SacratuhißorU V Â i . E N T i i u A Ü V & e t V A l iN S .
VidtNieeph.
e. 4Slib.
iuSoQ
Isb.s.cx-v
Dæ.uîülm
peratoiis
crudclitate
adluä abluirai
libij
dinem.
THU.
Oraculü
de ydêtisj
fuccciïorc.'
Valens
quOsim-
periû occupât
Uïos
lulpica-
b.uür trucidât.
3
Theodo-
àoluîi
■ Mccumor
ns multi
nomma
mutant.
c
Vidt Ni*
ctph.c. 26.
ï ï h m â
.19’.
T b eoii.il b.
4 Cr tS. lÿ.
. Valens
fuperitue j
Achanafîo
:xâdn»
petiêfu- j
«ont.ri in
■ oithodo-
- soi non :
■ m'oueric.
»Aiexädr.
popuius
tcmemior
«/Athanafh
obitusau-
Q0 37Î-
P
»Petrus A*
rhanafii
(uccclior,
' çarccri
roancipa -
MS"
Lucitts A-
thânafio,:
ab- Imper,
fuffeetus.
Quài Imperator Valens multos qui Tti. primunt nominis fui etc*
mtntum habuerunt, tugulauit, propter netrotiian~
tiamquandam,quam fama addjires eins
tranfmiferat.
C A P V T XV*
Ç V È id em tempus peflîriius quidam daèmon, împerà-
L J tons crudditate ad fuarii abutebàtuf libidinera. Nam
quorundam fiominuni curioi'orum animos induxit, v t
per >txptfft»relar, id eft* diuinationem quae fit permortiio^
rum Ymbras excitacas, perferutarentur, qüis pofi: Valentem
Imperij gubernacula obcincrct. Qui bus quidem
magicas præftigias exeregneibus', dæmon i vcifolec, nori
pcripicuum , led obfcuiumrefponilumdat : nimitumlißubßtoidlorum
Worum,quadum Lucius in folio fuocoÜôcaretur è-
Uenerunt(quafane qudm multafeereJSabiniu Macedoniattus nullam
in hiftoriafeu mentionemfdciï.fed Petrus ,qui ad Damafum e-
pifeopum Romanuinfugiens, incolumtsferuatus eft, in Commenta-
tijs dfe rel'tftisea commemorate & quod Ariani & Lucius
fummam ihmonachosquiin folituditievitam
agebant,ctudelitattm exer-
cUerint.
€ À P V T X V I L
ET S I eoriim facinoriihb quæiri initio epifeopatus Lu-
cij, contra eos qui extra vrbem Alexandriæ in rcliquis
Ægyptipartibus habitabant, partim in carceribus, partira
extra carcëres crudeliter patrata fuerunc * 5c quaraterasquatiforellè,
TH . E .Ö .0 . ëx quittas eius nomen* tionealijyarij^törmentiscxcruciati, àlij prater ea,exiïio
Vidtm
etp.c.
ïtàmtieiù
m w é
n 'I.4.C.
jZÓ.Theol
li.
a Sabinus
ftoiiaria-
niis.
t Qfiia
Maccdo-
nianus in-
quit Curt;
•vidtfup.
