
tur, necfupplicio ple&uncuraecerno. Non ergo Chriftys
ad illa vinutü excella faftigia quenqua.ro prxcepti necef-
fitacc conftringir, fed li.bqri arbi^fcrouocat poteftate,
èc falubritate conftlij:, & dcfideri^^rfeólionis aecendit.
Vbi enim præceptum, ibi neccflîtas j 8c vbi.neceflitas, i-
bi & diflicui cas j- vbi difficult«, ibi & negligentia ; vbi negligentia,
ibi & peccatum; vbipeccatum,conl"equenter &
pçena. Cuftodientesverôhæcadquæpræfixælegisfcueritate
cogün tur, pcenam pot ius qu® ab illa intentabatur ef-
fugiunt,quàiùraèf cccfem aut premia coy fequantur.
Ouod Euangeljgrariaficut perfect is tribuitregna ccelorumjta
ventabiliferftuftentetinfirmos.
C A P V T VI.
T Taque ßc»t fortes ad fubiimia atque prxcelfa euangeli-
Acus fermofuftollit, iranonpatitytinfirmosadima de-
mergi: perfeéfis quidero tribùens beatitudinis plen^udi-
nero, veniam verö un^utiensfiagilitati.Lex enim cofum-
roant.es prxcepta fiia, ralttnulque roeriti velut quodä roeditulIio
coÜocauit,quantum à tranfgiefibrum daranatio-
ne fecernens, tantü iëparans à gloria perfeäorum. Quod
quidem quam in firn uro quamque roilerabile fit, vel ex
prxfentis vitæftatu & compa'ratione perfpicite, in quarai-
ferriraurodudtur, fi hoc tantum quisftudeat aclaboret.
tie reus rapdo inter honotificos hóroinë$;& non etiaraio-
cuples ac honorabilis & gloriolus habeatur.
Ou'odin nofira fittimfitpoteftate, vtrumfub euange-
Iq gratia, anfub legis velimus terra- 5
re conßßere.
C A P V T v V I I.
■Deut.12.
f Matt. 19.
Lue. 9.
, -j-Sthuroa.
a* cacita-
tis officiü
ëiuinia-
moris viri^
docu-
mcmo. I
tudincm curamque conuertir,camque ad defiderium quo
fuerat iplè fuccenfiis, coepi c exhortatione fi mili prouoca-
re ,& vtDeo pàriter in fan&imonia 8c caftitate lèruirent,
diurnis n»6turnifque fletibus admonere, dicensconuer-
fionem melioris v it® nequaquam,eflèprotelandam,quia
neceffitati fubitæ mortis vana ipesimjnaturç non prçiudi-
caret ætatis,quippe quæ infantes,pueros.adolcfccntes,pari,
vt fenes, foite præriper e t.
QVamobremin noftra hodïe fitum eft poteftate ; vtrfi
fubeuangelij gratia, anfublegis velimus terrore có-
iiitéré. Cyilibçc enim parti ptoqualitateacius^uiynum-
quemque ne celle eit aggregari,. N aro a ut fupergredientes
legem,fufcipic Chrifti gratia, aut c'eitè infenores'velut debitor
« fuos fi bique obnoxios lexretencac. Reusnamque
legalium praeceptorum nequaquam euangelicam perfc-
choncm valébic attihgere,quamuis Chrifiianum ie , &
jouemadmodum non acquieftente vxore fut ad mona-
fierium peruolarït.
C A P V T I X.
