rumiplurimis vcr.6 malorum. E,c pclcip iam fi vel tibi per
xüultorurrn Contenincndu eft iliius r ei (jomtäs,qu&niul[os,duni
niaerogarido criplcS perficiasbomiin. Pnmum mden-
cordise, quod cüncad perfe#uin'coufiunma(ie qeden-
düs esVcuravniuerfadittnbueris: fcdandaffi,qiioddum
cafionesauferes, verum etiam prsbebis-vfituqs e.tem-
pium: tertiürh | quod perfq&ionr? |||^S^CQnfcendis
cundtis fobilantiit hcukacibus erogatis. Quid ergo di-
co,vt diuicias.apijihniis patcnribiis derelidtas , abauis-,
proauis, atauis , tuifouilq ue collatas j oabfque vlläcaulapeccati,
ab (que alicuiuslæiione, ; vcl dolore quælî cas, o-
dïp riqftris (üafiombus habeas ? abfit, quin pötiushor-
torvtmilieas- Omne enim düod quiiqüe fidelicer dili-
® * M H 1’ • •ait ynon tempo ra li, lcd æt eTr" na. o- b1 txSnöeäSrSelS poflèlfione djoe.-
uderat. S i amaspatrimoniumtuum.id age,yc.iliud feiri-
piterna va lca s hæréditate retinerb. E t fiv e t c hbccupis;,;
dutti tempus hab esjtraqs ierillud de terrain coelumfquiâ
qûi^qnidin'lioc rnündo rem an ien t, mundi fine delen-
dum?eft:s Qù icqu id illü c igftxmdum viuis tranftülcris,
perpétué pplïidebisg ( ^ c q u i d aütëm hic reliqueris,
p e rd iiifti. Men io r efto iliius leilten.fiæ diççntis: Iuftijita
aviipam marnante ohluift, quoniam non ejf agud itjferos ^<e-
rerecikos} E c a lib i: AntmdiciumparaiujlirÏÏm tifa E g o il-
lüriî difiitem magUiheum arque laudabilem pu to
çpnétis ïàpientiæmentd præferendüm, qui ita v in ? mor-
tifque confidcfatione fe temp'erat, v t iu ite ilfyn iu e rw ,
p ræm itta t,üc fe cum p a r ite r fua cü n ^ d e fic ian t. D en p c
ic% tü r r iS B r e o r j SadempSo’-anmftpn diuitia ipfiûs. Sed
qudfepdo'îüi quies,adcoeile fiia p p fiü n ^ r r^ n a t rah s fe r -
L i.Pe riilos fcS ice tjd é quibus ffix^tumeft ïVade.vendeom-
nïa tuiï'&dapaupefibusy iSM M Menuniiîe
debemu s, nos in hoc mundo tanqxxam hofpitesdc
peregririos degëre ôpo r tei'e ", beâto Apbftblo. diccnte :
Wanqùam hoftites&peregrmi'dftinetwos 'a çarntàlibus dejjide-.
