w r
II
I« to quod in Euangelio fcriptum eft, qui itafcitur fratri
fuo, &c. vtrum recipiendum fit, quod ad-
ieftum eft,fine caufa.
C A P V T X X .
SG'endirai tarnen in c o , quod in quibufHam exempla-
r ib u s in u e n itu r ,irafciturfratrifuo, fine caufa,reuserit
iudicio: fuperfluum ede, fine caufa, 8c adiedum eile ab
his, quiamputaodam iram pro iuftis caufis minimepu-
tauerunt, cum vtiqne nullus quamlibet abfqueratione
eommottis, fine caufa dicat Ce irafei. Quamobrem appa-
retabeis adiedum, cfcii propofitum nó intellexerunt feri-
pturæ volentis fomitem iracundilæomnimodisamputare*
nullamqueindignationis occafionem penitus referuare ;
nedum lubemiy irafcicum caufa, etiam fine caulairafcc-
dinobis intromitratur occafio. Fiais enim patientiæ non
inirafcendoiufte,fed penitus non irafeendo confiait. Licet
à quibufdam hocipfum quod dicicur fine càufâ ita inter
pretarifeiam, quod fcilicetfine caufairalcatur is, cui
petere vltionemiratononliccat. Melius tarnen eft ita
nere, vt 8c noue I la exemplaria multa, 8c antiqua omnia
inuenéuntur clic perferipta.
Remedia quibus iram de cordtbus noftris era*
dicare poßimus.
C A P V T X X L
QVapropter athlctam Chrifti legitime dceer tante m ,
iracundiæ motuJradicitus oportet euellere. Cuius
morbi haecerit medicina perfeda, vt prim .tus credamus
riullo modo bue iuftis fiue iniuftis ex caufis liçcre nobis i-
tafci : feien tes nos difcretionislumen,redique conûlijfir-
miratem, iplàm quoque Honéftatem, & iiiftitiæ modera-
minaprotinus aroifïuros, fi principale cordis noftri lumen
eiu|fucrit tencbrisoblëuratum. Tum deinde puritatem
menrispoftræmoxpermrbandam,templumque eamfan-
ch Spiritus efflci onguno non polie, iracundiæ in nobis
fpiritu cömmorante. Poftremô, vt cogitemus, nequaquâ
licere nobis orare, neciratos rundere pieces ad Deum. Et
præ omnibus incertum ftatum conditienis human a: præ
oculishabcntes, quotidicnoscrcdamusdcorpore migra-
euros, nihilqf nobis continentia caftitatis, nihil abrenun-
cianone omnium faefitatum, nihil diuitiarum contemtu,
nihil ieiuniorum vigiliaru mque laboribus conferendum,
quilfus propter iracupdiam folam & odiüm ab vniuerfita-
cisiudiceluppliciapromittunturærcrna.
L I R E R IX.
DE S P I RI T V
TRI STIT IÆ.
C A P V T L
V i MT o nobis cereamine edacis triftitiæ fti-
muli retundendi finit. Quæfi paffim per fin-
gulos incurfus &incërtos ac varies cafusob-
tinendi animura noftrum habuerit faculta-
cemab omni nos per momenta fingulalcpa-
rat diuinæ contemplationis intuitu, ipfamque mentem ab
vniuerlo puritatis Itatu deiedam funditus labefadac ac
deprimit. Non orationes eam cxplere cum folira cordis
alacritate permiteit, non laerarum ledionum finit réme-
dijs incubare, cranquillum quoque àc mitem fratribus e fife
non paritur,&ad cunda operation um vel religionisof-
fi cia im pa tien tern & alperum red dit, omnique perdito fa-
lubri confilio & cordis conftantia perturbata velut amen-
tem faeît 8c ebriurn fenfum, frangitque & obruit delpera-
tionc p c é n a l i . _____
Qua cautione morbus triftitia fit curandus*
C A P V T I L
QVamobrem non minore profpedu fi fpiritalis agonis
cercaminalégitimé cupimus defudarc, hic quoque
nobis curandus eft roqrbus. Sicut enim tinea veftimento
& vermtsligno, itatriftitia vinnocetcordi. Satis euidenter ac
propriè yim noxij huius ac perniciofilfimi vitij, Ipiritüs di-
uinusexpreffir.
Quant comparationem habeatanima, qua triftitia
morftbus deuoratur.
C A P V T I I Î .
