â p ç |
ri ti ones, j
Miîopogo
'î'htod.l.j,
cap 9. >0.
cap. 19.
Julianus
cjuibùsin-
iunjs An-,
riochenos
Babilas
martyr.
Chriftia-
noriiapud
gcmüm -
quomodo
Salluftius
praefectus.
D
Theodor.
- marry ri*
3 yira'ror-,
metis pro-
pagara-
Ruffini
Pcrfàrum
legati ad
iuliâdvt'm
Se luliaai
ad eos tft-
(p'onfiim.
rentur, His diélerijs Iriiperaroradiram concitatus.mina-
batur le> vrbem Antiochiam grauilfimis affeblürum in-
commodis, IndeTadumCiliciæferccipit. Vt Verôvpri-
?mùm, quæ erant neceflàfia, ibi parari hilïèrac, ex ea ciui-
tate propere decedic. Ex qua reLibanius fophifta anlàm
ad (cribendumjairipieos, turn orationenri illarn, qüæ*ff<r-
&vTtxvt inferibicur , id eft j qua Imperatorem pro Antio-
chenisexorauit: turn earn , quæ Oratio ad Antiochcnos
de ira Imperatoris aduerfüm illos dicitur, compofuit. Fer-
.tur.Sophiftamillumhasquidera confeciffe orationes,in
vulgus1ramen minime protuliffe : Imperatorem autem
nonreipfaineos, qui contumelijsipftfm affecerant, vin-
dicando, fed diéteria lolum rerorquendo., iram fuam po-
fuilïe. Nam o;apioneilla,quæAfitiochica,fiueMifopo-
gon,i(feft, odmm baibæ infetibirur, abipfocoropolîta,
ciuitaii Andochiæ conrumeliæ notas inqflit ad perpétui-
tarem. Setlde his habteni».
Qaomodo Imperator turn oraculum acciperevoluijfet, dmonium,
Babilam martyrem reueritum , nthtl rejponderiti
Or de Imper morts ira, & Theodoro
confejore.
C A P V X X V I*
DEinceps de iniurijs, quibus Imperator id temporis
Qinfhanos Antiochiæafficeret,dicattius. Vbitem-
plagentiliura,quæ erant Antiochiæ, aperirianandauerat,
oraculum ab Apolline qui in Daphné coiehatur,accipe-
re maturauit.. Verùm cum dæroon qui ir. eo delubio ha-
bitabat,vicinum fimm, Babilam martyrem videlicet,re-
formidaùs, nullum Imperatori refponium daret (loculus
enim, quo corpus, marryris tegebàtur,.erat in proximo)
Imperator cauia intellebla, loculum.martyr» quàm ce-
lerriroè inde transféra rubet. De qua re ChdftianiAntio-
ch(æ certiorès fach, vnà cum mulieribus & pperis exultantes
gaudio, Pfalmoçque canentes, loculura ex Daphne
in vrbem Antiochiamtransferunt. Plalmiauteitiquos
.cecinere, reprehenfionemdeorumgentilium, &eorum
qui in.'idpia credebant, complex! funt. Tum quidem
malum Imperatoris ingenium, quod antea tanquam in
abitmfo deliruerat, omnibus parefabtum eft. Nam qui
j dudum philofopbiæftudiumprofefîùs fùcrat, amplius le
j connnerg.nbn poterat: ièdPlalndsad gcntiliurti probrurti
dccantatis a,d nacundiam facile prouoc?tus , conftituit
1 eadem cormentorum gençra ChnjfHanjs inHigere | quæ
1 iampridem Dipcleiianusillis hffisiflët.^.erùrn cum ob
expëditionem contra Perfas (ffltêptalfr'f èmpus ad illud
inihtutuvn minime iphluppeteret,dat mandat um Sallu-
ftio prouinciæ præfébto, vt eos qui iilorum Pfâlmorum
canendorum authores fuiflènt, ad fupplicia rapiendos cu-
: raret. Præfectus verotametfieratreligionegentilis,man-
: datum tarnen illud exequendum inuito aüimo lufeepit.
