
■ A
Jlîfal 7<5*
\Pfal.9j.
Matth.9.
9 6
t^Abbatis Moyfis de Mon. Int: Collatio I.
Dcum contra Ächab in tertio Regumftibro ex pcrfonâ
ipiritus immundi; Ègrediar & croJpiritu/mendax inoreom-
niumprOpbeUrtmejusEx noBis autem oriuntur., ëftm nà-
turaliter ea,quæ ^erimiis?vcl geflîmvàs,yei audiuimusyre-’
cordanlur. De quibusBeatus Dauid jCoff/ïrfwijiiiquit,^«,
antiquos,&annos aternos in mente hàbui,&meditatusJumnofie.
cumcórdempo^exèïcitabarï&fîopebamjpïritùninieutnï Efr
izeifim,DominusfciuoaitAtionesbominumyijHoniamvanafunt.
In Euangelio quöqitc Dominus adPharif&os, Oÿd cogi-
itaris radia in eordtbm vefiris.
' Docet exfinùlitudmeprobatt trapezÀU quomdo cogiM-r \
r tunes ne firadfic/iieiuUjinr.
..>G
. C . A P. XX . ,
Ane igifar oportet trjpartitamrationém nosiugiter
obferuare, & vniftérias eôgftatienesquæemptgunt:
d e re ,q uib u sn osa tp iiirüa lïb usn\on a fie r ijJplauftriSj&fe - j _ 1
c reto arnica: quifecis cxeutia t 1 fo liicitud in cs etiam curai- !
quefureiperbEeligio'ferum aedefiiturarum fijg g e ritfem i- pietatis' j
1 na rufii,vth uiufinodilaqrteismonac lnim inextricabilitcr^ mbifac&i |
ir re titum p e rnic ioja rum ib liie jtud in um o c cup a tiön ed i- ^fu»|clau|
‘ftendat. V c l certè cumdefiderare landtum ciericatus o f - W * ;
ficiumfubpra:textua:dificatiöriis m ultorum & ^mor<? ftrahuu-- 1
lu cr ilp ir ita lis in ftig a t, per q iio d n o s ab h utn ilita tep ro - ]ur.
po fiti huius ac diftiiÖion.e diiiellat. Q u £ omnia cum fin t ]
no ftrcelaiutip ro félliotiiquècotltraria, tameb.velamine
quödam miler i cord iceacreligïo nis ob tedïa, fa c ile im p e -
ritos in cautofquedec ip iunt. in iitantur enim nuniifmata
ve riregis , q uia videncur ad prjefehs plena pie tatis1 , fed
non lunt a le g inm is 'm o h e ta r ijs ,id e ft,p ro b a tis& icath 0-
licisp atribus figura ta ; n e cd ë eardinaJi ac pu b lica colla -
tioniseo rum prodeunt officina ,fëd fiir tim fraude d^fiio-
numfabneata^ non fin e detrimento im p en d s quibufqfie
& ig n o ran tib ü s in g ë ru n tu ii,Q ü jeq u am u is vtilia a c n e - 1
ceflaria videantur ad'prasfens, tarnen fi foliditatibiis'p rp -
’ie ifionis noftree incipiant p o ft h o c eflb contraria , Sc to -
tum q uodammödo corpus noftri laheiaftaLre p ro p o liti,
tanquam neceffarium quidem , led fcandalizans mem- A
b rum , & quoddextra emanus v c l p ed e yagere videatur
o fficium,pro ijci in ó b i s atqufe ablcindi fa lu b te e ftS a tfu s |
enimeftabfquevn iuspisE cep timembrOjideftjOp eratio-
nc ve l fru £tu,in e x té r is ^ n um firinuniqüe durare,i&: tanquam
dncQrdenoftrOjfagàcidiCeretione difcutere, originesea-r
rum ôc caufas au&orefque primitus indagantçs, vDqua-r
les nos eis pnebere debcanjus, ex illorum nierito> qui eas
'fugge ru ntj eo nTi de rare pöflimus , vcef^ciamurlëçun-
'dum prædeptüm ßoinini probabiles trapezitx.Qjwrumir
ftimloaperitiaeft acdiftiplina» probare quôdnamfit aur
rutn puriilîmuna, &-V;tvùigo <Écitur, obïizupi,quov e fit,
Videttir
alddcrc
ad illud,
Matth, i f
te comic-
tere pecu-J
niam meâ
numula-
rijs (me |
uapezitis
legunt
Grsci.
