•a. Thejf.
z.TheJf.3.
fj
c
4 6 _______ _ _____________ ‘ • lom n is C aßtd n i,
fed vtneceflitas& inopia vidus non line ingen tt fatigationc
corporis faccre compellebat. Noii Iblum namque
perrorumdieifpatium, ledetiam nodistempore, quod
quicti corporis videtur indultum, hoc opus majfmum pro
clcx foliicitudine indefinenter vrgebam.
Qubd non folUm Apoflolus, fed etifm hi qui cum ittoe-
rant, manibus fuis operati
• funti
O A P . V T IX .
NEctamen le foliim totalirer inter eos conuerlatum
fuifte teftatur ^ ne forte non magna , njp genera-
lisviderecur hazeft^ema , fiipfius tantummodo tradere-
tur exemplo ; led etiam omnes qui erant fecum'ad minifte-
rium Euangelij deputati, id eft, Siluinum Sc Timotheum,
qui hæceadeçu cum eo leribunc, aflerir fimili operelabo-
rafle. Ineo etiam quod dicit, ne quern veftrumgrauare-
mus, verecundiameisincutic magnam. Sienimillç qui
Éuangelium. prædicabat, fignis illud virtutibusque çom-
mendans, ne grauaret quempiam, gratis panem mandu-
care non audet,quomodo illinon çftimantlcgrauare,qui
quotidie eum otiofi,vacantesq; præfutnunt.
r
jQttài ob boc muni b us fuis Apoflolus opéra tusfit,vt nobis
operands praberet exern- .
* plum.
G A P V T X.
NON quafinon habuerimus potefidtem ,fed vt nofmetipfos
formam daremusyobisad imttandum nos. Pandit caulàm
curtantumlaborisfibiindixerit: Vt,inquit, formamda-
remus vobis adimïtahdum nos, vrfi forte dodrinara verbo-
rum auribusveftris frequenter ingeftam obliuionftrade-
retîs , conuerfàtionisexempla fùb ocülorumfide
vgbis tradira mertioriter retineretis. Haud Iedi$,corum
S^jn hoc repiehenfio, cum dicit le nulla alia, quàm exempli
gracia laborem hune & ‘fatigartonem die n o& & *cô r-
poris exegiflè, & et»s nfhilominus erudirinolle, propter
quos ipfe neceffitarcm non haben^,tantum fibifatigatio-
nis indixefir. r Etquidem, inquit, curnhaberemuspo-
teftatem * & parèrent nobis façultaties omnium veftrum
atque lubftantiæ, & vtendleis Domininoftrinolîèm me
habere promilïùm.jmn fum tamen hac vfus poteftate, ne
qupda me bene ac liaro fiéret,alijsotijnoxij præberet ex-
etnplum. Etidcirco Euangelium prxdican^ meis raani-
bus àtq; opéré malpifuftentarÇvt vobjs quoq; vsolentibus
itervirtuusincedcre, viamperfedipnisaperirçm, Sccôn-
uerlationis formam meo labore prazberem.
Sgbdnon contentas fold monitione,autoritatem quoque,
-■ & praceptum adutnxertt Apo-
- fioltts. ,1 ;
C A P V T X I I ,
N
ONiam dqdpris vvel medici ytitur ad eos confilio;
Gd diftridione in eo$ iudiçiariae pronunciationis
inuehitqr, & Apoftolicap.qççftateFelumptajYelucè tribù-
nali ip çqncemptQresfqnçepti^mdicit : ula nempeporq-
ftate, quam cumincerminatipnelcribensad Çorinthios,
a Ddmino fibi afleruit datam, cum eos in d ç ljâ o p.ofitpp
præmoheret, ytante aduejntum fuum fèmetjpfos corrige-
re feftinarent, itapræcipjens ; Rogovos neprafensçompeüar
audere in quofdampotefiateilla,quo data eft mihi tti vobis. Et ite-
rum : Si entm volueroalujutdgloriandepoteßatequam dédit mikt
Dominas inodificationetn, & npn indeßruäionem veßram,non
erubefcaj.\h, inquàm, poteftate pronunciaç,^ quit non vult
operari, nec manducet : non gladio carnali eç^ add^çens, fed
fubftantiam
: vtlî force ptpnam futuræ mortis minimè cogj-
tantes, adhue yeljent amore otij exifterè contumaces, fal-
tem neceflitate naturiali Gonftriâi, & metu præfèntisinte-
ntusjfalutaria præeepta fufeipere cogancur.