Verùmçumrefragannonpoflet,complureis Chriftianos
comprehendi, ac nonndlios eorum in carcerem conclu-
di iubet. Vnum autem adolefcentulurti, Theodorura
nomme, adeura àgentibusaddu&um^yarijs tormenus
fupplicijsque truciari, totumque illius corpus dilacerari
mandat ; îllumque iam tum tormentis eximi, eum non
I amplius in vita manfurum arbitraretuf. Verum Deus il*
! luminintegrum reftituit. nampoftillamiidenntornaen-
; tis confeffionemxad.lpnginquumtetoporis Ipatium vitam
propagauit.Kuffinus,qui Latino fermone ecclelïafticâ feri
piit hiftoriam, raemoratlecum hoe Theodorolongo té-
pore poilcollocutumelle, eumque rogafle, annon cum
verberibus cæfu,s‘, tonne ntifque afflnSfcatus eflét, maxi mû
fenlîflet dolorem ?H1 um-.relpondiiïè, nonmulturaaccrbi-
tatis ex tormentis hbi accidifle; quendamque ci aftitidè
adoléfccntulum,& fudorem qitiex ca confliôlationeexo-
riebatur,abftcruflè:animum confirm alle i> ipfumque tempus
quo cruciabatur, voluprati potius quàm angori fuif-
Ce. Ar^ue de Theodoro, adoleîcente eu çr p ri mis admî-
rando, ifta dióta fint. Per idem tempus Per&rum legati
ad Imperatorem àdiientauerunc »• pofiula.^m vt beilum
palam indiceret^denunciaretque.. Ille eos remifir,hæc fo-
H ifio ru ï y LTÀ toVs. *
•lum locutus : Meipfumbreui videbi,tis,& prqptercalega-
?tos haede re àd vos miteere non eft opu§. '
D< translat ion t rtltquiarum S.BakiU martyr is ex Chryfofi. fu si Ba -
roniusamo)6z, n. 96. Ó'fiq.
Qubdludaos Imperator àd facrificandum hortabatur, &de£Xtre-
mo Hierofolymorum excidw.
C A P V t X v I i .
POrro aütem, dum Chriftianos alio qùodammodo di-
uexare conrenderet, fiiam iplïus fuperftîtioné quafi in
oculis omnium ad intuendutTidefixit. Nam cum làcrifi-
cijs maétahdisadmodum dcleiftaretur, non folum ip(e ex
eiufmodiifànguiniseftufionècÿpitvôlaptatem : led alijS,
fi idem ipfum non efficerent', muldam irrogauir. At quo-
niam paucos admodum id gënus homines rëperiebar, Iu-
dæos accerfere, eosque fçifcitari coepit, Quid effet cautie,
curcùm lcxMofaica eos laçrificareiuberet, a facrifi-
cijs maôtandis abftinerent ? Cumque illi rct^ondiflent,^
non illisintegram elïê potéftatem huius obeundi muneris
alm loco quàm Hierofolymis; præcipit, vt ablque mora
temfolum Salomon» de integro c’onftruerètur. Qua re
conféra, ad Perlas iplè prôfe^usêft. Iüdæi autem, qui
opportunum tempus fibi dariiàm diu exoptaflent, in quo
cemplum ipfis ad facdficandùm redificaretür, turn ad illud
ppus marurandum omnreura & cogitatione incumbere,
tum Chriftianis terrorem incutere, tum concta illos le in-
folenter effetre; tum denique minari coeperunti le non
minora illis incommoda illaturos,quam quæipfisolimà
Romanis accidilïerit. Vbi vero Imperatöris man dato im-
penlæ ad ea erant à publico ærario luppèditatç,omrii^pa-4
rabantur; vt ligna, lapides, lateres co61:i,argillà, c a lx ,a - ,
liaquc ad.ædifidum nèccffaria. Quo quidem tempore
Cyrillo Hierololymorum epilcopo , illud Danielis pto-
pheræ, quodetiam ChriftusinlâncHsEuangclijs confir-
j m allet, multisque prædixillèc, venir irt mëntem. , Iam
