PfaL i jk
Pfui. 10$.
B I
. Cant.4.
76 s s- P‘ , r i W ÎÊ fÊ iM î ■■ ■
nc mnocemiam defergiet, f ic p ræ u c nM # » , inquit,JÎÆjüxut d icitApotolm: Q uifeîüSgit Dowmo,vnmtj>Mtm
DMi,l miilm'rtMipmMmimoniu&mtiiam, quoitmmm 1 eft, EcquomodononquandoiemngitDcushom.niiV
bisnonXPcmlÂm : ipf'mmftluumf*«« populimfmm i f c omnes mterimunt<pçftiona, & Chriftus eue» qu n
Mcutnmum lolephfill Dauid. Videtis foutes,in perfona gentosannosnatiu.tansfuæcaufaspræltaKertusfai Utes
* ____ ___; J ? .: , r«r,4m nrnfabiato nuhcuptti » - patiturrftatus fuifuftinec quæftionei? Hatfeticç» definem-
;ci
Idefobo-
minepâ-
rientem,
Chrifti-
param,
Dci para.
loan. 3.
& 4~
genus vöcarij videtis jn Vno cötam profapiatti nuncupan
videtis in Iofeph feriemDauidici ftemmatisiam citari. IofephfiliDauid.
Tricefimao&auagcnerationehatus, quqmodp
Dauid filius dicitur * nifi quia generis aperitur arcanum,
tides prömilfionis impletur, fuperoa concepts c a -
leuis partus virginea iam fignatur in carne ? lofepb fili Dauid.
Tali voce ad Dauid prolata fuerar promiffio Dci paths.
Iurauit Dominus Dauid veritatem, & non fruftrabi-
tureum^de fruófu veneris rui ponamfuper federn tuam.
Quod faótum quidem tali gloriatur in cantico:Dixit Dominus
Domino meo, fedc adpxths meis. De frudtu ventris
rui.benefrudus,ventris tui, bene de vtero: quiaccele-
Äis tfbfpes.fupernus habitator:ficin vteri delqendit hofpi-
tium, vt corporis claüftra nefeiret: fic de habitaculo ventris
ex» c , vc virginalis ianuanon pateret,' & impleret illud
quod cantatur in Canti co Capticorum : Hortus claufus
forof mea fponfa: hortus claufus,fons fignatus. Iofephßli
Dauid; noli timen. Sponfie caufas Iponfus ne timeat,admo-
netur:èc vere pius animus dum compatitut'jplus pauefeit;
Iofepbfilt Dauid, nolitimere. Ne quod de eonlcienda fecurus
fis, delacramenticognitionefuccurnbas.; Iofephßli Dauid*
nolitimere. Quam vides virtus eft ifta, non crimen; hic
non humanus lapfus eft, fed eft diuinus illapfus; hic premium
eft, non reatus; hic incremeötum cceli eft,non corporis
detriméntum : hic non eftproditio petfbnae, indicis
eftfecretum.-hicpalmacogrftoris eft,non fupplicij ppena:
hic hominis furtum hon eft, thetaurus eft Dei: hic non eft
mortis caufa, fed vita;. Ecideo n®li timere, quia quxvi-
tam part urit, non meretur occidi. Iofeph filiDauid, nolttime-
te Mariam coniugem tuam accipere. Sponlam vocar 1 coni u-
gemiegiseft hoediuinae., licut ergo manente virginitate
mater eft,ita cqniunx dicitur pudore per manen tc.Iofeph fi-
li Dauid, noli timere accipere Mariam coniugemtuam: quodemm
meanatumeßjeSpiritufanäoeß. Vemanr,audiant,quire-
quirunt,quis.fit quem Mariagenuit. Quod in ea natum eß,de
Spiritufanäo. Veniant, audiant,qui Gra;co turbine Lati-
namnubilarenißfuntpuritatem,«Vs;*®^‘>''o^‘5»«>oi-, vt
tollerent>blafphemantes.^«odi» eanatumeßßeSpt-
ritufancloeß.t Et quod de Spiritu fanäo natum eft, fpiritus
eft,quiaDeusfpiritus eft: Q uidergorequiris^uiseftqui
de Spiritu fan&o natus eft, cum tibi quia Deus eft, Deus i-
pferefpondeat ? cum teloannesincrepet, qui dicit : In
principio erat verbum, & verlfhm erat apud Deum, &
Deus erat verbum,& verbum Deus carofadum eft,& ha-
& gloriam eins ,Ioannes vidit
patinur.-ftatus fui fuftinet quæftiôhçS? Hætctice, define iuj-1
dicare iudicem tuum , &adora in ccelis Deiim, quem
Deum magus adofltuit in terris.
