ffjl
! l
T A R T
lltlaer wi lde zekere grootc rivier zocken»
en kcnnis van vrecinde landen iulen : doc h
d e Kc i e c r floeg di t vei zoek a f , onder
voorgeven , dat liet aldaer te wo e f t wa s ,
cn l iy te veel ongemak op den w e g , in de
woclHjnen , cn van 't wi ld gedier tc zoude
inoeten uitftaen.
D e Tar tar s van Ttbet en Tan^t\ di e
den afgang of drek van hunncn aerdfchen
A f g o d in een goudc p o t bcwa r en,
cn v o o r nei l ig houden , ecren mede een
vrouwen be e ld: welk beeld b y deii t egenwoordigcnTattarfcticn
Ke j z e r inSina g e l e -
d e n w o r d , tcr oor zake dät|zijne g rootmoc -
d e r , eene We f t Tar tar inne van omtrenc
Tibet i en zeer övergeloovig, in heidenfcKe
A f g o d e r y is. De Lamas en Bonfen zi jn de
friefters v an dezen A f g o d .
D e Ta r t a r s zi jh in 't gemein mi ldda -
d i g i d o c h de Sineezen gier ig en vrek :
waerom de T a r t a r o o k by het gemeen
Sineefche voUc mcef t bemint is.
D e Ta r t a r s van Niuche plagten in hec
Landfchap Leaotttng hunnen handel t e d r i j -
ycn mec allerhandc pel teryen van zabels
v o f l e n , mar ter s , ehz. als mede met pae r t s -
haair , 'c geene in Sina t o t ^ieraed veel
werd g ebrui k t . Di e g e f chi edde , na dat zy
den voe t eertijds in Sina haddcn g e h a d , en
daer ui t we c r verdreven waren.
D ' O o f t Ta r t a r en hadden z i eh verdec k
in Zeven Ho r d en o f Vor f tendornmen , tot
o m t r e n t h e t j a e r i d o o : a l swannc e r z y z i e h
vereenigdeh, eh het L a n d v an Niuche onder
eeneh Ko'ning , e'n t o t een eenig K o -
iiingrijk br a g tW. •
D e z e Zeven O b f t Ta r t a r i f che Vo r f t endommen,
aldus tot een Ri ) k g e l e g e n
•wierden 200 fterk in de oogen der Sineefche
A R Y E.
ven vermacnde h y den K e l z e r , me t zeer
nederige en onderdanige wo o rden, dat hy
wel om het ongelijV , hem door de Siiieefche
bevc lhebbe r cn, voornamel i jk v an het
Landfchap htaotung , dat die begof ten te
denken , om z o o een aenwaf lende magt te
dempen. Zy vingen zulks aen met de
Tartarifche Ko o p l u i d en, d i e d a e r q u ame n
handelen, te quellen , hunne goederen te
rooven , en de tollen boven maten te be -
zwaren: ja beletreden een h uwe l i j k , dat
de Ko n i n g v an Niuche met zi jn dochter
aen zekeren Ta r t a r i f chcn Prins t rachte t
doen. Einde l i jk dcdeh z y den Koning va
Ntuche zel f mcc l i f t , z o o ge z egt we r d
om hals brengen : 't geene dan zoodani g
b y zi jn Zo on gewroken w i e r d , dat hy in
' t j a e r I(5IÄ den mi iur o v e r f t a p t e , en
Kaijuin, eene Stad des Landf chaps van
Lenotang, innam.
U i t d e S t a d i r / i t^« « z o n d h y , d o o r eenen
OfFerpaep, (dien z y Lama of Lamas noemen)
eenen br i e f aeii den Sineefchen Ke i z e r ,
in 't T a r t a e r f c h ; hoewel met gencn Ba rba -
iifchen no c h onbeleefdcn ilijl. In den zel -
Land v o o g d e n aengedaen, den oor log
aengevangen h a d d e : maer evenwel de ftad
Kaiyue», en al wac hy ingenomen had ,
wilde we c rom gcven , en geheelijk de wa -
penen heer leggen, Indien hy gehoör t Wierde
, en ve rgoeding van f chade , do or onrecht
hem aengedaen, z ou inogen verkr i j -
gen. Ma e r de Sineefche Ke i z e r beva! de
zaeke zijnen Land v o o g d en , die niet eens
gewaerdigden den br i e f van den ni euwen '
Tartaerfchen Ko n i n g te beantwoorden.
Geweidig fpeet d i t , als o o k het ombr engen
van zijnen Va d e r , do or de Sineefche
Landvoogden , dezen Tar tar i f chen K o -
ning , die na den V a d e r ten ^ i j k e verheven
was'.
H y zwö e r ¿ a n d a t hy de d o o d vai i
zijnen Va d e r , me t het bloed plengen
van twe e honderd dui z cnd Sineezen, z o ude
wreeken : gelijk de Ta r t a r s voorheene
eene g ewo ont e hadden > by.hec verbranden
van 't L i j k van een grooten He e r , v r o uwe n
en ilaven te i lagten. We l k e gewoont e rrti
b y heb we ini g in gebruik is : mi i rdüen
beter g e l e e r t , door het omgaen me t de
Sineezen.
Maer deezen Ta r t a e r f chen o o r l o g , at
hbeweldie den S i n e z e n t o t n o c h t o e g r o o t e
moeite g e b r o uwen h a d , v e r f l a euwde e v enwel
, en wi e r d eenigzins gef taekt : zulks
de Sineezen, daer door ui t de v r e e z e , v an
grooter f chade te lijden , ont f l a g oi wi e r -
deh : want het We i t e r gedeel te des L a n d -
fchaps van Leaotung was over al vaf t gefterkt,
en op de grenzen lag tegen d e T a r -
tars een fterk k r i j g she i r , dat den T a r t a -
ren, we l ke het Oo f t e r gedeel te v an' t zelve
Landfchap in hadden , het verder int rekken
belet tedcn. Ma e r het groot f t e gevaer vm dtis
ontftond namaels van de Sineefche miüce- '
lingen , cn rodvers binnen het R i j k van
Sina zel fs: d o o rwi e n het 60k eindelijk ve r - judeKn.
delgt , en den Öof t e r -Ta r t a r en overgele-
Vert wi e rd.
D e Keizers in Sina , van d eNi u c h i f c h e
Tartarifch e a f k omf t , wo r d e n , gef torven
zijnde, ni e tbe g r a v en, ma e r , naerde w y z e
in Oo f t T a r t a r y e n gebruikc l i jk, ve rbrand.
D e mijc of" brandilapel Nverd tcn deele
van h o u t , ma e rme e f t v an papier g ema ekt .
Het is onge lov e l i jk, lioe groote menigtfe
papiers daer toe we r d g e b r u i k t : waht be»
nefFens het l ichaerh, we r d a l h e tKe i z e r l i j k e
huisraed verbrand : ook de fchat ten , en
alles war den. Ke i z e r in zi jn leven heef t g e .
dient: d o c h ' t g e d i e r t e u i r g e z o n d e r t . Me n
zegt , dat 'er op de ve rbranding des lijks
van den laetilen Ke i z e r , twa e l f Elephan»
E j ten^
hfl
m