; fifouAf.
ffami.
ifaid 30-
feientia fpiritalis perpétua folidiwte roboretfir , bec ea
iam temporariè perfruaris, ficut illi qui cam non fùo Audio,
fed aliéna relatione contingunt, & velut aereo? vt ita
dixerim, qdoré percipiunt, fed vt fenfibustuis inuifccrata
qupdammodo & perfpe&a atqùe pal para condatur, illud
omni obierùantia cüftodire tê cohuenit, vt etiamfi ea qux
loptim? nofti Jo t re àudierisin collatione proferri, non ex
hoc quod tibi iam nota fint,afpernanterfaftidiofi:q; fufci- i
pias, fedcacord»ttio illaàuiditate commendes , qua de-
bcntdefidérabiliaialutisvetba, velauribus noftris indefi-
ncnterinftindi, vel de noftro ore iugiterpi oferri. Quam-
uis enim adhibeatur fanâarum rerum crebra narratio,
mtnquamtamen animx, fitim verxfcienti*fuftinenti,fa-
tietasgenerabithorrorem,fçdea quotidie velut noua ac
defiderata fijTcipiefts, quanto frequentius hauferit , tahto
auidiuS velaudiet vel loquerur, & confirmationem po-
tius percept* feienti* ex eorum repetitione quam vllum
ex freqnenti capiet collatione faftidium. Euidens namque
eft tepid* ac fuperbæ mentis indicium, fi verborum
falutarium medicinara, quamuis ftudionimiæafliduitatis
ingeftam, fafhdiofe negligenterque fiifcipiat. Anima enim
qua in fatietate eft ffauis tlludit., anima autem egenti etiam amara
dukiavidentur. Si itaque hæcdiligenter excepta,& in recel1
fu roeiiris condita atque indi«fta,fuerint taciturnitate fi-
gnatâ, j^oftea vt vina quxdam fuaueolentia & lætificantià
corhominis ,cum fenfus canitie & paticmix fuerint vetu-
ftate décoda, cum magna fui fragrantia de vafè tuipe&o-
rîs profercmur, & tanquam perennis fons de experientix
venis & nriguis virturummeatibus redundabunt,fluenta-
t que continua velut dequadam abyfio tui cordis effun-
dent. Eueniet namqûeinieilludquod in Prouerbijsad
; iliumdicitifr, qui hxcopcre confummauit. Bibeaquasde
tuisVafis, & deputtofum tuorttmfonte fupereffluanttibi aqua de tuo
fonte, tn tuas autem plat soipertranfeattt aqua tut. A c fècundum
: lfaiam prophetam, erisquafi bonus irnguus, & ficut fons aqua-
1 rum tutus non deficient aqua,&adtjuabunturin te defertaàfecu-
; ‘lu, fundament a gtnerationis & gtnerationisfufcttabis, & vocaberis
W adtficatorfepium, auertens femitas imquitaium. Ilia etiam tibi
! beatirudoproueniet ,quam idem propheta prornittit:Ef
nonfaciet Dominusauolareà te vitra dottorem tuum, &erunto-
culitUivtdentespraceptorem tuum, & aures tut audimt ver bum
pofi tergummonentv. Htc via ambulate in ea, neque ad dextram,
neque ad fi^firam. Acqueitafiet vt non folùm omnis dire-
&io ac mecfitatio tordis tui, verum etiam cun&æ euaga-
tiones arque diicuriuscqgitationumtuatum, finttibi di-
* 'Vjnæ legis fanbfca Sc incefiabilis ruminatio.
e neque perctpfa
re pofiitfcientiam Jpirita-
lem.
G A P V T XIV,
IMpoflibile eft autem hare, ficut pr*fati fiimus, inexper-
tum quenquamvel agnofeere veldocere. Nam qui ne
adpercipiendum quidem capax e ft, quomodo eric ido-
neusad trade n dum ï De quibus tamen ctiamfi aliquid do-
cere pr*fiim pferit, inefficax proculdubio & inutilis vfque
ad aures tantummodoaudientium eius fermo peruenietj
corautemeotam penetrare nonpocetit, inertia operunt.
& infru(ftuofitate fit* proditus vanicatis-y quia non de the-
iauro bon*promitur confcienti*, fed de inani ia&anti*
phetam: Sicut vnguentum incapite quod dtfcendit th barbamy
barham Aaron, quoddefeenditinoramvefiimentieius:necillam
fcientiam ipiritalem & eloquia icripturarum, q u * dulcioru
funt fttpermel&fauum, impollutaferuabit. ,guaenimparticipatie
iufiitia cum iniquitate ? Aut quafoctetaslucicum tenebrisi
Qua autem conuentio Cbrifii ad Belial ?
obietlio de èo quod multi immundt fcientiam battant,
& fanât non ba-
béant.
i C a p v t x V.
