Ii.
N O O R D
tinde va» Nova Semla firekh« ^oneie : nlwaa
hen enelijkeit van hm rolk. hetgeheele
Jacr omhelden : en , aU mers de voorß.
hisk. tm ü , z.ou mtn een groote engewcldige
mime Zee hys^» > de weikf Uttgs
Taruvrjt, en-, z,0o voorts omßrekk/snde,
Dat hier gezcgt word , dat voorby de
Riviere Oby ecn Rivier lag , GiUifa genocmc,
dacr de RuiTche Loddingen hand
e l n j dir zelfde was ook (zegt Nierop)
van de Ruflen al ge tuigr , en by TViHem
Barentfz.. de zelve Riviere Z?golita genaemt,
cn datze aldaer ovci-winterden : en by
J . H. van Linfchoten word deze Rivi e r , van
de RuiTen , ook Gilliffit genaemt : en gezcgt
, dat daer Chriftenen woonden , die
op de Griekfche wyze leefden. Oo k dat
daer voorby noch een andere Rivier was,
tot aen welke het gebied van den Czaer
ftrekte. Deze können de Rivieren wel geweeft
zijn , by Linßhoten , de Zwaen en
Mer^uriui, in zijn eerfte Reis van 't Jaer
vyftien honderd vier cn negentig , genoemt
: alwaer hy deze Kuf t ook bevond
Noord-ooft op te loopen : gelijk de Samojeden
mede getuigden. __
Dat nu hier voor gezegt is ,~<Iät deze
Zee niet meer dan vyfdag-reizen langwas,
en weder dat men in vyf dagen tot in de
Riviere Oby kan zeilen, zoo heeft men hier
op tc weten, dat de Rivier Oby noch verre
van het einde van die Zee l e g t , en,
om in eene Riviere te zeilen, al wat
meer tyd van nooden i s : en ook neemt
d'een zijn dag-reizen al wat grooter , als
d'ander.
Eindelijk, dat van den eerften Tolk
gezegt wo r d , deze Zee vyf dag-reizen
lang te wezen , en dat men dan weer een
gat had : dat word van M^illem Barentfi,.
en P. PlnnßKs verftaen , als of Novit SemU
Ooftwaerts aen Tartarye vaft zoude zijn:
gelijk als de Land-globen en Blat-kaertjes
van Petrus Karim dat uitwyzen. Maer alzoo
hier gezegt word , dan zoumen weer
een gat hebben , dat is, by gelijkenis, als
't Weigat, of de Srraet van Na^ait, daer
zy toen in Jagen» zoo heeft men dan weer
ZOO een gat of d o o r t o g t , wel licht wat
wyder of grooter , om dat d'andere daer
zoo geen gewag van maeken : maer niet
te min zy fcheiden deze Zee, als een kleine,
altyd van de groote af En deze laetfte
Tolk verftond van de Samojeden , dat
de Tartarifche Kuft al Noorden op liep ,
tot de uitterfte Noord-hoek, die zy Noes
noemen : tegens welke Noord-hoek over,'
ten Noorden aen , het Noord-einde van
Nova Zemla zoude komen. En dit zelfde
gelijkt ook wel mct het geene , ditWde
n O O S T
Um Barerjfij. en zijn Volk hier van g'etuf.
gen : te weten , toen zy op Nova Zemla,
in 't Jaer vyftien honderd zevcn en negentig
, overwinterden , en op den negenden
van Lente-macnd, de Tartarifche Zee
noch vol Ys zagen. • TVaer iiit zy vermoeden
, dat het daer niet sxer viyt moeße x.ijn;
warn als V beider weer was, hebben zy hen
dii^tls Uten voorfiaen , dar V Land K,agen
, en toonden V matkflnderen , in 't Zuid
en Znid-oofie van 't huis, als een bergachtig
Land: gehjk. xJch de Landen gemcenlijk op
doen, eils men die effen mag s.ien. En by
aldien zy tot deze overzydc vervallen geweeft
wa r en, wel licht zouden zy daer
Menfchen gevonden, en dan, met minder
verdriet, hun tyd overgebragt hebben.
Dat deze doortogt niet heel wy t i s ,
blijkt ook wel aen den vinder van het feU
mer-tand, o f h e t Noorder Ta r t a rye : want
die ( z o o ikve r f t a ) was dezen doortogt,
zonder dien te zien, voorby getogen: hec
welk met miftig donker weer licht heeft
können gebeuren.
Alzoo dat ik voor vaft befluite, dat de
hoek Tabin Cdaer veel af gefproken i s )
— a a ^ e r e hoek i s , of wezen kan , als
; e h o d c , d i e 2 y ATcwnoemden. E n d e -
ze Noord-hoek van Nov'a Zemlametiszhx
ook wel het Bujen-hooft genaemt magwor -
den: gelijk aUereerft de Kaef de. Bona Eße.
rance dus van de Portugezen genaemt wierd:
uit oorzaeke, dat zy deze hoek zoo qua -
üjk konden verby komen, om aaer Oo f t -
Indien te vaeren.
Ik zeg dan, indien dit met ernft onder- j,
leit wierd , men zoude ongetwyfelc een «¡i
doorgang vinden , en mifTchien met meer
gemak aen d'Oof t - zyde , als aen de Weft.
zyde : of ten wäre dat men
gemakket<
ik is Ol
nen tyd van Ys quame aen te treffen :
lijk in het Jaer zeftien honderd acht en
zeftig. Wa n t toen kon men nacuwlijks,
om de menigte van Ys , de halve Kuft van
' ntslfergen hskomcD : enwanneerzy omd e
'oft meenden uit het Ys te zeilen , zoo
quamen zy altyd bedoven daer in ; jae de
ganfche Ze e , van Spiisbergen tot Kundenoes,
cn tot aen de Wi t t e Z.ee coe, fchccn altemaclvolYs
te wezen; doch alzoo dit weinig
voorvalt, zoo behoorde dit op een gemeene
tyd te gaen, dewyl deze togten gemecnlijk
al tot dß Noord-hoek van Nova
Zemla toe gekomen zijn : al is 't dat van
de Ruflen getuigt wo r d , dat i n ' t Jaer
zeftien honderd negen en zeftig, in de
warme t y d , ook een menigte van Ys omtrent
het Weigat was, 't welk ik zegge
ongeioofelijk te zijn , of ten minftcn zeer
zclden te gebeuren , als men de dag-ver.
halen van J , H. van Linfchoten, cn van
mu
my eldeis
aengewc-
I i