'2
« praterea mùltàti éflèht,4Sabiöus nullam omnino fccit
mentionemfquippequicum f Semiarianus elïer,’ ami-
corum Icclera dccultaui t ) tarnen Petrus per literas fuas ,
quas pofteaquam fuerat ex vinculis elapfus, ad orilhcs v-
bique raifit ecclefias, eadem omnibus patëfcdt^ Quivc
ex carcere efFugerat,ad Bamafiïm pomificemRo'manum
aduolauit. Proin de Ariani, licct numero pauci , ecclefijs
tarnen Alexandribis de integra» potiuhtur. Non longö
temporis interuallointeriedo ex edidö Imperatoris ma-
dâtumeft ,■ vt omhes qui fidem Cobfubfiantialis tene-
bant, non Alekaädriafolum^ fed ex vniuerfa ètiam Ægy-
pto penitus expcilerèntur. Qùjnetiam præfeéto impera-
tum,vc cum ingehtibus cöpijs omhes ybiqueperfequére-
tur, quos Lucius indicarct. Eodemtempore monafte-
ria in folitudine direpta , diuexau ,• & crudeiiterexpu-
gnatafucre. Nató inermes, quinè manümquidemad
idum repellendum extendere Vole bant, viriarmatiag-
grefii , adeo miierandum inmodum enecarunc,:vt fce-
lera in eos admifia, nulle? dicendi genere explicaripóP
fint» - ,
qui diet port V alentem régna tur us, mciperet: nomenque
ei compofitum tore. Cuius reifama ad aures permanac
Imperatoqs. llieigicur, ncquèrérum futurarum feien-
tiam* neque poteftatemres pro arbicratii gerendi, D eo i
cuius mmi omnia predate adminifirantur , permittere
voluit: led religidfiis Chriftianæ præceptis ( quorum ftu-
diomagnopercfiagrarepr« fe^ulit ) peni'tùs derelidis,
compares, quos imperio fulpicabaturpotimros, trucidât.
itaque omnes quieranr vel Theodori, vei Theodo-
ti, vel T^eodofij, vei Theoduli nomine, vel alijs confirm*
libus nominibusappeîîati , intcrficit. In quorum numéro
fuicjrheodofiolus, vir nobiiis, exgeaere patricio ; qui
'abHiipaniaad Valentemaddudlus, mortemultatus elt.
Multiigicutprsemetuiprocum ahimisiniedlai, fuacom-
mucacuntnorainar-eaque quæpàrentes illis inlucem edi-
tis.im poiueran t,tanquam plena periculidenegarunt.Sed
de his Tatis multa dixifie videor. .
De morte Athanafn, & Retro eius fucceffore:& quodpojl morteni
Athanafiii Ariani mandato l>itperatoris Luciuniecclefu
Alexandrin*,coritefto in carcorcm Retro*
prafeterunt*
Ç A P v t xvU
H OC loco intelïigarïids oporfetj imperatoretri, dürif
vixjt Athanafius fcpifeopus Alexandrinus , diuina
quadam prouidentia Alexandriîe & Ægypto pertur-
bandætemperafie: qujppequi intelligèret j ingen tern ibi
muhitudinemefle, Atiianaiiqpenitiis addid£ami& pro-
ptérea formi'dàrec, ne fi ieditio Alexandri^éxcrcitarctut
(eft c cnim popuius die natura lira pauld fetuentior)R«P
* fitfanëo Atttone monachd, & alijs vir is fanftis, ex
iuagrijbiftoria.
i C A P .V T X V I I L
^ E D quoniam in m onafteriorum quas' in' iEgyptoetant,
Omcidimus msntionem, nihil obftat quo minus deeif-
dem pauca dificraraus- Ea Iocs qustif dicuntur dmwTi&x,
id e ft, in quibusmonaftica viu'endi difciplina éxcoli tu.r,
quanquam fortafle tnf aÉgypto antclongum temporis
. . fpatiura inidiim fiu&pleré; tam'eti ab Ammone, viro ianpublic.
inde admodum laedereturv d Athanafius verb poft ! «ftilfima, fiiére mulcomagisaudïa^ainplificata^uc;
multa pro Ecclefia confedta certamina,cum épifcopacutn , cum adolefcens efier, a nuptijs abhorruit ille quidem;fed
quadtaginta fexannos,-nonabfquemultisgratnbufque j tamericum notinulli amicorum eum hortarencur 4 vt
periculis adminifttaflet, d^ceffit e vita,- G rati an© lecun- honifacohtumeliole hupfias! inledlaretur ,• led yxoréhï
dura & Probo confiilibus ; ^ Petrumque, vitu'm valde dUceret,ilIismoremgeffit,venitqueadhuptias. Acffatim
pium &ceximium,- reliqifit fucceftorem. Coöfèftim igi- vtvirginemethalamo exemerat ,’,&cohfuctacompbm-
tur Ariani magnosauimos fumere teeperuht, de Impera- pain interius deduxerat cubiculum.- tandem vbi necel-
tori* religione gloriari; & abfqué mora Ath'anafij mortem ; farililhusdebeffillènt, arreptoin maniim libro epiftolas
Imperatori, qui turn Antioehis commorabafurfignifica- 1 Pauli compledcnti, primüm epifiolairtillius Apoftoliad
re. Icemq; Euzoius,qui Antiochiae fed? Aritn * epifeopus^Corinth, ccêpitlégere, praceptaque illjus denuptii
ruif rum nrf,finrn.m (‘•trrnnripMm . 1 • I. I * • • * . «... * .