! tempus aduentaftè, quo lapis fupeç lapidem non mane-
ret in templo,fed oraculum Seruatoris penitùsexglereT
j tur. Quæ cumepifcopus dixiflèt, noclu ingens terræmo-
tus excitatus, lapides veterum rempli fundamentorum
concudît, omnesque vnà cum ædifiëijs in p roximofitis
difturbauit. Ex quare horror &formido Iudæos occupa-
uit: famaque eius etiam illo s , quorutn domicilia inde
1 longo interuallo diftabant, ad locum cöntemplandum
attraxit. îtaque cum quam plurimi adellènt, aliudprodi-
’ gium contingit. Ignis namque cælicus demifliis, omnia
! opificum inftrnmenra abfumpfit. Etenirn liccbat videre
1 malleos, fcalpra,ferras,iecures,aidas, deniqueomhia
I quæ opifices habebant ad opus perficiehdû idonea, flam-
I mæ incendio vaftata. Totumdieni ignis iftas res depaftus
! eft, ludæi igiturgrauiflîmo timoréperculfi, etiam inuiti
■ ChriftumDeum confelîifunt: non tamen eius voluntati
gefieruntmoi é , fed opinioneludaifmi mentibus antece-
pta omnino tenebantur aftriâi. Nam terriutn miraculu,
quod poft edi turfi fuit, neutiquam illos adiîdem veritatis
adduxit. Nodle enim fequenti2 effigies crucis radiorum
lamine figurais, iilorum veftimentis tanquam impreffæ
videbantur: quas cum diesillucefceret contemplantes,
j & elucre delereque cupientes, nullo modo pocerant.
1 Qijare obcæcati (vt eft apud Apoftolum ) bonum qüod e-
! rat illis in manibusabiécéfe. Proinde templum eo tempo-
re,pro ædificatione, maximam ruina m paffhm eft.
i. Fabrocum inflrumenta aef *dificationc com pirata câtledi igni cé-
(amta. 2. Crucis iïgaum Iudasorûm veftibus itnpreflum.
De imperatoris in Perjidemperfeftione,& eiufdem code. -
C A P V T X V I I I .
ÎMperarorquoniamacceperat, Perlàrum génrem tempore
hyberno turn corporis viribus maxime imbecilla,
tum animo abiedlilfimo elle (nam quiafrigoris impatientes
lint, eo tempore à belloabftinebc. ImoMedus (vteft
in prouetbio ) hyeme ne manum quidem extra pallium
ponece
PidelXte.
/. j; fi
« I . Bar.
auno 5 63,
mm &c.
F
Julianus
'tempium
Hicrolo^.
mitanum
; dè intégio
conftiuctc
mandat.
Matt. 24.
Gyrilli va-
tieimum
tum.
■ G
•Fundamé.
; tatcmpli j
jtcrrçmotB
lux ata.
Prodigiü
diuiaitus
Iudaios
tcrtec.
Iudxi Ct»
timoré per
culfiGhti-,
ftû Deum
confelfi.
H
Tcmpluw
Salomo*
nis pro zdi
ficationc
dcftruAio
né patitur.
Vide Nie.
}. C. 20
So{.l. 6. t
Bar. an.
JÖ5. ».*>•
ô 'fm -
PcifçÂ
Mcdi pet
hyetném
mbccilleS'
IXjyy pL ImA NHV S j.. Ecclefiaflicd , Lib^ 1 I L
A I p one reaudet. cùm etiam exploratum haberet, R om an o s
R.o®^oS\ hvenie in beHo gerendo plurimum polïê î paulô ante ver
bclloge in Pe/fidem inuadere,inque . -eäm . . -------‘ regionem exercitum — . J.-.
du
.rodop)°-
rimuhy«
cer'e ccepit. Itaqüe primdm agfös, viebs, caftellaquè populär!:
mÇtee Plip°h, oti
Usobfidto
Vincere
przdarû
àt fupta
jnodûvin-
cerc, inùi-
^aximus
ihilofo-
phus iofti-
Ltot lu-'
deinde vrbes oecupare. Ac Ctefiphontem vrbem
Perfidis poretiriffimam oofidione cingens ; adeo vehementer
regem Perlarum in ea oppugnare , vt c^ebros ad
ipfum micteretlegatös, eiqiie füpplicaret, vti eum patte
aliqua patriae muldaret , belloque reftindo difeederet.
