
59 $
Zofinto Presbytero.
S Quandoquidem pcrinde quodamroodo facis, vt qni
obdeploratam valetudincm hanc poteftatem accepit, vt
nulii rei cuius cupiditate teneatuf, patcat, verum & medicos
valece iubeat, & ijs epulis vtatui, qua’peftem atque
exitium excitant, propteteatibi redltus ad pudicmam ar-
Muusefle videcur. A t fitu ltau i, qmad veneteosft.mu-
iosanimum tanquam furore quodam adtgtt ( nam hie
libidinis radix ac mater eft ) fioem impofuens, impudi-
citix quoque fiammaextinguetur. Detrafla enim materia,
ignis quoque profeflo, qui exeaaugetur&excrefcrt,
oppifi*etut.Quodfitumateriamignifubmimftras,quonam
tandem padto definetacconquiefcet Î Sr qureicen-
tem feram excitas', quis earn fefe agnantem ac furentem
cicurabit! Hxcigitur.atquehisaffimacumanimotuo
confiderans, luxuiacdelicijs fine vlla incenmffione opc-
ran\ dare define.
Eufiath'to Presbytero. 211.
Inimicitiam in aqua feribere oportet,vt quamprimum
obliteretur : amicitiam autem in xsincidere, vt perpetuô
firma&1mmota conferuetur.Quod fi is,quern tu a te dil-
fidereais, ‘ concrafacit, hocanimum tüüm minime con-
curbct, tanquam proindein corona detrimentumaCce-
pturum. Nequeenim, ne odio fimus ( heid quippend-r
ftri arbitrij haud eft, acfortafle ne fieri quidem poteft j o-
mnienim modopreftantihimi quiqüe viri improbismuififiintjacproptereafaniftivirihuiufmodiodium
fubie-
runtj fed, ne homines, verùmimprobitatem,qualaborant,
odio habeamns, nobis imperatumeft.
veteratorio animoex hominü oculisfubduxerunt, gra-
uius peccant, quam Vt ipfis igno jci debeat.
jp aUadioDiacono. 216.
Qui Apoftolicam mentem mihihièintellexerunt, nec
fapientiæ penetralia confpicatifunt,dumApoftolica ora-
: çulafiniftrainterpretatione deprauare minime perieulo-
fum efle ccrifent,in Vêcordiam decidiflc viddntur.Qiiid-
nam enim eft,quod dominandi cupiditate temulentidi-
I cunt? Scriptum eft,-St quis Epifcopatumdefiderat, bonumopus
deficient. Egovero, quin hoc feriptum fit, haudquidem
inficias ierim .- quod autem ita, vt ipfis placet, intelligcn-
dum fit, plané répudierai. Maxime enim , prius etiam
qua ad explanationem accedam, e a , quæpoft haec verba
fequuntur, ad multos ab hae'eupiditate reprimendos fads
magnam vimhabent. Nequeenim cuiuslibet hominis
eft imperium huiufmodi arripere, quodregnum quoque
antecellit: (illud quippe diuina, hoc humana mode-
ratur :) verum paucorum admodum,quos non minusiis,
quibus praefunt, quam paftöresouibus, ne quid amplius
dicam, præftare aequum fuerit. Quid igiturait ? Oportet
igitur Epifeopum irreprehenfibilem ejfe, fobrium, pudhumjnode-
fiumjiofpitalem, doäoretn, patientem, non vinolentum, nonper-
cujforemfied manfttetum,non Utigiofumtnonauarum ,domuifua
benepr&pofimm ,filios habentemjubditos cum omni grauitate. Si
quis autem domuifua praejfenefcit, quomodo E çclefia pet cur am
habebit ? Non neopbytum : nein fuperbiam elatus in indicium tn-
cidatdiaboli. EcquiUautemhorumdpletifque ('quorum
numerumipfe quoque auges ) preftitumeft,vtrem,qux
ipfonim cäptum fuperat, expétant ? An ea ipforum vita
eft,in quam nullareprehenfio cadat ? An ea vigilantia
(unt,vtanimioculuminfomnemhabeant ? An pudiciti*
laudcitaexfplendueruntjVtnon modointegramatque
incolumem mentem habeant , verùm etiam eos, qui in
impuros concubitus tanquam ceftro quodam ac furore
perciciferuntur,vel tacentês âd melibrem mentem reuo-
cent? An tantaipfis modeftiaineft, v t& e x ipfoincefïu Sc
afpeâu, & exipfa voce, fpedtatoribusterrorem inijeere
queant? ( liquidem i j , quiEpifcopatum natSti funt, non
fecus àtque vniuerfàe phik) fophiæ fimulachrum fpeeftan-,
dos left praebere debent.) An vfqueadeo hofpitales funt,
vt ignotos etiam pauperes domum ad iepulas inuitenti
An doâxinæfermonem ftudio ac meditatione ita con-
fecuti funt, vt etiam cteleftis gratia ad arcanorum ac fpiri*'
tualium fefmonum fontes in ipforum lingua collocarit?