| | | | ItemafiùsÂpdflrpIüs dicit : D a^ inhocçàrporejumfts,
percgrinamurk Dumrno. Ergo lient: aduenæ in hac cerrena
habitàtione fiimuS., ica aâué'narum morém debemus
inutan : nul lu s enim peregrcc.onftitutusillalïbi conqui-
lritafireorigregar,quæfecumadpeoprias -fedes fe frè non
p o lïit:; N emo enim de ln d i^ a u t Arabia, àu t de Æ gypto
negotiandi caufa aducniens,R.oma:, ve l quo cunquealiq
in io co Æiguo tempore m%atürus , aut doijios lip i îb i-
dem)autpo lIè fliPn e scompa râ t,âutaliq.ua quæ élTèim-
m obiiiay id e antur, nifi àüt aurum, :a |^ r |e n tum y âu t
merçium (peciesV aut quæc^nque feeiim ad patriàm
propriàm ferré fufficiar : ira e rgo’ & nobis in hoc pere-
gnna tionïs npftra: tempore , ‘ illà tantùin defidéràndà
Lune, 'iliaquærenda , iîfàb rntii laborisüc'" fudo iis A u dio
congreganda , q u an ob ifcu in iim u l ad cceleftiapofi-
iplis p o llu n t, quæ tibi v ila lun t obiuilîe. A ut enim tibi
hihÜobfuerant;, .^ frujtraeaïpreüiire te fiuiulas , àu tli
o b fue ru n t,n e ç iilis conierenda font, H ullus enim quùd
lib in o x ium fen d e , cupitcos polfidere, quo sd ilig it. Aut
ergp filio sn o n an ia s jiic i s v î s coriterre contraria, aut ii a-
masjcertum e ll,te n o n qualiconttarium habcré,'quod il-
Üis optas, quo sd iligis,e xh ibé rc ;; féd v t lüperiùs dixtrnus,
h um anx glorifo çaulà quafi inutile ipreüiile te fimülas
q uo d intra aninircbhlçiel'itiam pro Itiinmo ainpledteris
bo no . N ih ll enim iibbis prôdcrit aut numerolæ Ibbolis
gloripifoprogeniesjautpcrvniuerlasmundi pa i'tcslohgè
lateque diffusa
ie lîio,àut p lurim a rup ædiumfiipcrba nimis de plaça Coii--
^ ru û id jau tp re tio la ru in nuiltipie x St g lb ijo là ço'nciimi-
-t'as', autdjguita tüm vpl honorum ambitiola iadlantia,
.çum eÿtremaaa riq^€ q^p e rad ne a t,_c^td d ^wgu us omnibus
'funtregnatranfire\ &Sin quibus valeamusperpetuæhae-
reditaus locupletâtiPne g a iid e r e .. S ed nec îllorum mi-
hi-prætereunda eft â jguta nimis & y^banà fubrilita's, ’
q uifib ire lig io fi vidénfür, & muridicpntemptoreseam ,
ap u d le ,q u àm apud imperitos iudicantur j èo q ü o d àu t '
I humiliore in ccdant habitu , àut h u ila ilïos- ppfllfïtç,-
num v e l o rtiamentorum, autauri» aut argenti. | autcu-
iüflibë t pfetiofibris metàlli ■ pôlhpà' dele élét , w m ^
niariihüominus fuis àbfcoridrta theiauris latent , & ,
q a o d coram hôminibuS iùanis gloliæ’ caülà fruendi y -,
lu s contemnitur | animi' epncupîreentia poifide’tür.
S ed filios hab eo, inquies , quibus rnea çüpio vniueiTa
ferüace. ‘ .Quid ergo religionis.intuitu contempfifle te,
fingis , qupdliberorunaconteniplatipnecuftpdis ? Ve l;
eut tibi p la iîd is, auc, cbmpl^ c e s , quafi n ou i a liq uid ge -
râs,fi omnium bohoruni tuorum ti)os filios ^æredp^in-'
fticuas,qubd^acereetiam înfidelibusmorisefi É Âüt in
hocforixtârt te Déô àhquid coüférre e^iilimas,quia libé-?
