y
lil lllli
1I f I i i i l E
quam iuftificare tur, iam coniugio Vin&iisérat. S edn e c
d ifp licuit,inquies .Reftat ergo , vtin të llig am u s per q uid
p la c | !e r it,fip e ry xo iem n cq u ed ifp h c c rep o tü it,n c cp lä -
cerè. Perobediëntiam au tcm , v to p in o r ,q u ia tempbri-
bus fu is in pu llo D e i contrarius extirit vo luntati. Dic itur
) i\\i:Exi de terra tu a ,& de cognation? tua | t&dedomopdtristui.
Sin evllaharfitatione d ife e ffit, & a n t e Euangelij tempus
Euangelicamandataferuauit | q u iv t placeret D eo ,;nec
parentps, nec domuminecpatriam relinquere dubitauit.
Po ftea p rx e ipitu r i l l i , v t corporis fui m embro circunci-
fio n isv u ln u s in flig a t, libens cum d oloribus adquiefeit:
iu b c tur ,vt filium quamuis d e an c illa fufeeptum , fui tarnen
feminis cum m atre abdicetjnon contradicit: poftre-
m b ,v t l fa a c , quemiüx ta S c r ip tu re teftimoniu diligebat,
immé landum & o ccidendum D eo ofterat, im p e ra tu r/i-
ne vlla cu n& a tion e o b fequitur. P e r h x c ergo Abraham
D e o p la c u it , quib us fuis temporibus in null© D e i mandato
autmobediens,autcqntradi<ftorinuentuseft; & t u
nunc demum te Abrahie fimilem fo re cxifiima.,fi & tu te-
p«ribus tuis ita per omnia D e i & fine hcefitatione aliqua
obfecundaueris v p lu n ta t i, ficut & ilium fcciflc cogno -
lcis:cui fi diéturn fu ifle t,qu od tib i nunc d icitur, aut ante-
quam nuberet, bonum efl hominific effe.} E t iterum: iolutus^
es ah vxore,ne qtufierts vxorem: aut poftquam nuplerat, bonit
eß homini midier an non tangere-.Etqui habet vxorem-,itdfitpcfi
«ö»/j4&Mf,gratanter adquieuiffet.Facilè enini Cöntemnèret
nuptias v q uifru& um p o tuir contemnere nuptiarum,
& q u ic o rp o r iv u ln u s in flix it , fa c iliu s c iu s euftodiretin-
tegritatem. Facilè enim nbndum fufeeptum contemn©
re filium p o t u i t , qui iameducatum non dubitauit occ i-
d e re .T u , qui qüos an fiilcipere pollis incertus es,dubitas
an con temn a sjquid fa ce rc s, figam fufeeptos iubereris a -
mittere ? D eb eo tectiam ad re liqua eius ex em p lap rouo -
care,qu?e fi conuenijint tib i,co n u en ian t& nuptia:: au tfi
n o n c o n u en iu n t, nequé nüptize quidem conuenire demam
veterem nob is vfquequaqu e iam n ö n conuenire fe- £
dfcari.. N e c id c ir c o Temper exercendum quicquid caufis :
facientibus tempore aliq uo p’o tücrit exerceri : maxime :
cùm fcriptura omnibus ferè rébus certüm & legitimum 1
tempus definia tjdicens : Tempus lugendi,& tempus ridendi:
T em p u sp a tien d i,& tem p u sm o r ien d i : T em p usp lan -
g e n d i,& teinpus faltandi.-Tètapus amp le é tèndi, & tem- ;
pus longè fieri ab amplexu. N u llam in te v e l corporis j
maculam,qui nec fe c it,inuehiat. Ec ce fpëtiem forniam-
que.tuam duæ expetuntamatrices 5; pudicitia fcilicet, at-
que lu x iiria .Illa di<^t,ego non dimittam mcum : h fceve-
10 ,led ego femper éfipere confueta fum alienüm. li la tib
i ,v t ei magis conferitiasjcceleftis regni glo riam, famUia-
ritatem p ei,an gelorum confortium bolliceturjnæc fççù- ,
lares & cadueas opcs,humanafqj videturoffe r te diuitias.