Deeadem.
S E R C X L V I .
Q Voties tranfeurfis anni metis dies dominies natiui-
tatisaduentat, &virginei partus fulgor toto orbe
diftunditur Hammeo corufco, voluntatis non pauoris eft
quodtacemus. Quae mens in ipfo ortu diuiniregis obijee-
re fe pra;.fumat? Solis radij cum erumpunt,vifus hebetatur
humanus; radiance Deo, quomodo non totusanimorum
fauciacuraipedus j Reparatisergafenfibus nouiluminis
poft ftuporem, tempus eft quo iam nobis per carncm ip-
fius dtuinitatis vifu generationis Chrifti contemplemur
arcaria.Cferi/fi, inquit Euageiifta,gcner<<rio/c er<*f.Frattes,fi
volumusintelligere qusedicuntur,diuina vciba mqdisno
peniemus humanis; ieponendus eft liumanus lenfus, voi
rotum quod dicitur eftdiuinum.Sic Cliriftus quodnafei-
tur non eft confuetudo, fed fignum: no eft liatura, fed virtus;
nqn ordo eft, ied poteftas'; & eft ccelefte h)iraeulum,
ratio non huraana.Hie mundanafeientiaquid capietihic
carnis intelligentia quid requiret? Ghrijli, inquitigeneratio
ficerat. Non dixitficfatftaeft,fed,ficerat: quia Chriftige-
neratio erat apud pattern, quandogenerabatur ex macre.
Quod erar,femper erat;quod fa<ftum eft,hoc leddebacur;
erat Deus,reddebatur homo.-exvtero lios fufeepit die,qui
nos plafmauerat ex luto. Cunt dejpon(ata ejfet mater eius Mar
ria. Suffecerat dixifle, cum delponfataeilet Maria. Quid
fibi vult fponia mater? ft mater, non lponfa:lifpon(a, non
adhuc mater. Cum dejponfata ejfet Maria mater eius: Virgihitateipon(
a,ffficuhditate matert mater virinefeia, partus
con feia. Aut quomodo non ante concepcum mater, qua
poft partum virgo mater } Aut genurix quando non qua
iaculoru generauic authorem ? principium'de^it reb.? na_
tura virgomarer,{emper nouercacorruptid.Eft ergo mu-
n'eris virginalis, vt regeneret pe^ Deu virgo,quod per Deu
virgo generauit;Deu,s.d^integritas eft ccelefteconibrtiuni,
virginitas iun«fta Chrifto copula eft .perfccfta virtutis.
QupdVirgoconcip}t^eft honprSpiritus,non onus eft cac-
nis.-quod parturit Virgo,fecret.um eft Dei,non eft minifte-
rium coniugale ;quod nafeiturChriftus, diuina maiefta-
tis^eft, non eft imbecillitatis Humana , eft gloriadeitatis
D I
ïfa i.7.
Matt.r*m
bitaui tin nobis, <5c vidimus gioriam ei«s | ioannes viaic tis,eit, non cu , -—
gloriam, refpicit infidelis iniuriam. Quodinea natum ejl, de tota.vbinulla clrhis fentituriniuria. Cum$&jq$fata ma-
Spirituftnftaeft. Etvidimus gloriatn eius, cuius^eiusjqui tereius Maria lofeph^antequamconiieniret, inuenta efi mvtero ha-
natuscftde$piijtufan6fco,,eiusquiverbum carqfacftum \ bens de Spiritu fantto* Quid eftquod adlponfam , 6c non ad
effi,& habitauitin nobis. Quodinea natumejlje Spiritu fan- ' liberam coelcftis innocentia; deftinacurarcanumiQuid eft
fto eft. .Virgo cbhcepit/ed dc fpiritu:virgo parturir, fedeu quod fte zelp fpqnfi fppnfe periculum comparatur? Quid
quern pKedixit Ifaias.Ecce virgo in vtero accipiet,6fpariet ] eft quod yircBsiantapujatur crimen,laluscerra.difyrimc.5
filium,& voCabunt nomen eius Ernanueh quod interpre- Quideft quod inter innocentes caliter laborer pudor, ve-
taturnobifcuirffieus. NobifcumDeus,cumiIIishomp.- recuhdiafticcumbit,Fa,p'gaturcxiftiras,fauciatur;fidcs, ex-
lEcmaledidus homo,qui fpemponifcin homine:. Audjaht tat accu4 tio,vrget caufa,faculcas rota exeufatibne aufer-
quirequiru n t, quis eft qui natus eft de Maria iPariesfilutm, • tur? Quis excufu fponiam,q.uam concept us accufat? Aur
indnitpAngelus, & vocabis nomen eius Iefwp. Quare Iefum? A- | quidproficietdefenfor exrcrnus quando fad i teftis inter-
pfftolus dicit:-Vtin nomine Icfu ohmegenu fledatur.cce- nusaffiftiti QgidteneroflsFriat^stN^apiecSjnonlite-
leftium,tenreftrium,& infernorum>& tu quisfitIefus,dolofus
cognitor nunc requiris ? Omnis iam lingua confite-
turj quia Dominus Iefus in gloria eft Dei patris, & tu adhuc
ihqüitis,quis eft Iefus? Pariesfiliumt& vocabis pomen eius
lefum-.ipfeemmfaluumfacietpopulum fuum. Nhnalteriuslal-
uura faciet. V nde? A peccatis eorüm.Ette Deumqui peccat'a
donatjfi Chriftianis non credis', crede infideliffime vel’^ r
daeis dicentibus;Cum fishomd,faeisteipfum Efeum'.QWs
poteft peccatadimittere,nifi folus Dcus }■ •Illieum nega-
bant Deum,qui eumpeccatadirhifctere non eredebant; tu
abeo peccata diraitticredis, & Deumdubitas^onfiteri?
