Cibi fatic
rasinimi-
ca eftci-
ftitati.
Xxtd>39*
B
$70 S. 2(ili<s^Abbatü
nis appropin qua.Nàm fi ad ignem accefTeris,dolore affe-
<£tus celeriter refilies: atfi foeminæ verbisincenfus fueris,
haud ica facile recedes. Florent olerapropè aquam fata.
&Jibidinis feminafamiliaritate mulierum excitittur.Quj
■ ventreni(jibis expier,ôç fe cafte viéfcurum profi tetur,eifi
miliseft, quidicit,in ftipulafeflammæimpetumfræno
cohibituçum.Quemadmodum enim fur or,ignis in ftipu-
la fæuienscoerceri non poteft : italuxuriæ vis incorpore
cibisdiftentopercurrensrerinerinequit. Columnainni-
titurbafifua ,. 8c libidinis vitium in fatic race requiefeit.
Nauis tempeftate ia&ata porrum quærit, & viri pudici a-
nirfih expetic folitudinem: V t enim ilia flu&usmaris nau-
fragium minitantes fugit,itahæc mulierum afpeéfcusper-
niciem afferentes vitat. à Facies mulieris exornata quàüis
procellaperniciofior eft : ex hac enim quifque defiderio
vitæftudétcuadcre : foeminæ verôfpecies ira decipit,vt
vitametiam contemnereperfuadeat. Vtrubusin folitu-
dine gb ignis flamma non eft combuftus, fie homo caftus
a mulierum conuiclu recedéns ardore libidinis non exu-
ritur.Nam vt ignisrecordajio mentem non vrit, ica cupi-
ditasabfente materia nihil poteft : fi te hpftis mflericor-
dia cepSrit,is aduerfura te confurget, 8c fi cupiditati pe
pcrccris, teadoriecur arque oppugnabit. Mulieris afpe-
ftus impudicum Elicit ad voluptatem : pudicum verb ad
Deum laudandum adducit. Si in mulierum familiarîtate
cupiditas ani^ium non commouërit,ei tamen tu minime
fidas. Canis enim,qui multitudiniadblandimf,egrediés
irruit, &infitamimprobitatemoftendit. Cùm te mulierum
ïecordationihil læferit,fcito te ad pudicitiæ culmen
peruenifle. Atcùmimaginesearum&fimulacraficina-
jNoncogY 1
.pdu eft I nimqtuo obuèrfàbuntur, vt eum ad cogitandum de fpc-
f Reforma j cie & membris illarum exciteSt, tuncavirtuteabeffete
putaquam lofagiffimè. Noli(diutius in eiufmodicogita-
tionibus immorari, nequ* mulierui^forinas animo con-
fidera.floc enim vitium fubindfe reuertitur,& in propin-
quo periculummanet. Ignis moderatus argétum expur-
gac,immoderatus ac nimis diuturnus confumit : longior
item de mulieribus cogitatio caftum animum corrumpit.
Cauenediu antè mentis oculos mulieris fpecies obuer-
ferur,ne cupiditatis ignem accendat,& animæ tuæ aream
exurat. Quemadrgpdumenimfcintillainterpaleàsdiu-
tius morans exeftat Hammam: fiediuturnade mulieribus
cogitatio cupiditatem incendie.
Necmultitudinefluminummare, necdiuitiaruiTicopïa
auari animus cxplctur. Pecuniam duplicauit,&eam rur-1
film ftudet duplicate, nee a duplicandi augéndiqf ftudio!
defiftit prius quatninane ftüdium ipfius mors intertuin- i
pat.Prudens monachuscorporisconfuletneceüfitati, 8c
pane atqueaqua ventrifatisfaciet. Propter yenrris volu-
ptatemdiuitibus nonadulabitut | ; neeanimi libertatem
muirisdomihisfubijciet.^anusenimidonearfunt, qua:
corpori feruiant,& qua; naturae funtneceflaria,fubminiftrent.
Monachus,quinihil,poffidet,eftpugilïnui6tus}&
curforleuis, qui vocationis brauium celeriter aflequitur.
