Eugenio
fupplici
Caput amputa
turn,!
anno >9*.
Arbogalti
interims.
Vide Nie. I
eavlt.l. i l
!Tbeod.lƒ»
lySoz^l.
l.e.i I j . e .
2i.Bar.emj Theodo-
(ijigro-_
tatio.
Theodo-
fij obirus,
anno 397.
___ _____ ______ ————=— fundebancur, incurfionem faceret, phalangesquedifrum-
peret. Eos igitur qui alios paulÖ antè fugauerant, ip C11
fugara verrit. Aliaetiamresdigna admiratione conlecu-
taefl. Venrus enim grauiterfpuans , telaab Eugenij mi-
litibus conie&a, ineos dcnuóretorfit: qiunetiam aduer-
fariorumtela, multo vehementiore impetuineosdetulit.
Tantum momenri&ponderislmperacorir.preces habuerunt.
QUare cum belli fortuna hoc modo efletcom-
mutata, tyrannus ad pedes Imperatoris accurrere, wlute-
que pecere ccepit. Verumilli, ad pedes Theodofij pro-
uoluto, capdtimilitibusamputatumeft. Ifta geftarue-
re 8. IdusSeprembris , ad tertium confulatumArcadij,
Honor«, autem fecundum. Arbogaftusi taut* au"
th o r, biduo poft pr*lium fugiens , vbi nullam vitae fpero
fibireliquamintellexcrat , propriocnfe fe ipfe obtrun-
cauit. •
g u ld pofl vittoriam,cum Imperator dgrotare cupijfet.filium Hotio-
rxvm Mediolanum accerjiuit:& cumpaululum a morbo con-
ualuijfe txifiimaretur, equeftre certamen infii-
tu it, eademquedieè vitami-
grauit.
S o c r a t i sH i f to rU V a l e n t . I vN iö r . E t T h e o d q s .
C A P V T .X X V . %
THepdofms Imperator ex labore in eopradiofufce-
p to , corpore male fe haberé coepit. Qjremcum ex
morbo, qui turn illum occupauerat, finem vit* ubi im-
pendereexpe6fcaret,maiorcura Reip. quam morris affli-
(ftauit: idque,cum fecum confiderarct, quanta mala, Im-
peratore extin&o, ho,mines exagitare foldanr. Quocirca
filium fuumHonoriura quamprimum Conftatinopoli ac-
cerfit,eoconfilio,vriperillulhpartibus ad Occidencem
fpeftantibus pacem 8c tranquillitatem ftabilirct. illo igi-
rur Mediolanum aduentante,pater morbo recreatuseft,
cqueitriaque certaroina ob vi&oriam partama tyranno
inftituit. Atqueantcprandium ita morboreleuatüs fiiit,
vtequeftriacertaminalpe&are pollet. poft prandium de-
repentè coepit adeo grauitersgrotare, vt ad fpeiftacula ac-
cedere nequiret. Filio igitur mandatum dedit,vti certami-
na illa perficierida curaret: nobteque fèqueriti iplè abijt e
vita, Olybrio & Probino Cols. decimo lèxto Calend. Februari)
: anno primo ducentelim* nonagefim*quartxO-
lympiadiS. VjxithicImperator rheodofiusannosfexa-
ginta:regnauit„annqs fedecim. Totidem Liber iftccom-
ple&itur,& menfes oóto.
e
F lN l S £ ƒ IN T I L I B R I .