Veibum caro fadura eft, vt hominis caro prömoucretur
in gloriaif Dei,honvt Defcs in catnisyerteretur iniuriam^
IXjUUU lJTlMU», UUUJ.kUIU>U,»Vfll iiuiwiub, --------
in Euangeiio diuinis vacuafuntjiguris. NSponlaquæritur,
vtiamtuncEcclefia Çhnfti'fppi^à^gnetuthuxtailiud O-
{èe Prophecæ;Sponfabo te-mißi inluftitia ^ iudicip, & in
mifèticordia& miieratiqjgibus i&defponlâbote mihi in
fide.-. Hinc Ipannes ai t:'Qui habet fponläm, fppnfus eft.
Et Beatus Paulus. Sppnfauivosvni vKÓ virgnem ,caftam
exhiberc Qhriftp^yVere; {ponfa j quæ yirginali partu no-
uam Chriftiregignir infaritiam. Procuratorloieph ipon-
fusy vCiftéin illoioleph Chrifti figupam im pleat paftionis;
loièph Prophetalibus fpmtiijs incurrit zei urn , Chciftus
.. prophe ticis yifionibus iüfcepit i nti i ili a,ni;Io Ie p b m iflu s in
laciim mortis,vi'uus emérgic à lacu, Chriftus mortisfepul-
Sermo CXLVI
chrodatits,viuus'remeaià (epulchro. Iofeph vehùndatus
eft,pfecio taxa.tus eft Chriftus. Iofeph tranfducttor in Æ-
gyptum, adÆgyptum fngaturChriftus: lôféphefurientir'
bus populispanem copiosc fubminiitrac , Chriftus coeli
panemanentes orbécoto exfaturat nationesi. Sic
cur Ioleph iftecdlcftisfponfi typum prretuleric, portaue-
rit imagine in, ambulaucritinfiguram. .Maria mater vo-
catUr, 6c quando non Maria mater? Çongrcgatio.nes,inquit
, aquarum appellauit Maria. Nonne haecexeuntem
populum de Ægypto çoncèpit vno vtero, vc emergeret
cceleftisin nouam creaturam tenataprogenies ? Iuxtail-
lud Apoftoli : Patres noftri omnes fub nubefuerunt, & o -
mnes mare tranfierunt, & omnes in.Moyfe baprizati,funt
innubeôc in mari. Et vt ifemper Maria humanæpræuia
ficlalutis , populum quem vnda generatrix emifitin lucem,
ipla iureprasceflir in Canticd;Maria,inquitilbror Aaron
fumens tympanum in mariii fua; dixitrGantemusdo-
miho,gloiiofeenimhonorificatuseft. Notiien hoc pro-
phetiægermanumeft, hoc renafeentibus falutare , hoc
virginitatisinfigne, hocpudicitiæ decusj hoc indicium
cafticatis, hocDeilacrificfunij hoc hofpitalitatisyirtus,
hoc collegium (anditatis ; merito ergo matrisChrifti nomen
eft hoc maternum. Diximus quare mater (ponfa,
quare Iofeph fponfus, quite Mariæ maternum nomen »
yt rotum circa ofturn Chrifti fuilfe myfticum pandere-
mus; nunc quare Ipcinlaqmefitafitad partum Chrifti,alijs
prodamus e* caufis. Pra*dixerat Ifaias 6c Virginem parère
Deunt coeli. Regem terr*,orbis®ominum, reparato-
rem mundi/mortificacorem mortis, redditorem yiræ,per-
petuitatis authorem, hoc quam eftet muqdanis triftc, ter-
■ 'ribife regibus, pauendumIud&is,ipfedortiinicænàtiuica-
tis probauic euentus* Namque vbi natum Chriftum nun-
ciantibus magis audiuit Iudæa, Herodçsdidicit.mox pei-
dere ludæi, Herodes ciccidere molitus eft Chriftum , 6c
dum fucceftoremfibi timet, omnium perdereconatifunt
f»luatorem;denique quia ipfum inuenire nequietunt, de-
leht patriam; lac mifeentfanguini, coæuos eius parricida-