CVmq; în huiufmodi obfccrationib9 iugiter perfiftéti
coniunx duriffima non præberet aflenlum, leque di-
ceret iolatio maritali pro ætatis fuæ flore penitus abihnerc
non polie,ac proinde liquid delèrtaabeo crirainisadmi-
fiilet, illipotius adfcribendum, qui coniugij feedera diru-
pillet. Adhæc ille cura diu conditioner» naturae praeten-
diflet human®, quara fragile m & incertain perieuloium
ellèt carnalibus defiderijs & operibus diutius implicari:
adijciens aftruebat, nonlicerecuiquam eius le boni extor-
rcm facere quod didiciilet, maioriique clïc nox«,delpice-
re cognitam bonitatem, quàm incpgnitam non araare;
proinde feiam reatu etiam præuaricationis inuolui, fi in-
uentistam præclaris caroque cæleftibus donis terrenaac
fordida prætuliilèt. Ad oronem lànè aiebat ætatem, o-
ranemque fcxumpcrfeéiionis magnificentiaro pertinerc,
& vniuerià ecclehæ membra ad conlcendendara fubli-
miura meritorum celfitudinemprouocari, diceiiteApo-
llolo : Sic currite vt comprchendatis, ncc propterlentorum ôc
fegnium moras, paratos atque alacresdcbere iubfiftere,
cùm reâius fit vt defides a præcurrentibus in citentur, quâ
Mon om-
niçtati in-:
fidiatur.
properantes àrefidentibus obligentur. Proinde ftatu-
m libi dicebat decretumque efle rcnunciarc feculo, ac
I. Cor. g.
m ori mundo, vt viuere p o ffit Deo ; & fi hanc bea t i tu di n c
nequeatobtinere, v t cura fodafuain confortium tranlèat
Chrifti, malle t lè vel cura vnius membri dilpendio faluü jt v»Ir*
fieri, & velut debilem introire in regnumcoelorum, quàm cura Mattb.iS.
folidi täte corporis condemnari. Adijciebat autem etiam I ^ ^
iftadicens-.Si Moylespro duritiacordis dimicti pertoifit 1
o ^ t vxore^quarehocnon.finatÇhriftusprodefidcriocaftita- æ')co.io.&
Domini gracia hberatura inaniter gloxtetur. Npn îolùra tis, pr®fertim cùm idem Dominus inter cæterasafteâio- IfAattbar
'enim hiccredendus eft adhuce^é ffib lege, quiea quæ lex i nés, (ideft, patrum, raatrumacfiliorum, quibusomnem
pnecipiT, detredaf impie re, lèd etiam ille quiea tantum j reuërcntiara, non folym lex,led etiam ipfe præeeperatc*-
qu®lexiubetobferuare conccntfiseft.acnequaquam vo- hibere, tarnen pro nomine fuoac defideriopcrreéfcionis
cationi&gra ti® Chrifti condignos exhiber fruiftusyvbi no j non folùni contemnenda fimpliciter , lèd etiam odio
diçitur : Décimas tuas & prtmitiasofferes tiomino Deo tuo, fed, habenda elle decernensJconiungat eis fimiliter etiam vxo
Vaie vende omntaquet babes, & dapauperibus, & habebu tbefauru . rum nomen dicens, & omnis qui riliquer.it domum velfratres j Lue. 1+.
ihcalo,&veni fequere me ; vbi ob perfeôtionis magnitiçen-! aut[orores autpatrem aut matrem autvxoremautfiliosaut agros
riamdiicipülo poftulanti,ne breuilîimum quidemhono- i propter nomenmeum centuplum accipieti& vitam aternampoßide-
r ® ipatium pro patris conceditur fepultura, f ncc humanç bit. Ih tantum ergo perfe&ioni quam prædicat nihil paticantatis
officium diuiniamoris virtuti præfertur.
jQuemadmodum Theo nas coniugem [uam vt & ipfa renun-
ciaret exhoriatusßt.
C A P V T V I I I .
