t-i ÄU fl.
4 f 4 N O O R D en O O S T
• l a g v a n o u d s h e tLa n d f c h a p d e r .Siictf«; welke
Volkeren vrybe z adig t enBurgeriijkleefde
: des zelfs Steden worden gezegt gew
e e f t t e z i j n , volgens C/wvfnV« > Tasktntt
Corar», Coikar en Jarkerrf. «
DeArabilche Schryvers^raísjaJes, die
het Leven en Daden van Tmurlaen befchreven
heeft , fteld de grenspalen van
Thrkeßin . dat i s . Difi of Défi, akdus.
De grenspalen des Lands van Difi of
Défi , zijn ten Zuiden , de Zee KoUnm ,
oiDiß , dat i s , d'Ar abi f che Zeeboezem,
en de Middelandfche Zee (ve r i l a cndede
Kafpifche Zee , ) ten Oof t en de Koninkryken
van Chorafmie , Atrar, SagrtMk, en
hec Land der Gere», beneffens de Sinezen;
met de Ry k e n van Meegal en ChAta : in
' t Noorde Siberien, Berar, Kaphttr, met
Bergen en loucere Wo e f t y a e n . vervarelijk
voor Vogelen en Beeñen : in 't Ooften is
RuiUnd y Bulgarien , en al de Landen die
de Chriftenen bewoonen.
Jbdalla in zijne Verhael-fchriften van
Sirni, z egc , benoorden Charaja is een boers
Volk gelegen> die genaemt zijn Giden ; en
vandeMoegalen, Kttmchatay, wi e n sLa n d -
fchap gelegen is naby de Moegaelfche Velden
, en Twkffian.
Tárelo» leit van Samarkand achtien dagen
reizensj ook achtien dagen reizensvan
^ndrtzAn , in het midden van MogoUfian.
Doch zommige z e g g e n , deze plaetze te
vinden is tuiTchen Ciukfir en Q^otin •
THrQian.
Cheiei.is,vo]gensWarnerM, e e n eLa n d -
ftreeke, in het Landf chap van
•waer van de Ho o f t - f t a d Itil genaemt
w.ord t die na allen fchyn heden in w
niet en is.
U i t zeker Me i r in Tnrkefian, Scheron
genaemt, I>orc een Vl i e t , Lu genaemt
en fchynt die eertyds door de Stad L U ,
gçhecen, heen tefchieten.
D e meefle Inwoonders van die Stadwa^
ren eertyds Mahomecanen , en zommige
Chriftenen , doch weinig Heidenen. Be -
halven de Tu r k f c h e Taie, fpraken z y noch
eenen anderen Ta e l : zommigewa r en bruin
v a n A e n z i c h t , en andere blank. De He i -
denen verkoften aldaer hunne Kinderen.
Abulfed^i fteld, na voorgang van Arabifche
Schryve r s, in Turkefian, de Steden
Kartjah, Jadtdal, Tangikant, of ^engikent.
Pnd of fend, Farab, Efiijah, BaUgagu» en
Ca^kar. tot Ho o f t - f t a d van als
mede Karakitm , in de laetfte geweften der
Türken ; na "t Oo f t e fteld hy Taroes, b o -
yen de grenzen der Tü r k e n .
Het Koninkryk van Kutan, en b y Trigant
QMtan g e n a emt , het welk Markf-^
J'aulm en Ana»ie, ook in 7nrk.efian of
Groot T u r k y e n plaetzen ; word gezegt
lang ce zijn a cht dagen reizens.
De Hoof t - f t ad is ook Koran genaemt.
Kotan i s , volgcns Ving Beigh, een Stad
der T ü r k e n , hQ\ia Biirk^nd , en opde z e
zyde van Coiktr. Zy zoude ry k van In«-
woonders zijn. Is gelegen tui f chen' t Oo f t
en Noord-oof t e : en komt men van d a e r ,
volgens Ananie , over den Berg Imatu.
De Landen van Turkeßan cn Vsbek. leveren
veel Kamelen , DrommedarifTen en
Paerden uit.
Uic de mo n d van eenige Ko z a k k e n .
die in Turkeßan , en hec Boecharen La n d
hadden geweeft , word my iiit Moskou,
i n ' t j a e r het voigende gefchreven.