Monachusauarus cumulariprouentibusgaudet: pauper
autem fpiritu, coronan virtu turn ófficijs &redè fadis.
Monachusauarus labbrat veheméter.-pauper fpiritu pce-
cibus & ledtionibus incumbit. Monachus auarus auro
ftudetarcamimplere : pauper fpiritu thefaurum inccelo
reponere. Execrabilis eft,qui facitidolum;& in abfcon-
dito ponit.huic fimilis eft qui auaritiarvitio laborat. Vt e
nim cultor idoli mimen adulterinum & inutile venera-
tunfic auarus vanam diuitiarum imaginem animo com
pleériturj& colit.
O r a t i o , I I I .
Varitia malorum^ftomniumfaidix, & reliquavi-
L ria tanquam ramos improbos nutrit, nee quæ ex fc
pullulant,ea finit arefcere. Qui vitia cupit excindere,ra-
aicem euellat. Licetenim reliquos amputes ramos,manente
auaritia nihil profiries ; narrXterum renafcentun
Monachus quimultapoffidet, eft veluti nauis onerata,
quæ in ilu&uum tempèftate facilè fubmérgitur : quem-
admodum enim illa fingulis vndis afpergitur,fic opulen-
tus fblicitudinib. opprimitur. Monachus, qui nihil pof-
fidet,eft veluti viator ex^editùs fi qui teótunevbiq; repent.
Monachus pauper^ft tanquam aqüila in fublirme vo-
Ians,quæ tue adefcam fefb dèmittit cùm vrget neeeffitas.
Qui tal is eftjoxfines fiiperattentationès, p ræ fen tia deficit,&
quæ fufurafimt animo compleótitUr: à terrënisre-
ceditj^in coeleftibus verfâtur.Alas enim leues hàbet, &
IoS^ ! rat.Home iràcunduSiït.fommsfp.fl.acea.ithorré<fa,&
^ ^ “ ? ^ * n^ ^ ^ f V 0. ^ o “ gwijfinoem>tocaitfi«'co^Vi«iMnaetusittquieteftuirat
Serait ir
vincalis
quidiui.
tiis ani-
O j R A T I O IV.
1 Rafuroriatqueinfàniæaffinisêft, perturbatioeffèra- ;
I tosanimosreddit ^&abhominum confuetudine aba- !
lienat.Vehenaens ventusnbn mouebit turrim : necanimum
ab iracundi^alienum concutietindignatio. Aqua
ventorumimpetu commouetur,&iracundusimpruden-
.tibuacogitationibusperturbatur. Monachus iracundus Iracund
,aperfylueftris: videtaliquem,&dentesexacuit. Aerem !cftaPer|
caligocraffioremefficit, &iracundi animum obtundit
indignatio.Solis radios nubes intercipit, 8c hominis ra-
tionem memoriaimpeditiniuriarum. Leo frequenter in
cauea cardines mouet.- & iracundus in cella verfat iræ cp-
gitationes. Tranquilli maris afpe<ftus iucüdus eft,fed pa-
cifici animi ftatus longe iucuudiorifèdato enim mari del-
phines infultant, animo autem paeifico diuinis dérebus
contemplationesirifidenr. Monachimanfuer'udofonris
inftaramoeniiucunditate cünétos afpergit:iracundi aütb jîîniiVit
acerbitas tanquam aqua turbata coenoqj oppletanulliiis
fitim valet extinguere.Iracundi hominis bculihorribiles
8c cruentiperturbatæ mentis indipes funt.-manfueti verb
vulrus tranquillus & oculi iucundi redaintuentur. Vir
manfuctus in pretio eft apud Deura,&animus ab ifacunr
diaaiienus templum eft Spiritus fàndi. In fpiritu mafiie-
tudinis Chriftus caput inclinât, & mens pacifica fàn&æ
T rinitatis eft dômiciliü.In animo vltionis cupido yulpes
inhabitant, & in cordeiracüdo 8c perturbato feræ nidos
efficiunt. Vir grauis à turpiabhorret hofpitio, &Déus ab
animo iracundo. Lapisih^aquam conieblus earn perturbât,&
horhinis mentem fermo malus. Expelle al? animo
tuoiracundiæ motus &-indignatio ne refideat in corde
tuo,&ne tUrberisin tempore precationis. Quemadmo-
dum ènim pàlearum fumus oftendit oculos, fie iniüriarû
memoria precationis tempore mentem peruertit.Iracuri-
dæ cogitationes tanquam viperæ foetus , corvndeortæ du:
iunt,exedûnt:Iraeûdi precario thus fceridiüm ac detefta- H
bile,&pfàlmorüm decantatio àb iracundo prouenies in-
uifàatqvexccrabilis.Mûnusillius, qui vltionc animó voluit,
tanquam hoftià vërrücii plenaad altare no admittivita.