P
Petruse-
ip fus car.
cere ad
Damasü
Pont. Ko*'
maniuEi
icohiugit:
EdiiflA
lm p .0
cius ar*
maror,
Monafte.
direpri
Monachi
malecrj.
äati.’
Vidé Ni-
itph.c.i+
tf.Ub.u.
M U
if. Thtodi
li.4x.iC.
z7.24.tU
Ruffin, lib;
z-cap'f.
'méxnriotd
ivndcoru-
Amnionii
Sreiuî
fpóln pet*
petuuiior
coniugio'
calibaius.
tuir,tum etiam oceafióncm temporis tam commode ob-
latam arripiens, iter Alexandriam parare , vti reókionêcc-
ciefiarum q iiç ibi luht,LucioAriaiidimpcrtiret;idc.quoqy'
Imperatoti vifum eft^ Qhare Alex^ndriath cuittpotcftate
Imperaroria quàm celerrimeproficilci maturate Qinnet-'
iaih Magnus, qùæftor Imperatoris ÿ ilium 96 cömiratur»
Addebatur.erianr mandatum, perfcriptiimad Palladium
præfe<5hlm AleXandriæ,vt copijs militaTib’us Eu^'oij'inftt-
tuto inleruiretur* Quocirca & Petrum córnprefienfum^
in'cuftodia:m tradunt:& alÿs clericis.aho in alium
mandatiSjLuciuminfedeepilcopali
‘ collocanr.'
Modifia atqut Arintheo Cojf. anno feilictt Chrifii 37z. Athmnßuni
exoMvita miyrnffaad Qominumfcontrdr Soar ut cm tenet Bnrontw,
Min»pred.n.6fv :
iugiexponere; dcinde m ulta aliunde adijcere : docere
nupiiarumincommoda 4 qudm ttiftis fit inter.virum&:
mulierem vitxcohfb'ciatio, quamacerbidolotes mulie-
reffl grauidam pungant* Addere etiam moleftiaS,qui in'
liberorum education«: inefle rolencrpoftrcmG^virginitatis
commoda percenlere,- &quatenus virapura,’ inuiplata,
& ab om n: labe vacua, fit libera; & quod vitginitas nos ad
Deurfi qudmproximcfaciacaccedcre. Hsecaliaquemulta
apud vxorem virginemelocutuS,- perfuafit illi', vtpriuf-
quam <Ongrederentuf, eam vitsrationem, quam huma-
na cohfuetudo poftulat, prorfus abijccrent. Ambo igi-
tur, quafifoederede ea repaifto, ad m ontemyquiNitria
vocatur , redid le conferunt; ibique ad exiguum ternpiis
in tuguriostatem degentes, communcm vit£C monafti-
c^dirciplinam exercuerunt,nuUoviriliSauEmuhcbrisfe-
3tus diferimine habito : fed vnum corpus vc eft apud
'Apofto-
H
/itfftno i*
•Nitrissnio
jte cum'
11 poli itià-
null vt'*
agirftto-
I a»Rieif°'
Ammonis
mima ab 1
angelis in
czlum y - f
fublsca.
B
Monacho
rfi aliquot
hiftonz. !