Iuftu siud é x e fto,illam pro fe ë tè e lige ,cui & natura S c iure
d eb e r is ,& cuius m unera confiât élïe me liora .N ó ignoramus
en ira qu ib usartibus m od o pér âliorum (uggeftio-
nes,modopeKCogitationes p ro p rijs Vte e x ho ctemp ore ,
pudicicire fèmper 6c perfeótionis inUiclus inimicus infe-
ftét. È ft enimilliu s calliditatis atquenequitiae , v t præter
integritatis praemiumquöd auferre matrimonioiunctis
cupitjp er occafionem lïciti faciat cos illiGitis fçpè aétibus
permanère , op tim ç fçiensm a tr im onio iip îé to s difficile
p o fl’cplen itudinem fernaremandati. N am fu gg e re t haec
fiepiùs tibi : T u ergo non nubes? tu fin e liberis permane-
bis? E txm tan ta f opes , cuitantum pa trimoniumdere-
lin q u e s f N o n fuffieit q uo d (orores tu je ho c adprehénde-
repropo fitum vpluerunt?qUorum fi & t u exemplafeéte-
r i s , per!quenuvé'ftrum repàrabitur genus •? bonum ergo
t ib i v id e tu r , v t omnis veftræ ftirpis o rigo dcficiat J. H is
confiiijs diabolus rudes & impericas mentes fa llit & de-
c ipit, vtd umh um anæ or ig inis p ro gen iem ,cog itant, di-
uin a illiu s procreatione priùentur : 6c dum terrenis h*-
redes facultaübus q uæ ru n t , ip fe hæred e sDe ie flè tïon
bcbùnt.D ic is ,Ab raham vxorem h ab u it, & Û eo p la ç a it, pb flïn t. S cd tu , cùm hteç tibi aut pér cógitatum in men-
Sc c e o h ab e redeb èo:Abraham baptizàtùs non c il, & ta- ( tem venerint.au ta lio loquepte fiig g e fta fin t j mèmor e-
men D e o p la c u it , e rgo n e c tu b ap tiz a r id e b u c rà s : A b ra - ; ftoq uo shæred è s magis Chriftianum habere conu eniat.
h am c a rna lite rc ircu ncifuse ft, & te fim ilim o d o cirpun- : I llo s fc ilic e t,d e quib u sd ié tum t^:Vadß,vendeomniatudÆ
c idiconueh erat : Abrahamnunquam ie iun auit, n e c tu dapauperibus, &habebUt,hefaurum incoelis-, &venifequereme:
v e l folennibus diebus jeiunare debebis , cui indic ium hos qui h anodes h a b u e r it , Deum fib i facit haeredem;
peccatùm fitpræuaricare ie iunium : Abraham D eo ho * S cr ip turad iceme : Qui pauperi thiferetur, Deo faneratim
ftias carnes animalium I n m o la u i t , & te q uoqu e tale o - N am fatis ftultum eft, certis incerta præp onerè, &: in fo -
pone ttiffer re. Ab fit,ab r it,inq uie s,aliud njjc tempùs eft, b o lis pofteritate fperare , quam vtrum habere po flis nej
an aliud tëmpus àd bap tifmum,aliüd ad c ircunciuonem»! fçias.Deus fit pofteritas tua,ildi cenfum tuùm tràdé,patri-
alittd ad ie iunium, a liud ad facrifiçia ; p o n aliud äd nup- mónium tuüm il li commeda, yr eum in futuro poflîdeaç.
tias ? N am qui te do cuit fp®>italitercircuncidi, ieiunare A u t nu nq q id e x c id it tib i illius fententiæ diélum , qua
c reb r iu s Jjap tiz an femel*alias oïferre h o ftia s , ipfe etiam tanta difficultate diues làluüsfieri poftèdeterminatürîyt
ad virg inita tisg lo riäm c o h o r ta tu s e ft, fuo tam co nfilio, dm p o llib ilia fa ciliu s con cèd an turimple ri, & Çame lum ^
q uame x emplo :cóhfiliö , quo fpadonibUscóeléftisregni per foramen a custranfire,quam diuitemccelorumrégna I
præmiumpolliccfùr , & q u o A p o fto lu s r,q u i in f e C h r i - . confcendere. C u iü sd iâ iv e r im t em h p c iam in tempore 1
ftum lo q u i teftatus eft,dix it : De virgimbus autempraceptum j videmus imp leri:qùo virginitatis b o n o , cui præcipue re-
Domini non h*beo,confiiium autem do: excmplp ve ro ,q u o ip1 1 gnum c cèléftèprômittitür i omnés pene diuites carent.