QVibusauditiSjbeatus Theonas ihextinguibilif defi-
derio euangelic® perfe€lionis acce nfds,lê me p verbi
fccundo corde ÇO neeptu m,qua fi profundis acque edomi-
tis co n did it lui cis, in eo vel maxime hümiliatus atque có-
piinétus, quod eurh fenex n o y folùm euangelicam perfe-
ââône A non attigiflê d<xi-fier,fed etiam vixlegis ipfius ad-
im pie fie mandata. Si quidero cùm décimas frugum fua-
tum folituselïêt diacomæ annis fingylis dependere, pri-
rnitiarum rationem neaudillc quidcléarbirraretur; quâ
tarnen etiamfi fimiliter impleflèt, longé nihilominus fe-
eûndum SenisH'lèntehciam le ab euahgelica perfeârione
diftare fuppliciter fatebatur. Domum‘itaque reuertitur
mæftûs-, iliaque afteduatefftia quæ poenitentiam ad falutem
ßabileni opérât ur , ac de fua iàro vol un ta te & definuipne
non dubrus,erga falùtem coniugis,oronem mentis folliciturcbmparari,
vtillam quoquenèceffitudinem foluat patris
ac marris, quæ fecund um Apoftolum primum obtinet
inrepromiffione mandatü, honora Ccilicetpdtrem&matre,
quod eft mandatum primum in repromiffione, vt benefit
tibi,&ftslongauus fuperterram, eamq*, delpiciproluo amore
præcipiat. Euidenter itaque ficut eos euangclicus fermo
condemnat,qui non interueniente adulteri) crimine,vxo
ria vincula dir um pu nt, i ta ob amorem Chrifti & defiderium
caftitatis, his qui iugum carnale reiecerint,etiam cen
tupla præmia repromi(tic. Quapropter fi fieri poteft, vt
ad hanc optatiffimam mihi partem accepta tandem ratio-
ne fledlariSjfcilicetvt Dominoiètuiènres,poenamgehen-
næ pari ter euitemus, cari rate m coniugij nonrefiito ,imo
etiam maiorc adhuc dile&ione compleâor,agnofço enim
8c veneror adiutricem meam, Domini mihi (èntentia de-
putatam ,;&indirupto eide m fee dere caritacis inChrifto
cohærere non refpuo nec à me feparo quod Dominus mihi
Epbff. 4.
Mutth.19
f primæ ftatim conditionis lege coniunxit, dummodo
fis 8c ipfa quod coyditor elle te voluit. Si verè non adad-
uvtorium elle volueris, fed in decepcioncm, 8c adminicun
lum te non mihi, fed aduerfario mllueris exhibere, atque
ob hoc attributum putasconiugij lacramentum,vt te huii
f prima.
q.uæin- j
Theonas
I ad diaco.
J ai£ perfc-l
Ijâorâcô- j
j jmuni (üf-
l lftagio de-
Ijpucatur.
C -
i*pr®batu.
qu»ingeriturfraudanslaluti, * infuperetiam meadifei-
pulatu retrahas Saluatoris, itaillam Abbatis Ioannis,imo I
Chrifti ore prolatam fententiam viriliter apprehendam,
vt med fpiritali bono nulla carnalis auellere polfit afte- 1
£tio. Qtyenim, iaq\xir,nonoditpatrem & matrem, &filios,
&fratres, &[orores, & vxorem, & agros, adhuc autem &ani - ,
mam [uam, nonpoteftmeus effe difcipulus. Cum ergo his atque
huiufmodi verbis muliebris non fiefteretur intentio,
8c ineademobftinacipnis duritia. permaneret, fi ego, inquit,
beatusThepnasteabftrahefe a mortenon poffiim',
nec tu me leparabis a Chrifto; Tutius eftautem mihi cum
homine , qudm cum Deo habere diuortium. Alpirante
itaque gratia Dei, definitionis fu«executionem inftanter
aggieflus eft, nec inrepelcere per aliquam moram defide-
rij luipafluseftardorem: nam confeftim omni mundana
facultate nudatus ad monalterrum peruolauit. Vbi in bre-
ui tanto fplendore ianäitatjs&humilitatis enituir,vc bea-
t®meroori®Ioanne ad Dominum cxhaciuce migrantc,
faurftoquoque Helia, viro qui haud minor decefibre fuo
fuic fimilicer decedente , tercius Theonas vniuerforum
pr«ele(ftusiudicio»in diaconi® eis dilpenfacione fuccef-
ferit.