Nullp enim terrenovinculö anima eins obftrifta eft.
Diues autem xrumnis & moleftijs impeditüs,& canis in-
ftar catenisdeuinftus eft: quodfi migrare compellatur-,
v..o „ui- | diuitiärum memoriam & doforem inutile tanquam.gra-
muappo-, uemfarcinamcircumfert,ma:ro'reftimulatur , & änimö
angit?i& vehementer, Diuitjas reliquit •, 8c möleftia tor=*
quetur.Si mors inftat-, a prüfen tibüs difeedit iniquoäni^
mp. Animam agit, nec oculos ab opibus auertit. In ui t us
tralutur veTuriÄruus fugitiuus. A corpore, nonautema
Angëlorum confuetudine.&jfërmoneà verfat fpiritualeSi
&>in noble percipit myfteriprum folutiones.
De trißitidt
O R a T I ö ' V.
SPiritus voluptatem ^nôrat Monàchus,qui fs triftitiai j
darÆftautexn triftitia ^animi co'ntraétio 8c moerorab Animi
üâproficifcens.Gùm ënim iràcundus a I r • » ° . , ,, r * : uiunwu.bua,v<uin enim iracundus arb vltionis» ycrmis
duutijsfeparatut .^AyerAabilhsfapitai&dctiniitufv 'qùamappcrir^fpcdepulfnmf&vider, triftatur8c mairet.
Trifti-- I
De Acedia & 'mant Gloria Or at.
Triftitialeonis efttos, quod hominem moeftum faeilè de-
uorat. Animi vermis triftitia eft , qui parentem exedic.
Doloribus afficitur mater,dum filiü parit, fed pofteaquâ
peperir,nondoletamplius. Triftitia verb & in ipfopartu
doloremaftertj&nofteaquamnataeftvehemëterexcru-
ciat. Vtillc qui febri magna laborat,mellisdulcedinënô
fentitjfic MopachuSaquife triftitiafinitopprimi, fpirituu
eft expers confolatiohis. Monachus triftis non, excitât a-
nimumadcpntemplanduni, neepuras vnquam effundit
preces:omnibus.n»rebus bonis triftitiaeftimpédimento.
Vtvincula;pedesàïxirfiiprohibent, fie triftitia mentem
auocatàcontemplatione.Quicapiüturàbarbaris,ferreis
compedibusvinciuntur, & quil'uperanturàcupiditati-
buSjtriftitiç vinculis coërcentur.Nihil roboris habet tri-
ftitia,nifireliquæ adfintperturbarionestquemadmodum
nec vincula quicquam poirunt,nifiadfint,c(uiilla admo-
ueât.Qui triftitiaobftribtuseftjis viblus eft aperturbatioL
nibus,& triftitiæ vinculacircunfert, tanquam indicia ca-
lamitatis fuæ.Tune enim præfto eft triftitia,cùm id qubd
appetebat carojconfequi non pbtuit.Appetirio omnibus
ineft perturbationibus.Qui vicitappetitum,is perturba-
tionesfuperauit:& quiperturbationum eft vidor, is triftitiæ
non fuccumbet. Vir,temperatus,ciborum penuria
non triftaturmec caftus, quod libidini neqiicat indulge-
re,nec qui vitio caretiracundiæ , quodvlcifcife non po-
tucrit.Nee humilis dignitacumque contemptor,quod ad
honores human os non peruenerit. Nec ab auaritia alie-
nus.quodiadluramaliquam feceriô. Quid ira? Quiarerû
eiufmodi cupiditates abiecerunt. Virum probe àrmatum
minimèlæduntidusiaculoritm: &quiaduerfuscupide
tâtes muniras eft,à triftitiæaculeis non vulncratur. Cly-
.peo miles',& ciuitasmuro defenditur ; monachus autem
vi&is cupiditatibus vtroque munitier eft. Clypeusenim
plerunq-, fagitcatransfigitur, 8c oppugnantiummultitu-
dine mums fuffoditur: at triftitiæ vis nihil in cum poteft,
quidpmuit cupiditates. Q 3 verb fuceubuit voluptati,is
triftitiæ vincula non effügiet. Qui triftatur alïidue,feque
à perturbationibus liberum fimulat,fimilis eft çgrotanti,
quivalere fe fingit.Quemadmodum enim ex colore çger,
fie illë agnofeitur ex triftitia. Qui mundum diligit, fæpê
triftitiaafficietur:qui autem contemnit ea.quçin mùndo
fiint,in perpétua lætitiaverfàbitur. Auarus faétaiaâiurp.