fe non nupfit.Illàm ve rô fcntcntiam prçterire non d eb u i, Stultum fa tise ft, v t Chriftianhshæredes ve lit in mundo
quab é a tu s A p b fto l. non exhbrtatores caftitatis, led nu - ! re lin querc ,qui totius m undi elle-iubetur exhæres. E t yt
ptiarum hæreticbritu condemriatores vo lu it o ftendere . d e fu tu ra ,6cde ince rtaprplpcritatecoj*ite t,qui prohihe-
Q u am lèntentiam ex alia parte haereticîâd defenfioném ' tûr de Cralhno cogitare.Àudi quid promittat Ipadonibus
v id en tu rv8 câ re lu xur iç ,qu a cb nbne tiirp rohib cnte sn u- D é ù s ,& f i li’b rum b ie u em ,& : nunquam fine d o lo ré læti-
b e rë,abftin èreà çibis . H a n ç& iam loiiinianils cum luis tiam quanta mercéde compenlét : ^ DÀbp çis, in q u it , iff do- j
in prima blalphemiæ fronte p ro fé re b a t, p e rq u a n ifiA - I pto mea ,&in mwo meo loCüm nominatum, melioremfilijs & fi-
poftblus pu d ic itiîe& Virginitatis intelligendus eft malè liabtu: D iligente r aduerte quid dixerit meliorem fi lijs,
taxareDoblorcs ; fu iin im em o r fu it , & n u l l ialii m agis, & filiabUs : h o ce ftlo cum m éliorem iliisd ab o , qüàm
quant fib i videbitur e lle contrarius. Q n i , ficiitfupé'riüs f if i lib s a u t filias habere Voluiflênt : nullus ferè fapieps
o ften d im u s, pu<Ébitiamtantacohftantiaprædicauit,yt
f t , qüi n o n hbc e liga t,prö fe c fp quod m elius e l l : fed li
bm ne sfib i fimilès’elïè vo lu e rit.De illis ergo eùd ix iflc ïn -
v fq üè ad eb filibs habere deudems? & fterilem te e fle non
teliigendum e ft,q uiv tma lum nuptias damnant j & n o r i
p a tG r il, hab eto j fed de lapiencia matre 6c de fpiritali le-
4 D éo inftitutas c rcdunt,ne c illo s hubete lin un t, quibus
mineprocre atos , per D ei verbum D eo filios , non fie- 1
ho c A p o ftd lu s in d ü lfit: Manichæi feil. v e lM a rc io n ift * ,
c iiio genera:Eftb patef t il ls , q ija l is& P a u lu s , quidiJcir:
qüia lium nUptiarum*, alium virginitatis Deum crèdunt.
I per Euahoeitum ego vosgenui. Xmpleatur in te iliafentencia^
N b s v e rô euudcm con fitem ur,ikn ô clamnamps nuptijas,
Beatus qui habecin S io n lem en , non in<Senatu\: ßedo-
'fiecincontinentes nuberè prohibcmus.<Sedexeinplo A -
meftico'sin H ienifa lcm, ncMiin V rb e R om a , Baby Ion ia:,[
po ftblitam contînentibus p u d ic it ii 6c caftitatis bonum
in fuiä FceleribUSjComparata.Gaue enim ne du m habere car
luademus,quàm,fi qui le incontinentes dixerint,nuptiae
a- na|es filios conc,upifcis(ipfc D e ifiliu se ftèn ó p b fiis .S cr i- j
tumeiüremed iacpncelfäab code ra A p o fto lp n o rin c ga - j Ÿtuine&'cMmïQuiçmtfodiyif&lip4trém,âut:matrh,dutvxp-
mus. SatiSjVt opinor,manifefteqUe m onftratum eft,nor* re,autfilios,autagros.autdohiümptopterEuatigeUù^ c c ip ie t in Lut u- j
K Mutt.it
I
K lue. 14.