inftitueramus, minimè fuifïemus conlècu ti. Q u od ii con-
fecutifiiiflemus, non tarnen illud fcr ib cnd igenus , d v ctc-
ribusvfurpatum , q u o quidem ces pro arbitratu ve l am-
plificarcvel diminuereexiftimantur , om n ino conlèqui
poteramus. Eodem a c c c d it , quod talis oratio vu lg o &
imperitis hominibus,qui non verba concinnè 8c eleganter
conftruifta collocataque admirari (blent, led rerum folum
cognofcendarum auiditatedu cun tur, nihilap p or ta t có-
modi. Pro in d en eo pu s a nobis fufceptum vtrilque in -
commod urn vid e re tur: ho c eft, 8c peritis, quod cum ele-
ganti veter um fcriptorura lermone nu lla ex parte pollet
c om p a ra r i:& im p e r itis , q uo d re sn im ise xq uilito oratio-
nisa rc ific io inuo lutas , peneque o b ru ta s , animoafl'equi
non queant;earn fcribcndi ra rionemfecuti fumus , q u *
q uam uisde raiftiorhumiliorquevideatur , eft tarnen ad
intelligendum m ulto facilior. Po rró nobis in (èx tum L i-
brum ïam tngrelfuris, illud p rimümdicendumv idetur ,
q uod res noltra memoria geftas trad ia tur i, nonnihibper-
timefc imus, ne e a fcr ip tis prodere videamur , q u * lint
nonnullorumanimosoftenfura : v e lq u ia v e r ita s , v t in
prouêrbio e ft , ho minibus permolefta eft,cum eorum no mina
q u o fd ilig u n t, laude & pr*d ica tione minimè e(Fe-
r im us, v e l quia illo rum res geftas magnis pr*conijs neu-
tiquam extollimus. Nam qui perfonas cccleüafticas in
fummo habent h o n o re , n o b is crimini d a b u n t , quod e-
pifcopos non vocamus D e o charilfimos ,autfanókilEmos,
aut alrjs id genus nominibus. A l i j , qui funtp aulo curio-
(iores, interdum verteilt v itio , q uo d ïmpératores non di-
. uinilEmo s, aut d om in o s , aut alijs titulis, quos homines
illistribue re folent,app e ilämus. Verum quoniam veteram
(enptorum teftimonijs per Ipicuè probare, oftendcre-
que pofl'um, feruum in eorum libris dominum luum proprio
nomine compe llalfe; ego quo rerum v e rita ti, vti de-
b eo , inferuiam, iftos dignitatis ritulos penitus contemn!-
& legibus oblèquens h i lto r i* , q u * limplicem finceramqj
re turngeftarumnarrationem , eam q ueom nifucoc a ren -
tem po ftülan t, dein ceps ad iplam hiftoriam aggred ia r; 8C
ea feribam, q u * partim ipfe v id i , partim ab his qui illa c ó -
fp e x e ru n t,p c rd id ic i:q u *q u id em ve ra e flè inde explora-
tum h a b e o ,q u o d qui e ad emmihina r rabant, ip(i narran-
d o m in im è in te r lèdifereparunt. Veritatcm certèelice re,
erat m ih iproprerea valde laboriofum , q uod tarn m ulti
homines, tamque v a r ij, res m ihi hgnificauerant: quorum
a lijle iplis rebus geftisinterfuilïèdicebant , a lije a ld em
cognolccrc ve i maxime qusfiueranto »
SO CR A T I S
S CHO L A S T IC I HIS
T O R I M ECCLE S IAST I -
C JE , L I B E R S E X T V S .
JLiierhitSextut cont'mtthiftoriam annorum i;. quibrn imperarunt
Arcadiw dr Honoriui.Huc igitur refer ■v it ant Rom. Pontif. Innocent ij,
TomosConcil.& Heref.Orofiuml.7 c 36.57.38.39.40.41.41.4? S. Au-
relViStorem PauLDiac.lib.u.Blondum lib. i.z.decad.i .Ioan.Mator.Lz.
KtrumRom lib. 14;
P R O O E M I F M .
'.R o v in c ia m E c c le (ia ftic *h ifto r i* v fa j
atemporibus C onftantini,provirili parte
accurate c o n fc r ib en d * , abs te nobis
impoliram , T h eo d o re (an ftiflim e , in
quinq; fuperioribus libris cumulate ex-
pleuimus. C * te rum hocintelligas ve-
lim , nos in (erraonc limatiUs pcrpolien-
do nonadcoelaboralle,.- q u ip p e illu dm ente compledte-
bamur,q u6d q uam uisin ve rooruelegantiad nobis mul-
tum o p e rgp o fitum e fie t, fortalfe tamen id quod animo
Cur di-
dionis
ornatum
affc-
<ft«t Socrates.
Socrates
iam porro
uaftatu-
rus eft res
fuan-
F
Veritas,
homioib.
permolc •
lia.
Hiftori*
lex.
Quod mortuoTheodofio Imperatore,cum liberiemlmperitmpar-
tirentur,acredeunti abltaliapaulopbïl exerettui Arcadiusob- >
uiam veniret, Ruffinw prafeftus ad pedes Imperatoris
outfits eft.
C A P V T I .