X TEftimentum namque tinearum efu attaékum* nùl-
V lius pretij, vel honefti vfus poterit vltetius habere
commercium jitidemque lignum vermibusex-arattt|iï,nô
iam ad ornacum vel mediocris ædificij., lcd ad conbu-
ftionem ignis merebitur deputari* Ita igitur 8c anima,quç
edaciifimis triftitiæ morfibus deuoratur, inutilis erievel
veftimento illi pontificali, quod vnguentum fpintusSan-
6tide cælodelcendens, prius in barbam Aaron, deinde
in oram fiiam folere fufeipere, fanôti Dauid vatici ni o per-
hibèrur, fecund um illud : Sicut vnguentum in capite,quod
defeendit in barbant Aaron , quod defeeudit in oram veftimenti
eius i Sed necad ftruâuram templi illius fpiritalis atque
ornatum poterit pertinere, cuius Paulus architedus fa-
piens pofuit fundamenta, diccns : Vos éftistemplum Des,*
&JpiritusDei habitat in vobis, cuius qualia lint ligna, fpon-
fadefcribitinCanticocanticorum : Trabes, inquiens,»?-
ftracuprejfus, tigna domorum noftrarumcedri. Et idcirco hu-
iufcemodi ad templum Dei lignorum genera eliguntur,
quæ funt & bonæ frangeantiæ & imputribilia , qu-æque
nec corrupcelæ vetuftatis, ne ce fui verrai um valeanc fub-
Vndt vol quibus modis triftitia gtgnatur.
C A P V T IV .
NOnnunquam tamen iræpræcedcntis vitio fubfequi,
feu concupifcentiælucrive cuiufdam minus indepti
generarifolet, cùm fe harum rerum quadam fpe mente
cfmeepta qui^iderit excidifiè. Interdu m vero etiam nul-
lis exiftentibus caufis , quibus ad hanc labem corruere
prouocemur, inimici fubtilis inftindu » tan to repente
meerore deprimimur , vt ne char arum quidem ac ne-
ceriariorum noftrorum aduentum folita fufeipere alfa-
bilitate polfimus, & quidquid ab éis compètenti fuerit
confabulatione prolatum, importumum nobis aefuper-
fluum iudicetur, nullaque à nobis reddacur cis grata re-
fponfio, vniuerfos cordis noftri recefius felle amaritudi-
nis occupante. <
Quoi non aliorum, fed noftro vitio, commoùonti
txettentur in nobis.
C A P V T VK
Nde manifeftiflîmèeomprobatur, non femper nobis
aliorum vitio commotionum ftimulos excirari,
fèd porius noftro, qui reconditas innobifmetipfishabe-
mus offenfionum caufas ae fe m inaria vitiorum, quæ cum
mentem noftram tencationum imber alluerit, m
germina confcftimfrudusque
pr orumpun t.
<OS(0â«*
B
C
lob. 5.
Pfal. 118.
P
2.Cor.7.
' Qubd nullus repentino lapfu corruat,fedpaulatimtperlon-]
gam incuriam reddens,pereat. *
C A P V T V L
NVmquam enim quis alterius Vitio laceffitus, pecca-
re compellitur , lïrepolitam materiera delidorum
in fuo cordc non habeat. Nee tune fubito quifpiam de-
ceptuselTecredenduseft, cum conlpeda mulieris forma
in barathrum concupilcentiaeturpisinciderit^lèd pocius
occultosac latentes mcdullitus morbos occafione vifus
in fuperficiem tuncfuillcprodudos.
Qubd non fmtfratrum deferenda confortia, vtperfcftio con-
quiraturftd patientiaiugiter exco-
lenda.
C A P V T V I I .
IDeoque creator omnium Deus opificij lui curationém
p r s omnibus nofcens^&quianonin a lijs, fed in no-
bifmetipfis offenfionum radices caufieque confifterent,
non delerenda praecepic fratrum confortia, nee vitiari eos
quoslxfosa nobis, vela quibus. nosarbitramuroffenfbs,
fed deliniri iubetj feiens perfedipnem cordis non tam fè-
paratione hominum, quam patienriae virtute conquiri.
QuxfirmèpolfelIa,ficutpoteltnos etiam cum his, quio-
derunt paccm, pacificos conferuare; ita fi parata non fuerit
ab his quoque, quiperfedi acmeliores nobis funt, facit
iugkerdifiidere.Occafiones enim commotionum, ob
quas cos, quibus iungimur de ferere feftinam us,in conuer-
fatiouehumanadeeflènonpoterunt, & idcirco triftitias
caufasjo b quas aprioribus feparam ur, non cuadimus,fed
mutamus.
Quod ft mores noftros emtndatos habuerinm, poftit nobis
cum omnibus conuenire.
C A P V T V I I I .