vitàm fibi acerbam putabit,, qui autem pecuniam negli-
git, animo ent tranquillo. Ambitiqfus dolebit ignomi-
niæ, honoris defpebtoreamvt fociamæquo animo fufei-
piet.Fornaxargentum haud itaprobum expurgat, vt triftitia
fecundum Deum emundat cor peccatis contamina-
tum.Ignisaffiduus plumbupimminuit, &mundi triftitia
mentem atterit. Oculorum aciem hebetant tenebræ,
& contemplatricem animi vim obtundit triftitia. Aquæ
puofunditasSolis.nonadmittitfplendorem, &cortrifte
non exhilarat lucis Contemplatio. Solis ortus,qui omni-
bus hominibus iucundus eft difplieet animæ in triftitia
verfanti. Vt güftus vim adi mit febris,fic animi fenfus au-
fert triftitia. Vefum qui mundi voluptates afpernatur,is
à triftitia non opprimetur.
De Acedia.
fixam non euellit impetus ventorum, nec firmum animi
propofitumfleérit acedia.Monachusyagus,vt frutex ari-
dusinfolirudincpaululum quiefeit, & rurfum vel inui-
tuscommouetur. Planta quæ fubinde transférait,haud
facilè coalcfcit,& Monachus vagus virtutis fruftum non
féret. Ægervnpcibononcftcontentus, necvno opéré
Monachus acediofus.Hominilibidinofo.muhervnanon
fàtisfacit,nec acediofb Monacho vnica cella. Monachus
acediofus ocul.osadfeneftras conucrtitafïiduè , & £êm-
perdeinuifentibus cogitât. Crêpant fores, &illeexilir.
Vocein audit,& perfeneftram defpicit, nec inde recedic
prius quàmdefidensmarcefcat. Acediofus dülegit,iuen-
tidem ofeitat, 8c fomno facilè capitur : confricatpalpe-
bras & manus extendit,oculosauertit àlibro,atqî defigit
in pariete,eofque rurfum reuocans paulifper ÎCb;it,ôf 01a-
tionum fines explicansinanite^laS'orat, folia nùraerat,
quaternionesreçenfètfummifïavoce »literarumformas
atq; ornatum improbat, tum plicatlibrum &capiti fup-
ponit,acfomnum dormit haud fàtis profundum. Famés
enim animum eius excitât, & curas affert.Monachus ace-
diofusadprecandumeftpiger , necdeobferùationibus
vnquam verba facit. Quemadmpdum enim ægfergraue
pondus ferre non poteft, fic acediofus opus Dei non nift
negligenter facit. Vt enim ilium corèPoris vires, fichunc
animi nerui deficiunt. ,Acediæ morbum curabis patien-
tia,&fi fecerisomniadiligenter, 8c cum timoréDei. In
omni re gerenda modum tibipræfcribe,nec prius ab opéré
defifte,quàm illud abfolueris. Aftîduè & ftudiosè pre-
cibus incumbe,& acediæ fpiritus à te fugiet.
