mmm Is Ge nef. 3-
, lfa l.s u
Qubdobfuperbiam Lucifer iüe de Archangelo faftus eft
dhttblus.
C A P V T ^ I I I I . ~
ta commémorât : Et efta eiuselefta. Ideoque beams Da-
uid licet tanta circumfpeâione cordis lui eu ftpdiret arcana,
vt ad eum quem fecretaconfcientiæ lu ® non latebant,
audenterproclamaret: Domine non eft exaliatum cor meum,
neque elati funt oculimei, neque ambtdaui in magnu nuque in
mirabilibus fuperme, nift humiliterfentiebam ; Et irerum :No»
babitabit in medio domus mea fattens fuperbiam: feiens tamen
quam ditficilis fit etiam perfect is ilia cultodia, non de (ua
tantum præfumjt induftria, iedorans Domini implorât
auxilium,vt huius inimici telum pôffit infauciattfc euade-
re dicens : Non veniat mibipesfuperbiit, pauens ac metuens ne
in illud incidat quod dicirur de fupetbis; Deusfuperbisadruinæ
T ? T vr grauilfim® tyrannidis eius potentiam agnofca-
l~Vjniis. Angelum ilium qui præ nimietate fplendorisac
dëcorisfui Lucifer nuncupatus e ft , nullo alio quam hoe
vicio deieóhim cçlitty inuenimu$,&ex ilia beatalublimi-
queangelorum ftatione telo fupcrbi® vulneratum ad.in-
ferpafuilfe collapfum. Si igkurtantam virtutem & tapt®
potenciæ prærogatiuadécoratam vnaelatio cordis pötuic I uerfatur,Etkcmm:ImmunduseftapudDeumomnis qUïexaltat
decæleftibus ad terÄna deuoluere, qua nos obleruan- , corf.....
tiacarnis fragilitatecircundâtoscauere oporteat, jpfius
roagnitudo demonftrat. Quemadmodum verb bu-
ius morbi virusperniciôiîflimum deuitemus, inftrui po-;
terimus, fi ruina; ipiius caufas arque originem perfequa-
mur. Nunquam enim curarilanguor,nec remedia pofé-
runt malisvaletudinibusexhiberi, riifipriusinquifitione
fagaci origines earuminueftigentur & caufæ. Hicnam-
que indu tus diüina claritate, & inter -esteras (upernas vir-
tutes condkorisfeigitate præfiilgèns, fplendoretnfapien-
ti® ô^virtufum pulchritudiné qua ôrnabatür gratiarcrei-
torisi naturæfuæpotentia,'non munificentiæilliusbene-
ficio'fe credidit obtinere. Et ob hoc elatus tanquam qui
ad perfeucpantiam puritatis huius diuino non egeret au*
x ilio , Deofefimileroiudicàuit, vtpotequi nullius indi-
geret quemadmodum Deusjiberi fcilicct arbitrijfaculta-
te confilùs , per illam credens aflîuenter omnia fibimet
fuppeditari, quaead confiimmationern virtutum,velper-
enniratemfummæbefttitudinispertinerenc.' Hæc ci foia
cogicatio faélïprima ruina eft. Ob quam delèrtus à Deo
quo iè credidit non egere, inftabilis repente 8c nucâbun-
dus effettus, & tnfirmitatem propriænatura:perlenfit, &
beatitudinem, quaDeirounerefruebatur,amifit.Erquia
dilexit verba przeipkationis, quibus dixerat, in calum ton-
fcendam-,8c linguam dolofam, qua vel de le dixerat,ero fimilis
S liißttm, vel de Adam & Eua, eritisfieutdij\proptereabeu6
deftruetilium in finemc euéHet eum, & migrabit de tabernaculo
\fuo,&radtcem eius de terra v ment mm. Tun cruinam eins viden-
I tes iufti timebunt, & fuper eumridebunt dtcéntes{(\\x6à e dam âd
h os qui fefine ptoteâione auxilioque Dei fummum bo-
numperficere polie confidunt, iuftifiîmè dirigetur) Ecce
homo, qui nonÿofuit Deum admtorem fuüm,fedjperauit inmulti-
tudïne dmittaruin[uarufi,&pr attain it in vamutefua.
Ci Oubd fomites vitiorum omnium è fuperb'ra
pullulent.
C A P .V T y .