Iulianusnequecpmmotus eft animo, nequefupplicès mileratus:
imö ne illud quidem quod in prouerbij abi jt con-
fuetudiner» ( Vincere priclarum eile, ac fupra modum
vincere,inuidibfum) ;n memoriam reuoéare voluit: fed
diuinationum conieduris, quas Mäximus philofophus,
quicum eo verfabatutillifuggeflillet, confifus, &inani-
bus lomniorum vifispèrfuafus, fe Alexandri gloriam fuis
rebus gellis vel exaequatnrum, vél potius fuperatorum.
fupplicum Perfariyn poftulatareiecit: putauitque fecunquam
impium &nefandumImperatotisedidumexeq-ui.
E
A t t am e n lu lia n u s ,b e l li iro p e n d e n t is h e c e ffita te c om p u l
louianus
fu s ,e t im in d u c u m n u m e r o rerinuic* Iam vet.o lo u ia n u s
nperiuril
ad im p e r ium d e l e d u s , illu d re p u d ia it it» E t c u m am ih t i-
■pudiat.
b u s in u i tu s r a p e r e tu r , c lam a u it >f c , q ü i C h r ift ia n ü S e r a t ,
n o l le öm n in o h om in u m g e n t il it a t em p ro fite n tiu it t im -
p e r ium fu lc ip e re * A t v b i o m n e s v n a v o c e c o n fe lf i fu h t ,le
e ffe C h r i f t ia n o s , c ap e lfic Im p e rium * - E t cum in P e r fid e jiouianicu
derepenteinmagnaseiletaddudusanguftias,militesc[üe 1
fame conficerentur: pa&is cum rcgePerfaruminducijs,
irege indululianas
belli finem fecir* Induciae verö, vt Rolnani quidem pti-
tabant, inhoneftx. (NamSyrortim dortiinatu multatus*
Nifibiqueciuitate Mefopbtamii Perfis tradita* indede-
ceflicjvctemporis ao^em poftulabatoppörtunitas,necef'
fari^fuerunr. Quibus rebus nunciatis, ficut Chriftiano-
tumanimilulianimorte erant tecreatii fic exqjrcitus vni-
uerfus improuidam eius & ardentem ferociam grauiter
inculauit: Cäufalnque mültae, qüa fines imperij eoarda-
bäntur,illiä<iceptamretulir. Nam a Pcrla quodam per-
feAlexan-
drum M.
«flepetfua
fus.
B
dum PythâgoræPlatonisqueopinionem, ex migratione uamui ,m i u,iu»h. -j— r --
animorum abvnoeorpore in alterum,animüm Alexandri fugain frâudëm indu&USj nauigia, quibus per nurnina
in ipfius corpusimmigrafle: imo verô^ Ce inalterocorpo- frumentumaduehilolebat,exulïerat,&proptetea fames
l* re ipfum Àlexandrum elle. Quæ quiderb. qjjinio ilium j opprelfit exercitum, Êodem tempore Libadius fophifta Libanij^fd
in grauem induxit errorem, eftecitque v^égfsEctlarum orationem,quamortemdefleüitIuliâdi,compofuit:earn- ^
petitionem repùdiaret. Rex igitur cum intelligeret,lega- quelulianum, fiue funebrem inlcripfit. In qua non mo- Lcbris ora
tionemillamhuftrafufceptam, in permagnàmaddudus dùomneieius resgeftasillo dicendi genere quo hominü CIO jn iau-
neceffitatem.poftridieeiusdieiquolegatioerarc6 fife<9:a, laudes celebrantur, perfecutus eft: fedlibrorum etiamdéluliarai,
omnçsfuas copias cogéré, contra exercitum Romanum j quos contra Chriftianos edideratj & q u od in illés Chri- j
inaciem prodire coepit. Ronjaniautem tametfi lmpera-, ftianorum feripta ridicula,nugisquc referta demonftri-
toremacculabant, quôd nocumlücto àprælioabftinuif-J uerat,mentioncfecit. Quod fi hic Ibph’iftaalia Imperato- j
fet:tamencumPérfis,quiiamfeexaduerlooppoluerant, risaftaduntaxat laudibus extuliffet, tacitusadreliquam jiutianili
confligpre non reeufarunt: holies in fugam vertunt. Im- hiftoriam perrexiflèm: fedquoniam jdumlibroriim àlu-^ jbn. .