PRocurandum iraq; nobis eft, vrnoftra potius emendate
vitia&mores corrigere feftinemus : Quas pro-
culdubio fifuerintemendata , nondicamcum homini-
bus, fed etiam cum feris 8c belluis facillimè nobis conue-
niet,fecundum illud quod in libro beati lob dicitüV.Beftu
enim terrapacata er tint tibi. Extrinfecus qujgpe venientia
non verebimur offendicula , necidlapoteruntfcandaia
nobis deforisinferri, fi in noBifmetipiisintusradiceseo-
f urn receptae irifèrtaeq; non fiierint: P4*enim multadiligeu-
tibus legem tuam Domme, &non eft illisfcandalum.
De aliogenere triflitiaquod defterationemfalutis
importat.
C A P V T IX .
ESt etiam aliud deteftabilius triftitia: gemis, quod non
corredionem vitae necemendationem vitiorum; fed
perniciofilfimamdefperationëmanimaeinijcit delinqué-
ti, Qupdnec Cain fecit poft fratri cïdium poenitere, nee
Iudam poft traditionem ad fatisfadionis remedia feftina-
re,fed ad fufpendium laquei fua defperauone pertraxit.
Qgemadmodum difxernatur , qua ßtvtilisac fecundum
Deum trißitia,&^uadiabolica atque
mortifera.
C A P V T X L
SED ilia triftitia, quæpoenitentiam ad falutem (labilem
operatur,obedienseft,affabilis,huhulis,manfuera,fua-
uis,ac pariens, vtpote ex Dei catita^e defeendens-, & ad 0-
mnem dolorem corporis aefpirituscontritibnem, irifati-
gabiliter fèmetipfam defiderio perfèdionis excendens, &
quodammodolætaac fpe proredus fiii vegetata , cun-
dam aftabilitatis 8c longanimitaov retinet fuauitatem,
habensinlemetipfaomnesfrudusSpiritus San d i , duos
enumeracidem Apoftolus; Fruftus aut ent Spiritus eft tharitas,
gaudium,pax/onganimitas,bonitas,benignitas,tides,manfuetudo,
continentia. Hæcveroafperrima, impatiens, dura,plena
rancore 8c meerore infruduofo, ac defperatione poenali,
eum quem complexafueric, abinduftria, aefalutari dolore
frangens ac reuöcans,vtpote rrrationabilis & interci-
piens rion folum orationum efficaciam, verumetiam vni-
uerfos quos prædiximus frudus fpiritales euacuans,quos
nouitillaconferre. • ^
Qubdabfqueiüa falutari triftitia, qua tribus modifgenerator,
omnis triftitia fltnquam noxiarepelg
. lendafiu
C A P V T X I L
QVapropter ab fque illa , qua^vel pro falutari p tfni-
centia, vel pro ftudio perfèdionis, vel pro defiderio
lulcipiturfucurorum, omnistriftitiatanquam feculi, 8c
quæ mortem inférât æquali ter repellenda eft.ae ficut for-
nicatiohisfpiritiis, vel philargyriæ,vcl iræ, de noftriscor-
dibus penitus extrudenda.
Rtmedia,quibus triftitiam Ae cordibus noßrisexter* 9
minarepoßtmus.
t *
C A P V T X I I I .
HAncergoperniciofiflîmam palfionem ira de flobis
expellere poterimus, vt mentem noftram fpiritali
meditationeiugiteroccupatamfu^ra fpe & contempla-
tione repromilfiebeatitudinis erigamus. Hocenira modo
vniuerfa triftitiarum genera, fiue, quæ ex præqylen-
tiira defeendunt, fiue quæ amilfione.lucri, vel detrimen-
tiillatione nobis adueniunc, fiuedeirrogata generantur
iniuria, fiue quæ de irrationabili mentis confufione procédant,
feu quçlechalemdelperarionenî^obisindueunr,
vàlebimus fuperare, cùm æternarum rerum ac futurarum
intuitu ièmper læti,atque immobiles perdurantes>necca'1
fibus deiedi prælèntibus, nec profperis fuerimus
elati, vtraquevelut caduca 8c mox tranfi
euntia contemplantes.
I
Gai h
%
G
■%
In quo tantummodo fit nobis triftitia
vtilis.
C A P V T X.
IDeoque vtilis nobis vpa re tantùm triftitia iudicanda
eft, cum banc vel poenitudine delidotum vel defiderio
perfedipnisaccenfi, velfuturæbeatitudinis contempla-
tione concipimus. De qua & beatus Apoftolus,Quafecun-
dutn Deum eft, inqiiît, triftitiapoenitenttam a i fàlutemftabiletft I
operator,faculi aujem triftitia mortem operator. ________