G Ermanus:Definitie ifta nequaquam videtur nobis
vertäte fulciri, aut probabili ratione fubnixa. Cum
euim omnes qui fidem Chrifti aut nequaquam fiifcipiunt,
aut impia dogmatum prauitate corrumpunt, immundi
cordis eile manifeftum fit, quomodo multi ludæorum atque
h*reticorum,vel etiam Catholicorum qui diuerfis vitijs
inuoluuntur.pcrfeâam feripturarum fcientiam con-
fecuti, de fpititalis dodlrin* magnitudine gloriantur•> &
econtra iandtorum virorura innumera multitudo, quo*
rum cor ab omni peccacorum contagion* purgatum eft,
fimplicis fidei puritate t contenta, profundioris feienti*
ignorât arcana } Quemadmodum ergo ftabit ifta fen-
tentia , q u * fcientiam ipiritalem foli cordis tribuit pu-
ritatiî
Bejfonfio quod malt fcientiam vtram habere non
pojfunt.
C A P V T XVI.
NEfteros : Haud re<fte virtutem definitionis explorât,
qui non omnia diligenter prolatæ fêntentiæ verba
perpendit. Prædiximusnamque huiufinodi homines di-
fputandi tantum habere peritiam & elocutionis ornatum,
cæterum Icripturarum venas & arcana (pidtalium fen-
fiiumintrare non pofte, Etenim vera feien tia non ni fid
veris Dei cultoribusppffidetur, quam is vrique non habet
populus, cui dicitur, Audi populefuite qui non babes tor, que
babetûoculos& mnvidetis ,& aures & non auditis. Et herum;
Qma tu fcientiam repulifti, & ego repellam te nermb't facer dotio
fungaris. Cum enim in Chrifio omnes tbefauri fap'tentia & fckn-
titabfeonditiefiedicantur, quomodo is qui Chriftum in-
uenire contempfit, aut inuentumiacrilego ore blafphc-
mauit, aut certe Catholicam fidem immundis operibus
polluit, veratn feientiain aftècutus efie credendus eft ? Spiritus
enim Dei dtfc’tplina effugiet fiätrn, nec habitdbit in corpore
fubditopeccatis. Non ergo alidsad fcientiam fpiritalem ni-
fi hoc ordine peruenitur, quern vnus propnetarum eleganter
expreffit, dicens, Seminate vobis ad iußitiam, meiste
(pernvita, illuminatevobislumenfcient'ta. Primum ergofemi-
nandum nobis eft ad iuftitiam, hoc e ft, vtaäuaiem per-
fcâionem operibus mftitiæ propage mus, deinde metenda
eft nobis fpes v i t * , id eft, virtutum fpimualiûm fru-
6tus,expulfionevidorum carnalium congregandi, & ita
illuminare nobis lumen feiend* poterimus. Qnem ordi-
hem etiam Pfalmographus teneri debere decermt,dicens,
Bcatiimmaculatiinvia,qui ambulant in lege Domini, beati qui
fcrutanturtcBimoniatm.Non enim prius dixit,Beati quiferupræfumptione.
impoffibilc namque eft immundam ani- tantttrteftimoniatins:0cpoftintulitiBw« immaculate in via:
mam qUantalibetaefadaueritle^ionisiofftantia »adipifet fed prius, inquit, beatiimmaculattin v ia:p et hoc euidenter
fcientiam fpiritalem. Nemo enim in vasfoetidum atque oftendens , neminem re^e pofte ad perfertrtanda Dei
corruptum vnguétum aliquodnobile, aut mel optimum?
aut pretiofi quiequam liquoris infundit. Facilius enim
quamuis odoratimnsam mÿrum femel horrendis imbuta
fmtoribus refta contaminât, quam vt aliquid exeo fuaui-
ui'fatisaurgrati*'ipfacohcipiat; quiamulco citius munda
corrirmpuntnr, qu'am ccrruptamundantur. Itaigirur&
vàspeéfcoris noftri njfi prius ruerit ab omni'fcBtiditiftima
v iriorum conragione purgarum, nori merebitur fufeipere
illud benediäionis^vngucntumyde quo dicicur per proteftimonia
peruenire, nifi prius per aäualem conuer-
fationem in via Chrifti immaculatUs incedat. Hi ergo
quos dixifti non iftam quam immundi habere non >
poffiint, fed hoc eft, fa f i nominis fcientiam poffident,
de qua beatus Apoftolus : O, inquit, Timothee depo-
fiitum cuftodt i deuitans profanas votum imitates, & oppofi-
tiones falfi nominis feientt* , quod in Grxco dicitur:
ixTçt7fa/*l><5>* TKf ßiSijXvtxt>ê<p*»iut tij u*l<êi<r(ç ptSiiS'ayvpm y>t!nur.