V A L E K J I N I A N V S E T V 4 i E N S. ' I , 'l I I l| Il W
Apoftolum fiieroocia Chiifto. Nonlongo ppfttp'tinf dicebat: qui infer fitignla , VjuïUiirtradebffpriÉccpia ;
nerre. nouafDonïà & virpo rnrOt-rnnra Ammuuei TT Ür { nr*y*Wc'àfl n ipnm^îin/l.vax /•MHil.j.-.--.1 ^ T L i
Didymi.
C
Piotis.v
Kidori.
Pambonis
ffa h 8.
pore,nouafponia virgo ihcöfrup.ta Amm© aemfic afi-
fatur ; Nön tedecet, qui temperantiæ & cafti :àti coleh-1
die tetötumdedifti.foeminam in tantillodom ciliö co;n^
Ipïcaii. Quare, fi videtur, qui (que noftrumfi pararimin
monaftico vitæ genere ex!ercendo le ponat; Hoc itaque
de veriufque fententia padum eft.-atque alter baiter a le-
grcgatus,quodreliquum eratvitæ,eo pado contriuit. A
vino Sf plèo vterqqé abftinet, & panem ficcum ariduin-
que comedit; idqueinterdum poft vnum integtilm diem,
nonnunquam poll duos, aliquando poft plûtes. HuiUs
Ammonis animampoft mortem ab angelis in caelum fub-
latam, Anrohius, qui éifdem vixiit temporib. vidit:qufcm-
àdmodumab Athanafio Alexandriae epifeopbin eius vi-
ta commpmoratum eft. Quapropter permulti Ammo-
nis viuendimodum ftiidiosè imitaricoeperunc; ac monk
Nitriae, & Scitis,paffim mohaehorura multitüdine refer-
tus eft: quorum omnium vitas figillatim perlequi, fepara-
tam tradationem poftulat. Verum quoniam inter'eos
vifi pij, quicum propter difciplinam monafticam , turn
propter Apoftolieam viüendi rationem, quam cole bant,
valde fuere exirnij, res nonnullas perutiles^& niemoratu
dignas turn gefièrûnt, dun locuti fiintmoninCommodum
eric, mea quidem fehtentia, fi ad vtilitatem legentium
exmultis pauca in banc noftram hiftoriam includamus:
FercuchuhcAmmonera nunquamleiplumnudum afpe-
xifie :■ dicereque conlueuiflecurpe elle monacho fuum i-
pfius corpus nudum contemplari. Eundemque, cùm effet
forte flinnen tranfirurus, veftesexuere niagnopecère-
uetentetn, Deura precatu mefle, vt ei à propofitp , quod
inftitiierat heutfquam repulfo, tranfitus fieret. Quo fado,
angelum in vlteriorem fiu minis ripam eum tranlpor-
tafle. Didymus.quietiam mönachus fuir,nonagimaque
confecitaqnos, pettocum vitæfpatium nullius vnquam
hominis foeietâte & tonlûètudine vlus eft. Arlenius éx
eodem numéro, adolefcentulos, qui deliquerant, à com-
muhione non legregauit, led eos, qfil in difciplina mona-
fticaprofecerarit. nam adolelcentulus, inqiut, filegrege-
tur, contemnit ; qui autem profecerit, dolorem, quem ex
légregatione capit, cité perlêntifcit. Pior,interambulan-
dum Ibrebat comedere.-atqicùidam interroganti,' Cur ita
facerer ? refpondit : Seincibo fumen^ônon quafiopus
facere, lèd quafi luperuacaneum quiddàm. Al tèri item
de eadem re fcifcitaiiti, dixit : Neànimus, dum conif do,
voluptate afficiacür corpoiea. Ifidotus dicebat, qiiadra-
ginta annos,ex quo peccatum in animo fenferat,iam præ-
pretesÀdDeumfundere.cbhlucuit. . In numefomenâ-
chorhm, qui ebtempore Vixerunc,duc)Virierantpietate 1
&lândimbnïaeximij,quiebdemjtomine^vtërqii'e^enHT) ...