■ riytuisceleriùs præftas,quodeis.eras qv^ndoqüçfine du-
bio reüébürus ? Qujd ergo dicii'nus , vt filibsyups p'entl
tusexheredes ? ablit : fed vtillis non plus , quam'natdr^
necéflarium ©ft, relinqifas^' Nam'quoiTîodô eqsdili.gis',
li illis eà ^iderisé‘onferre,quæ notèant ?. Obelïe enim 8c
finis ad u ën e r it, iii quo nu llo s lecum præterquam
■ bohorUm autmalorum operüm trudtùs ac tip ie t.Nih il e-
nim au rum , nihil a rgentum, nihil prëtioforUm Iapidum
c6rureahms,gemniæ'prdfîaentidümiile rutilUre icoeperit
dies o lim àD o n lin d d e fim a fü s , cùm ip la etiam ignxbus
-cccperintëlemenfâcrepitare. D è quodUopheta tellatur
jdicens :
krit fujfieiens e tlEi beatüs A po fto lus P e trûs: Aduenietaumn
dies ÙonAni vtfur,in qfta cçéh tnagno impetu tràMjibunylfmenta
fverii calorefoluëntur, Cum bacïgitur ompia dijfoluenda fitit, qua -
la oportet nos e(fe ni f.wc! :s coHerfationibui arpicuitibn-s exocet an-
tes-&propérantes in Sduentum dief ùpminiïper^cm coalt ardentes
foluentur,t& elementa tgrtiscalore tabefeentï Item beatus A - 1
p o ftb lüsPau lüs : Ttmlïdis quadÀt^xpepanôiidiè^t &}g»ù
amulatio,qua conj'mn'ptura eft aduerfarios&iriqs ho rrôu s vnn
n o n qui diuesfueric ,Je d qui iùÂùs euadet, ieriptura di-
i'eentc : Aurum eorutn & qrgentum eorum. non poî'èrit Uberare
eosin dieira I)omini,èc,^\ibi ; Noripr$eru‘rit thejÀun iniquis^u-
Jiitiaautèmliberatàmorte. CurramuS îgitur dum tempus
c l ï ,& ômni çôcupifc.enti^excÜïaÉione po ftpo fita,quan -
ta pofiumüs celëruate pp ft iaborem conlicieremus , ne
nos dies illa va cuo s S i in ti u<^ubfios Jn,ueniat. S i v e iè h di
mmuàGoeleftibusnosrenUuierandosopibusj&pcipetuç
pollelfionisfiiblimitate d itand o s, h liid ip la ltt nobis ccr-
ràpo ftcoelum,&:oinn istémp oralis Scxhundanapoireflio
adæte rnæilliüs beatitudiniscoinparationem iq u a fiin u -
tile-fte/cQrum fordeatpürgameUtitm.Ncinomiignà CQn-
^ c u ru ru s iniretur ëxiguati Facilè valcrhus contemnere
'q u o d fîxmüb,; Ji |> rb ^ r to t red u ü u squ qd c fim us fu tu n.
Q u id ‘hobia^lla u>âgrta çùm anjbitipne, cpncupi(cei'e,
quæ goflunt ëtiain p elïimf homihe s obuiîe^e ?.^ Quantx
locupléres cdm in o l^ i :quantximpij , qiaantiquclalciui,
tantuirÉiuftosj,fapientes',pudicos,innocentes,A:pioscernerëmüs
hâb ë t ^ id i t ^ m è ç i t è f u i ^ n '^ ^ jp r ü '^ i t i i^ e
èUrningentiamditate/d e f id e r a h d ^ ^ ’ÊW>quçdoiis:e.dmi-.
p è t c r e ^ b bm s J A tv e ro
pû é ‘e 1m I b r t x t o s n e fei o quæ ça^dne iap|ën?him ;^uiï-
quum po tiri .v'ellt,,,., q uo d aB
polîidc i i. S ed in pauperibus ifta Lune,inquies. S e d pau- ''^éçtat^niüein%go^cc^|^;icK (e J e xu e re , .du amdme s p o t eft, eu i pau p erras no xi-«ip^Ô(OT-'
linquen d in on p tælla t £q Init^ ii ^ p iu ih piexmiiqüe^piri-
bilxtatemncgab^lëiiptura dicëxjte^: sEjt:fqui vetàmrpeecafe
pr&inopia. Vide ergo qüideligendummagis Ixt, quod dcr
Iifiqucre prohibée | an q uodnonn unquâm^ec carecon i -
p c llic l N am qdoP- aiu e sa d e lx (^o a lien h s /e iiè v ix p o l|it,
îiü p eriore iàm di xxinæ ïep ten’tiæ au ^ o r ita tem o iiilràtum
c il. lllas^ma'gisdiuitias conqûuan^us, quaxnmiüffragio.
C h r ifti& Àngeloxum eiusparticipes elle meteamur. Si-
mus plane locupletes & d iuite s, ied in bonis abribus, Ted
in. conu ér (a t io n i b u s ia n d i s de pijs , replcanxus cotporis
noftri thefauîuin'iàiid litads a u r o , & argento iultxtiæ.