Oporcuic J .iTjiniiS purgationeignis excoctum : æreoquoque vili.que
■ jàjMÉfaj denario f*‘fi pretioiunTnumifinafiib cplore auri tulgentis
imitctut-.prudennJfiiiïadircrecidnenpnEallij &non lb-
lum numifmatatyrannorum vultuscxprimentia fiipien-
tera<mofcere | fed etiam fila quæ funt veri quidemrégis
imagine, fed non legitime figurata, péritia Ugarioredif-
cemere : Deinde ne quidfilisàlegitimo pondéré dtmi-
nutum fit,censura trutinæ diligenter inquirerç. Qu^O”
mnia nosquoque debere ipintaliter pbièruare euangeli—
eus fermo lub huiùs nominisdemonftrat exemplo.- Pti-R
mum,v t quicquid cordibusnoftris irrep&rit, velfiquod
.nobis dogma fiieritintromilTum3vtrumnamfitdiuinoii-
ib &cçlefti Spiritusfanâiigne purgatum,an adludaicam
fiiperftitionempertinens , feu de fecùlaris philofophiæ
tumorè defcéndeiis, in fuperficie tantum præferat pieta-
I tem, dfiigentiflimêperferutemur. Qupaità poçerimus
j implcre,fi illud Apoftolicumfecerimais, N olïte omnijpiri-
i tuicredeye,fedprobateJpiritttsfiexDeofint. Qupgenèreïunt
. t filiquoqi^dcceptfiquipoftprofeflionemmonâchii hfc1
VegaBtia torefermonis i Ô^.quibufiiam fimf philolophorum dose
inanis ' gmaribusilieôfci, qua: prima frönte pijsquibufdam fenfi-
Ihîlolo- busac religioni. confonis audiences velue.auditi rulgoxe
d ebilem in tro irein régnum Dei^quam cum fo lid i-
tate m in d a ti incidere in al i q u o d f can dal u m. q u o d perni-
ciofi. confiie tudine leparatos f id s , a d illr iftio n is rCgUla,
atque a r rep ti propo fiti dife iplina, iriducat in ta le d ilp en -
d ium ,q uod nequaquam iu tura detrimentacorripenlans,
omnes p rx te rito s frinftus totumqüé operationis noftree
corpusgehenn^faCiiatignibus'coneremari.Degeneribus
iftiulm od iilliifion um etiam in prouerbijs eleganter e x -
p r im itu r: Sunt via qua videntUr reel a effe vtroynomjür,hi autem Prou. 14.
earum venient inprofundum inferrii. E t ite rum , Mali gnus no- ® M<5'
cttcum femifcuertt iufto, id eft, d iabo lus decipit cutn fuerit
c ö lo r e fafiiftitatiso b teó tu s :pditautemfonutntutela,ideft, .
difc rc tionis v im , quae de Seniorum ve rbis ac monition e
procedit.
De illtifione Jbb .it it loannis.
Iejue 7.
darnvon:
qu o d &
jhxretici '
JÊîciunt. •
]P.fahgà‘. ■
\ Matth. 4<
f li lé t ia , quos femelfoperficieillexerant'jVelucnutnifina-
■_ j tibus ereis falfilque decepto s,pe rpe tu on ud osa c miferos
re d d id e ru n tjV e lad fX cu lieo s ftrep .itum re u o c an te sv e l
adhaeretieq? error es ac præfiimptiones tumidas pertra-
hentes. Q u o d etiam A chan in lib ro Iefu N a u e le g im u s
fuiftep erp ellum , quid e ca ftr is A llo p h y lo rum regulam
àüream concupifcens atque furatus;anathematepe rcuti,
Scripturi. j atqüeaeterna meruit m orte damnari. Secundo lo llic itê
fac.râfal- i n ó se xp lo ra te co nuenit,n e auró puriifimoIcripturarum, -
|fo vela mi ; pràuaincerpretatio coaptata,mecalli p re tio fita ten o s fa l-
paliiat | at; j n 0 e tiam.Domino S aluatori callidiflimus d iabo-
lü s.ve luehomin i fimp lie itentauit imponere’jdumoaqu^e
generaliter funr fijper omnium iu fto r um perfoni s in te lli-
gepdaiTfialiuoiainterpretatione corrümpens, (pCcialiter
h uicquiàn ge lorum cuftodia non egebat,conatur aptare,
dfeen^j Qtoa angélifjuit mandauit de te, vt cujlodiant te in omnibus
vijst uti\in inanibusportabunt te,ne vnquam offendas ad la-