TH eod o fio Im p e ra to rem o r tu o, Olyb r io & Prob ino
C ols .ad d e c im um fe x tum C a l. F eb . eius filij guber-
na cula imperij R om an i fufeeperunt; atque Arcadius partium
ad Orientem fita rum, H onorius autem earum q u *
(p ed ant ad O c cidentem, principatum obtinuic. Eifdem
t cm p o r ib u se c c le fiæ q uæ e ftR om ^ v rb isp r im a r i* , p r * -
fuitD am a fiis : A le x an d rin * T heoph ilu s ,< Hierofolymi-
tan * Io an n e s ,F lau ian u sA n tio ch en * : ConQantinopo^i
autems q u * eft noua R om a , N e d a r iu s , ficupin L ib ro (ù-
perioreà nobis commemo ra tumc ft, epiftopalcm fedtem
occupauir. S e x to Id tisN o u em b . inipfius confulatu cop'
pus T h eo d o fij e {Ferturad(epulturam,&ab A rcadio filio
confuecum ftinus honorificè celebtacur. Haud multo
p ó ft , ad quintum Ga l. Decemb. exercitus.qui cum Impcy
ratore T h eo d o fio contra tyrannum Eugenium dimicaue-
ra t,eoad uentauic. V b i igitur Imperator A rcadius (v c
mons eft ) ad portas ciuitatis exercitui’ obuiam proce(fit,i-
b i rum RufKnum legatum Imperatoris obtruncanc. nam
& in fu(J»icioné venerar o ccup and * ryrannidis ; & opinio
d e c o erat c o n c e p ta ^ H un no sg entem barbarâ in agrum
R om a nia aduocauerant.Etenim eode tepore 8c Armenia,
______________ ___ & alias
Arcadius
& Honorius
Imper.
auuo
Chrifti
397 -
Vide Nit>
ca.t.l.».
Tbeod.lt’
e. 26.27.
Soz.lU.1
Baron, an.
J9J. tom.y
H
Ecclcfia-
rum prx-
puarum
epifeopi.
Thcodo«
fij Imper
Ruffini
cxdcs.
V A X E N T . I V N IO R E t T H E O D O S.
A
E Sifinnius \
I Marciani ]
I fucceflor.
VLi.s.c*1*'
I Vide N i -
ceph.tap.
J z.lib.n- . ■
I Theod, U.
5 .cap.!*’
I Sox., lib- 8.
I capA- 3-
I Bart, anno
I
I Neftarii
I obicus.an.
[ 4MB
I Ioann.
I Chryfofto
[ mus An-
I tioch.pref-
I byter.
! Ifidotus
jrTheo-
[ philo eba-
Eiclefiiftict, Lib.VI.
f loannes
I Chryfoft
I Conftao-
! tinopol.c-
[ pifeopus
[ defigna-
8c alias quafdampartès Orientis vaftaueranc. Eodem die,
quo Ruftitiiis erat in te rfed u s , M arcianus Nouatiano rum
ep ifcopu se x c e llitè vita : in cuiusepifcopatumSifinnius,
de quo fupra fecimus m entionem fiicceffit.
De Nettarijmbrte, & loannis creation«.
C A P Y T I I .
ptoribus & magifttis inftirutus, iampridem quietàm viué"
d i viam ingrellus fuerat. Con fe ftimitaqüe 8c liabitu mü-
ta fo ,& in ic flii,a d Sacrasliterasperrcgendas om n d ii fuaifi
c u räm & cogitationem conuertic:operamquenauauitaf-
f id i ie ,vtE c ç lè fi*C h r iftip ro d e (ïe t : füadet T h e o d o ro 8c T^eoèo-
M a x imo cbnd i'fc ip ulis(ills , qui pariterbùm ip fb L ib ân .ü rus&Ma'
fophiftaniàudiueranc, y te o v i t * g e n e fe , qiio'diri pecunia
fac ien d aver(atur,dèreli<3 :o , ho e,quod pau.'ds cónteutum ^omj -c<
eft,(equantur. ex quibus duobus , T heo d ó ru s M b p fue fti* difopuli.
v rb i sC ilic i* poftea Epifcopus fiiit : Ma'ximüs'Selfeuci*, i
•-»OrOnlongotemporisrpatfointeipofito.NeaariüsÈ- . IaIl ; . « „ . J L « .