li furote collidunt.-laniant innocentiæfocios, quiaculpæ
participes inuenire non poteratit, quos punirent:Ef fi iam
natô Chrifto hasc faciunt, concepto Chrifto tanca feritas
-quid'feciflet ? Hinceftquodproujdeturfponfus,prouidetur
maritalis fpeçies, yt celet miracùlum , vt tegat li
anum,vtyelejc Virginia partum,Vt crimini non dec -locum
ytfurentisinfidiasficeludat. Chriftus qùamuismôrcide-
ditus in vtero,fifuiftet extindus, mors pvæceps quod no-
ftræ faluti venerar.abftulilTer. Et quia locus ifte roulta nobis
conferre poterit fi dicatur,:prælibaftè nos hodie fraties
dominicum fufficiat facramencum.
De incarnationis Sacramento.
S E R M o C X L V I I .
DOminum Chriftum fratres, quæ res fycerit terrem
corporis inire commercium, intrate humanaecarnis
anguftias, habicare virginalis veeri manfionem, quia ante,
hacaudire coepimus, hodiépleniusaudiamus. - V os mi i
vita, vos mi hi (a I us, yds mi hi gloria;& ideo non patior ne-
feirç v o s, quod Deus roihi dederit feire. Deum Iciuit %U-
angeliftacum d icit, Deum nemo vidit vnquam. Eigd
Deum quem feiebat, agndfeebat, (entiebat ; quia vi ere
non pot erat creattira, ferebatur feruicute dura, trille exhibcbitobfeqtiium
proinuifibilimaieftatei oblederat pauoromniaÿ
timor foluerat vniuerfa, cunda cdncuuerac
terror,in ccelodiuinus fplèndorproftrauerat Ange os, m
terra ronitrua & fulmina corda mortalium quallabant.
Sic nimiuspauor amorem dominantis exclufic, Ange os
fugauit ad terras, homines traxitàd idola , mundnm va-
nis erroribus occupauit : fecit omnes creatbretn i^gete,
colore creaturas. Amare non poteft, qui fatis timet; hinc
eft,quod muhdusperire inaluic, quam timere . pa’uore
mors ipfa leuior; Denique Cain vbi parricidali coepit ter-
rore vexari, mortem petit, requiem credit fi pèriret. be
quid dicam Cain ? Elias ille vbi lènfir toto fe timoré alpergi,
repetebat qtiam fugerat mortem , meliü$'fix.ift-?mâns
p j 'Biblioth.V.et.Vatr. fom.f.Pars^ . ; |
■ w - . . - V U . . 7 ?P ■
mbetifuccumbere, quàmtimdri. Petrusquoqiie dbmi-
nicævirtutis timbre turbatus , Chriftum vt die 'difccde-
reti fupplicabat.Difcedejihquir,d me, quia homo peccâ-
torfum. Hoc dicebat, quia quicquid eràt amb^is & fide
», pondus pauptisexdnxeràr; fie timor hifi artiorc fueric WJÊ
| temperatus, qua mais dehoram feruitiitem cfficit 'cbntü-
I macem. Videns ergo Deus mùhdum labefadari timbre,
j continuo agit vtcum ambre reuocet, inuitet gratia i cha- I
rirateteneat, &: conftringataffedu. Hinccft, qubd inue-
' teratam malis terram abluit vlcifcente diluuio:& Noe ho-
ui faecùli vocat patentem,blando (ermone cbmpellat,dat.
familiärem fiduciam.piede præ(èntibbsinftruit,cbnro-
larur pergratiam, de futuris, 6c iam non iuflïs, féd partici-
pato labore vnâin area claudit totius fæculi partum,vt lo-
cietatis amortimoremferuitutis auferrer,&fe.%iareturà-
more corn muni, quqdfueratcommuni labore faluatum.