pidémpedem tuurti : Pretiofa fcilicet e loq uia fcripturarum
ca llid a a fliim p tio n e eo n ue rten s , & a d contrarium n o -
'< x iumquefenlum deto rquen s,vt ima ginemtyrann ic ivul-
tüs filb c o lo renobisau ri fallentis obijc iat fiue cum para-
chataximisn os cön aïurilludere,q.lïoddamfc ilicetpie ta -
-ö s opus admbnens affe6 tandum,qüod nö^de legitifiia fe-
niórum procedens moneta lub praetextuvirtutumdu-
■ cit ad vitia ÿfèdimmdderatis incompetentibüfq; ieiiihijs'
(èu y igilijs h imijs, vé l orationïbus in ö rd ina tis ,ve l inèon^
grua ieótiöne de c ipicn s,ad noxium pefifraliit finem. V e l
cum interceffiones ac vifitationes pias pérfuadet imp eh-
C A P. XpCL
IN quoetiam Abbatemniiperlqannem, qui Lyçi com-
mo'racur,:®9;gnduimus&ifté illufiim .N àm'éum exhafi-
ftocorpdre àtque defeéhT, pérceptioneni cibî' biduano
ieiunio diftuliflêtjacceHtritieiad réfedtionem^die pôfte^-1
ro,venienxZabulusin figura Aethiopis tetri ^ atque ad e- biabol
ius'genüaprbuolütus,Indüige,inqUit, mihi quia'ëgo'Éibi jcâ inifi
hunelâborem indixi.Itaque iilevir tantus Seindilcretîo- ,
nis rationeperfe6tus,fitb colore éô(tinentiç,incongrupn- |
tèrexercitatae intellexitfe ob”hoccaîliditate diabolieir- ! ^
cumuentum,tàliquedifténtumieiunio , Vt Iaffitudinem !
non neccilariam ,imô etiam Ipiritui nociturarn,, fatigato ;
corporifuperponeret:paracharaximo (cilicetiliufiis nu- ■
-miimate , duminrllôyerirègisimaginemveneratuspa-
rum difçutit an cflet légitimé tiguratum. Vlçimay ero ob-
fécuatio huius pïobabilis trapezitæ, quam de inquifitio - 1
nepondèriseflëprædiximus,taliterànobisi.mplébïtur,fi ï
quicquid gerendum cogitario noftra iuggèftërir , omni
iérupulo rertaétantes, atque in noftri peâroris trutina
collocantesJSqùilibrationeiuftiflimaperpendamus, an .
plenumfithoneftateeommuni, antimoreDeifit^graue,
ii integrumfen.fujfi hunianà oftentarionë,.autaliqua no- j
uitatispræfumptione hrieue, fimedii eins pondusina-
niscenodoxiænonimminuerit, ve l* arriftritglorb. Et
lie ea protinus ad publicum appendentes examen, id eft,
ad Prophétarùrn & Apoftoloium adtus, ac teflimonia-1
Vconferëntés,vel tanquam integra a tque perfééb'â., illifque i
compenfantia fiifcipiamüs | vel tan quam imperfèdta at- ^
que damrioià, nedillorum pondtsri confonàntià, omni !
eadtionclefutemus. I
K_Abb.aiù -Moyps d é m o n d t h i in ten t. Collât,!.
illa,qua: moderätionis generatrix eft, virtute tradlantes,
nequaquam vitium, quodipfi cöntrarifim eft, nimietatis
ihcjjrränt:vim rationisdc näturas eiüs,qiiam Verbis cxcoV
Iunt,feffe6tuätfi;bpereviolantes. Inhbeergonobisdif-
cretiofiis 'Bonum,deaua qiiäntum Dominus dederit ad-
hufiindagaxe dilponimus,primitus profit.vt nos deipfius
excellentia&moderatione, qiiseprimaeidfemvirtusin-
dfie cögnofcitur , diflerehtes, diipümtipnis quoque Vel
tenipöris modum non permittat excedere. His itaq; betJ
tiisMöyfes collatioriinöftra: dans finem, adhuenosaui-
dosV ac de fuo öre pendentes dcgiiftarefomniim paitlil-
per hortatus cftfijfdem ipfis quibus infidebamus pnathijs
admonensincuBäre einbrimijs paritercapiti noftroccr-
uicaliumvicefuppofitis i groffioribuspapyris in longös
gracilefqiie fafciculos coaptatis: Qme pedaliinteruallo
pariter colligatanüncquidera humillxmum fedileadfca-
bellivicem, fratribusin fynaxiconfidentibusprsftant,
De quadripartita difcretionis rationè. IIM iM W I
G A P. X X II.