Ixponit Caßianus quorfum exemplum ißud in medium
produxent.
C A P y , T X.
NEmo auteffl exiftihietnos h ®cad proüoeanda con-
iugiorumdiuortia texuille, qui non folüm nuptias
minime condemnamUs , verum etiam ApoftollCam 1c-
que nt es lehtemiam, dicimus honorabileconmtbium in omnibus,
& thorns immaculatus, fed vtle&oriihitrUm conueriio-
ziis, quo tantus ille virDeo dicatus eft, iideliter pandere-
mus. A quo bona gratia hoc primum depofco,vc liue hoc
eiplaceaf fiue dilpliceat, me quoquo modo a calumnia a-
lienum efie concedens, in fuo hocfa&o, aut laudec, aut
reprehefidat auftorem. Ego autem qui non meam fuper
hacre fententiam prompii, led reigeft® hiftoriam fimpli-
ci nafcratione complexus fum, aiquuna eft, vdicüt mihi de
eorum'qui hoc faäumprobanclaude mhif vendico, ita
eoruinquiid improbantnonpuller inuidia. Habeat ergo
luura de illoj'vt diximus, vnulquifqjiudjciunij ied mo-
neo vt ita Cehfuraro fui caftiget examinis, ne le ®qüiorem '
aut(kn&iorem diuino credatefle uidicio, quoin eum etiam
Apoftolicarum collata funtfigna virrutum,vf taeeam
de tantory m pacrum lententia, a quibus faiftum eius non
lolum mlnimereprehenfiim , verum etiam vlqj adeo col-
laudatum efie manifeftum eft , Vc eum lumffiis ac lublK
miffimiivifisdiaCohi®'eleiftidhepr®tulerint. Etpyto rot
jfpiritalium virorum Deo autftore * prolatum non'errafi
fe iudicium,quod etiam tantafignorum , vtluptaiamdi-
&um eft,admiratio confirmabat.
SZüfßo cur in Aegj/pto totisdiebus quinquagefima non iY-
iunetur, net;genua in orattone %
, curuentur.
w C A P V T XI.
SED iam tempus eft vc promifl® difputation is ordinem
prolequamur. Igitur Abbas Theonas cum diebus
quinquagefim® nosin noftra cellula vifitaflec, vefpercina
orationum folqmnitate tranfaifta, humi paululum confidences,
ccepimusdiligentiuspercuncftari, curapudeos
tantaobferuantiacaueretyc, nequis penitus totis quinquagefim
® diebus vel genuain pratjonecuruarer, vel vf-
que ad horam npnam ieiunare prjßfumeretreoque id dili-
gentius ferutabamur,quod nequaquam hoc tanta :
caudonelcruariinSyri® monafterijs
, vidcramus.
j Ab i’nfti-
tùiismà-
|ioruini&
lcceptis
JconbjcCu-
Idinibiis ■"
jnoefleje-
ccdèiidûi
Et cl. ](.
Rejponfiodenatura eorum qua bona,vd mala,vel
media [mt.