I Matt. 12
I Mari. 5;
I luc.8.
h o c (^çulb.centies ta p tù ,& in fp tu rp v it am çternam:qui j ergo in huiufih ód i caufis vincimus » Opties cbronamur: )
iuberis filiosiamodubatós propter TV''”-Dominum ««-’- ' cpntem — I qu o d e s^ c roV in c im u r , tbtie sam plio ris(p e id e tr im en ta 1
rierbvideaiidébeas maiore eius.vo |iin tatc hond urn
1 lên timus .Au ttime s ne fó rfitan ,fi eos dclpéxéris.^xhç re-
hatbs<velle prseferre. C^upmodb certis Dei preemiuin
'd en t?N on m agnopere illbrüm d e fideradahæreditasclï,
pranulcris , fiei etiamincertapra:ponas | Non perfer
, quorum patrimonium regni coeleftis præmium collie: ta -
^eldiHgitur , éui aliquid antefertfif. $ea délbblaiit te.
Iis non m od o conçupifccaa fàcultas eft, fed oblata etiam
quorundam quamuis temporalia , & fine mcEioribus
re fpuenda.Nam q uididiçimus noftrâ contemnere ,facile
nunqpam laita & iucu.nda connubia. Sed^ecogitaalio-
poliuni us etiam quæparentes o b tule r in t, refutarc. Q u o
rum perpetua iurgia , 6c licigiofa diuortia „& muItimo-
enim nob is humanâ & tef(éna hæreditàs,quibu,s eéeleftis
dos, cafüs. Ipuitantte genefol* fobp)isfoecunditategau-r
&diuinapLomïttitur?Côtcmnarh,us cm n ia ,& c um P r 3 -
.dentes rTêddeterieant,,- acerbis &imipaturis;mqrti-
phetadicairlus;I)iç«i hominünqnconcupiui',6caliby.Dominus
bus amifilïè crudeliter ladirymantcs." Multo facilms eft
pdrs. hareditatis meà, 8c calicis m é i,tu c s,qui feftitùes hterc-
filibs non fufeipere , quam fiiiceptos amittere. Virgi-
ditatem m ihi. S ed il lc Deum animo & mente diligebat,
nitas quidem corporalium filiorum non obleélatur a-
& eius pofhqitationib. toto ex corde c red eb a t, no s ve ro
mprihu^ fed nep dploiiibus mceret, Qaret fqecupditatisJ
timeo ne fa c ié ten u s ,& eo ram hoininibus Ûcui d iligé fç
gaüdio, fedhunquainorbitatisanxietafC cru'ciatur. Aüt,
v id e am u r ,& co rd e læcülumplUs amemus. Plus enim d ir I
veteris nun quid ne tui femjnts origö deficiat ? memento
lig ifu r a lfo .q uq d a|ij c e rt^prç fertur.Sed ecçe grauiüs âli-
non nbbis iamterrenam , fed coelcllém prpgeniem de-l
q u id , fi quis té frcnqpa tr imoniô & humanis diuitijs vir-
fiderandam. Grande,revera, ddmnum eft,IFdefinatge-
ginitatem diftrahât,cui Chriftü s ccéfeftis regni premium
neratio quandbqup ccflatura: Quid vis eflepcr te , perj
po llic é tu r.O am b itipçopiô fa luxuriæ tàm y ïli pre lio rc-
quosiplè forfitan elTeyix poteris | ïllam magisfiiadeo
dimis, quo d D eus ætèrnæ gloriæ mercede ditiore merca-
progeniem diligas, qua; abfque ambiguitatetecunilem-
tur! legimus enim cçlefteregnum diuitibus qupd%mtnpdo
perin cosleftibusfedibus perlèuefet. Multaenimlünt,
denegari, Sc r ip tu rad ic en te ,
quae lapientem virumab nis van is cogitationibus rctra-
han t |u ebg; tef primb fc pot ui lie n onfia fci,fè c u n'd óna-
tüm matu nus ihtcrire, tertio quod quairidiu viuat ne-
fciat,. &an prpcrcaré filios pomtdnet ftinn eft. Cur ergo I
nop^ol nntate afiqüisfpernat, quó éi carcére neceflita*
te póffibilc eftï yer eefi, inq ui es,ne paren tes often dam,;
quorum hoc prascipuum votum eft , vu per me noftrige-
herfsopgö reparetur. SaLtisinfideliter , Scincouftanter
gnum w/or4 pî:contra,fpadonibus & continentibUsrépró-
mittit : Stiiit, in q uit ,Jpadones quifeipfoscaßraueruntprofiter
régnant c oelorum. Q u pm o d o ille cæleftis re^ni/perare po f-
fit præmium,ignoro,qui,id potiüs élegerit, èùi àbnuitur,
& h o c Cui promittitur,propter illu d cui n e g à tu r , amife-
r i t îQ u jd ergo Chriftiano ru decusîpe r fic cjquod coepifti,
ömnes cöi;pó rea svo lu ptateiv irili mente concuj cans Ipi-
iralibus te tantum aétibuso c cup ato, nô paciaris fe afoe-
Hier. 17.