vocabàrnf M acariu'sjnü ncupà t i fuferunt; q uoruim al ter ex Mad
fiiperiorè Ægypro, altet ex vrbe Alexandria oriündüs, v-
terque multarumrerum cau'là, vtdifciplinâe mbhàfticàe,
vicâe pièrnfticut^, morum præltabilium, (jt mïraculorüm
deniqueab ipiïs editomm, perceï’ebris& îlluftris.' Ægy-
'ptiusMaearius hibrbistam mülc'bsiiberaüit , tôtdæmo-
nés ex hôminibüs.qui eifdem agitabàn t ùr; eiecit; v c res ab
• ëo per Dei-gratiâm geftæ, opus feparatum defiderëhr. fer-
ga jllos', quiiri ipfius congreflûm vehirëht,fcüerkate'cuniî
reuerentiatemperatavfuseft, Alexandrinus aùtem , etfi
inalijs rebus omnibus ei lîbulisfuit : îh haC târheh ‘dlfpar,
qubdaduerluseos’i quicumipfo colloquebar^ur, fehi-
larem 5c iucundum oftendit ; atque adeo vrbanitate &
facetijs adolefcentulos ad monafticam viuendi difcipli-
nam allèxit. Iftorum difcipulus fuit Ëuagtius.-qui ftudium
fap ien tiæ in initio quidem verbis duntàxat, poftea autem
fadis diligentilfirriè cxcbluit. Hic primùm Conftanti-
nopoli à Gregorio Nazianzeno eft ordinem diaconi con-
fecutus : deindevnàcumilloïnÆgÿpkum profedus,ibique
Euagrii.
cum illis pijs viris, quos fupradixi, collocutus, illo-
rum viuendi genus ardentiftudio imitari coepit : torque
nfiracula ab èo édita, quota Macarijs præceptoribus fuis.
Iterhque libri ab illo accurate confciipti ; quorüJh vnus
Monachus, ûue de viuendiratione, quæ in agendo cerni-
tur : alter Gnofticus, fiue feienria præditus, dibendus lit ,
in quofunt capita qumquaginta; alter Antirrheticus, id
eft, aduerfus dæroohes centantes-confutatio, exSacris li-
teris co iled a , inque o d o partes diuifa, numéro odoeô-
gitationura mentis noftræapte rélpondentia. Sexcenta
prætereà problemata de return prælehfionë fiiturarum
Hisaccedunc duo càxmihurn libri; vnus ad monachos:
quiiri coenobijs & conuenribus ætateih degiint : âlrçr ad
ÿirgihem ; qui quidem qùàm ëximij fine, faêilèintellrgeht
hi, qui funt eosperleduri. Verum bppofttinum tèrapus
meaquidem fententia, hoc locofe offert, pauca eXillis,
quæ funt abeo de nionachis çommemorâta, huiciërrhb-
m aftexèndi.ficenim loquitur : VU Ma, quasmonaehiante
nos inïiiterunt, feint nobis necijfarifiindagandet,npftraque vita ratio
addicts dm genia. nam multa ab illis feint&prtidenwdifla. &
attapraclàrè.Ex quorum numéro vntts dicebat,artdiorer.l teitutore-
queviftut rationem, eamquefemper*qudbiliter]ôbferuàtam, mo-
dùcum cbaritaie iungtrétur,monàcbumbrtui àâ portum
terijfle , ac nunquam vei cupidicati vel ine confeniiiïê. t idefe, va'ctiitdtiïabomntbus4tympehurbatmibus,perdufturam,
Pambo, virliterarumomninoignarus&rudis, adquen- i'demfefetfeendain‘featrem%odufteibrisgrauiterturbatumdtbe\
damaccedebat.vtplalmum difcerer:& cum primum ver- fauity0 dMïiitmandatisdeiffat, vtègfeiisiimanntiferuifeti
fum pfalmitrigefimiodaui aucliuilTet, qui ita fe habet, Caufam ver o regatta Niiila;inqitif,re, eiufimdiperturbdtióflet
'DfriyCuftodiamviasmeas, vtnopdelinquaminlmgua mea: lè- tamfaalè fedaritur, quammifericordia. Cuïdam ex eorum nü-
cundum aüdire nolnic, fed decedènsdixit: Vuushicver- \ mero, quitd temporis fapientès fum habiti , ad Antonium Mum
ffis lat eft , fi modoenm reipïa 5c opete dilcere potuero.