P rc tiofior nobis fit om n i ornamento lÿnçe riws ,n n r
ttinrecusnosynohëxtrinieçusGomponamus, id e ft, non
■;;do'rp0 ^ s ^ d ^ ^ i t u s t^ c 0 radlçhtd qu9Bramu^. i& n e iiiü s
C'aüirn’arn n.oftrain ,r& v tD e o fofmol^app areat, oinnibus
.^am fpÈclëbxis iuftniæ depingaxnüs. tx itq n im ia tis com-
.p'raacdecorâta, n f it in ilia grauitas m b rum , conLcien-
HfN
S. Sixto Papa per per am àdfcript.
tio? puritas | crudelitatis fid u c ia , fob^e'tatisabftinentia7
patientiæmanlùetirdoipudicitiæixitegTÎtas.inirericbrdiæ
pîcta s ;co rd ish uin ilitâs,d ile«5 tionischar itas ,&hd rumonmi
um corde ruatrix & alnrix in era & i n uiolata li mp lici-
ras. Nullaenim.Deoanima tain Ipcciola", tara pulchra,
quàtu cuius efti n no centia margarita fulgen tior. Haruin
di ui tiarxuiiqp.es & ornamen ta quan ta pollünuis Lagaci-
tate quæx^mxisdcien.tcscçleiti regnpindigixo^fbre^ quos
nbnomnes op ulentxa: huius p ohipafi t tomi tara.
SANCTO SIXTO
TERTIO, PONTIFICI
M A X I M O .P E R P E R A M A D S C R I P T A
E P I S T O L A B E M A U S D O C T O R I -
BVS, E T OP 'E R IB V S FIDÊI^ È T .D E
I V D X C I O F Y'T V R O.
JSihilminuf in hoc libro MuSor/e èxe rit Pelngianùm idum enim differ
it Oper, a ejfe
& gratie nihil largitur.atque ittüi^vtit^.-vèr^sfquibfu Pelagiani
Cpf hjlicoiperflringereßltbapi.Sic ehimlpqüitHr:Etvtbreuiter cunélft
perftringam quaftd» cuiufijüc er minie velfeccati reu* quitta mentefitftipiß
malum fuum yoluntatueffe,non neceffiftitief^arbitrioadfctibi,
quodiflenititurimputare nature. Erant ifieexpreß* Hiocet pélagiano-
rum negantium original peccatum f quibua ineujabant orthodo-
xos.quodnaturam humanam ex originale pec cat o corrupt am ejfe dose-
bant. Heinde auclor ifie epdem locófr feqq. eonatur ojlenderi hominem
abjqu.cyttoomninöpcccatoietiamleuijfimoppdtedeßuod'eratipfijfimum
dogma PeIagianum,miUeJócU^jHier)tymo,S.Jugufiino,S.Projpero
refutatum. £ tfiattentins admoüeat anima w leStor t a capite adcalcetn
totum opus Pelagianum deprehendes.vt nihilopusfitftngula annotate.
I V a n t a m dfe p u rilfim æm en tis v e -
I ftræ jfynceritare fiduciâm ge ram,e x hae
prçfiimp tibnisme ç tëmeritate.perperr-
d itc ,q u a audeo eximietati v e ft r ip c b l- j
liga ta in ueteran daqudlitte rarum. a p i - .
cibus ve rba dirigere j cùm h o c in temp
o re fo lu tu i^ , & liberum , a c e ité fu l-
gentqm , & n u llius feripruræ v in culo eompedirùm fer"-
nioncm p'roferire v ix tu tum fit.Duplicxs enim ratio càufoè-
me ad hùiufcemodi animauipaudàciain, & (Chriftianita-
tis veftræ beneüble ritia,apud qtiem nih il non tutum pio
e loquio c redidi, & ch a r ita tis lxbe ralitas ,çuius naturæeft
fac ilxusoninia caitendacontemnere , qùàm eorurn qxxæ
profutura exiftimauerithis quidquanvnegare q uo s <iili-
g it Jn ru p ^ & illu d a c c e ffid q u p d ita v e ft ræ e ffëm c ô fc iu s
religionis’v vtcertiflîmè fêiremnihil eammagis y e lle , ni-
hilcu pid iùs optare,qxtàm deïàmStis vö lu ininibus feu vo -
c epro inptum,fcu litteris infërtum ince flàbiliter haurire;.