E Rit et;gö fioc quadripartitó quo. diximüs módo hë-..
ceft"adanqbisiftadifcretio,ideft,primum,vtm.atei;ia
nos auri yeri'feu fucati falfentifqüe non latcat: fecundo,
vrhas eafiiemcogitariones , qus inentinntur opera pietatiSjtanquamadnlteiinanumilmata.
ficparacharagmata
reprobemus, ytpotcquk- imagine^ regishoii lègitimè
fignata,continuant,: Vel iila^quïé in aüro prfetiqlifüraofcriprürarumvvidóïb^
h$reacq.renfu,n0nypÉ^é-,
' gis feci ryranni prxfcninc vultum , iiiTiiiitct'tiifcerncnres
refiÏEare poliimus.:" Siue ilk(jaqrünï|iondqs>cpretium
xrugovanicads anoclcns cxagiqibniQlüiti nón
'firiit.vcqumiflnataleuia.|^quedaranqia,,rnintilöqèp;e n - ,^ t^ ^ - -T-,- . . . . ..
ianriajccu'iêmüs ^ nein-tllutiincitlenccs.quodóbieraare !nuncveio fublefita ceriiiabusqormientiumprKpentca-
tutivirture pricepio Domini coqjmonemuf.c'iruaisla- pitinon ntniièduram , fed radabite apmmifi ftlcimen-
borum noftratnmftipend^s meritifqiiefmHdemur. Nii- 'tüm.Adqüqsmonachqrüm viuSnscideirco vcl maxime
lm inquic tbeUun^arevobisthefaurosintelra , . vbiarugo & dppominahabentur&congrua, quodnonfolumunta-
tineadmolitur,&vhifurtsffidiunt&furatitur.Cii^c\uid<i^hc{\xaicniismailia, paru6q;&opere^rxparcntur&pïe-^
nimcontcmpIatiönelaiirnanKgloriï'fecerimus, intern Ö o . v ^ p ^ p a ^ y W t m i ^ ^ N ^ M I i iO T -
1105 chefaurizarefecundum Domini fencetuiam nonen- nas,quam cuiquc volenainvlum aflumere nemo proln-
mus & confequemeriiiadvckitM S M p l beatdéfecaré.lecietiamquodadremouendum:W ï ™
auedefoil’um veidiüerfisdïEnioniisdepopuiandum,yel:'ncccife fué'nc^d mquendiimhablhs ma£crl*;leui%naedacicenodóxislerueine.
confiimendum, fcüTupeebise tursefmt. Atqueitaprascebfofenistandemfumjjsadde-
.ttneisdenörandumï^adnullamrécondemisvtifitarêm guftatiouemTorhnioncrofacömpoiitiquiete, tamdiee-
emöinmeóipmqne proficiat. Omnes igituf cordis noftri ftï'cqllationis jnffamtóatr gaudro , qUam reptomiflie drreceffüs.
ïugiterp£rtcrilcandifunt,&afcendentHimin,eos riputationisexpc&ationeiüipenfi.
vefti^alndagacip'nefagaciflimaretraqfcanda, nequafor^
r- I.aiul: . Ii't >i> L . c l e p , yeldracbpcrtfqnfièns
pcmfc i o l à v e f b g i a l a t e n t e r i m p r e f l e n r , q n i b u S a c -
c c flfr s e t i a m c a s t e n s i n a b d i t a p e d ó r i s n o f t r i p é r c o g it a -
t i o n u m v f l e g li g e n n a m p r i t b e a t u r . E t j r a
C ro h o c e f t l U g i D o l V i n i c a s C r u c i s r e c o r d a t i o n e fu l c â r c s ,
'v e l a o x i a r a m ? x n o b i s f e r a r n m c a b i l i a v e l v i r u l e n t o m m .
:ferpeacii im e x t e r m in a t e l a t ib u la , a t q u e jg x t r n d e 'r e p o t e -
De[trmone docloris fcamdum audimnum
meritum.
Ab
I.vCoUationis Abbatis Moyfis de monachi deflina -
tione finis. <
C A P. X X I I I .