De lnarit Gloria»
Acedia
ex cogitât
opera im-
portana. «
•Defcri-
priofeho-
laris pigri.
Remedia
contra a-
cediam.
O r a t i o VI.
A Nimi débilitas eft acedia | quæ^fanè débilitas nec
robur habet naturale, nec ftrenuèpugnat aduerfus:
mtationes. Quod corpori fano valentique cibus eft, i-
em eft tentatio animo forti ac generofo. Plantas enu-
riuntVentP, 8c tentatio confirmât animi fortitudinem.
Jubes fine aqua à vento difi j citur , & animus patienriæ
xpers ab acediæ fpiritu diffipatùr. Aeris roS auget fruôfcü
gri,& fermo lpintalisanimæ ftatum fouet.Acediæ fpiri*
.is domo monachum extrudit, qui autem côftans & pa-
ens eft,perpetuô quiefeit. Ægros vifèndos proponit a-
ediofus, fed propriæ defidiæ fatisfacit. Monachus ace-
iofus ad minifterium velox,& madatum fua me titur voîntate.
Plantamimbecilleminfledtit aura tenuis,&per-
O r a t i o VU. ■<
' «9
I Nanis gloria , eft animiperturbatio ration! contraria,.
quç omnibus virtutis operibus facilè implicatur.Linea
in aquaimprefïa confunditur, itidem labor in animo in-
anisgloriæ cupido.Manus in finu Iatensfit candiHa,& o-
pus abfconditum luce nitet fplendidius.Hedera fie arbo-
rem comple(5titur,vt cum altius fèfe fiiftulerit,radicem e -
iusarefaçiat : inanisgloriafîciuxta virtutesnafcicur,yt
non recédât prius quam vim illarum excôderir. Racemus
humiftcensfacilè pûtrefeit : 8c virtusinani glori^einhæ-
ren&corrumpitür.Monachus inanisgloriæ ftudiofus, eft
! operarius fine mercede,laborem fubit,& merccdem non
; accipit.Doliumpertufumnonretinetqi^funtinfu^:&
inanis gloria profu»dit virtutis præmia. Hominisgloriç
; cupidi temperantia , veluti camini fumus in aéra diffun-
! ditur. Pedis veftigiÿm venais d©!et:&inanis glohæftu-
I dium perdit eleemofynam. Lapidis iaiftus non afeendit
! coelum, nec gloriofi hominis^reces ad Deum perueniut.
Inanis gloria eft veluti fcopulus fub aqua latitas.ad quem
fi nauem illiferis, p^nij fti/Vir prudens thefaurumcælat,
& monachusfâpiens abfcondit virtutis opera. Vtinplâ-
teis ores,inanis gloria cohortatur : fed qui ab illa eft alie-
nus,oratin cubiculo fuo. Homo ftultus palam oftentat
diuitias fuas, ex quo multi ad ftruendasintidias comnjo-
uCntur. T^verô cùm interlatrpnesverferis , abfconde
quæ 6ua funt donecad pacis ciuitfitempcruenias, vbi rebustuis
tuto perfruaris. Virtil'thominis gloriofi eft vi£ti-
ma mutila,quæ ad altare Dei hon admittîtur. Acedia rô-
buranimi difl’oluit , inanis gloria neruos addft animo
Deum relinquentijinfirmos corroborât, 8c feues quoüis
a^olefçente fortiorçs^ffiçir.Modo multi adfint telteseo-
rum,qu% fiunt,leuë ièiunium videtur,vigilia fàCilis, atqj
preces. Laus enim multitiidinis excitât animum, <5cMa-
crem reddit. Tuvero lab.ores tuos ne vendas humanis
laudibùs,nec futili fama proijcias futuram gloriam.Laus
enimhumanain puluertfiomiciliumhabet,&:glo- o
ria eiüs extinguitur fuper terram. Vera au-. ,J
tem&folida virtutis gloria
manet iiifèmpitcrÇ
llnanisglo
Iria^icut;
;hedeia
iuft'ocac
ivirtucem
Laus Humana
cii-
uinæ poft
ponenda.