timepp'ippterDeum parentes o ften d e ie ,propte> paren- minis vinei vn q u am ,q i^ in in firmio ré fe xuin gentia pec-
tes ve rb m a iorisbca titudin isprxmium nonv e re risams t- cata virginitace liipcrarunt? F a c ia tte ta lem ,v e lxq u a lem
tere; h b c e ftDe ivp luntatipare ritum vo .tap r» p o n c re ,& j c e rtèjquemfeciciexu sna tiuita sfortiprern. Qjrantum'e-
eius.dileólidni hómines anteferre.' Q u a le s iliip a fén te s ! nim vtiliu,s:. . etiam (i ad pu je fentisvits legitimum të-
fiint, qui te n o lu n th o c c llè , quod melius eft ? T a le s e - j pus peruenire pofiimus?adde quo d om n ia . . . . m o rs in-
nim aut filium non d fiig u n t , aut p e rfeélè non credunt cérta metuenda e lfq u ia iam ex eo quifq; m orip o te ft quo
futura. N em o enim eft, qui filijs fu isn o n ho ep p re teu e - ccepit 8C viuereducremur ergo d eh a c b reuitate , q uo d in
n ire ,q ü q d p e r fe ,é liu s ilo u e r it, n i fiq u i^ u td e p e r fé é lib - ; p e rpe tiiö hab e fep pflim us. Illu d v é ró q ü a le è ftV y tc um
tie iplad ubiiis e ft,aü t,q u o d credendutn non e itfilio rum . Chriftiano rummulto s 6c audias 8c intelligas , 6c fi ve lis
in u id u sb o n o . Huiufmo’d.Mqiniicipotius h ab en d iliifit,! v id é a s in tantun5 P ^ F o rm id a re iü d ic lum ,& a d u e n tü se -
quam pa rentes; Detalib u^ D ominum d ix ilïc reo r : In i- j iüs teriore cömpungi , v t quamuis nu llaeo s red argué -
tn ic i h om in is d om eJHc i eiits 5 6c iterum: Q u i d i c i ip a t r i ,a i f t n ia - ' r it cu lp apecc^ti,abftiftentia jtó^ationejieiuriijs corpus af-
t r i\ n o n n o ta te , e>- f r .i t r e s fu o s n o n a g n o v .i t , ó '7 / f i ö - '»ö« j fligere,iiï cinere etiam.cilicioq^ Vólutari,lcriptifm elfe re-
'cd^èp-töbJ^jtamtiijlifiastuafféfteJldmeniumtuum^on^-bcbtóénttèiQ^dmdm^agnusi^diétDomMt&qaüeritfaffifies
uaüit. E t iterum iiQut non od'itp.itrcm & matrem, non est me et}E t alib i r S i iufiusyixfaluus ent,péccator & irnpm vbipdre-
digmts, N o n debemus ei no ftro sp rx fe r re p a ren te s, quia b_it}E t Apóftolus;Crfj?i!g0 ctppus meumj&feruitutiredigo.Yi-
n e c fu ö s nob is , nec feipfum quidem^pixtulit, qui cür^ j de e rgo fi^expCdiat tib iiv t Cüm alij corpus luumabftinen-
difcipulos doccret,&»matris jacfracruqi nuntio ,prq,fo ïii-1 tia ie iun ióquè cpnficianti tu tuum magis,epulis 6c exqui-
bus ftanti.um , 6c fe vide re cupientium fuiilec in fe rp e l- j fitis dapibus nu tria§: 6c cum illi C h riftj exemplo fobrijs
latus, relpondit', cliccns: Q^aejtmaternïèa , & q u i {uniyra- vig ilijsr rëq uen te r'r rjuiganfnö é le s, te veto efca dillentü,
tres mei? OuicuiHjHefecerit voltuuatowputris mei,qui in coèlisejlA chorus m o llior nec volentem quidem yigilare permittat.