De eo quod dicit, Atfdiuinm entminter vos quofdam
ambulare inquiété. ,
C A P Y T X I I I .
p OST tantum igitur rigorem Euangelicæ diftriâîonis,
*• nunciam caufam exponit, eut hæ^c yniuerfa præmi-
fèrit : Audiuimus entm quofdam inter vosambularejnqutete, w-
hiloperantesyfedcttriosèagentes. Nufquameos, quidedid
eflè operi nolunt, vno tantum morbo corruptos pt onun-
çiare coqtentus eft. In priori namque qpiftola inordi-
natosep^ appellat, nè^lçpundura traditipuem ambuj
iaie,. quant accéperant ab eo c inquietösetiäm elle deri-
niuic,&gratis papemmandufare., Rur(umhic; Audiuir
m"*> *“ 9u.i r > <luofd*m inter vos ambulare inquiété.. Et fut>iunr
git ftaciqt fectytdum lapgupreih, qftiinquietudinis huius
eftratjix: ^ / » i n q u ï t , opérante^. Tertium quoquemor-
Eutn.qui exiftq yellit quidam ramufculus oritur: feicurior
se agentes. *
J^ o dm u lta v itia qmpuw opérait 0.
i.Cor.io.
Ibidtm.
2-Th.ff
Mntth.10.
Quai mnfolùmiximph ,[td ctiam mbùfniicans,
moment oftrari.
C A P v i | r
C ED ne forte »citas operans, Sretadite eos volcns ex-
Rem p lis, minime îllos etiam præeeptorum.moniusJinftruxifle
videretur,infert| N<*i»& cum ejfemus,inquit, a-
pudvosy hoçdeminciabantw vobis, quotsiam ft quis non vult operari
> nec manducet. Adhue illorumldefidiam qui fci'entes
eum vt magjftrum bonum doârinægratia, &inftitutionis
qbtentu fuis mapibusdperatumûmitari contemnunt,
& dirigentiam cautionemque fuam exaggerat , dicens
non tantum fé hoc illis exemplo tradidilTe præfentcm,
fed etiam verbisiugi ter prædicai1è,vtû
quisfcilicet non vujt operari,nec
manducet.
C A P V T X IV .
Taque fomiti vitiorum taptorum congruam nunce-
oietidstion.em conferreftftinat, & ilïâ ApoftoUcâ, qui
vfustueratpauioante, aepqfifâ poteftate, itetumadvi-
icerapijpartis, vel clerncmisreuefiitutmedici, & velut
ihlijs fofeeptisque fuis confilio (alubri infert remedia'fa-
nitatisjdicens : Hùautem.quieiufmodijut^tjfnünciamue &
obfeeramm in Domino lefit, 'yt cum filentio optranttipanem
fuum mandatent. Caillas tantototn vlcerufit, quaîdc radiée
otiofiljatiscntergqnt, vno operatioaisfa.lutari prs-
1 cepto CLitauit, vtpemftfimus raedicorum,; cæteras quo-
que valecudines malas, eodem eefpitcpnljiilaptes feiens
proensus exringuendas , origine motbi ptinçipalis ex-
empta. ;
(De humanitate etiam otjoJîs,&negligent ib su im-
partienda.
C A P V /T X V .
^ Ihilominustamen vt perfpjcacilîimus, aeprouidus
medieus, nô folum infirmantium cupitmederivul-
ftenb.fed etiam fanisjquibuseorum poffit perpétua fofpir
tas cuftodin, lî.niliter congruentia gfæcepta comment
â t , (fteens _,j Vos autan nolite defiçere benefacientes., Qui
nos ,iqffi» vias noftras levantes, exempla vobis tradita
. . : ! _____ opens
*.Tbejf.
^ operis imitatione completis, acnequaquam eorum defidiam,
fy htf. 4.
AS, tS.