Tttrkefian , by de Ruifen genaemt Tnrchefian
, is een groot g ewe f t , daer eenige
Steden in zijn , beroemt door Bricharen en
andere Ta r t a r s ; de Steden zijn niet g r o o t j
met gevlochte Tuinen , daer Ae r d e t u f -
fchen geworpen is , beveftigt met grachten
rondsom; zy hebben daergeene Stukken
o f G e f c h u t i tuflchen die Steden , in
hec Veld , zwerven Ta r t a r s , die van deze
Velken , Kozakfche Or d a genoemt wor -
den , zijn Mahometanen , fpreeken Ta r -
tars , beftaen meeft in R u i t e r y , zijn goede
Zoldaten , met Bo o g , P y l , La n s , ook
lange R o e r s , die uic Indien bekomen ,
voorzien , hebben Boom-wolle Lo r t e n ,
fchieten ook n e t : komen Jaerlijks rooven
op de VIekken die boven aen de /rrü en
O^yzijn, en verkoopen de Menf chen. In
Bucharen L a n d , daer de Ruf l en zeeraengenaem
zijn , en heeft den Buchaerfchen
Konink eene ganfche Li j f .wa cht van Ru s -
zeo ) die hare bezondere wooningen hebben
, en by haer Religie blijven.
Turkefian wo r d behecrfcht , als ook de
boven gcmelde Tarcaren door eenen Prins
o f Ko n i n k , genaemt T^/ c f e a«, die onder
de Buchaerfchen Prins ftaet. Van de R i -
vier Darjit wiße hy te zeggen , dat in een
byzonder Me i r , dat hyhunSinaMore,
of blaeuwe * Zee word g e n a emt , ftort, »Kifpifcb«
en zoude ongevaer zeven of acht RuiTche Mmaocmt
mylen of Wor f t en aen zijn u i t g a n g , meer ¿.«'"oofd,
o f minder breet zijn : de Kozakken zijn
aen den Tefiicha» gezonden geweeftmet een
Afgezant, om over de invallen der boven
gemeide Kozakfche Or d a te klagen. maer WJMW
alzoo de zelve daer geftorven i s , zijn zy
uit Bucharen we g g c l o o p e n , en van daer
eenige op Tobohk , de andere op Afirakan
te rüg gekomen. De z e Zome r is de Ko .
zakfche Or d a met drie of vier honde r d
man op de roof geweeft , onder de VIekken
van Tobolsk . maer tamelijk ver afgelegen
, doch zijn door de Ruflen geilagen,
' y f gevangen worden herwaerts gebragt.
Voor.
T A R T
Voorlede Jaer zijn by my geweeft T a r -
tars , die van de Mahometaenfche Re l igie
niet weten , maer als willen bedanken
o f b i d d e n , flaen beide de handen t ' z a em,
en zetten de handen en oogen na den He -
mel , zeggende , groote G o d die H emd
en Aerde heeft gefchapen . beloone of beware
U j en z eggen, dat zy den zelvigen
eenigen G o d aenbidden, en de verryzenis
des vleefch gelooven , maer met eenige
verdichtzelen van de verhuizing der Zielen
, en zijn de oprechtfte eenvoudigfte
Menfchen , die ik van die Na t i e gezien
hebbe. Du s ver gemelte Brief.
De naem d e rTu r k e n is in Afia> volgens
Horn, zeer o u d , en f p r e e k c ( z e g t
h y wyde r s ) al van Tjrcas. Pliniui en Aieia,
plaetzen de zelve tuflchen het Meotifche
M e i r , en Kafpifche Z e e ; fchoon de zelve
zeer wyc cn breet doorgeheelScythienver -
fpreid zijn geweeft : de grootheit der zelver
naem is ruchtbaer geweeft , van de
Sinefche grenzen a f , toc aen den T a n m
toe. Veele willen dat de Tü r k e n en Ta r -
taren van ouds een en het zelve Volk zijn
geweeft , hebbende een ea de zelve Prins
en Ov e r f t e , tot de t y d van eenen Oguz.