De iftis ergo qui imaginem quandam feienti* videntur <
acquiacquirere,
veide his qui oum racrorum v'oluminum leékioniacmcmbriæ
feripturarum diligéntetinfîftartt , carnàlia
ramen yirianortrdinquunt, in prouerbijs eleganter
exprimitur : Sicutinauris aurea ihnaribusfuis ,ita mulierimalè
moratafpectes. Quid enim prodeft queinpiam ornamen-
tum eloquiorum cæleftium, &iliampretiofi(fimamfcri-
p t rrarru rP.eciemconfe<î ui» fi cam lutulèntis operibus,
teehs. :
Tfal-^9’
Trou.ï j.
fee. 76^ ‘ I
B
f Ad quid
fonfc^
Alitr-f.
Próu. 19.
Marc. 7.
L J P/ai-iiZ.
contegens facramentaefficaciter çanas : marie u n M a » ,
« •b fu a u n n am pm em m . Sefl dicis Fotfitafi i Et„m-
busdmmammfcriptufarum difpenfanda funtfacràmen- I ' U°oet ISûfwnâffimba'Salomdn: Vire, inquit ,ibr\e- \fr»M
tatembisquitntriftitu funt,&vimmbibm bit qui in talonbm
> ** .' P t Î W Î S W H b S & Iblarum fitrubi non mm,-
nmnumpltm M eft, his qui pro peenitudine aÔuum priftj- |
i l»
verfenfibuSinh»endoquaf.tómund,(r.mamtetramfir’ “ q. ï ï ^ oeniludineaauumPriftiM
bigendo confringar, aut coenofis libidinum fuarum pol- t ß j ß
IuatvolutabrisiFietenim,vtidquodreâevtentibusde- 1 r<- ' f J ^vd utvl^ ' nquoiUußcatcoTbomitm.Æ'ienlumetiammaioriscoenicolluuionefordefcat.
E *O T en im!fL™Utf r tA r r r0nSaC«e‘ ha ' ae^ ratl0nedira''‘;i'fi’ ‘'t' i c » i
pla»arü«a»eßpulchraiaudatia:Cmdicitmpetnopheam \ P e illisv e -| ' ' '
Quare tu enarrea tuïiitm mas, & afimis tcflamenm)» meut» per P ? r C aC cronftituci, nuHo/feordis fui I
os tuum î Dehuiufmodianimabus,qu*itiequaquam ftabiliter
timorem Dominipoffidentes f de qub dicitur, Timor
Domini difiiplina&fapientta eft) fqriptùrarü acquirere fen-
fum de lugiearummçditatione conantur, lacis proprièin i
prouerbfjs memoratür: Vtfqmdfuerintdimtuinfip'mtiîPof-\
fidereenimfapientiarncxeorsnonpoterit. In tantum Verb àbil-1
laeruditionefeciilari qü * carnaiiumvitiorum fbrdepoi-
luitur, verahæc& fpiritalis feientia fiibmbuètur, vt eaml
in nonnullis elinguibus ac pene illiteratis fciamüs hon-
Uunquam mirabiliterviguifiè. Qüodin Apoftolismul-
tifque etiam fan<5tis virisèuidentiffime comprobatur, qui
lionihani philofophorum deledtabantur luxiiria, led veeris
fpiritalis feienti* fruétibuscuruabantun De quibus Si
in Aâibus Apoftolprum fcriptüm eft; Videntes autem Pétri
conftantiam & loannis,& comperto quod hammes effent fine Utteris
& idiota, admirabantur. Et idcirco fi tibi cur* eft ad eiiis im-
marcefcibtlem flagrantiatq peruenire,cünétis primum co-
natibus élabora , vt à Domino puritatem caftitâris obti-
neas. Nullus enim inquoadhuccarnalium paifionum,
& maxime fornicationis dominatur affe<Stus , fpiritalem
poterit fcientiam poffidere . 1« corde enim bonorcquiefcet fa-
pientta, & qui timet Deum, inueniet fcientiam cum iufiitia. Hoc
autem quo prçdiximus ordine ad fpiritalem fcientiam per-
*j ueniri^ etiam beatus Apoftolus doCec. Nam cum vniuetr'
farum virtutum fuarum nonfolum catalogum texete, ve-
s Tum^etiam ordinem earum vellet exponere J vt qu* quam
fèqueretur, vel quæquamparturiretèxprimeret, poftali-
quanta intulir, dicens. In vigtlijs,in ieiunijsitn caftitate,infcien-
tta, in longariimitate, infuauitate, in Jpiritu fantto, in char state
nonfifta. In qua coniugatione virtutum euideritiffime nos
■ voluitèrudire, de vigtlijsatque ieiunijs adjaftitatém, de
caftitate ad fcientiam, de feientia ad longanimitatem, de
longanimitate ad fuauitatem, de fiiauitate ad fpiritum
fanctum, de fpiritu fan6to adeharitatis non f i â * prxmia
pecüeniri . Gum igitur Hfec difeiplina atque hoc ordine tu
quoqueperuencris ad fcientiam fpiritalem , habebispro-1
culdubio, ficut diximus, nccfterilem, necinertem, fed vi-
uamfiudtuofamque doftrinamjfemenque falutarisverbi,
quod cum si te fuerit audientium cordtbus commenda-
tuhijfubfèqaens fpiritus fatnfti imber largillîmus fècunda-
bit, ac fècundum id quod pollicitus eft propheta, dabitur
pluuia femini tuo, vbicunque feminauerù in terra, & punisfrugtm
terra tua erit vberrimus & pinguis.