fermonem , & c a fib i fcm.per quæ exerccre dignolèitur
prædicare. Q u ia lice t dmini oris eloquium omnibus fit
pro natürali fixauitate fàpôrâbilc,attâxnen nullis tara d u l-
ce,qüdm qui féeius îàniulatpi mancipare nitiintur,effiçx-
tur. Infinita animi obleétatiô e ft,cùni id fi bi f enfèrit ad-
nuntiari, q u o d fa c it , & tamcontriftari fa fiâ am en sp o -
teft,fi re folutam do<5t r in am |u d ia t, q u ain fi ihdifc jplina-
ta fue rit,e xu lta re .H ab ë ten iiiih o c cd n d itib h u in anæ h à -
turæ,vt aliud no .litaud ire , qxt aman i ni o de ere fieri t e x c f-
cca'e. N o u e ra ni e tiam vq s itâ coe le ftis ve rbi ardoreflagra-
r e , vtgra tiffin ium d u c e rc tis illiu s fo la tiüm v o b isqfio li-
bet impertiente præftari. N on ,vacat enim èl igerè in eiüs
tei exhibirione pexionas), qua po tin iinpatictifimiè con-
çupifeas. N i mis 1 î t i e n sn u ll i qs prqpinancisrcfpxiitmini“
iterium, & in qiialiêunque bil^ xfiSontentuse ftp o cixlo ,
noil quo p ifu iil (an dlita t i v e ftræ copia dqdtr in æ cçelèftis
e xu b e re t, icd qüiâ'ta iitaauic lita te aninii^ anipo ta rë yül-
tis.vtcumipl)« ab un de tis fo n ti b xis,n ec dèfidërantesqui^
d empa ruisleHtdqueimrib usriui^osrç fpfiati^6^ficuc.M
quos imrnpderatæ auaritiæ cupiditasténet , quamuis Ve-
ber tim cu fi&ap ofixd e a iif, & affiicim rerum Omnium o -
p ù len tiâp o lle a n t, nihiionfinfis tarnen prô.infînita ham
atisDoÜoribtM, & t . 6 j j
bendi côncupircèntia , T iq u id c is paupër b b tü le r i t , H-
b étlter açcipmnt: ita & v o s , in quibus eius cupifiita- j
ris axdor exæfluat , qiiæ in il lo fui fie d ignofc iti’j cui
q uo d v ircohcu p ifc ehtia rüm e fltt , angelica p roteftafa '
ré fp on fio e ftim ino rum etiam fcièhtiæ ftudio nona fp e r-
nanrer diëta, ffifeipiris^ciimfipii ab ù nd an tiô rib us, & opi^
mis céeleftis doótrmaé thefauris a fflu a is . N e c meotüm
qxiideinme dererruit d c lié to rüm confcientiâ y q lib minus
me in om n i re ligionis cultu ac deuo tionè fiië lio -
res peccatorum » omnium vltimis littèrarüfti à ffad -
bus commonerem» & i n çç.xfio m eo trab e m geren s eo-*
ru l'p i rama exil are aciem v e llem , qfioÊümtiec feftuca qüi-
d d n in è flë c redçfida eft. ‘C fiin iliius nos, humilitaus
elfe non ig n o ra re in , cui nec dcterions,genci:àret fermo
faftidium. E t i ta e x o fa habere p ë c ç a ta , v t voAïs ih q f 1
demd ë ftru end isn e çp cc cato ris quidem difpütàtio po f-
fit h o r te re , n é t retraétare quô , qüalivé labefaétante
d e fih an t, dummodo efte definant. Qmxpropter o b fe -
,cro., vtfifacilitatis n'ofti’æ vfurpata femeritaS lènfiim ve-*
dtræ fan ëtiratis o ftenderit, non tard mihieam , quàu eau-*
fis fiiperius Comprehenfis., & charitati vel maiim&im-
V P ?15 ar<^encl > quæ iæpilîimè folet terminui^i humi-,
;litatis ëxcedere , dum dileëtiônis gratiam niritur ex-
'hibexe. Huius namque præfiimptionis atidaciam fen-