A D h ^ co b ftiip e fitfto s nos.intuens fen c x , & a d v c r -
f m ba narrationis fiirc in e xp ieb ili ardorc fuccenfos?
pro admiratione defi-dcrij no ftri paulifp er fermone fu-
fpcnfoiritrfiis addidit | QUoniani n o s , o fi|ij,ad (lifguta-
tionem tam longam ve ftrafedulitas prouocauic * & ignis
quidam cbllaciohinoftrje feruentiores fenfus pro v e ftfo |
dehd e rio fubminiftra tjVt e xh o c e t ia ip fq im n ife fte Gb P ~ (
tempter in v e c ita te vo sp e tfe ftio nisfitire cloiftrinain:vo- (
lo vo b is adhuc fuper diicretionis eximietate vc l gratia
nueinteqpunftas virm te s arccmacpriin amm tenet,pau-
cad iflc rc re , dxcellentiamqac eluS Stytilitatem non fo -
lum qaq n d ian ise x em p iis ^ / e d e t iam antiquispitmiTi
q o l i a t i o n i b u s a d X q n t e n S N j F req u en te rn am -.
q u e m eminin on nullis Kuiulinodi fermoncm cum gcml^
:tn la ch tym if4 a ep o& en tib ris \m eq u o q a e a liq u id c tsd o -
ctrinaiconfen'e cupietirem n u llac cn usp otuillc , ficita'in
me non. S lu m feiifus., v.erum etiam ^ (um elqquidm dea
fc c ifie ,v r noli in ucnucmquemudmodum cos , v e lcum
leui con fo lanone dimicterem. Q u ib us indidijs cuidenrer
agno fcituts-Domlhigv atiampro m e r ito a ed e fid e r io audicntibrridiCputantibiisafpirateferrndfiem’fq
n p q iq u ia
b feu i(fim um ittu c l,q a ad lap .e re ft, lio a is ip am im non
occUx tite xp lq te jind itig ac silU id b o tin sq ui’e ttcq rp oteq ,
CUine ceireefttotump erfdiuiVftidquodmodftn cftsrue^
rit d en ega tum , plenum narrationis qrdinern mfCgro bx±
tUridie ifeuno a ise x amin ir fe iememuS.D e ce tn anK pdiH
eretionis opciriioS eoniitlto re s , in Koe jr iin u fr f p a ^ fa c e -
re firS m cntisindullriato , & vtram lin t ,v e l queartt au s .
U a p . u r s e l l V b u . c i . - i l . a s K . : ; v . i K : i t i . u ^ . i p g 1 1 b . .y e
' ' f B IM .F e t.P a f.T gw .f.to a . '
C O L L A T I O S E Ç V N D A
A B B A T I S *
MOYS I S ’ DE
DISCRETIONS
C A P. L •
E g v s t a t o itdque matutino foporé,
cùm o rtum lucis-tadem nobis claruif-
ié gaudetes repromiflam narnytionem
repofeere ccepift'cmus , B . M o y lc s ita
exorfus eft. C um vidcamirps tanti de-
fiderij ardöreflammatos ï v tn é ip fum ;
quidem pàrüiftimum quietis ô iometi-
tum , q uo d 1'piritali collationi fiibtrahcs re fe d io n icarn is
maliierain depurate I ad requiem cfedam veftri corporis
profëeifte ? mihi quocjue h un c vcftrumconfidcranti fer-
Uoreni fölUcitudqmarorincumbir.^Nëc^ eft criimetiara
me in pérfoiüèndo débitó j tanrofnmorem deuotio-;
nis euràm_gérere,quanto vesatrentitis video illudexpe-
tere lecimdum illamfciKcntianr: Sifedcriscoenareâdmen-,
fain potsntis',fiipien/er inteUige fiiaappomTnurtibi j & immifte
manum tu aid, [ciéns quid r4lid öporiettëprapdrdfe. Quamob-
remdebono difcretionis ciiifq-, vimite d iduri, in quam
I? finèmfiôftrædilp
u ïa tio n id c d it , congrniîm crédimuscms excéllcntiam
parritm pfiifió éonfignarè ß n ten js , v t cum pâtuérit,quid
p ro latis tam âhriquismultbrüm qu^mrecentibuSfuinis L f pr*.
I Ôc éafibus qui pró eo quöd minüs eä fuerârtt aflecuii pe r - ftanfia.
! niciofoÜëië'dti fdnt làpfu ^in quantum po ffumus v tiîita - ^
tes eius cccommoda re trademusrquibus d ilcuflîs quëm-
admödum e xco lere ëam arqp e cxpeterè debeamus, côn-
fidèiatitôs meriti eiuS & grâti£e pondus, efficacius inftrua-
mur. Eft enim n o n mediocris qiiædam v irtus , n e c q u g
ï 1 humana
Trou.xi.
fie.70. .