Quibus ratio perfections* debeat aperire.
C A P V T XVII.
CAue etiam rie h x cqu* tam le«ftione,quam expetieft-
ti& fudbredidiceris, cumte *tas marurior prouexe-
rit ad docendum, van*gloriæfedu<ftusamove,<immundis
hominibuspaffim ingéras, îliudque quodfapientiflimus
Si\ômonimetdmt,iücmrAs:tIoliapplicareimptumadpafcua
tufti, neque feduedrisfaturttate ventris : Non eaim expediuntftul-
to deliria, nec opus (fifapientia vbi deeü fenfus. Mugis enim duritur
infipientta-,ç\msL ,feruus dum non emendabitur verbis. Si enfin
intcUexerit,nonobedtet. E t , In aures imprudentes noliquicquam
dicere>Mfortetrrideaïfapierttesfermonestuos: E t ,Ne dederitssfan-
ttum cànibus, neque msferitès margaritas veftras ante porcos, ne
forte consultent easpedtbus fuis, & conuerfi difrumpantvos.Opor-
tet itaque, vt humfmpdi hpminibus fpiriraiiüm fenfuum
efimtgeftatetrit. QùantapOtesigiturbautiô&dcuita.vt
ne vanægloriæ aurore detentus, ilfrus quern propheta col-
I laudat, parêiceps eflè non poffii, quipecuniim fiât» non M it
I advfnrant. OnrnisériimquiéloquiaDei (dequibusdici-
tdr, Eloquia Domini eloquia cafta, argentum igne examtnatum,
probatunt terra,purgatumftptupulum) humatlælaudis aurore
difpenfat, pecuniam C fm erogat ad y lilramn on folum
nulla pro badaude prarmia, fèd etiam luppiicia meritu-
rus.'- O bhoc enim pecuniâm Domini maiuir prriSigaré,
vt ex eatemporalem confequeretur ipfe meteedehr, non
VtDominus, ficut fcriptüm eftj renient,mipmtqMliium
çftcumrfiira. : 1
Qufiut de càuftsfiirititaii) do Urina tnfru-
■ ttuofafit.
C a p v t x v n i i
BVabus éutëft ex entât inefficàcem fpiritalium rerum
confiât eflè doCtriflam. Nani aut die qni docetinexpertacomtriendans.
vanovetborirmfpfioihftruere
nirirur audftorem, aut cette nequam ac vîtijs tefertus
auditor,falutarem fpiritalisviti, fariaamqne doChinani
bbtutato cordé donrecipit. De quibus jheitur pet pro-
pbetam, Excacatum eft cor popuhhuitts, a* auribtu grauiteb du~
iieruitt,&oculosfiioseoncluferunt,nequando vidtant oculitjux, ,
& attribut fuit audiant, & corde intelligent, & tonuettanturj
& fanent illot.
Quid pltrumqüe itidm tndigtti grattant faltttifcri
fermants accipiant.
C A P V T X IX .
pfTOnnunqüam tamen diipeniâtoris noftri B e l; quio- i
C v win« borninetvultfaluosfitri,&ad agnitiontnt veritutisve-
nire, mumfica liberalitate eonceditur, vt is qui indignum
fè ptædicationi euangeiicæreptehenfibili conueriâtione
præbuit, profalutc multotum fpiritalis dodriniegtatiam
Corifequatur. Quibus autem toodis etiam charifmata curationuni
ad expeilendos dæmOnesà Domino concedantur
, eonfeqüens e f i , Vt firnili difputàtione paudamus,
quamconfurgentes ad refeûionem in veiperam refèrue-
rrius ; quia eificaçius fempec corde eoncipitnr,
quicquid fenfim & abfque nimiolabo-
tc corporis intima-;
tur.
K RH t
Pfal.n.
1 F
C O L L A -
S