Hine eft, qiiod Abraham vocat de gentibus; auget homine,
patremfideifacitjConiitatur via; inter exterosfer-
uar,dicat rebus,honorât triùmpiiis, promiffis oppig^brat,
eripitini,urijs ,; hofpitalitati blandicuic, mirificat germine
defperaro, vt tot repletus bonis, tanta diuinæ illedus dul-
cedinecharitatis, Dédmdiligeredifceret,nontiniere: a-
mando colere, non pauendo: Hincéft,^udd îacob fugi-
entem (blaturiri fomnis, redeuntemprb certamine pro-
uücat,ludatorisconftringit aftiplexu, vtamaretpârtém
certaminis, non timerer. Hinc eft, quqd Moÿfen patria 'Exod.j
voce vocat, paterna alloquiturcharitate,. vt fit plebis fuæ '
liberator inuitat. Ecquid plura? Deumfacft: dédit eum
in DeumPharaonis:Deumfacit,munit fignis,armat virru-
tibus,iuflls bella expugn at,militem ipfo verbo vincere tri-
buic, præccptis triumphâre coiicediti arque per omnes
virtutum coronas ad amicl^iam luam promoiiet, coeleftis
regoi præftate(& parcicipem, & vtipfe fit legislator indul-
get,totum tarnen vtainaret,accépit : denique tantum effet
DEiamprefuccenfus, vtipfeardenterdiligeret, 6c i -
lios vtdiligerept, ficrooneret , Diliges Dominum Deüm
tuum ex toco corde tuo, ex rota anima tua j & e x tqta vir-
rutc tua. Quicqùid éïlcordis?quicqiiid rhentisiq,uicquid
yirtütis humanæ, iraDeiartiore voluirpôllidçri, vt ho-
miriis mundanus nonhaberetquid violaretaffeiftus. Sed
péthæc quae memorauimuSi vbihutnanà corda flammâ
diuinaï charitafi saccendic , 6c humanis fenfibus ambril
Dei tocafe fündit'ebrietas, faucia mente cceperunt Deum
Carnalibus vclle oculis ïntiieri. Deum quem muhejus hon
capit, -anguftus quomodo capere poterat fiugarnis àfpe-
étus? Quid ei it, quid debeat, quid poflit, non refpicit ius
arnoris. Amor ignorât mdicium,ratiorie-,caret, mundum
nefeit. Amor non aceipic de impolfibilirate fblatiuminon
recipitde difficuftate rânèdium. Amor nifi ad delideratä
perualeritjticcar amantem,& ideo yadit quo ducitut,noh
quo debeat, Amor parit dcfideriunngÜfcït ardore, aidot
adinconcelïapercendir. Et quid plura? Amor quod àmat
non poteft non vi derer hi n c eft quofta m nés fan6èi,omnià
quæmerueranr praua duxerunt ; lïd#minum non vide-
renr.Et'reuera ftarres,quomodo pro benefieijs redder ob-
.;lèquium, fi bencficiorum non videac largitorem ? Aut
• quomodo credit à Dco fç amari * cuius non meretur aipè-
ftum ? Hint eft quod amor qui cupj^videre Déuni, 6c fi
j non habet iudieiùm, habet tarnen ftudSum pietatis. Hinc J . ■ .
■ eftquodMoyfesaudetdicere:Siinuenigratiamcoramte, i , 9
I oftende mihifaçiem ttram; Hinc eft quod alius dicit : O-
ftendefacietntuam. Deniquedtipfi Gentiles obhoc fi-
! mullcca finxerunt, vtin ipfis erroribus oculis ceritsrenc
! quqd cplebanr. Seicns ergo Deus vilendi fe defiderio cru-
! ciari, laftarique rnbrtales, vndele vilibillem faccrct hoce-
I legit,quodeflet& terrenis magnum,& non minimum fu-
; pernis. Namquod in terra à Dco fibi bmile fàélum èft, in
ccelo poterat hqnqrificum hpnhabei i? Faciamus,inquir,; j
hominem adimagmem, 6c fimihtudinem nbftram. Per-®
fe&adeuotio hoc debet imagini, quod debet & Rc gi. Si
de ccelo fumpfiflet A ngelum, nihiluminus inuifibilis ha-
beretur, fi de terra minus ho min e, & diuinicatis eilet iniuria,
& deieciftètiiopinem» non leuajBt.Nemo ergo, cha-
rilfimi, Dei credat iniuriam, fi Deus ad horhines per hominem
venir,&airumpficex npbis, vt videreruranobis,
—^ r~r— ‘ x f t ~ quiviuit.
i l l
i ® i
■