An ea in ipfis manfuetudoac'morum facilitas emicüit, vt
nunquam aduerfus quenquamdebacehatifint? Anape-
cuniarum ambre itaabhorrent, vthbneftis etiam aciuftis
rationibus partas facultaces egentibus diftribuerint? An
eapatientiapraeditifimt, vt eos ëtiam, à quibus fine vlla :
1 caufacontumelijs afficiuntur, & accufantar, perfemnt? j
An denique alia ea ipfis ornamentapraefto funt,quae P au -,
; lu s ,optimum Paftorem pingens,expofuit?. - Quidnani,
q u * fo , eft, quod eos in tantum furorem précipites egitî
Nam pro eo atqué praeclarè fecum affum putare debe7 |
bant, quod in fubditorumclafiecenfentur ( taceoenim
quojd ea quoque, liquid eorum, quae oporteret, facerent,
ob fuaflagitiaexturbarimererentur ) ipfi contra eaappe-
Hominesplerümque opum atq; imperij caufa, & quid
hisrebusneminicederefuftinent, voniaomniacfupplicio
grauiora perpétrant. Nam & cum Ëaquærere & adi-
pifei ftudcnr,per innumera-mala ca acquitunti&amitten-
dimetumulto grauiora aggrediuntur. Quoniamenim
grauiuseflè cenlentea amittere , quam nunquam quae-
fiifle,idc^cco. grauiora quoque moliuntur. Quapropter
vitiofaeaffe&iones in ipfis præludijs frangcnûae funt, ne
alioqui tandem infanabili njbrbo laboraredeprehenda-
mur.
Palladio Diacono. 213.
j Videtur,vt plurimum,humanä natura in aduerfis quidem
rebus modeftiam colere,infecundfsautem petulan-
tem fe præbere. Atque hocéxijs^uæHebrçisacciderunt,
apertiffimè liquet. Tranfierunt enim mare rubrum, nec
periculi quicquam' fubietunt. Cum autem in terram venerunr,
naufragium fecerunr.
I ampetio Epifeopo. 214.
. Mododiuinicati confchtinco.& ercellenti,atque ad- tutic, qüxconfeqaincqdcunc, atque Epilcopatus aoio-
êo naturaptæftanciori meuternde diuinaelTeutia Sc an- reminfeipfisalunt, Apqftoluraque.quiexmalemeorum
thotitatexon(iderationemincuntem,pièacftu£fuosè,8c motbumprofligareftuduit,tanquammotboiuopattoquatêmïs
facultas fett, ea, quae ægrèinueftigati atque ex- einantem teftem citant. Eqmdcm lpienrationem, ad-
poui.-vel, vt re<ftiusloquar,nuU;omodoexpbniqueunt, I uerfuseosimpetuin faceregeftientem, babenalque om-
apudaudifotesperlinguàm, fi itaopusfit, eloquiopot- ; nestemitteteptopetantem , refquèmagis lumroanasat-
tettqueid Qeus lic,ex operibusalTetemem.quidautemfit 1 tingete, atque illud demonftrate, nedignos quidem qut
minimèpetferutautem. Illudenimconfequtatquecom- interChriftianoseenfeantur, eosefle, quttn(actasScri-
prehendere poftumus : hoc autem caplutn omnem & i ptutâsita contumeliofi funt, ficquein mimmd ludicns
cnmnréhenfionem excedit. rebus ludunt , fumraavi tetinm, ac; tanquam equnm in
campum ruentem fræno retraxi : eofque , vt ad huiulce
, comprehenfionem excedit.