A y pitcopiisCouflàntmopalicaDU^obijc mortem, Çæ- , quxeftinlfauria. Iftiigitutidtempoits permagno virttt-
làtio oc Attico Cofïlquinto Cal. Oftobr. Icaqueftatim dc tis (iudio indammati,monafticamdifdpliriam didicermit
Epiltopo deligendo vehementerlaboratumeft. E to n » , i D iod oro&Cattctio, qui turn quidem moriaftcho præ-
alijalmm ad id munens quærercnc .deque eare fæpe con- f ttetant;pofteaalterillotum,nempeDi6dorus, Epifcd-
bliuminirecur, tandem vifumeft , Ioannem Antiochi* pus xh a lfi O M B p <• multoS libridir j f W M F &
presbyterum, Antiochiaaccetïère. Namdccoramapct- dum nuda: facratum icripturarnm liceræ folumattetide-
crebuit, quod & ad docendum aptus, & in dicendi racul- rgCj ^ (cn(u & intclligen tia abftrufidhe illartim penitus de-
tate valdeperitus erat. 'Quamobrem hand diu p o fty lm - ! f|cxjt. s c<j j c bis (atrs. Ioannem , qui ciim Bafilio primum
perator Arcadius communjbus omnium fuffragijs , id eft, ! diacono à Melerio defignato ; poftea Epiicopo Cælare*
cleti&popuU,iliumaccerlit. Etqnoeiusordinatiopius Cappadociæotdinato.mliltmndiaq lie verlkbatur, Zeno
haberet authoritatis, aderanc de Imperatoris mandato EpifcopusHièrololymisreuerfus, J^étorèhi Ecclefiæ An-
cumalij complûtes Epifeopi, turn Tneophilus Alçxan- tiocherias conftituit. Qui diim lecloriS occupabac gra-
dri* : qui omni ftudioeoincubuit, vt loannis famaml*- dum ,libriim ilium quieontraludæosinfcribituricompo-
dcret,&Ifidorumfu*ipfiusEcclefi*presbyterum , add- fiijt..Poftpaulo, diaconatusdignitatemaflecutus i Me-
Iumepifcopatumeucheret. Hunc Ifidorum Theophilus lerio,librosdefacerdotiocontexuit; iteniqdefeos j quos
propcereacharumhabuic, quod ipfius cau(à prouinciain montra Stagirium (cripfit. Qiiineriamquosdein*brnpre-
valde periculofam aliquando fufccpiiret. Quaenam ilia |quofque de mulienbus afeititijs inicripfit.Poftruerit;
iam dkemus. Cum Imperacor Theodofius contra cavbi ^ieletius Conftanririopoli (ibi enim adeirat propter
Diodorus
TharfiEpi
feóp.
Zenó.
Ioann.
Chryflibcrcontr;
ludaros:
itciaalii.
Maximum tyrannum prælio decertarct., Theophilus per Grcgorij Nazianzeni ad Épücbpàtum ordinàrionem ) de-
Ifidorum muneraadlmperatorcmçumbinislicerismifit, ee(£ c è vita, loannes reliais Meletianis , Sc communio-
pr*cepitque v t vibèori 8c munera, 8c altéras literas offer- ne cum p auljno cepudiaca, très annos concinuos vitam
ret.Ifidoius,quohocnegbtium obirer, Roiiiamconten- quafi folitariam , &anegoti)s vacuam degit. Poft,Pau-
dit j vidoriamquç fcduloobferuat. Vcrum illud fadlum jino roortuo } ab Euagno , qui Paulino fiicceffit 2 pref-
nondiuinabftiufolatuit. Namletftorillius. quivnacum byter defignatus eft. Eius vit* côn(uètiido,ântequamE-
illoaderat, literas clam (urripuic. Vnde Ifidorus raetuper- pjfCOpus erac delebtus , vt pàùcis cbmpiedtar, h*c fuit. |!
culfus,abfqüe mora Alexandriamprofilait. Hæcquidem £rat homo ^ vt fertur # propter incredibilg temperanti*
caufafuit, curtantopcre a TheophilbefletproIfidorola- ftudium moribus aliquanto feuerior : & vt quidam dixit,
boratum. Verum qui erant ex aula Imperatoris,Ioannem qUj dlo ab incunte adolefcentia fairiiliariffi me vfus fuerat,
prætulerunt. A-c pofteaquam multi crimina Theophilo iracundi*pbrius,quarhobferuariti*indulgens. Acpro-
intentabant, &libellos contra ilium, alius obaliamcau- pter exquiucani vit*ihftitutidnèm,reiümfuturarum non
fan^Epifcopis.quitumaderantjofferebant ; Eurropius, fatisprouidus, fedpræfimplici&(iricerbanimofacilisad
qui cubiculo Imperatorisprsfuir, criminacionesaduerfus decipiendum. Quipétiam liber.tace loqUeiidi aduerfum
Thcophilum illatas fcriptifque prodiras nàdtus , Théo- eos qUj cum eo jn colloquium yenièbanc,ext^modum
philooftendit : docuicqueliberam optionem illi datam vfus gft, Atque vt in docendo mulcum oper* pofuit>
éîlè,velIoannemepilcopum ordinandi , veliudiciumde vtj audientium mores emendaret : fic in colloquiis , il-
criminibus j ei obiedlis fubeundi. Quibus perterritus jjs> qUj ejus mores igaorabant, paulo habebacur in(o-
Theophilus, Ioannem defignatepilcopum* Proindecum j lenrior;
Ioann,
Chryfoft
presbyter
ordinatus
Ioann.
