l k s zy de f p o t me t al h u n /
:welr en. p y l e n d r e e f . K e s zy , na d e i
Oft d o o r h e t f c h i e t e n me t de b o o g e , t e r
neer g e v e l t , en in wa n o r d e g e b r a g t t e h e b -
ben , viel zy , me r de. Za b e l in de v u i f t ,
o p d e o v e r i g e , en ma t f f c h e n allen»
W a t a e n g a e t h e t g e t a l . v a n k r y g s v o l k
h e t U s b e k f c h e L a n d : de: S t a d Sar.
^ « ¿ a l l e e n k a n zes d u i z e n d ma n uitlewe-
D e Us b e k k e n . > z o o Ma n n e n als V r o u - [ r en : en. Teliit Cha» , Ko n i n k v an U s b e k ,
wen , b e f c h r y d e n g ewo o n e i i j k m a g e r e , d i e omt r e n t h e t j a e r v a n z e f i i en honderd" .
d o c h v l u g g e p a e r d e n . H u n n e o o d o g s - w a - , h e e r f t h t s , b r a g t r e g e n Schach Abi», Ko *
penen zijn ftcrke en o n g eme e n e g r o o c e b o - n i n k v a n Paße , in h e c L a n d f c ^ a p
' , langen , d e g e n s ^ f c h i l d e n ,
en ma l i e Ko k k e n . Zy z i j n d a p p e r e k , ^
l u i d e n , en v e c h c e n a l i y d z c l f t al v l u c h -
t e n d e , le p a e r d e : d o o r w e l k mi d d e l zy
g r o o t e l i j k s hun- R y k l ü c g e b r e i d h d j b e n .
W o n d e r ftrydbaer z i j n o o k de W y v e n ,
en o n g eme e n v a e r d ^ op p y l en b o o g a%e -
r i e h t . O o k we t e n de U s b e k k e n z d f veele
v t e e m d e g e f c h i e d e n i f l e n d a e r van te v e r b a -
len , d i e !k , z o n d e r de z e lve te w r a k e n ,
o f te b e v e iHg en , in ha e r wa e r d e Li « , en
o n d e r a n d e r e de v o l g e n d e .
W a n n e e r de G r o o t e Mo g o l , Oran^-
Mb , h u n L a n d b e o o r l o g d e , q
t r o e p van v y f ( wintig
p befpi
o f d e r r i g R u i -
Choraßm , d i i e h o n d e r d d i u z e n d T a m r e n .
t e Ve l d e .
H « fchtet-geweer w o p d : b y h e n . z e l d e n
g e b r u i k t , om de zwa e r t e w e l k h e n z o a
d w i n g e n , l angzacm-VOOK t e e a e n . : da e r .
in t e g e n d e e l h u n v o o r n a e r a f l e k r a c h t , in
d e v a e r d i g h e i t d e r o n v . c nwa c h t e a enva l l e n
en f c h i d i j k e a f t o c h c e n b e f t a e t .
D e U- s b e k f c h e T a r t a r e n n o eme n h u n n e n Ddli Vail«;
K o n i n k of Vo r f l : Ha i - hm en Ka>to£Cha>,.
H u n L a n d WJS e e r t y d s d e n P e r z e n o n d e r *
w o r p e n : d o c h z i j n h e d e n h u n n e g r o o t f t e
cn mo e y e l i j k f t e v y a n d e n . Ma e i ' z o o ^ < i « / «
over Ramüßtu f c h r y v e n d e , g e c u i g t , z i j n
w y l zy p l o n d e r d e n , en alle de g e e n e v a f t
b o n d e n , d i e z y k o n d e n b e k ome n , o m t o t
flaven tc ma k e n , fpvak een o u d e V r o u w
t o t h c n : Ma n n e n bcga e t z u l k e g r uwe l -
dadcn n i c t , mi j n D o c h t e r is n i e t v e r r e v a n
h i e r , zy zal a e n f t o n d s k ome n . P a k u w e g ,
o f gy z i j t l y v e l o o s , z o o zy u o n tmo e t .
D e Mo g o l l e r s d r e v e n de f p o t me t de o u d e
V r o u w cn h ä r e n r a e d , k n e v e l e n d e en
Acepte o o k h a e r me é . Ma e r n a e uwl i j k s
waren zy een ha lve my l e b u i t e n het D o r p
g e w e e f t . of de o u d e V r o u w , we l k e ged
u u r i g na h a e r D o c h t e r o m z a g , f c h r e e uw.
C h a n s in 't L a n d v an U s b e k :
d ' e e ne te Buchara, en d e a n d e r e te Sdrmir-^
band : o f , v o l g e n s Bernitr, een in de S t a d
Boich , en de a n d c i « te Samarkand.
O m t r e n t des J a e r s z e f t i e n h o n d e r d - e n
v y f t i g , wa r e n d e z e t w e e C h a n s t e g en ma l -
k a n d e r in o o r l o g g e r a c k r .
D e G r o o t e M o g o l , Schach j'eha», zondaen
der». C h a n van S . ima r k ^ d , t e g e n d i e n
van Balch , b y f t a n c . onde r , b e l e i t v a n z i j -
oen Z o o n Or.vig-x,eb , di e t e g e nwo o r d i g -
r u im h o n d e r d J a r e n o u d , Ko n i n k v a n
indoßan is : ma e r wa n n e e c hy g e r e e c
ftond, Dm de H o o f t - f t a d Balch te v e r o v e -
r e n , v e r d r o e g e n z i e h de t w e e Ch a n s me t
mal