Chart, welke twee Zoonen hadde nagelaten
, Kajud , cn Gekßlp , die onder zieh
niet kondcn vereenigen ; des is ' t gebeurd
dat deze der T ü r k e n , en die der Ta r t a r e n
Konink is geworden, volgens de Perfifche
Hiftoric van eenen , vertaelt by
Cool, welke wyde r s z e g c , dac
Tttrc de oudften Zoon van Japhet w a s ,
die zijn Zetel l u d i n ' t Landf chap Selingai;
Wiens Broeders waren
Cbaz.ar , die zieh aen de Oe v e r van de
Hha oiTolga neder z e t t e , daer hy een Stad
na zijn naem ftichte , waer van een volk
quam ChazArien g e n a emt , en de Na b u u -
rige Zee Chofar ot Cafpium gebeten wierd.
Koks, ftichter der Ru f l e n .
G<u- zette zieh neder , dicht by Bulgarien,
daer h y h e t volk ^¿»«/gebeten, ftichte
, die de zelve was met As, welke in
Noorwegen en Ysland , als een grooten
God van ouds ge-eerd wierd , van wiens
afzettclingen Geiz-ira gena emt , den Perfiaenfchen
Schryver z e g t , zy het flimfte volk
onder alle Tü r k e n te zijn.
TÄ^» , die zeer verftandig wa s , en de
konft vond van Zy d e te teelen , te Schilderen
, cn te Vc rwe n ; welk miflchien
Vader cn voortplanter der Sinezen is geweeft.
Saclap woooden in Siberien, waer va
zeker volk a fkomf t ig is SacUbita gebeten
die , om de groote koude , huizen onder
de Ae rde bouwden.
Kemari omtrent Bulgarien zieh ontliiclc:
R Y E.
die twe e Zoonen h a d , Bulgar en Purras >
welke kleederen hadden van Zabels-vellen»
en andere Pelteryen.
rolge» de Koningen der THrkfn of
Turquefianners.
TVrk. dan die de eerfte grondflag van
het Scytifche gebied leide , en We t -
ten ma ekt e , leefdc twee honderd en veercig
Jaer , zoo den Perfifchen Schryve r
wil.
Almanz,i was de tweede Tu r k f c h e Ko»
nink , Zoon van T » r k , die in hooge ouderdom
ftierf.
DMakoui de derde , Dih betekent E e r ,
Äo^e«» Gr o o t ; waer van miflchien de Kafpifche
Zee , de Zee Bakpi^e is gebeten.
D e Vierde was Kujuc, die o u d ftierf.
D e v y f d e Aienxia , die het eerfte de
em van Chan of Chaean , dac i s , Keizer
droeg ; hy hadde twee Zoonen , tweelingen
. Tatar en Mogol, tuflchen welke
Aienxia hat'^yV verdeüde ; gevende aenrue,nT«jr
Mogol het Oo f t en Noorde r gedeelte , en
aen Tatar het Zu i d en We f t e r gedeelte.
Aen Tatar volgde in het gebied na malkander
Tatar, Joukfl, Alherrßa, Eifely, Ares,
Ardou, Serich de laetfte van die ftam, onder
welke hec R y k verdeelt en verfcheurt
wierd.
Volgen de Mogolfche
die ^ Zoonen achter l i e t ,
a l s , Kara, Ari, Cur en Out.
Kara Chan, die Mogol i n ' t gebied volg*
d e , zoude zieh opgehouden hebben in
Karakarom , tuflchen twee Bergen , Era*
tak en C<iri«^geheren.
Ouz, was de derde in ' t gebi ed, van wien
gezegt wo r d , dat h y Sina innam, en beheerfchte
, ja hy bragc alle de Ta r t e r f che
en Moegaelfche Volkeren onder hem : hy
bragt mede de Boccharen t ' o n d e r , en he t
Land , heden Turt^uefian genaemt. Hy
verdeelde het Tu r k f c h e en Moegaelfche
Volk in vcele Na t i en, ieder byzondere nahmen
gevende , als Igtr, Kaukeli, Kipfchak,
Karlig. Chaiaz.i, enz. Igiir is zoo veel gezegt
als helpers of bondgenoocen , om dat
hy of zijn Volk aen Ogouz, of Ouz. hulp in
den kryg toebragten :. Kmkeii is gezegt
wagenaers, om dat zy 't eerft op wagens
te zwerven verzonnen, wezende mede Kaukai
op 't Mogol s een wagen gezegt ; Kip-^
fchak, beduid een hoUe boom ; Karlig betekent
met Sneeuw b e d c k t ; Chalaz,i is ge -
zegt vc rwyfde .