,i. Afdeel Hier, zou men de Natuur, volgens de aan-
XVUl. nierking van den Heer de Buffon, haart van
stuk. ü overtolligheid kunnen befchuldigen; dewyl het
Varken, hoe zeer in volkomenheid van ’t maak-
zel zyner Pooten de Dieren, die veel ftaaijer
zyn van Lighaamsgeftel, overtreffende, geen
het mlnfte gebruik van deeze Vingeren heeft,
om, iets aan te grypen; doch wy weeten het
oogmerk van den Schepper niet, en milfchien
doen zy grooter dienft, dan men zig verbeeldt.
Ondertuiïchen is ’t zonderling, dat in fommige
Landen dikwils een Ras gevonden wordt van
tamme Varkens, die altyd maar ééne Hoef o f
ongefpleeten Pooten hebben; ’t welk Aristo-
les reeds aangemerkt heeft, inIllyrie,P3eonieen
elders, voor te komen, e n L insleus zegt, dat
men zulks omtrent Dpfal in Sweeden niet ongewoon
is.
Kwaaien. Hit Beeft is , uit hoofde van zyne Vetheid
en Morftgheid, eenige Kwaaien onderhevig.
Van - Schurft loopen de vetften meert gevaar,
indien men niet zorgvuldig de Hokken fehoon
houdt, en het Spek van zulk een Varken kan,
wanneer het gegeten wordt, veel nadeel doen.
Luizen gaan hier mede,, gelyk in deMenfchen,
dikwils gepaard. Het gemeenfte Ongemak, dat
hun overkomt, is het gene men Gortigheid
noemt, als wanneer het Spek niet deugt, zyn-
de vol van kleine harde Korreltjes. Deeze Ziek,
te , waar omtrent de Koopers ligt zouden kunnen
bedrpogen worden, ontdekt men door 't
opopligt
en van de T o n g ; als wanneer dezelve zig j4 Afdeel*
van onderen, *t zy door Kliergezwellen o f klei- XVIII,
ne zwarte flippen, duidelyk openbaart. Ook 5T^ FI>*
kan men zig van hunne Ongezondheid verze-
kerd houden, indien deBorftels, uit de Rug getrokken
, aan den wortel bloedig z y n , o f wanneer
zy op de Agterpooten niet kunnen ftaan.
Om de Gortigheid van een Varken te génee-
zen, is het Spiesglas, hun ingegeven, van veel
dienft, Het wilde Zwyn is van deeze Ziekte
bevryd,
De Ingewanden van het Varken gelyken, zo Inwer.dï-
men gemeenlyk z e g t , onder alle Dieren het ee c
meefte naar die van den Menfch, en derzelver
gefteldheid is zo bekend, dat ik my niet op zal
houden, met die te befchryven.. Alleen zal ik
agt geeven op de deelen der Voortteeling in de
Zeug, die wegens ’t groot getal van Jongen,
welken zy in ééne reis ter Wereld brengt, mer-
kelyk van de andere Beeften zouden moeten
fchynen te verfchillen. De Lyfmoeder, egter,
heeft maar twee Hoornen, o f maakt een figuur
gelyk de Karteldarm, waar in de Vrugten agter
elkander geplaatft z y n , en het Vatvlies omvangt
, gelyk in de andere Dieren, het Pisvlies
en de Vrugten, die onmiddelyk zyn vervat in
een zeer dun en doorfchynend V lie s , geheel
van ’t Lamvlies afgezonderd, doch met gaten
doorboord voor den Mond, het Aarsgat en de
Schaamdeelen. Ook gaat door hetzelve deNa-
velftreng heen, die in de Vrugten van een Zeug,
l, dem, i i stk»-* R J wel