HerontScholafiico. 215*"
Qüi fermonum artifieio veritatem obnubunt, multo
mi hi m iferiores ijs efle videntur I qui earn minimi perCe-
perunt. rNamquiobingfinij tarditatem cam haudqua-
quam aflecuniunt,ijs fortafle, venia tribui poflit.Qui au-
tem ob metis acumen earn jndagarüt, malitiofb autem ac
diéfciéxplorationem fefè confcxrent, impuli.Quid igitur
diuinus ille vir dixit? ilia inquam oculatiflima mens, illc
inquam j qui huiufnîodHmperiü fine vlla reprehenfionis
dotaadminiftrauit? Si quüEpifcopatudefiderat. Nô dixit,V-
nufquifqj Epifcqpatü dcfideret.Non.pr*cepit:non impe-
rauitmbnlegéfanxit.Verü quoni§ multos eflè norat, qui
dominâdi cupiditate,velutebrietatequadâcorrepti tenetentur,
acvirtujem'quidem minimè expetetent, imperiü
autèm affeiftatent, atque Çpifcopatus labores & fudores
ac pericula, curafquc & vigilias minimè perfpfcereqt (ad
eumenim omnia ea,quibus fubditi opusnabent, fufpen-
•fafunti qué tandem iftaîeorum, qui diuinocultui con-
fecrati funt, exploratoires, efurientium alimoniæ, fitien-
tiumpocula^nudorum indumenta, eorum quibusiniu-
riæ inferuntur, præfidium;eorum, qui orbitacem jugent J
commiferationisîacrymas nobis-fudit; calamitbfis f Hic
medicammanumnobis minimè portexitac denique, vt
fummatim dicam, omnibus ijs, qîiorum Epifcbpus crea-
tuseft,eutp clamoreinfeiftantibiis. Quidportoincorru-
ptumillumii,îdicemfadurunî putas? Annonineum a-
crius animaduerfurum , qui ne ex ipfo quidem honore
melioreffe&useft j Nemini profedto id obfcurum cft.
Quodfi quis^meis,verbis diffidit, fententiamqnoqiie ipfi
procurationes,viduariïm d efenfio,eorum, quiiniuriam j recitabo. Diuidet enim eum, partemqueeius cum infidetibus,
inferunt, vltiones, eorum ,.qui flagiciosè ac federate im- ^ ponet. H é c igitur cum animis noftris reputanres, diuinas*'
periumgerereconantur,reprehenfiqnes,égrotorumcu- j res ludibrio ne habeamüs.Namquipriuatisetiam ratio-
lrationés,eorum,qui ob tentationes offenduntur, corre- nibus teddendis vix pares fuerimus, pofteaquam toc podiones,
eorum,qùiinvinculistenentur,folutiones, eo- — ' mm---- ° - ' ^ •'-----
rum , quiincalamitatibusverfàntur, cbnfolationes, eo-
rum,qui in peCcatum labuntur, caftigariones^) quoniam.
inquam,cüm haecpmnia,acmulroetiainhisplura, qu»
nefingülis commemorandis letinonem inlongumpro-
ducam,d me prétermifla funt,cértaminaEpifcopacus ha-
beac, quidam tarnen animi obledai^ioné ac deheias eum
eflearbitrabantür, atque nec viribusfuispèrpenfis, net
imperij magnitudine confiderata ad huiufmodi negotium
profiliebant, vc periculofum huncimpetumrcpii-
merer, eofquejue m-unus, quod plerorumque captum ac
facultatem excederec, temérèaggrederentur, moneret,
his verbis vfuseft, si quis Epifcopatüm 4efiderat,bonum opus de- \
pul orum clamores & infèólationes nobifipfis cpmpara-
üerimus, vbi tandem os noftrum bfténdemus?