peraforequoinfidens, prælio interfuit ille quidem, quo Üano confedorum facit mentiûnem, vtpote difertus & !lu1m^ “ i®a
lilitum animos confirmaret: féd felicitatis (ûæ fpe ni- grau»orator* in religionetn Ch tiftianam acctbcinuchi- ^0„t05mcij
mium fretus, inermis in aciem proceffit. Idcircotelurti tur :obeamcaulàm de his rebus dos pàuca dicere inftituc- ii,amcwu
Iuliani cç-
^CS ^norô^ eximpronifoineumconie&um, brachium traijciens, iri
fenÉentiæ.j latusinfigitur: cuiusï'&U mortem obijt*cædisauchore in-'
Callitti cognito.° Nam alij memoranü* eum ex Perla transfiigaj los,quihominemdPaUfltnd oriundum, Deum & Deifiltumejfe I
mus i àc primùm eius ipfiüs verba pohemüs in medio, Ai&hond
Hyemé, inqttit, cùm no fiesfuntpdulo longions, Impe’rator libros il- «m iuha*
"de, peicufliltTi: nönnulii,amilire quodam liliiplius exercitus: j cotifirfoant,dtligente?ettoluinsylotigd dijputatione& firmisargu- j,
ftisl quxfainamultisinore eft. Vcrilm Calliftus* fatellüs Im-\ mentisCOnuincebateJferidtculos: tehgtonem$3abillu exiultam, &
- g IS’ peratotis, qui eius res geftas carmine Heroico conlcribit, \magnoinhonotebabitam,nugis rtdundare: &feitiillis1pTyrioU-
bellumque id.temporis confedum narrat4iliumadaemo- j /0fenefapientioremoßendit. IgiturTyriusHießtdnimoplacato,&
netransfixurninteriiflecomraemorat.Quod quidem för- dicendtfacilitate fuperatus, aquo animoferat, quod fit in eum dt-
tafle poetarum more confibt imeft: fortalle autem ita fe iftuma'filio. lilaliint verbaiftiuslophiftasLibanij.cquide
Eutrop.
qui fe huic
Pcrficç expédition!
intet fuifle
feribit ho-
ftili manü
interfcóra'
ait Oro-
fitfs. vide
fiipra dicio
tap.io.1.7:
D
habet, nam furias innoninillos vindicalïe conftat. Ve*
rùm vt’éunq^e exitus eius fu it, illud cette nemini obfcu-
rum eft, eum proprer impetumjanimi, quo præccps fere*
batur,peticulis éxpolitum : ptopterdodrinæclegantiam,
quaimbutuserat, inanis gloriæfedatorem: pfoptcr ani-
mi modeftiam, quam fàlso præ fe fferebat, ludrbrio habî-
tum. Hoc modo ad quartum eius confulatum,quem cum
Salluftiogelïitÿfexto Calend. Iulij, in Perfidie,vt dixi: oc-
cub uit:1 teîrtio anno fui imperij: leptimo autem, poftea*
quam, à Conftantio Cælàr renunciatus fuiflèt : ætatis fuç
trigefim ©primo: .
IouianuS
Imp. anno
Chr. 367.
Vide Ntc.
cap.38.110
Eutróp,
(nemo l. to
h B |
Ji. Ammia
» U Marcel.
î-ttem
Sext iî Au.
rel.Theod.
lil>. 4. e. i,
StZ.l.6.