Chryfoft.
viræ con
foetudo
qualis..
G
f Vide Ni- !
ceph.cap.
i.i.lib. ij.
ï Theod.
Itb.S.cap'.
[ Jtf. 37.
! S t^ lib .t.
\eap.z,i. -
Baro ann.
\SSi.n.6ó.
! Socrat.er-
toris re.
dArguen.
f tem.
D . J loannis
! Chtyibfto,
! Bil orcus
E 6c vit*
[ curliis.
eflèt ad (àcrum epilcoparus gradum defignatus, in (ede E-
pifcopali collocacus fuir,quarto C alen d . Ma rtij, proximis
CofT. quibus Imperator Honorius R o m * , Con ftàn tin o-
poli autem Eutychianus turn Imperatorum præfectus,
rempublicam adminiftrauit.
De loannis ConßantinopolitdHi epifeopi genere &
educationc.
C A P V T IÎL
V Erum quoniam Ioannes v ir percelebris fuit j tunï
propter libros quos re liq uitp o fte fitati, turn propter
g rau iap e ricu laS ttem p é ftate s,ihq uasinc id it : oper*pre -
tium vilum eft, eius rejsgeftas nonu lentio pr* terire,fedö a
q ùæ d e eo p lu r ib u sd ic ip o ften c , fummatim comprehen-
d e re , narrareque vndc fic orcus , ex quibus parentibiis,
q 110modo ad facerdotij dignitatem vocatus , q uaratione
ïlla ab d ic a tu sd en iq u e quo paóto poft mortem plus con-
fecutus honoris,quam cum viueret.Ioanneso'riuridusfiiit
ab Ànriochia, quæeft vrbs C e lo iy n x ; p atrcSecund o.ma-
tre A n th u fa , ex genere patritio : difcipulus Libanij fophi-
ftæ,auditor etiam Andragathij philofophi.Qui cum adres
forenfes animum adijcere inftituerec,fimulque confidéfa-
ret eorum v it*g en u s ,q u i in illis rebus verfaneur,quam im-
probum effet, & in iq u um , ad viuendirarionéifi m a g isp a -
catam & tra.nquillam Ce tranftulit. Q u o d quidem fecit,
exemp le Euagrij indqârus : qui ab eifdem cum illo præce-
De Serapione diäcono, quo incitante, 'mimicus & bo-
ßis der0 effeftus eft loannes.
C A P 'V T I i .
Vide Ni-
ceph.eap.
i-lib.ii.
Soy.8aa.
B*ro.A„n
j 5s .».84,
Ioann.
Chryfoft.
epife. foetus,
cur
eucrior
exiftimajOanrieshismöribusimbutiis,
& a d epiTcopätushonorem
fublacus,'dum cbnftitüerec ( fic enim pucabat) cle-
ricorum fuorum viuendi rationem corrigere , maiorem
feiieritatem, quam par erat, in eos declarauir. Itaquefia-
tim in initio Epifcopatus , cum. aduerfus cleruin paulo
videretur aöerbior , ab illö prqpterea odio habitus eft:
ac compliires erga eum animo offenfiore eile, & tanquam H
nimis iraiefundum vitäre cceperuiit: Serapion illius Ec- Serapion
clefi* diaconus , cur in omnium offehliohem incurre- (loan“ -
re t , author prbfe«51:o fiiic; Qui prxfente vniucrfo clero
contenta vqce fic ilium äffacus eft: Nunquambcpifco- jmporcu-
pe ,iffos pro ärbitrio regere pbceris nifi vna eademque Litate Im
virgaomnes coerceas. Qupa eius diiftum, grauem odij !gu* fo*
flammam contra epifcopum incendir. Epifcopus non r' L~ r~
multo poft, cömplures ab Ecdcfia , alium ob aliam cau-
(am , eiecii. Illi, vriin tarn vielentö dominantiumimpe*
tu vfii folet venire, contra eüm confpirare, 8c apud popu-
lum falfö criminari cceperünt. H *c qu * de illö vulgo di-
cebantür,himirum quod cum nenainreibum cäpere,&ad;
conuiuiuminuitatusneuriquam accedere yolebac, fidem
audientibusfecerunt. Vndecalnmniaineum concitara,’
magis magifque creuit. Qi^a ratione fuerit indudus, vtj
L c 4 cum .
Chryfo-
ftomo co-
flac inui-
cüara