D
inertiamquefedamini: Nolitedeficere benejacientes,
id eft, humanitatem veftram ergaeos, fi forre neglexerint
obfcLiure, qu«diximus , limiliterimpertire. Vtcaftiga-
uit ergo cos qui erant infirmi , ne otio dilfoluti inquie-
tudini& cunofitatioperam darent: itahos, qui fanifunt
prazmonet, vc humanitatem, quam bonisacmalis im par-
I tire Domini prxeepro iubenlur, liforti quidam praui ad
- abfeon- fanam doxftrinam conuetd nolucrinr, non * ‘ab&indant
ab eis; fed benefacere&fouere eos tain confoladonis &
correptionis fermone,quam benefieijs folitis, &' humanitate
non delinann
Quodnon odijfed dileftionis caufa eos qui deltnquunt,
compere deb emus.
C A P V T X V I .
RVrlum tamen ne forte hac lehitate prouocad qui-
dam praBceptiseiusobedire conremnant , inteemi-
ftzet apoftolicam feueritatem : Qubd fi quis non obedit ver-
bo mfiropér epifiolam, huncnotate, & nolitecommifceri cum illo,
vtçonfundatur. Mönénsque eos pro reuerentia fui& vti-
i litate communi quid oporreatobleruari ; qua^ue Caudo-
j ncaP°ftohca mandata cuftodiant,\fubiungic confeftim
I patris indulgendlîîruilenitatem: & vt filios fuos , quem
i erga pr*di<ftos pro charitate fraterniratis àffedum dëbe-
! antrednere,fimiliterdocet. Et nolite, inquit, quafiinimi-
cum exifiimare, fed, compile Vt fratrem. Seueritati iudicia-
j riæ paternam intermifeuie pietatem, & fericendam a-
1 poftolicorigore prolatam, dementi manfuetudine tem^
perauit. Nam Sc notari iübet eum, qui obedire præçepris
fuis-contemfedt, Sc cum illo non commifceri ; Sc tamed
h^efietinonodifvitio præcipit, fed fraternæ diledioriis
Sc eorum emendationis intuitu. Noltte, inquit, commifceri
cum illo, vtçonfundatur, vt qui non eft meis præceptis
midbus emendacus, laltem publiek omnium veftrum fegregatione
confufus^dtramiternfaludsincipiac aliquandoreuocari.
|
Diner fa tefiimonia, quibus Apoflolus pracipit operari debere,
velquibusipfe operatus futffemon-
firatur.
C A P V T X V I I .
IN epiftola quoque ad Ephelios de hocÿ^lb opéré ità
pr«cipit dicens ; Qui fur abat ur, iam nonfuretur-, magis autan
laboret operando mantbusfuis quod boitum eß, vt bah tat v tide
tnbu.it neeeßttatem patienti. In adibusedam Apbftolq-
rum hæceadem, non folum docuilïè eum, fed èdam opéré
perfecillçlîmiliccrinuenimus. Nam cum veniffer Co-
rinthum, alibi le raanere non padtur, nili apud Aquilam
& Prifcillam, eo quod eiufdem artiseftènt opifices, quam
ipfeérat folitus exercere. Ita-enim habes: Voßhac Paulus
egreffusab Athenis, venït Corinthum, &tnueniens quèndam I«-
doeuttsnomine Aquilatn, Ponticumgénéré, & Prifcillam Pxoremè-
ius,acceßit ad eos, eo qubd eiufdem èjfent art is, & manch at cum eis y
&operabàtur. Erant enimfcenofadoriæ arcis.
Qubd tantum operatus fit Apoftolus,quantum& fibi & alijs,
qui eum eo erant,fufficerepoffeurbitra-
;v baiur.
C A P V T X V I I I .
DEinde procèdent MïUtum,i& exinde mittens Éphefum, con-
uocanfque adfepresbjterosEphefiorum éedefia, &.dansçis;i
præceptaqüemadmodumregëreecclefiarn Dei fe ablèn-
te deberenr,a.it: Aurum & argentum nuüiusconcupm, tpfifcitu
qttoniam ad omnia qua mihi opus erant,& his, qui mecum funt,mi-
niftrauerunt mantis ifia. Omnia oftendi vobis,quia fie labor antes
oportet fufeipere infirmos,ac meminiffe verbiDomintl efu, quo mam
ipfe dipt f^ßeatius efi mdgis dare,quam accipere. * G ràuè no-
BisTuæcbttuerlatiônisrcliquif exemplum, cùm le non fo-
F
Aft.20.