«# § * ,
louianus
Chtidianusanai.
litibuslmpetatot
«iedàratus
1 àrofttu tribuit Imperio Iuliani annum vnum, menfes feptetri, item
Hteronym. mfiquod quofdam * fier at eitribuere annos z. menfes 8. Sed
hune locum in Socrate corrupt um ejfe , conumtit ipfefiocr. qui hunt libru
ttrtium ita-claudit : Liber hic complectuur fpatiut» duorum anntrum,
merifium quinque. Cttm igitur Iuliani Ö» louiani res gefteu compte-
ciatur : da ex hoc Jpatto fepttm menfes lout am, é ' reltqtiiirunt luliano
menfes ofto & annus vnus. Atque ita ex colltfione lotorum deprauato-
rum extunditur veritas, ‘Vt hoc loco apud Socratem legendumfit, occit-
buit ftcundo anno imperij Jut. ldcmfehtit & probat Baronins anno gôji
oum. 64.
louiani Imperatoris creatiô, & L'tbanij Rehtd-
rif refutation
C A P V T X IX .
Milites'vero in Jubijs rebus Sevaldeperplexiscèn.
ftitnti ,'pôftridie nuHa ibterpofita mora louiaHuni
-virum magno öccxcelfbanimöprtedicum, Imperatorem
dedatant.Ifte cùm effçt tribontisnîilitüm, cumque Iulia-
nus müitibus lege iata optionem daret, velidolis factifi-
candi, vel deferendi miiitiam : balteum deponcre maluitj
Bibliotb. V it. T d tr .X im .'j. S t n 2.
i apolt
:a: i de hü,
us h bris
Fulç. ;
Porphyeum
fophiftamfâcilèpræftàntiflimum dico : cèKoq; fcio
fi non cum Imperatore in religione Codlènfilïèt * omnia
di&urum fuiffe, qu£ Chriftiani dicunt : &c qiiæ ab illis di
cuntur (vti verifimile eft^fümiiiis præconijs, vtpote fo-
phiftam,illuftratutum. NamConftantium 4 dum vixit*
fuisfcciptis laudauit: cùm autem mortem oppetiuifletjin
eumcontumelias, easquecriminofasiecit, Quare liPor.-
L ifânii lefîcilegn
phÿrius Imperator fuiffèt* eum eius libros Iuliani libris uitas ac».
antepofuiffe : & fi Iulianus fuilïet fophifta, raalum fophi-
ftam (ficutde Ecebolo fcriplîtin oratione fühebri * qüam ce °
in Iulianum compofuit) appellaffe. Itaque cùm ille, Vt
Niccp.l.iô
eiufdem rcligioriis cüm Imperatore * vt fophifta » vt eiüs a-
cap. 36;
micus i qu * ei videbafitür* prolècutus fit : nosetiam ad câ
Libamj
quæ ab illo feriptis prodita lunt, pro virili refpofideâmiis,
Cftlurnaiis
(ponder
Primùm ait* illumhyeme* cùm nodes effeiit paulù pro*
^Ocrâtes ;
lixiorcs, djseram in libris Chriftianorüm cuoluendis pd*
Jperam
fuifle. Óperam pofuiffe hoc loco fignificat, laboretn in
ponere,
feribendo ad homiflüm vituperâriônem fufcepillè: fient
fophiftis in moré pofitüm eft, cuadolelcentulos ad fuaiti
artem perdifeendam alliciunt.- Nam olim libros illos le*
gerat ille quidem * fed turn irt ipfos àcriretincubüit, &
lotigâ difputatiorte laboràuir, non (vt ait LibaniüS) firrtiis
argumerttisf* fed infirtnîs(quippe quaéelïènr à vefitarè alie*
na) ë i q u i lu i iplbrùrh vi latis müfiita erant, tanquam
fcurtatefclleré, Nairt quifqqe cüm alteroin certamen.de-
fcertderis * interdum véritatém péruertendo, interdüm
eafldem occultando* eum contra queffl dimicatio fufci-
pitür,fallerë contendir. Etqnicilnque odiüm coritfaal-
cerumconceperit, omniairtftâr hollis nort facerelolum , i i%^ c ^
fed etiam dicere fummaopê nitituratque adeo ea tnàla, L, n^.
quibus cum ipfe confliélatur, in ilium côrttta quem exef- ’ feqq
cet inimicitias, deriuare ftudet. Vtru m q ue vero, tu m lu- |iulianus&
C e z lianum, '
H
Sophiftd-
Cuf Por*
piiy nie à
Libahio
fophifta:
Tyriusfe*
rîex nomi-
natut ?vtd.
Bar. annO
i2f. n. 89.