Atque illi,qui verfum docuilïèt,ei vicio verrenti,quod lèx
menfes concinuosillüm non vidilïèt: refpóndic, Se verfum
pfalmi nondum reipla didiefife. Poftea longo ætatis
fpatio percurfo,cüidam exnoris quærenti,V trum verfum
Eiosfcri-
pta.
Monafticç
ac^CQtnnendatio.
iuftum accedenii, qü<trentj>qu'e quo paäo vitani paffe tfuftentdre, fo-
latio illo, quoi exItbrticdpifolet, orbdtus '. refpondit, Meus liber ,0. $ aint
pl)ilofopbe,efl natura rer um a Deoconditdrutn: qua, quotiefeunque
animo lubitumfit meo | libros ipfius Dei ad legetiduht feppedit 'dti
Aegjptiui Mefentx Macarius ,ßleftionis vas, interrogauït me, quid
didieifl'et? rclpondit, Se decern & nouera annis incegris effet,cur, cum iniuriarum nobis abbominibusMatarum recorddvix
didicific eum opereexplerc. Idem iplè,cuidamaureü
adpauperesalendoseilargientijdicenticpViNumeraquod
dedi: relpondit, non e(îè opus numero, led animo fano,
redequecompolito. EundemferuntlAthanafijepifeopi
accerhtu ex folitudine Alexandriam profedum; & eum i-
bi videret mulierem in pompa fumptuofius exquiftriufi-
queornatam, quo homines ad le Ipedandam inuitaret,
lachry mas pi oflidifiè. Atque quibulHam ex illis,qui ade-
rant, rogancibus, Quideflètcaulæ,curiàchrymaret? re-
fpondifle, feduabus rebus fuifie commotum: vna, qubd
mulierem videretfibiexitrurn parare: altera , qubdipie
non tanta cura ac Audio ad placeudum Deo, quanto ilia
adhominikusfiagitiofis blandiendum, incumberet. A-
lius quidam dixit : Monachumfi non laborer, pro fraumiir,.
mcmorUvim & facultdteniinanimo infimn la'befactemm:
cum autem earurn quits damones nobis faciuntjeiiemus niemdrUm,
'earn iritegram HUfdmque feruemus : ac mihi quid effetrefpoiidett-
dum bafitdnii, obfecrantique v t eius tei caufam ab eo cognofcereni
dixit :prioremperturbationem contra naturam effe Y poftenoreM
autem ira naturdliter congruere. Pörrb autem cum ipfe adfan-
ftumpatrem Macdriuminipfo meridieiarticulo accederem, &-fiti
vehementer opprejfus, aquam ad bibendum pdHularem: Vmbra,
inquit, Content us efto. Nam multi, qui vel terraiam iter fach
unt, velnauigk maretrdnfenittunt, fentiftaquidem penttusde-
ftituti. Tum mihi cum Mo de continentta fihnonem. tonferenti ,'
Bono animo efto, inqutt, 6ßli: viginii equidem idm annis tontinuii
nee panem, necdqham, neefomnum cepiadfatietatem. Nam panem
comedtpondere, aquam menfera bibi :pauetiiriclindtus,paad
a to r e h a b e n d um e f ie . P e t i r u s , q u i in CQ gn it ion e c o n - / lulumfomni fernput. Monachusquidani,cumpatrismorseifigni-
t e m p la t io n e q u e n a tu r a e p lu r im u m p o c e r a t ,a d e o s ,q u im | ficaretur,ilium quiJigiiificabat,ficdllocutus eft: Define toqiii bldf-
c o l lo q u iu m c um e o v e n ir e n t | a l iu d a t q u e a l iu d fcm p e rV pbemids. Nani pater meus imtnortalis eft. Jraterquidam, librUrti
Bibliotb.Veter.Patr.Tow.f.Parsz. V , , " D d . ; Euatigelij