^arum etiam fcripturarum.exemplis' cet tu m eft 'ëoii-
roueri IHis fcilicëc , vquibus continenrur : exhorta-
mini inuicem , & ædificate alterütruini 'Et iterum :
VerbuxnÇhrifti habiter irt y obis inoxnni lapiëntia docentes
6c mónentès vofinetipfos y & rurfus : Certus
fumautem fratres mei & eg^ ipfè de vobis jj quif^pieni
eftis dileétione, repleti'Oinni icient-ia , ita yt poflîtis al-
terutriim monere : dil^ftiqném enim in hoçloco”, tam
fcientiiC, q ùà mm on i fi o nip ræp ofié ri d 6 ipfteridit duo
inferms eompreheniâ ex illius , • quam an.teriùs nuncü-
.paucrat chantatis videlicet caufa defeendere eam
veram & fecundumDeum efte feientiam , quæ non,a.l-
tèrius rei quàm mutuo ædificationis ambré praèfte-
tur. Et tamiUâm laudandam dileëtioriem, quæ vt àlijs
profit, indodtririæ-vfxiftudioqüe lâborauerit, quàmil-
lam peritlam prædicandam , quæ foliuy eharitatis of-
fieia quæfxerit, . Talis ëft enim dötftrina per quam nril-f
lus aniriiæ profeëlus adquirirur, qualis eft medieinà, cuius
per curam remedium minimè ægtotantibus exhibe-
tur. Q^odfolet ètiam péfidl ' xnedicis fæpe fontinge-
rç,dumin lola arte fidèntesmind/fqljicife aut peftilen-
tiam tempOrià pericrutantur, afit - jegritfidinis riman-
tu r caufàm , aut q u a l i t ^ m .yaletfidiriis /cbUtuenrur.
Sieu ten im in corporalibus morbis varia Sc multimo-
da ; languoris videntur eflè con ta gia, & pro commua i
tatione temporum valetudi.num qupqùe f diuerhtas
nafcirxn: , Sc p e r ic ia c {b le ttism ed iç i eft p.er jfè perpexi-
se omnia librare , æftimate , conïjcerè ^ ne lab oriofæ
follicitudinis declinatio fàftidioïa & s g fum pèrdat,
dumparua diligenriacunéta rimarut j & arrem» dfim ne-
gligentiùs lat^ntiä'fbrxitatxir, in famen ira &xboni d o -
btoi'is eftîfpiiitaliUm mbfboçurii caulas pr^æuidere , e x -
plorare yv cqgnofcère , perdocere , Sc qüifiiis occâfio-
nfim gen ed b fis otiantur ;, adiiertere; & cûfti dc rnumço-
gnttis omnibus' atque.pompettis ,:-coeleftis ëuræ adhi-
,berexnedicinani;icdiri''fali ex;petitafxmilitudine, non
tam medici nobis q u àm in finnan tis in huius craëtatus
diipuracione compe terë vid e tur exe m pl um , qui pro-
priæ^ Lalu.tis commodis profpiciens & mor^orum fîip—
rum ocëafiônes intellige re d e b e a t , v& .intéiiigeîîdô v i -
ta re .rE t fi fi cut a d fo le tm e d icb ru in a u t m a liç ia d o lo -
la , autim p e r itaftultitiäcoritrariuftimagis v . quàm fo -
Ipitati prôtuturum vo luerit dare. coifiïlium , fapiens
æger & fuæ infirmitacis medicus , priuatis iàm cal'a-
mxtatibus crxiditus-re culât ac re (puit,qu od eXperien-
tia propri^ fib i nqjçiürn ,eftë çognoxlèrit ; ita & no.ss
•vt de mé & de mci fiininbus lo q uar peçcatotum n o -
ftrqrum , quorum contagione nobiS fpîritalis mo rbi
ægricudo fixecrefeit, tam coulas , quàm remédia no fiè
debemus , Sc n u lli magis fidem quàm expérimenté
p roprio commodare. Ne cinienfàtôrum ri tu l.anguenfi
HAYi .9.
D ’an.io.
t . m u
Colojfj.
»
Rom. 15.