Inc mats frater, & for or, & mater csl. N o n q u o laiiclam m a- E c cum illila c c o & cinere Bc Omni iniuria*rum genere af-
Afatt.19.
Lup.1%..
Mutt. 19.
trein d elp 'iceret, , fed v t nos quales parentés magis com-
putare deb e rem us, fuo doceret exemp lo ,& ö f t e n d e r e t
p rx fe tren ö s cum malislaltim d ebereparentibus ,quibùs
ïBida 6c pallentia m embracircunfcranc j tu adornatus 6c
Ip len d id u s& læ tu sin cedas; & c um ill ip e n è om n e t em pus
lachrymo fiso rationib us trahfigant,te r id e re , 6c lulllen
e c bono s quidem prtetulit. Impuun lad s e l l , te e i j xurian d e le g ie r :. & cum alfid u ailli aduerfus diabqlum
aliquem ve lle praeponeie , q uinepfe tibi p re p o fu it,q u i eompugnatio . . . ,'le . t . . 1 . . . . . tibi exercere carnis
pro tem o r i ptiam non feculauit. Prasppnis enim ilii mul- 1 lib e at vo liiptate s. .N u n q iiid non vhus omnibus D eusj
turn,quado,id quo d pro magnb habere te yoluitirelpiSiS; baut non omnes C hrilKanl eiuldem iiidicis expe<ftahjfad-
S iillu d q u o d habere minus vo lu it, magis cligis . D ic ite - uentum ? aut fo rfitan micior alio alio s vel a c iio r ignis ex-,
nim -Apoftolus- &:Quis nös fepatabit a ebaritate C H R I S T I? |-pedlar, ve alij tantum lo li c i t i lin t , & a l i j tantum fecuri?
Tnbuldtio, an angajüa„tn pcrfccittio,an fames,ai! undn.ts, an pe- Cred e m ihi, quod S n l li ve lin tfe cur ie fle ,liiib iin te llige --
rkulum,angladuis? Q u ic iin q u e ab h i s , q u x C hriltus d ili- rent expedire. S edifta,inquies,paucorum fu n t : Paucogit,
lcq ue ftra tur ;am a iore ciuschar itate le ce rnitu r. N o n
perfeélè alterum d ilig it,q iiiid pqllid^re nqii vu lt , q uo d
iç iteù n ffe t^ am a re ,q u é ifid ilig it’. l^iferuifihifiiiSJsft^vt'
n o sd o e r fe é la eius efiari taré-, autmatrimonij caul^fetra-
liatvaüt ^a ren tum, quos nec mors quidem debet fépara-
rc , nfecglâdiùs. S cd hô c,inq uie s,in pérfecùtibne db fe i-
uandum eft erras fi aliquando Chriftianum in h i t vita'
^ ic em habere putàs; T o rie s enim pcrfecutiqne patimuri
quo ties aliçpius fenélitatis officium a trii tteier eompëllirum
e ft ënim 4 n g ü fta fia , per quam ineteleftis re gn iad i-
"tus in tro icur: pauco rugj eft & excëllens integritatis p r e mium
, q uod Idlis virginibus repromittitur. D e quib us
bau cis^erë>c :pnü énit, fi illud habere defideras , q u o d
.paucis prdm ittitu r: niib e ie enim omnium péne homi-
num eft.nialorum & in fip ièn tium, nihil gentile e ft,id té
é x ë f cere v e ile ,q uod cu n c li,& illud h ab e re , q uo d etiam
peffimi cortfequuntturlfed vt de hdminibus taceam^luxu—!
rian tu r&fe r« e ,peCude s ,& vdludres q u o q ; n u b un t, nihil
m u t :m u Jtö g ia iïiu s fi'fü ad em u r ,& fia tib b isb lan d im en - màgnum cumpo rc is & c in ib u s a liq u id h àb erèèommu-
ta exigant quo d nec poenaextorquere d cb ue rat.Qup d cs n e , D ei potiüs Sc A n g c lo rum e ius vitam omnino feólare.'
tohel 2 .
Pet. 4.
uCor.p.