H Æ c eft primæ ruina: caula &origo principalis morbi,
qui rurfüm per ilium qui fuerat-à le deieâus in
protbplaftum férpens, infirmitateromnium vitiorum &
materiasgerminauit : Dum enim gloriam deitatis aroitrij
libertate & indaflria fua credidic fe polie conquirere,
etiam illam perdidit quam adeptus fuerat gratia condi-
tôris.
gupd faperbia vitiumfit in ordine coüuâatïonù extremum,
tempore tarnen & origine pri-
mum. :
C A P V T V I .
JT aqire exemplis a c teftimonijs feripturarum manife-
ftiflrmecomprbbatur, fuperbix labe m cùm pôfteriôr fit
in ordine-confli&uum, origine tarnen anteriorem eflè, o-
mniumque peccatorum & criminum elle principiumirlec
ficut caetera v,hia folummodo contrariait! fibi vifturem,
id eft,humiliratem tantum extinguerej verum etiam cun-
ftarumfimulinteremtncemèllè vijtutum : ,ncc médiocres
tantum paruofque tentarer fed maxime infordtudi-
nis culmine confidentes. Ira enim de hoc fpiricu ProphejQubd
tantum fît malum fuperbia, vt ipfum Deum àd-
uerfarium habere me-
ream tir.
C A P V T V IL
Vantumeft malum fiiperbiæ, vt nonangelum, non
alias virtures fibi contrarias,fed iplum Deum aduer-
larium habere raereatur: Notandum liquidem eft; quod
nequaquam dixerit fuper his qui cæteris lune vitijs inuo-
luti.quod habeant fibi Deum refiftentem,id eft, Deus ga-
ftrimargis, fornicarijs, iracundis, ièu philargy ris aduerla-
arurj lèd folis fuperbis. Ilia namqj vicia vel in vnumquem-
qne delinquendum tantummodb retorqüenfùr, vel in
fuos participes, id eft, in alios homines videntur admitti ;
hæc verb proptie percingit ad Deum, & idcirco eum Ipe-
cialiter digna eft habere contratium.
Quemadmodum Deus fuperbiam Diaboli, virtute humili-
tatis extiuxerit.
C A P V T V I I I .
IDeoque' vniuerfitatis creator & medicus Deiis, caulam
__ptincipiuinuq;morborum fuperbiam elle cbgnolcens,
contranjs fanarc contraria procurauit ,, y t ea fcilicet quae
perfuperbiam corriierant, per humilitatem relurgerent.
Ille nam que dicit:ln calum confondant-, Hie dicit: Humiliata
eft in terra anima mm. Ille dicit: Et ero fimilis Mtiftimoy Hie
cum effet in forma Dei, exinanmt femcttp fum formamjerui acci-
piens, humiliauttque fe fact us obedierisvfqüe ad mortem. Ille dick':
Superaftrapeiexattabo folium meum ; Ifte dicit : Difcite
à me qtiiamitisfum & humilis corde. Ille dick : Nefcio Domi-
num, & ifrael non dimittam -, Ifte dicit: Si dixero quia non
noui eum', ero fimilis vobis mendax, fed noui eum, & mandata
eius feruo. Ille dicit : Mea funt flumina & ego feet ea.-, Ifte.di-
cit; N onpoffum ego àmeipfofacere quit quam,fed Pater meus inme
manenstpfefacitopera.liledick : Mea funt omnia régna munit
& gloria eorum,& cut voluero do ea ^Ifte cum Hues effet, pauper
effettus eft, vt eius tnopia nos diuttes tedderefnur. Ille dicit :
St cut coUiguntur oua, qua dérelifta funt ,fic vniuerfam terrant
ego tongregaui, &nonfuit quimoueretpennam, -&aperiretos&
gannirct-, Ifte dicit: Similis faftus funt pelicano fo lit dr to-, vigi-
laui&facltu fum ficut pajftrfolitarius in tefto. Ille dicit : Ex-
iccautveftigiopedum meortim omnesriuos aggerurn., Hie dicit:
Nunquid non pojfum rogare pattern meum', & exhibebtt mihi
modo plttfquam duodecim legiones angftorum f ' Si'principa-
lis ruinæ caulam & (alutis noftrae fiundamenta perlpcxi-
mus a quo &c qualiter vel iftaiabta fine , yel ifta c-
merferint, quemadmodum deuitare tarn a-
trocem mortem fuperbiae debeamus, vel
illiosruina,vel huius dbccamur
♦ ' exemplo.
Quemadr
E
Habae.i.
Pfat.130.
Pfal. 10*.
P faits,
laetb. 4. V
F
tacob. 4.
G
\BJaU 43.
'Ifista 14.
'Philip, z.
pH»»»; 14.
MAtth.il.
Exod-i. ’■
\loan.i.
loan
'%. Cor. 9.
IfatA 10.
Pfal.ioi.
H
lf*i*S7‘
Matt. zi.
A
i.Cor. ij.
ibidem.
Philip, z.
loan. is.
P fait zi.
Kom. 9.
B
tacob. I.
t.Cor. 4.
c
Lue* z}.
Ephef.t.
D
Rom. 9.
Quemadmodum not quoque fuperbiam fuper are
poßimus.
C A P V T IX.
TTaque hunenequiftimi fpiritus laqueum ealiter pore-
Arimus euadere , fiin fingulis , quibus fenlerimus nos
yirtutibus profecille, illud Apoftolicum dixerimus: No»
' ego, fed gratia Dei mecum, & , gratia Dei fum id quod fum-y 8c,
Deum effe,qui operatur in nobis & vette,&perficertpro bona volun-
! täte: dicenteetiamiplbauiblorelalutisnoftras, Quintanet
I in me & ego in eo, hiefertfruftum multum; quia fine me nihil po-
! teftufacere. Et,Nift Dominus stdtficaueritdomum, in vanumla-
i borauerunt qui adtficant earn. Äfifi dominus cuftodierit ciutta-
: tem,fruftra vtgilatqut cuftodtteam. Et, Vanum eft vobis ante lu-
cem fur gere: Quia non eft volentis, neque currentis ,fed miferentis
Qubd nemo poftit perfeftionem virtutum, velpromijfam
beatitudinem fuis tantum viribm ob-
C A P V T X .
S Vllius namque quamuis volentis, & currentis, tarn
idonea po teft voluntas elle vel curfus, vt carne fpi-
ritui repugnance circumdatus , valeat tantum perfeâio-
nispræmium&palmam integritatis ac puritatis attinge-
re , nifi fuerit diuina miferatione protedlus , vtadaliud
quod magnopere vult 8c quo currit peruenire merea-
tur. Omne enim datum bonuni, & omne donum perfèftum de
fur fum eft , defeendens 4 patre luminum , Quid enim babes
quod non accepifti i Quodjiaccepiftt, quidgloriaris quafinon ac-
ceperis ?
Dauidis & beati latronis exempio hoc ipfum confirmât.
C A P V T X I .
Si enim vel ilium latronem ob -vnam confeflionem
introdudlUm in paradifum recordemur, intelligimus
eum non cutlus fui merico tantam beatitudinem confe-
cutum , leddono D ei miferentis adeptupi. Vel fi re-
mi nifcamurDauid régis duo rani grauia tamque imma-
nia crimina vno pcenjtudinis Ibrmone dejgta, nec hie vi-
debimus adindalgentiamtanti enminisobrinendam la-
borisxquiparaflcmerka, fed D e i gratiam fupecabundaf-
fe, qui verb poenitudinis occalione percepta tantam peccatorum
materiam fub vnius verbi plena confeflione
cbnfumfit. Principium quoque difeutientes vocationis
acfalutis human®, qua non ex nobis necexoperibusnoftris
fecu ndum Apoftolum * fed beifumus don ograttaquefaluati,
liquido poterimus aduertere quemadmodum perfeftionis
fumma non volentis neque currentis, fed miferentii eft D«:qui nequaquam
iaborum vel curfus noftri merito compenfan-
te , vitiorum nos facit elfe vidores, nec®quiparantenö-
ftr® voluntatis induftria, tam arduum kitegricatis cul-
men fubiugata qua vtimur* carne confcendere. Nulld
fiquidem corporis huius afflictio, nullaque cordis con-
tritio ad capclTehdam veram illam inrerioris hominisca-
ftiratem póceft ellè cbndignâ, vt tantam puritatis vittuf
ternangelis folisingenitam, cxlique vernaculam, nudo
humano labore, id eft * fine adiutorio Dei valeat obtinere
: quiacotius boni éfteftusabillius profluit gratia, qui
; tantam perennitatem bèatitudinis 8C immenfita-
tem glbri®, exigit® Voluntati breuique ac par-
uo cutfui noftro multiplicata
largitate dona-
Qubd nullus fit labor, qutpoftit repromiffa beatitudini
compnrari.
C A P V T x i i .
OMnis enim longæuitasvit® prxfentis, cum adillarh
futur® g lori® perennitatem rëfpexeris ; euanefeir:
&dolorescundti contemplatione illiuS immenfe beati-
tudiniseffugantur,atq; vt fumus aÿ ni hilumextenuati li-
quefcunt,& nufquam,vt fauillà,comparent.
Traditio fentorum de confequenda puritatis
modo. *
Ç A P V T X I I I .
J^"\Vapropter iam tempus eftvtipfis^ quibus traddnt,
V^verbisPatrumfententiam proferamus, eorum fcilicet,
qui vjam perfedlionis & qualicatem eius non verbo-
rum iaâantiadépinxerunt, fed pötiiis rcéló opereac vir-
tute fpiritus pófltdentës, experimentis earn proprijs & exemplis
ccrtiffimistradiderunt. Aiuncitaque non polie
adpurum quémpiam carnalibus vitijs emundari.nili vni-
uerfiim laborem fuum atqi conàcum ad tant® perfeâio-
nis finemintellexerit, non polie fuflicere, nec earn; nifi
miferatione Dèi&adiutotibcomprehéndi n jn tamtra-
dentisinftitutione, quam affeiftuatque virtute & experimentis
proprijserùditusagnofcat. Ad capélfenda namque
tarn magnified tamque præcella 'puritatis& intcgrita-
cispr®mia,quantuslibetieiuniotuin,vigiliarum,ledlionis
& iolicudin is,ac re m otionis labor ^hericimpenfus,cdndi-
grius elfe non poterie qui hæc induftriæfu® merico vella-
boris obrineat. Nunquam enim diuinum munus labor
prppriushumanaveeompenlàbic induftria , nifidefide-
ranti diuina fuerit miferatione conceflum.
Quod adiuiomni Dei laborantibus tribuatur.
C À P V T X jV .
NËChocd icô; vthumanosconaruseuacuans ab induftria
& laboris inrentione quempiam reuocare
çontendam ; fed plane conftantilfimè non niea fed lenio-
rum fententia defiriio perfedionem quidȔta fine his o-
mnino càpi non polfe, his aut‘em feéil fine gràtia Dei pof-
feeamànemiôeconfummari. Vtehimdicimus conatus
humanos apprehënderê èam per feiplos fine adii^ório
Déi non polie , ira pronimciâmus Iaborànribüs ranrum
ac defiidantib'us mifericordiam Dei grariaitiqj eonferri,&
vt verbis Apoftoliiöquar,voleritibus &cürreritibusim-
partiri i fecuridum illud quod etiam in ^felmo odogefi-
mb oôlauo ex perlonà Dei cantatur, Pofui àdiutofiuni tri potente,
& exaltaui eÊftum déplebe meà. Dicimusenim fecun-
dumSaluatoris lenrentiam<feriquidem^We»nl»w, 8capé-
riri,pulfantibtis, 8c à qu&rcntibus thuèniri: fed petitionem, 8c
inquifitionem ,■ &pullàtionem noftramnon eflècondi-
gnam, nifi raifericordia Deiid quod perimus dederit,vel
aperuerit, quod pullàmus,vel illud quod quærimus fece-
ritinüeriiri. Præfto eft namque occalione fibi canttimmo-
do‘ à nobis bon® volünratis oblara ,■ ad hæc omnia confe-
renda. Amplius enim ille quam no s, perfè<5fcioném (alu-
temque nóftramdefiderat&expéiftar. Erin tantum beams
Dauidprouehtum fui operis ac laboris' propria cantü
induftria nok polfe nôuerat ofatineri ; vtà Domino pro-
mereri direôïionem luorum operüm icerata prece depo-
feeret dicens, Etôperamànuüm noftrarum dirige fuper nos, &o-
pus manuum noftrarum dirige. Et rutfum : Confirma hoc Deus
quod operatives in nobis:
A quibus perfeftionis viam difeere debeamus:
C A P V T X V .
t Deoque fi ad vëràm confiimmationern virtutum volu-
Amuseffeiftu & opere peruenire, illis debemus acquie-
• I E 5 ..... ...... , ; ^ feéré .
Matth: 7.
H
Tfal.Sç.
tjal.67:
Biblioth.Vet.Patr.Tom.$.Pars 2.