M
lum id operatumelle teftatur, quod neceilitati tantum
modo fui corporis expediret ,-fçd ctiam quod vfibus ço
rum, quifecumerant, ppireÄulficere : 'hisvidcjicetqiii I
quotidie neceftadjs miniftcnjsoccupari, nequaquamfibi
pararë fi militer vi dum fiiis mànjbusoccurrebanc. Et fic-
utad ThclTalüiiiccnlcs operatum fëfe dixit , vt il lis lui-
mam daicti âd irnifandum eum^ita& hic taie quid int«-.
litvdiçens ; Omniaofiendi vobisy quidfielaborantes oportet ftfei-
pere infirmas| fcilicet vel mente vel cpipore^ id eft, vtnö-
ftro pptiusiabore, fumptuque opères fudore quæfitp,&
noh de apôdandæcumulodeù repofita pecunia,lcd ne de
aliéna qüidem largitatc, ac fubftanda eos reficere feftine-
mus.
»
Quemkdmodum intelligi debeduBeatm efi magis dare,
quam accipere. V
C A P V T X IX . ?
ET hoc ipfum Domini dicit eftè mandatum: Qttoniam
ipfciitiqmt,dixit, id eft, Dominüs Icfbs: Beatius eft magis
dare quam accipere. Hoceft, imparrientisBeatior largiras
quam accipient.is penuria, quæ non de pecunia per innde-
litatemvel diffidentiam releruata, neede reconditisfua-
ritiæ chelauris impenditur ; fed quæ de fru&u operis pro-
prij,&piofudpreprofertur. Etideo beatius eft: magisda-
(e quam àccipére;qu/a cum illiUs, qui accipit,is^uitribu-
itjhàbcatpaüpertatem, nihilottunus labore proprio non
lolum fuæ necellitatis fufficientiam, verum etiam quod
tribuatindigentipiaibliicitüdiheparare feftinat : duplici
gratia decoratus,quod &peifedam nuditatem Chrifti v-
hiüerlarum rerum fuarum abiedion* polHdçat, & muni-
ficcntiam diuitis labore fiio exhibeat,& aife&u. Hic qui-
demhonoransDcum de fuis iuftislaboribus, &delibàns
ci de frudibus iuftitiæ fuse : ille verootij tprpore Se iner-,
tiarélbfurus,indignumleëllceti.am cibopanis, Apofto-
li probat lententia, contra eius feilicset intérdidum p-
tiofus cum non fine ream peccati contumaciæque præfu-
mens. v *
De fratre defidiofo , qui alios egredi de coenobio
fo Huit abat.
C A P V T X X .
»
ROuimus fratrem, Cuius etiarit Aimen II amplius ali-
quidëx hocinftrudionis acçederèc, proderemus,
qui cum in coenobio moraretur, eumque neceflîtas edar-
daret , vt ftatutum operis penlum quotidie oecoporpo
c räderet, nein marpremoperisi'hodumaliçiiius'propen-
fius laborârttis tenderetUryel cônfunderetur exemplo,
cuminCcCndbio quempiam fratrurti vid*l?bt ingreflum,
qui ardoreEdci vellet aliqiiid amplius operis cofifignare,
fi clandeftinis eum perfualionibus reuocarc ab huiufmo-
di in tentione minimè potuifièt,confiiijs prauis ac fufurra-
tionibus ad rranfmigrandum exinde perluadebat. Et quô
eum faciltus afpprtaret, le quoq; iam olim multis ex cau-
fîs offcÉfiïip cöiifingebat veile difcedCre,filblarium itine-;;
ris, vel comitis fêperijlïet. - pumque eum ad conlenfum;
occultis * obtredationibus motiaftërij peliexiftèr, coW.
dicensei horam qua de monafterio deberet exire ? vél lo*:
cum quo fe praztieniens expedaret, iple velue ilico fubfè-
cuturûs ibidem fubfiftebat. llloq; jam pro dilcelfiis fiii
Verecundia non audentè ad tnonaftefium dé qiib àuFuge-
tar'i'vlteriusaggrégari, infelixfugæ eins äutör in coenpbio
tefidebat. Hoc vnum exempiiiiit de iftiiifuiodi genere
hortiinum pro incipientium cautione dixifle fuiïiciac,quo
pateateuidentiùs, quantamalaotiofitas fecundum feri-
pturÆ fententiam in monachi mente parcuriat; vel
quemadmodum corrumpant bonos mores
■ colloquia mala.
Due f a
* öbtefia-
tionibut.