Screno Diacono. 217. -
Qu; animum ad virtutem acuunt,vt quidiuinsphiio-
fóphiénatiuafimulacrafint , neceflïtatecompulfi commercium
cum corpore habent, rebufque neceflarijs éon-
tenti auarid? tumulrum ac möleftiam,vt virij omnis tonr
tem,odio infedantes, innumeris malis eximuntur. Qui
autem folum corpus hominem efle inconfïderatè atbi-
trancur ( quorum in numero te eflè noonulli affirmant,
egpveró minimèadducorvteredam) inexplebili opum
fiderat. Non dixit, Quilibetdefideret: probe enim faGit amorelaborantes , hoc ipfp quod nunquam eosjatietas
('ficenim locucusfuiflet,finon opusi^um,fcd cius amo-
re flagrantem laudare voluiflet,) fed, bonum optudefidcrat.
Vt enim omittam quodarduum negotium, quodqj *grej
confici poflir,opus appellant non m odo ij,qui apudGen-;
tiles eruditi habitUunt, f^detiamScriptuta:facras, cum;
aiunt yVirum fidelem operbfa reseftinuenire , id quod ab
omnibus intelligitur, eloquar. Opus eft hscres,vir optime,
non ludus atque animiobleflatio i xura, non luxus:
munusreferehdisrationibusobnoxium, non imperium
ab omni cenfura liberum atque immune .-paterna prbeu-
racio,non tyrannicalicetitia : ^difpen(acoria prxfettura,
non eiufmodi poteftas .quas fub reddendarum rationum
neceflitatsm minime cadat. Ego Epifcopatus opus miri-
fice laudo,diuinum enim eft, iphus autem araoreni-mini-
me laudo. periculofustenim eft. N on dico,bene facitjne-
queenim,neprobadflimos quidemviroshuncamorem
in animo alere, veriim pro viribus expellere oportet. Vi-
de quemadmodum Apoftolus ,(qui huiufmodi Certatni-
nispedculumfecerat, innumerifque fudoribus difflue-
bat, acne quis eorum(, qui ipfius fidei commiflifuerant,
quantum quidem in ipfo erac^intereat, in vulncribus &c
plagis, atque mfidi js & mortibus vtrfabaturj eo.s,qui im-
peria ambiunt, vt haru m palaiftrarum ex^ettes & imperi-
tos, atque honorem folum ob oculos fibi proponentes
capit exci;uciantur, arque irrité cupiditatis oeftro perciti.,
feque perpetuainopia premiexiftimantes, ea perpétrant,
qué pefpetrare nefas eft. ■ Qtxocirca ipfos oportet, cum
animo fuo illud voluentCs, q^od&liflimus cenfus,
fi cum immoderads appetitionibus confcratur, paupertas
inuenitur, contraqui^, fi, quantum nature fat fit, fpe-
«ftetür, paupertas diuitiarum rationem habet, huiufmodi
infanié finem confticuere.
Zofimopresbytero. 218.
Permuld tegrauiterfanè&acriter traducunr.-acfidem
apud omnes nancifcuntur.Ego vero celerrime eongruen-
ciflimeque hocdixerim, æquura efle te, fimili fältem sta te
, illud feire, corporis völuptates innumeros cruciatus
accerlere.
Vrfenuphio Leäort.' - 21p.
Abfalon quidem à diuinaiuftitia fupplicio affe<ftus eft,
quod exautfiorandi pamsKaufà probi iudicis fpeciem
prefè tuliflèc, fubditofqifçper huiufmodi lenocinium
fibideuinxiflèt.Imperiùm enim ambiebat, ac ftipatorum
manum cogebat, atque ad fublimem tyrannidèm velut
exftru&isturribusaditum fibi muniebat. Qui autem ad
mëtu terroreque afficiat,ac modo non agitato capite cla- eius partes fefe adiunxerant, ac tyrannidem tail turn noli
mét,Siquis Epifcoparum defiderat,labores fntueatur,at- extruxerant( fiquidem in Indus principium,, illius autem
que illiid fpeâct,an fe ten dis illis par efle queat. Pericula
confpiciat ( aduerfus cum enim armis inftruuntur inuifi-
biles, ac plcrunque etiam vifibiles inimici) ac non hono-
tem fuunt animo perpendac. Morses cdhcempletur:hon
delicias. Infidias 8c curas confpiciat : non autem in volu-
ptatem* animique remiffionem oculos coiiijciac. Illud
feiat, quod fi quis ad Jiunc thronum euehatur, idcircô
inftituitur, vt legitime cércet, non autem ytcitra pcricu-
luminluxu ac delieijs verfetur. Nam qui honoris folius
CjomposefFeftuseft, aliaqueomniaiura, quxad'Epifco-
patus adminiftratibnem atdnét,contempfït ac pro nihi-
lo duxic, turn hic (êxcentisprobris ineefletur, atq; etiam
interdum de huiufmodi honoris gradu deijcictur : turn
illicapudincorrupcuraiudicemin tretnendo illq tribu-
nali clamoribus exagirabitur , nimirum fame oppreflis
ciamantibusN, Nobis iie ncceflario quidem alimento fr.ui
contigit, hie autem in luxu ac*congerendis pecunijs ver-
fatus,;reliquainambitionibusfuisfionfumplit: nudisau-
tem diceutibus, Hie nobis vi frigoris acerbiorem fe prajr-
buit : égtotis item, Grauiorem (e nobis hie, quam mot-
bus,cxhibuit:pupillis, Nihilab hoc opisac prefidij con-
fècuti film us: viduis, Hie confolatonam orationjem minimè
nobis commodauic:in vincula cpnie<5fcis,Hic nullas
finem oculos conijciebant)poenam,&fi nôn ftatim(mce-
rorem enim concèpiflet Dauid, fubditus, imo, vt re<5Hus
loquar , regia dignirateorbatus ) at çertè non ita multo
poftperfoluctunc. Peftisquippeeosdepaftaefi, nonfer-
pens, nec pedetentim progrediens, veriim confertim ac
funditus vniuerfam gentem populans. Quamuis enim
huiufmodi Cédi caufam al.iam impofuit:ac fupplicij tame
radix ex ilia culpj orta eft.quæaliquapto poftca fruélum
cuiir, hoc eft, in opusproceflic, tumfcilicec, cum derege
quoque , o^>cenfumprêter diuinam voluntatem popu-
lum fupplicium fumi oportebat. Namcumilli, re quidem
i|>fa ob fuum, verbo autem ob regispeccatum morte
afficcrentur.yipfe quoque in maximacalamicate verfà-
batur. Cupiebat enim cum gloria potius mori, quam a-
miffisfubdicis turpiter viuere:Quod fi quis minorçm mi-
hifidemadhiber,audiatipfum dicencem, Sitfupermema-
nustua,&fuper domumpatris mei. Neque enim alij pro alio,
Vt cxiftimas, pcenas pepènderunc ; verùm cuique quod
aptum e rat, cributum eft. Ab illis quippeub admrffitm
non icapridem peccatum , ab hoc aucem ob prefèntem
culpam poena expetita eft:diuiqa videlicet fententia tern-
pus idoneum natta, in quo, & ab illis, 6c ab ipto pcenas
exigerec.
Aufonio