C A P V T X I L
A p h ®c Abbas Theonas fali vfus eft lermonis ex’or-
dio: Oportet quiaemndsauaoritati patrum ,* con-
luetudinique majorum vfq-, ad noftnimitetnpusper tan-
tamannorum feriem protelat® , etiam fioti pcrceprara-
tione cedere,earrique,vt ahciquitus tradita eft, ingi obler-
uantia ac renercntiacuftodire. Verumetiam quoniam
caufas huius r^i & rationem vulris agndfcëre,accipite Breë
uitereaq ü ® a(enioribys noliristradita fuper ha'c inrtitu-
tione compenmus. Verumtime antequam fcriptura’ di-
uinx audtoritas proferatur, fi placet, de natura ipfius iciu-
nij 8c qualitate pauca dicamus,vt difputationem noftram
fubfequens feripturarum confirmet audlori tas. Diilina fa-
pientiaper Ecclefiaften omnirei, id eft vniiierns,fcu pro-
fpetiSjicu quxaduferfaputantur 8c triftia,tempus efie proprium
defignauit, dicens. Omnibus tempus eft,& tempus omni
rei[ub calo. Tempits pariendi & tempus moriindi, tempus plantan-
di & tempus euellendiquodplantatum eft, tempus occidendi & tempus
[anandi, tempus deftruendi & tempus ddificdndi, tempus plo-
rahdi & tempus rideridi], 'tempusplangendi, & tempus [altandi,
tempus mittendilapides, & tempus colhgendi laptdes., tempus ample
ft endi& tempus longefieri ab amplexibus, tempus acquirendi Ó’
tempus per dendi, tempus cuftodiendi, & tempus expellendi, tempus
dirumpendi & tempus[arciendi, tempus tacendi & tempu9loqtien-
di, tempus amandi & tempus odiendi, tempus belli & tempus pacts.,
E t infra, quia tempus r/?,inquit, omni rei & omrit[a£to. nihil i-
gityr lex hiseflebonum pcrpetmiih defihiuit, hifi cüih fu-
etit h.oram quid öpörttinè 8c Oohipeten ter èxpletum, ita
vthxceadem qusnunc oportunè gefta bene cedunc, fi
importuno vel incongruo tempore pr®fiimantur,inyfilia
imieniantur& noxiaabfquehis dumtaxatqü« per leprin-
cipaliter vél bona; vel mala lunt,nec al i quando pofliintin
con trarium derinan J vt eft iyftitia, prtidentia, fortitud.0,
tamperahtia, cxtérxque virtu res: fiue ediyerlbvitia, quorum
definitiones in aliam partem cadere Omhino muffiri-
vénónpoflunt. S iq uavcröinvtrumq; affeOfcumpofiunc
aliquando tranfire,yt pro qualitate vtentium vel böna in-
uehiantur Vél mala, h®c non abfolutèpro fila natura, fed
pro pèrpetrantis afFedu 8c opportunrtate temporis; vel v-
tilia inccrdum,vel noxia fenci un t ur.
Quale bonumfit 'teiunium;^
C A P»V T X I I I .
QVamobrem nunc quxrendum eft, quid fuper ieid-
niorum ftatu decernere debeamus, vtrumnamfimi-
lirer&ipfum bonum efie eomodo quo iulticiam, pruden-
tiam,fortitudinem, auttemperanriam diximus, qu* in
partem contrariampenitustranfirenon pofiunt^an medium
quid, quod interdum fa&uropolfit prodefie, inter-
dum prxtermifliim condemnare non pome,quodq; non-
nunquam egifle reprehenfibilefit, »onnunquain prster-
milifle laudabile. Sieninainilladefinitione virtutum,et- H
iamiciunium cenleamus, vt inter principalia bona cibo-
rurnabftinentfacollocetut, erieprofedo eorum mala &
criminola perceptip. Qpicquid enim principali bono co-
tratium eft, fine dubio principale malum efie cenfendum
eft. Quod defihiri d nobis feripturarum fatnftarum non
permittitau^oritas. ■ Si enimtali fenfuaepropofitoieiu-
nemus vt pcccatum contrahi in efcarum participatione
credamus, nonmodO nullosfrudtus pro abftinencia eon-
fequemur, fed etiam reatura maximum aclacrilegij crimen
fecundtim Apoftolum con traj^m us, abftinentes a cibis
quos Deuscreauitad percipiendum eum gratiarumaft'tone fidelibus,
& his qui cognouerunt ventatem, quia omniscreatura Dei bona, &
nihil reijeiendum quod cumgratiarum aftione pertipitut.. Qui e-
nim putat quid commune efie, Hit commune eft', & idcirco ob lb- Atm. 14,
lam perceptionem efc® neminem legimus condemna-
„ turn,nifi forte iundum quid filerit,vel pofteafub-
lecutum, per quod meruerit con-
deranari.
■ S 4 Quod
1 1 1
if: